Cờ Vua Có Bao Nhiêu Quân, Cách Chơi, Luật Cờ Vua Như Thế Nào?

Cờ vua là một trong những trò chơi rất được yêu thích tại Việt Nam, đặc biệt là các lứa tuổi học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên. Vậy các bạn có biết, cờ vua tiếng anh là gì? Cờ vua có bao nhiêu quân? Cờ vua cách chơi, luật chơi như thế nào?

Cùng Thể Thao Đông Á theo dõi ngay bài viết bên dưới để tìm hiểu nhiều hơn về bộ môn, trò chơi tuyệt này nhé.

1. Cờ vua tiếng anh là gì?

Cờ vua tiếng anh là Chess là một trò chơi board game dành cho hai người, đôi khi còn được gọi là cờ phương Tây hoặc cờ quốc tế để phân biệt với các biến thể như cờ tướng.

Cờ vua là một trong những trò chơi phổ biến nhất thế giới

Sau thời gian phát triển từ các trò chơi cổ tương tự có nguồn gốc từ Ấn Độ và Ba Tư, hình thức chơi hiện tại của cờ vua bắt đầu xuất hiện ở Nam Âu ở nửa sau của thế kỷ 15.

Ngày nay, cờ vua là một trong những trò chơi phổ biến nhất thế giới, được hàng triệu người trên toàn thế giới chơi tại nhà, ở câu lạc bộ, trên trực tuyến, qua thư từ và trong các giải đấu.

2. Cờ vua có bao nhiêu quân?

Bàn cờ hình vuông chia thành 64 ô vuông nhỏ hơn với 8 hàng ngang và 8 hàng dọc và 32 quân cờ. Mỗi người chơi sẽ bắt đầu với 16 quân cờ, bao gồm 8 con tốt, 2 mã, 2 tượng, 2 xe, 1 hậu và 1 vua.

Cờ vua có tổng cộng 32 quân cờ

>>> Xem ngay kích thước bàn cờ vua tiêu chuẩn thi đấu là bao nhiêu?

3. Cách chơi, luật chơi cờ vua

Mục tiêu của người chơi cờ vua là cố gắng chiếu hết vua đối phương. Vua bị coi là “chiếu hết” khi đang bị chiếu tướng mà không có cách nào thoát ra. Khi một người chơi bị chiếu hết, trò chơi kết thúc hay nói cách khác người chơi đó đã thua. Cũng có một số trường hợp mà trò chơi có thể kết thúc với tỷ số hòa.

Trong suốt ván cờ, hai người chơi thay phiên nhau di chuyển quân cờ của mình đến một vị trí khác trên bàn cờ. Trong đó, một người chơi sẽ cầm quân cờ màu trắng và người còn lại sẽ cầm quân cờ đen. Người chơi cầm quân cờ trắng sẽ đi trước thường sẽ có một lợi thế nhỏ và có tỷ lệ thắng cao hơn.

3.1 Quy tắc khi chơi cờ vua

Các quân cờ được chia thành hai bộ màu khác nhau. Các quân cờ thường sẽ có màu trắng và màu đen, tuy nhiên màu sắc của quân cờ có thể thay đổi màu tùy do lựa chọn của người chơi. Mỗi bên sẽ có 16 quân cờ: một vua, một hậu, hai xe, hai tượng, hai mã và tám con tốt.

Cờ vua được chơi trên một bảng vuông gồm tám hàng được đánh số từ 1 đến 8 và tám cột được đánh thứ tự từ a đến h. Theo quy ước, 64 ô vuông có màu xen kẽ nhau và được gọi là ô sáng và ô tối (hoặc ô trắng và ô đen). Màu phổ biến cho bàn cờ là trắng và đen, trắng và nâu, hoặc trắng và xanh lá cây đậm, những ô nằm trên cùng một hàng chéo sẽ có cùng màu sắc.

Cách xếp bàn cờ được thực hiện như sau:

• Hàng 1: Theo thứ tự từ trái sang phải (từ a đến h) lần lượt là: xe, mã, tượng, hậu, vua, tượng, mã, xe.
• Hàng 2: Được xếp 8 quân tốt.

Cách xếp bàn cờ vua

Cách xếp quân của 2 đội đối xứng hoàn toàn giống nhau. Tuy nhiên, có một số trường hợp bàn cờ sẽ không được đánh số và ký tự, bàn cờ sẽ được đặt theo nguyên tắc “ô sáng bên phải”, nghĩa là ô dưới cùng góc bên phải của người chơi luôn là ô màu sáng.

Ngoài xe, mã, tượng luôn đứng đối xứng với nhau, vị trí chính xác của vua và hậu được ghi nhớ theo nguyên tắc “hậu màu nào thì đứng ô màu đấy”, nghĩa là “hậu trắng ở ô trắng, hậu đen ở ô đen”.

3.2 Quy tắc di chuyển quân cờ

Trong một trận thi đấu, việc phân chia màu sắc quân cờ cho người chơi sẽ được quyết định bởi ban tổ chức. Trong một trận cờ không chính thức, việc chia quân trắng đen được quyết định một cách ngẫu nhiên, có thể là tung đồng xu, hoặc một người chơi giấu một con tốt màu trắng trong một tay, một con tốt màu đen ở tay kia và để đối phương chọn.

Người cầm quân trắng sẽ di chuyển trước, sau đó người chơi thay phiên nhau, mỗi lượt di chuyển một quân (trừ khi nhập thành, hai quân được di chuyển cùng lúc). Một quân cờ được di chuyển đến một ô vuông trống (hoặc không có quân cờ của mình), nếu ô cần đến có sẵn quân của đối phương, quân cờ đối phương sẽ bị bắt và bị loại khỏi cuộc chơi.

Ngoại trừ duy nhất trường hợp bắt tốt qua đường, tất cả quân cờ chỉ bắt được quân cờ đối phương khi di chuyển vào đúng ô mà quân cờ đó đang đứng. Di chuyển là bắt buộc, người chơi không được bỏ qua lượt, ngay cả khi việc phải di chuyển là bất lợi.

Mỗi quân cờ có một cách di chuyển riêng. Trong sơ đồ, các dấu chấm đánh dấu các ô vuông mà quân cờ có thể di chuyển nếu không có (các) quân cờ đứng chắn ở giữa đường (ngoại trừ quân mã nhảy qua bất kỳ quân cờ xen giữa nào).

Các quân cờ có nước đi khác nhau, cụ thể như sau:

• Xe (ký hiệu quốc tế R – Rook) di chuyển theo các đường thẳng dọc theo cột hay hàng tới ô còn trống mà không có quân nào cản trên đường đi hay tới ô bị quân đối phương chiếm giữ (ăn quân) nhưng không thể vượt qua quân đang đứng ở ô đó. Ngoại lệ duy nhất là trường hợp nhập thành. Khi đó nó có thể nhảy qua quân vua của mình để đứng cạnh nó.

Khả năng di chuyển của quân Xe

• Tượng (ký hiệu quốc tế B – Bishop) di chuyển theo đường chéo tới ô có cùng màu với nguyên lý tương tự như xe tới ô còn trống hay ô bị quân đối phương chiếm giữ (ăn quân).

Khả năng di chuyển của quân Tượng

• Hậu (ký hiệu quốc tế Q – Queen) có nước đi là tổ hợp đơn giản của chuyển động của xe và tượng. Trong một nước đi nó có thể di chuyển theo đường chéo hoặc đường thẳng dọc theo cột hay hàng, với nguyên lý đi và ăn quân giống như tượng và xe.

Khả năng di chuyển của quân Hậu

• Mã (ký hiệu quốc tế N – Knight) có thể di chuyển tới ô còn trống hay ô bị quân đối phương chiếm giữ (ăn quân) theo dạng hình chữ L (hình chữ nhật 3×2 hay 2×3). Quân mã không bị cản như trong cờ tướng.

Khả năng di chuyển của quân Mã

• Tốt (không cần ký hiệu) có thể di chuyển thẳng về phía trước chỉ một ô một lần tới ô còn trống (đi mà không ăn quân), nhưng khi di chuyển quân để ăn quân đối phương thì đi chéo. Tốt còn một đặc điểm nữa là khi nó di chuyển đến hàng cuối cùng thì người chơi có quyền phong cấp cho nó thành bất kỳ quân nặng hay nhẹ nào (hậu, xe, tượng, mã).

Khả năng di chuyển của quân Tốt

• Vua (ký hiệu quốc tế là K – King) là quân quan trọng nhất, nếu mất vua thì người chơi thua cuộc. Mỗi lần đi nó có thể ăn quân hoặc di chuyển sang các ô bao quanh ô mà nó hiện tại đang chiếm giữ, nhưng không thể tới ô mà quân của mình đang chiếm giữ hay các ô bị quân đối phương kiểm soát. Ngoại lệ duy nhất là trường hợp nhập thành. Khi đó nó có thể di chuyển qua hai ô đồng thời với việc di chuyển quân xe của mình để quân xe đó đứng bên cạnh nó về phía cột trung tâm. Ký hiệu của nhập thành là 0-0 (nhập thành gần) và 0-0-0 (nhập thành xa).

Khả năng di chuyển của quân Vua

Lưu ý:

• Khi thực hiện nhập thành trên thực tế, theo luật của FIDE, bao giờ cũng phải di chuyển vua trước và thực hiện bằng một tay duy nhất.
• Khi ăn quân đối phương, quân tấn công sẽ di chuyển tới ô đó và thay thế cho quân đối phương tại vị trí này, bắt tốt qua đường (enpassant) là ngoại lệ duy nhất.
• Quân bị ăn được loại ra khỏi bàn cờ.
• Vua không thể không bảo vệ khỏi nước chiếu, do đó khi bị chiếu thì người chơi phải thực hiện các biện pháp nhằm cứu vua (di chuyển vua khỏi vị trí bị chiếu, ăn quân đang chiếu hay dùng quân khác của mình cản đường chiếu nếu có thể). Nếu không thể có nước đi để cứu vua thì người chơi bị chiếu bí và thua cuộc.
• Các ván cờ không phải bao giờ cũng kết thúc bằng chiếu bí. Có thể một bên xin thua, có thể thua do hết giờ hoặc phạm luật chơi.
• Có thể xảy ra các ván cờ hòa. Một ván cờ vua là hòa khi: do thỏa thuận của hai bên do không bên nào dám mạo hiểm hay khi không đủ lực lượng để chiếu hết, rơi vào trạng thái hết nước đi (stalemate), cả hai bên lặp lại nước đi ba lần hay luật 50 nước đi (perpetual check).

4. Mua bộ cờ vua chất lượng tốt, giá rẻ ở đâu?

Cờ vua là một bộ môn phổ biến và rất được yêu thích tại Việt Nam. Các bạn có thể dễ dàng mua bộ cờ vua qua hình thức online hoặc tới trực tiếp tại các cửa hàng.

Bạn muốn mua bộ cờ vua, đồng hồ thi đấu cờ vua, bàn cờ vua treo tường giảng dạy hoặc các dụng cụ thể thao trường học chất lượng tốt, giá rẻ hãy tới ngay Thể Thao Đông Á.

Hotline hỗ trợ 24/7 miễn phí: 0976.066.222 hoặc tới các địa chỉ:

• Tại Hà Nội: Số 43 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội.
• Tại Tp. HCM: Số 10 đường Trần Trọng Cung, P. Tân Thuận Đông, Q7, TP. HCM.