CƠ CHẾ CỦA HIỆN TƯỢNG ĐÔNG MÁU - Công Ty TNHH Việt Phan
Có thể bạn quan tâm
Đông máu là biểu hiện của quá trình sinh vật và sinh hóa, là sự thay đổi tình trạng vật lý của máu do sự biến chuyển của một protein hòa tan thành một gen rắn (sợi huyết). Sự biến chuyển này nhằm mục đích cuối cùng là hạn chế sự mất máu ở nơi có tổn thương thành mạch. Quá trình đông máu còn tham gia giữ toàn vẹn của mạch máu và tình trạng lỏng của máu.
Quá trình đông cầm máu là sự tác động lẫn nhau giữa ba thành phần cơ bản: thành mạch máu, tế bào máu và các protein huyết tương dưới hình thức các phản ứng men.
Các phản ứng men hoạt động theo yếu cầu và bị điều hòa bởi các yếu tố tác động ngược chiều gọi là các chất ức chế sinh lý khiến cho sự hoạt hóa đông máu chỉ khu trú ở nơi tổn thương.
Nhờ sự cân bằng sinh lý giữa hai hệ thống một bên là xu hướng làm đông, một bên là hạn chế đông làm cho máu luôn giữ ở dạng lỏng để lưu hành trong hệ tuần hoàn và duy trì sự sống. Mất sự cân bằng này sẽ dẫn đến hậu quả tắc mạch hoặc chảy máu.
1. Cơ chế đông máu
Bản chất của quá trình đông máu chính là sự thay đổi tính chất của máu, máu chuyển từ thể lỏng (khi chảy trong lòng mạch) thành thể rắn (khi thoát ra khỏi lòng mạch) nhờ sự tham gia của nhiều yếu tố.
Nguyên nhân đông máu
Do sự va chạm của các tiểu cầu lên vết xước thành mạch, kích thích chuyển fibrinogen thành fibrin (các sợi tơ huyết). Chúng liên kết lại tạo thành một mạng lưới, ôm các tế bào máu và kết lại một cục tạo thành cục máu đông.
Các yếu tố tham gia vào quá trình đông máu:
- Fibrinogen: là tiền chất để tạo thành các sợi tơ huyết Fibrin.
- Prothrombin: là một loại protein huyết thanh có tác dụng hình thành nên Thrombin xúc tác cho quá trình chuyển Fibrinogen thành Fibrin.
- Phức hợp Prothrombinase xúc tác chuyển Prothrombin thành Thrombin.
- Thromboplastin: được sản xuất bởi mô tổn thương, tham gia vào quá trình đông máu ngoại sinh. Chúng có tác dụng thay thế phospholipid tiểu cầu và protein huyết tương.
- Ca++ có vai trò tham gia vào quá trình đông máu. Nếu không có ion này thì quá trình đông máu không xảy ra.
- Các tế bào máu: tiểu cầu giải phóng nhiều chất tham gia vào quá trình đông máu. Hồng cầu, bạch cầu giúp hình thành cục máu đông.
Cơ chế đông máu:
Cơ chế ngoại sinh
Khi mạch máu tổn thương, máu tiếp xúc với vị trí tổn thương. Mô ở vị trí tổn thương giải phóng ra yếu tố III (thromboplastin mô) và phospholipid. Yếu tố III, IV (calci) cùng yếu tố VII, và phosphlipid mô hoạt hóa yếu tố X. Yếu tố X hoạt hóa cùng với yếu V, phospholipid mô và ion calci tạo thành phức hợp prothrombinase.
Cơ chế nội sinh
Đồng thời khi máu tiếp xúc với vị trí tổn thương sẽ làm hoạt hóa yếu tố XII và tiểu cầu làm giải phóng phospho lipid. Yếu tố XII hoạt hóa yếu tố XI và yếu tố XI hoạt hóa yếu tố IX. Yếu tố IX cùng với yếu tố VIII hoạt hóa, phospho lipid tiểu cầu và Ca +2 hoạt hóa yếu tố X. Yếu tố X, yếu tố V, cùng với phospho lipid tiểu cầu và Ca +2 tạo nên phức hợp prothrombinase.
- Hình thành nút tiểu cầu: để bịt kín các vết rách li ti trên thành mạch. Khi tiểu cầu tiếp xúc với sợi collagen dưới nội mạch tại vị trí mạch máu bị tổn thương, chúng phồng to lên, xù xì, đồng thời tiết ra các chất như Thromboxan A2 và ADP để hoạt hoá các tiểu cầu xung quanh tạo thành một nút tiểu cầu bịt kín vết rách.
- Hình thành cục máu đông: gồm 3 giai đoạn:
- Tiểu cầu giải phóng phospholipid, kết hợp cùng với một số yếu tố khác tạo thành phức hợp prothrombinase.
- Phức hợp prothrombinase xúc tác quá trình chuyển prothrombin thành thrombin.
- Thrombin có tác dụng xúc tác chuyển fibrinogen thành fibrin.
- Mạng lưới fibrin bắt giữ các tế bào máu hình thành nên cục máu đông bịt kín chỗ tổn thương lớn.
Ý nghĩa quá trình đông máu:
- Bịt kín các lỗ trên thành mạch để tránh máu thoát ra khỏi mạch máu đi vào khoảng gian bào.
- Bịt kín các vết thương lớn, cầm máu tránh hiện tượng mất máu cấp tính do tai nạn gây nguy hiểm tính mạng.
- Trong các xét nghiệm y học (xét nghiệm kháng thể), người ta ứng dụng quá trình đông máu để tách huyết thanh làm nguyên liệu xét nghiệm.
Từ khóa » Tơ Máu Có Tên Gọi Là
-
Sự đông Máu – Wikipedia Tiếng Việt
-
Các Yếu Tố đông Máu Gồm Những Gì? | Vinmec
-
Tổng Quan Về Cầm Máu - Huyết Học Và Ung Thư Học - MSD Manuals
-
Bạn đã Biết Gì Về Quá Trình đông Máu Trong Cơ Thể | Medlatec
-
Xét Nghiệm Chức Năng đông Máu Có ý Nghĩa Gì Trong Y Học? | Medlatec
-
SINH LÝ QUÁ TRÌNH ĐÔNG MÁU - Phòng Xét Nghiệm Gold Standard
-
CƠ CHẾ ĐÔNG CẦM MÁU - Giới Thiệu | Gioi Thieu
-
[PDF] Quy Trình Xét Nghiệm HH-TM
-
CƠ CHẾ ĐÔNG-CẦM MÁU VÀ CÁC XÉT NGHIỆM THĂM DÒ
-
Sốt Xuất Huyết: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách điều Trị
-
Rối Loạn Tuần Hoàn Máu Và Bạch Huyết - Bệnh Viện Quân Y 103
-
️ Các Thành Phần Của Máu Và Phân Biệt Huyết Thanh Huyết Tương
-
[PDF] Bộ Y Tế Cục Y Tế Dự Phòng Hướng Dẫn Lấy Mẫu, đóng Gói, Bảo Quản ...