Cổ Phiếu ESOP Là Gì? Quy định Phát Hành Cổ Phiếu ESOP

8 mn read

ESOP là loại cổ phiếu được các doanh nghiệp phát hành nhằm tri ân những đóng góp của nhân viên trong quá trình nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Vậy cổ phiếu ESOP là gì? Quy định phát hành cổ phiếu ESOP như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây.

Cổ phiếu ESOP là gì?

Cổ phiếu ESOP (Employee Stock Ownership Plan) là loại hình cổ phiếu phát hành theo chương trình lựa chọn cho người lao động của công ty Đại chúng. Đây là một loại cổ phần ưu đãi mà công ty chỉ bán ưu đãi cho người lao động với giá rẻ hơn giá thị trường và thường đi kèm với việc hạn chế chuyển nhượng (tùy thuộc vào điều lệ của công ty và nghị quyết của Hội Đồng cổ đông).

Cổ phiếu esop hay còn gọi là cổ phiếu thưởng sẽ được doanh nghiệp phát hành, có giá trị và giá ưu đãi dành cho người lao động. Mỗi đơn vị, công ty sẽ có những quy định và tiêu chuẩn để đánh giá người lao động được nhận cổ phiếu esop.

Trên thực tế, những người được nhận cổ phiếu ESOP sẽ là những lao động làm lâu năm, có đóng góp trong sự phát triển của công ty. Thông thường tiêu chuẩn này nằm trong Điều lệ hoặc các quy chế ban hành của công ty.

Ví dụ: Techcombank phát hành hơn 6 triệu cổ phiếu, trong đó có 705.367 cổ phiếu phát hành cho người lao động nước ngoài và hơn 5,3 triệu cổ phiếu phát hành cho người lao động Việt Nam. Tỷ lệ cổ phiếu phát hành/tổng cổ phiếu đang lưu hành là 0,1714%. Giá phát hành là 10.000 đồng/CP. Cổ phiếu ESOP bị hạn chế chuyển nhượng trong 1 năm.

Có thể bạn quan tâm: Cổ phiếu thưởng là gì?

Quy định phát hành cổ phiếu ESOP

Điều kiện phát hành cổ phiếu ESOP

Căn cứ theo quy định tại Điều 35 Thông tư 162/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn việc chào bán chứng khoán ra công chúng, việc phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động trong công ty đại chúng cần đáp ứng các điều kiện sau đây:

• Đơn vị là doanh nghiệp đại chúng, có kế hoạch phát hành cổ phiếu ESOP được đại hội đồng cổ đông thông qua.
• Số cổ phiếu ESOP phát hành 1 năm không vượt quá 5% tổng số cổ phần đang lưu hành của doanh nghiệp.
• Công ty đáp ứng được các điều kiện về vốn, dựa trên các báo cáo tài chính đã được kiểm toán từ các nguồn: Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, thặng dư vốn, quỹ đầu tư phát triển…
• Doanh nghiệp có quy định rõ ràng về tiêu chuẩn nhân viên được nhận cổ phiếu thưởng, thực hiện theo nguyên tắc: Xác định giá bán, định lượng cổ phiếu chia cho người lao động trong danh sách và thời gian phân phối cụ thể.

Quy định về năng lực nguồn vốn

Quy định về năng lực nguồn vốn, sẽ có những trường hợp sau:

• Công ty đại chúng là công ty mẹ phát hành cổ phiếu ESOP, nguồn vốn dựa trên báo cáo tài chính của công ty mẹ. Nguồn vốn thực hiện phát hành cổ phiếu, không vượt quá lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
• Công ty có nguồn vốn thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, theo báo cáo tài chính hợp nhất. Tuy nhiên, nguồn vốn lại cao hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối theo báo cáo tài chính của công ty mẹ. Lúc này công ty chỉ được sử dụng nguồn vốn từ lợi nhuận sau thuế khi đã chuyển từ các chi nhánh về công ty mẹ.
• Công ty phát hành cổ phiếu ESOP phải đảm bảo: Tổng giá trị nguồn vốn trên không nhỏ hơn tổng giá trị nguồn vốn tăng thêm, theo phương án đã được đại hội đồng cổ đông thông qua.

Trình tự, thủ tục phát hành cổ phiếu ESOP

Khi tiến hành phát hành cổ phiếu ESOP, các công ty cần phải chuẩn bị tài liệu báo cáo phát hành cổ phiếu ESOP theo quy định tại Điều 36 Thông tư 162/2015/TT-BTC và phải gửi tài liệu báo cáo phát hành thêm cổ phiếu tới Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Đồng thời, sau khi phát hành cổ phiếu công ty phải gửi báo cáo kết quả phát hành trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày kết thúc việc thu tiền mua cổ phiếu hoặc ngày chuyển quyền sở hữu cổ phiếu thưởng cho người lao động. Báo cáo kết quả phát hành cổ phiếu phải kèm theo danh sách người lao động tham gia chương trình trong đó nêu cụ thể về số lượng cổ phần của từng người lao động được tham gia.

Lợi ích của việc phát hành cổ phiếu ESOP

Đối với doanh nghiệp

Hãy xem xét những lợi ích này liên quan đến việc cung cấp ESOP cho nhân viên của bạn:

Bảo tồn công ty

Việc cho phép một quỹ ủy thác bên ngoài quản lý cổ phần dành riêng cho nhân viên giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp của bạn sẽ tiếp tục hoạt động ngay cả khi ban lãnh đạo công ty nghỉ hưu. Nó tạo ra một cảm giác liên tục vì cổ phần thường xuyên được phân phối lại cho nhân viên khi mọi người rời đi.

Doanh thu thấp hơn

Vì lợi ích lâu dài, ESOP khuyến khích các công ty phát triển tuổi thọ của người sử dụng lao động hiện tại của họ. Điều này có thể cải thiện lòng trung thành và giảm doanh thu để tiết kiệm tiền cho công ty vào việc tuyển dụng, thuê và đào tạo nhân viên mới.

Động lực

Khi nhân viên sở hữu cổ phiếu trong công ty của họ, điều đó tạo cho họ động lực để làm việc chăm chỉ để phát triển giá trị của công ty. Nó có thể giúp mọi người thấy tác động trực tiếp đến công việc của họ khi cổ phiếu tăng giá trị, cải thiện tinh thần và sự cống hiến cho những nhân viên có năng lực.

Lợi ích về thuế

Tiền và cổ phiếu bạn đóng góp vào ESOP được khấu trừ thuế lên đến một giá trị nhất định. Cổ tức và các khoản hoàn trả khoản vay cũng được khấu trừ thuế.

Hãy xem thêm: So sánh cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi

Đối với nhân viên công ty

ESOP cũng có thể mang lại lợi ích trực tiếp cho nhân viên của bạn:

Không phải trả thuế

Nhân viên không phải trả thuế cho giá trị ESOP của họ cho đến khi họ nghỉ hưu hoặc rút khỏi kế hoạch của mình.

Lập kế hoạch hưu trí không tốn phí

Nhân viên không phải trả bất cứ khoản nào để tích lũy cổ phiếu của công ty.

Trao quyền

Một ESOP có thể giúp nhân viên cảm thấy hào hứng hơn với công việc của họ và được trao quyền để thành công nhờ quyền sở hữu của họ trong công ty.

Nhận lợi nhuận từ cổ phiếu ESOP

Nhân viên sẽ được nhận lợi nhuận dài hạn từ giá trị cổ phiếu công ty, sự tăng trưởng mang lại cổ tức bền vững cho người lao động. Một giải pháp tạo thu nhập thụ động cho nhân viên nhưng không tốn quá nhiều công sức.

Những công ty nên phát hành cổ phiếu ESOP

Giống như bất kỳ kế hoạch nghỉ hưu nào, ESOP không phải là sự phù hợp hoàn hảo cho mọi công ty. Khi quyết định triển khai ESOP tại doanh nghiệp của bạn hay không, hãy xem xét các yếu tố sau:

Quy mô

ESOP hoạt động tốt nhất cho các doanh nghiệp quy mô vừa đủ khả năng đầu tư thiết lập kế hoạch sở hữu cổ phiếu. Nếu một doanh nghiệp quá nhỏ, ESOP có thể gây ra áp lực tài chính không cần thiết cho doanh nghiệp. Nó cũng có thể là một thách thức về mặt hậu cần nếu doanh nghiệp không có nhiều nhân viên. Ngoài ra, các công ty lớn có thể không phân phối công bằng cổ phần cho tất cả nhân viên.

Giá trị

Nếu công ty của bạn đã có giá trị cao, thì ESOP có thể cực kỳ đắt đỏ. Cổ phiếu được định giá cao sẽ có giá trong ESOP cao hơn so với cổ phiếu có giá trị thị trường thấp hơn.

Cơ cấu quyền sở hữu

Mặc dù ESOP là một cách tuyệt vời để chuyển quyền sở hữu cho các nhân viên khác, nhưng ESOP không lý tưởng cho các công ty có kế hoạch kế thừa. Chẳng hạn như chủ sở hữu của các doanh nghiệp gia đình muốn chuyển quyền sở hữu cho người thân.

Chiến lược rút lui

Nếu bạn muốn bán doanh nghiệp của mình để thu lợi nhuận, ESOP có thể là một biện pháp ngăn cản những người mua tiềm năng vì họ sẽ phải mua hết lòng tin. ESOP tốt hơn cho các công ty không có kế hoạch mua lại như một chiến lược rút lui.

Có thể bạn quan tâm: Cổ phiếu tăng trưởng là gì?

Rủi ro khi phát hành cổ phiếu ESOP

Khi phát hành ESOP, lượng cổ phiếu sẽ tăng và làm pha loãng giá trị của mỗi cổ đông công ty. Từ đó, tỷ suất lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu suy giảm.

Về bản chất, cổ phiếu ESOP được phát hành là nhờ lấy tiền từ những cổ đông khác rồi chia cho các thành viên nội bộ trong doanh nghiệp.

Vì vậy, để thu về nguồn lợi trong thời gian ngắn với mong muốn đạt tiêu chuẩn phát hành ESOP, các công ty/doanh nghiệp đã “liều” bằng việc cắt giảm những chi phí phát triển, marketing, nghiên cứu khác gây ảnh hưởng và tiềm ẩn khả năng rủi ro trong việc tăng trưởng dài hạn.

Như vậy, trên đây là bài viết Cổ phiếu ESOP là gì? Quy định phát hành cổ phiếu ESOP. Hy vọng sẽ giúp các doanh nghiệp và cá nhân hiểu thêm về loại cổ phiếu này để có chiến lược kinh doanh hiệu quả. Chúc các bạn luôn thành công!

Bài viết tham khảo:

• CÁCH ĐẦU TƯ CỔ PHIẾU TECHCOMBANK
• CHIA CỔ TỨC BẰNG CỔ PHIẾU CÓ LỢI KHÔNG?
• CÁCH TÍNH GIÁ TRỊ THỰC CỦA CỔ PHIẾU

5/5 - (2 bình chọn)