CÓ CẦN ĐI KHÁM HẬU COVID

Theo WHO, thông thường mọi người sẽ mất thời gian ủ bệnh từ 10 đến 14 ngày để hồi phục hoàn toàn, và đôi khi lâu hơn. Trường hợp nhẹ đến trung bình của COVID-19 sẽ hồi phục sau khoảng 14 ngày. Đôi khi các triệu chứng COVID-19 có thể tồn tại hơn 20 ngày đến 45 ngày. Do tác động lâu dài của Corona Virus, bệnh nhân có thể phát triển các biến chứng sau COVID.

Bài viết được viết bởi Tiến sĩ Bác sĩ Nguyễn Thị Tố Như – Trưởng Khoa Nội, Chuyên gia Nội hô hấp Bệnh viện ĐHYD Shing Mark

I.Hiểu đúng về Hội chứng hậu covid- 19

Theo WHO, thông thường mọi người sẽ mất thời gian ủ bệnh từ 10 đến 14 ngày để hồi phục hoàn toàn, và đôi khi lâu hơn. Trường hợp nhẹ đến trung bình của COVID-19 sẽ hồi phục sau khoảng 14 ngày. Đôi khi các triệu chứng COVID-19 có thể tồn tại hơn 20 ngày đến 45 ngày. Do tác động lâu dài của Corona Virus, bệnh nhân có thể phát triển các biến chứng sau COVID.

Trong bài viết đăng tải trên tạp chí Times of India, Tiến sỹ Janet Diaz, Trưởng nhóm Quản lý lâm sàng tại Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết đa số các triệu chứng hậu COVID-19 thường kéo dài từ 2 tháng trở lên. Nếu các triệu chứng biến mất trong vòng 1 tháng, tình trạng này không được coi là hậu COVID-19.

v Định nghĩa:

Vào đầu tháng 10/2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố định nghĩa chính thức đầu tiên về hội chứng hậu COVID-19 (post COVID-19 condition). Theo đó, tình trạng hậu COVID-19 xảy ra ở những người có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2, thường là 3 tháng kể từ khi bắt đầu mắc COVID-19 với các triệu chứng và kéo dài ít nhất 2 tháng mà không thể giải thích bằng chẩn đoán thay thế.

Theo WHO, hội chứng hậu COVID-19 có thể khiến sức khỏe con người bị suy giảm kéo dài, có tác động nghiêm trọng đến khả năng quay trở lại làm việc hoặc tham gia cuộc sống xã hội của người bị mắc COVID-19. Họ bị ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và có thể gây ra những hậu quả kinh tế đáng kể cho bản thân, cho gia đình và cho xã hội.

WHO ước tính 10 - 20% bệnh nhân COVID-19 trải qua các triệu chứng kéo dài trong nhiều tháng sau khi mắc bệnh.

II.2. Các triệu chứng Covid kéo dài hay hậu Covid thường gặp là gì?

v Các triệu chứng Covid kéo dài hay hậu Covid

v Các cơ quan quan trọng bị biến chứng

Sau khi mắc SARS-CoV-2, nhóm các triệu chứng thường gặp và có thể kéo dài như:

-Triệu chứng hô hấp: Rất phổ biến.Ho khan kéo dài, thở hụt hơi, khó thở là những triệu chứng dai dẳng, gặp từ 42 - 66% trong vòng 3 tháng sau nhiễm COVID-19.

-Tim đập nhanh hoặc đánh trống ngực, sốt nhẹ,mệt mỏi, đau cơ, khớp, rụng tóc, rối loạn nội tiết, huyết học bị huyết khối…

-Rối loạn tiêu hóa: ăn không ngon miệng, chán ăn, đau dạ dày, tiêu chảy; buồn nôn, nôn, đau thượng vị; Rối loạn vị giác hoặc khứu giác, phát ban…

-Tâm thần kinh: rối loạn tâm lý, giảm sự tập trung, lo âu, trầm cảm, bồn chồn, rối loạn giấc ngủ, mau quên, không tập trung. Tình trạng não sương mù, nhận thức kém, đọc chậm, giảm trí nhớ ngắn hạn, thay đổi.

III.Vắc xin có thể làm giảm biến chứng hậu Covid không?

v Ai là người dễ bị hội chứng hậu Covid?

Tại sao một số người mắc hội chứng COVID kéo dài, những người khác lại không có triệu chứng hoặc chỉ ốm trong vài tuần? Hiện vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng cho vấn đề này vì COVID-19 vẫn là căn bệnh mới mẻ và đang được các nhà khoa học tích cực nghiên cứu.

Tuy nhiên, một nghiên cứu công do Trung tâm Nghiên cứu y sinh Leicester của Viện Nghiên cứu y tế quốc gia Anh (NIHR) thực hiện phát hiện rằng có một số nhóm nhiều khả năng bị hội chứng COVID kéo dài, trong đó có phụ nữ, người béo phì và những người có thở máy trong quá trình điều trị COVID-19 tại bệnh viện.

Người lớn tuổi và những người mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng có nhiều khả năng gặp phải các triệu chứng COVID-19 kéo dài, nhưng ngay cả những người trẻ tuổi, nếu không thì những người khỏe mạnh cũng có thể cảm thấy không khỏe kéo dài trong vài tuần đến vài tháng sau khi nhiễm bệnh.

v Ở trẻ em và thanh thiếu niên thì sao?

Người ta vẫn chưa biết liệu trẻ em đã bị COVID-19 có nhiều khả năng bị các triệu chứng kéo dài hơn người lớn hay không. Nhưng COVID-19 kéo dài ở trẻ em là có thể xảy ra, gồm các biểu hiện như mệt mỏi, trầm cảm, khó thở và các triệu chứng khác. Tuy nhiên, chỉ xảy ra ở một số trẻ em chứ không phải toàn bộ.

Biến chứng hậu COVID-19 đáng lo ngại nhất ở trẻ em là hội chứng viêm đa hệ ở trẻ em, hoặc MIS-C, nó có thể để lại tổn thương tim nghiêm trọng và cần được theo dõi bởi bác sĩ tim mạch nhi khoa.

v Hội chứng Hậu Covid-19 kéo dài bao lâu ở người bệnh ?

Sự hiểu biết của chúng ta về thời gian hoặc tình trạng này kéo dài bao lâu vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng. Một nghiên cứu của Anh rằng tình trạng hậu covidnày có thể kéo dài > 03 tháng, nghiên cứu khác của Mỹ triệu chứng của bệnh kéo dài đến chín tháng. Vẫn còn nhiều nghiên cứu cần được thực hiện để theo dõi những bệnh nhân phát triển tình trạng COVID-19 sau hoặc COVID kéo dài và để xem khi nào các triệu chứng của họ sẽ giải quyết.

v Tiêm chủng và tình trạng sau COVID-19?

Còn rất nhiều điều để tìm hiểu về tác động của việc tiêm chủng và tình trạng sau COVID-19. Tuy nhiên, rất rõ ràng rằng ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2, ngăn ngừa COVID-19 là cách tốt nhất để ngăn chặn sự phát triển của tình trạng hậu COVID-19 hoặc COVID kéo dài. Vì vậy, việc sử dụng các loại vắc xin mà chúng ta biết sẽ làm giảm tỷ lệ nhập viện, giảm tỷ lệ tử vong và vì vậy tất cả những người đủ điều kiện nên tiêm chủng. Các biện pháp y tế công cộng như đeo khẩu trang ở những nơi thích hợp, giữ khoảng cách cơ thể, rửa tay, cũng cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa COVID-19.

IV.Có nên đi khám Hậu covid không ?

Bất kỳ bệnh nhân hoặc người nào phát triển tình trạng hậu COVID-19 đều nên đi khám. Các quá trình chăm sóc bệnh nhân hậu Covid cần nhiều chuyên khoa, chuyên gia phục hồi chức năng chuyên khoa có liên quan, nhân viên chăm sóc xã hội, nhân viên tâm lý xã hội, chuyên gia sức khỏe tâm thần. Và đó là kiểu chăm sóc mà những người có tình trạng hậu COVID-19 nên nhận được.

Theo chuyên gia WHO, không có phương pháp điều trị chung cho mọi trường hợp mà phải tập trung vào các triệu chứng của từng người. Hiện không có bất kỳ loại thuốc nào để điều trị biến chứng hậu COVID-19 nhưng có các biện pháp can thiệp như phục hồi chức năng, cải thiện chất lượng cuộc sống…

Bệnh viện ĐHYD Shing Mark đã triển khai phòng khám Hậu Covid để đáp ứng nhu cầu khám hậu COVID-19 của những bệnh nhân đã khỏi COVID-19. Ngoài ra, Bệnh viện ĐHYD Shing Mark còn cung cấp gói khám sức khỏe hậu Covid từ cơ bản đến chuyên sâu cho các bệnh nhân đã từng nhiễm Covid-19 ở mức độ nhẹ, không triệu chứng đến các ca nhiễm trung bình, nặng.Các gói khám chuyên sâu sẽ giúp Khách hàng đánh giá được tình hình sức khỏe sau khi hồi phục để có kế hoạch chăm sóc sức khỏe và biện pháp can thiệp kịp thời cần thiết.