Cơn Bão Hung Dữ Xangsane Càn Quét Miền Trung - VnExpress

1h: Đà Nẵng và Quảng Nam, 2 tỉnh dự báo sẽ là nơi hứng bão đầu tiên, gió rít lên từng hồi, báo trước một trận cuồng phong chưa từng có sắp ập tới.

3h: Đồn biên phòng 264 đóng tại xã Bình Minh, huyện Thăng Bình, Quảng Nam, nơi phóng viên VnExpress đang có mặt nằm cách biển khoảng 5m, đã phải nhổ trại dời vào bệnh viện đa khoa, nơi trú ẩn của người dân. Gió bão mạnh cấp 5, 6, sóng biển cao 2 m kết hợp triều cường làm nước tràn lên đồn, buộc mọi người phải di tản. 7h sáng, triều rút ra xa hơn 30m, cả đồn lại kéo về chỗ cũ để theo dõi diễn biến cơn bão.

7h: Phó Ban chỉ đạo phòng chống lụt bão thành phố Đà Nẵng cho biết, nhiều cây cối bật gốc đang ngã đổ trên đường. Nhiều ngôi nhà bị tốc mái. Điện thoại liên lạc thường xuyên mất sóng. Cả Ban chỉ đạo phòng chống lụt bão trung ương cũng phải sử dụng máy phát điện dự phòng để hoạt động.

Cây đổ ở Đà Nẵng. Ảnh: TTXVN.

Gia đình ông Thái Văn Kiệt, một người dân ở khu cân cư Hòa Cường, Đà Nẵng gồm 3 người đang dồn nấp vào toilet tầng 1 vì sợ đổ nhà. "Khi tâm bão trên cấp 13 vào, không biết giếng trời nhà tôi có chịu đựng nổi không", ông Kiệt lo âu nói với phóng viên VnExpress.

Nếu giếng trời bị bốc đi, toàn bộ mái nhà của ông sẽ bị gió lột sạch. Ông Kiệt đang dựng giường lên sát vách toilet như một công sự dã chiến ngay trong nhà, đề phòng trường hợp xấu nhất nhà bị sập thì cả gia đình chui xuống giường trú ẩn. Đây là một phương pháp thường được thế giới áp dụng khi xảy ra động đất.

Tin khí tượng thủy văn dự báo, 8h, tâm bão sẽ đổ bộ vào các tỉnh Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi. Cơn bão đi chếch theo hướng tây tây nam nên Đà Nẵng hứng gió mạnh đầu tiên. Sóng biển có thể cao tới 10-15 năm.

Tâm bão vào Đà Nẵng, miền Trung mất điện diện rộng

7h30: Gió tại Đà Nẵng giật trên cấp 10. Quảng Nam cấp 9, Quảng Ngãi gió giật trên cấp 7. Toàn bộ Đà Nẵng bị mất điện từ 3h sáng. Điện lưới trong hầm đường bộ Hải Vân cũng bị mất hoàn toàn. Các huyện Thăng Bình, Duy Xuyên, Điện Bàn, Hội An của Quảng Nam không có điện. Huyện Bình Sơn, Trà Bồng thuộc Quảng Ngãi bị ngắt điện từ lúc 22h tối qua.

Đảo Lý Sơn của Quảng Ngãi, Cù lao Chàm thuộc Quảng Nam với hơn 4.000 người đang bị cô lập hoàn toàn. Nhiều con đường ở Cù Lao Chàm ngập 1m dưới biển.

8h: Gió bão số 6 (Xangsane) mạnh cấp 10 tại Đà Nẵng, cấp 9 ở Quảng Nam. Suốt từ Thừa Thiên - Huế đến Quảng Ngãi, người dân lo sợ ngồi trong nhà, đóng kín cửa. Xã Bình Minh, huyện Thăng Bình, Quảng Nam nằm sát cạnh biển hiện chìm trong mưa gió mịt mù. Ghi nhận của phóng viên VnExpress có mặt tại đây, gió mạnh hơn, bẻ gãy cành toàn bộ hàng phi lao chắn sóng biển, nhổ trốc gốc cây cối và ném ra xa.  

Hoàn lưu bão đã tạo nên gió Tây Nam từ đất liền thổi ra. Trong khi đó bão từ biển thổi vào khiến sóng dâng cao 4-5m đánh mạnh vào bờ. Sức gió mạnh hơn đã làm giảm sức mạnh của sóng lại và thổi dạt ra biển. Nhờ vậy, bãi biển khu vực này đã giảm bớt một phần thiệt hại ảnh hưởng của sóng.

9h: Tâm bão số 6 (Xangsane) đã đi vào đất liền Đà Nẵng với sức gió giật trên cấp 12. Mái ngói, tôn, cửa kính nhiều ngôi nhà bị gió cuốn bay rào rào. Hàng loạt cây bị giật đổ gẫy. Đường phố vắng bóng người. Chị Phạm Thị Kim Hiếu, trú tại quận Ngũ Hành Sơn, đang cố thủ trong nhà mái bằng, nói giọng run run: "Đóng hết cửa rồi, vẫn nghe gió thổi ào ào, mái ngói bay vù vù. Chưa bao giờ thấy tôi gió dữ như vậy".

Nhiều cửa kính các khách sạn ven biển Đà Nẵng cũng bị gió cuốn vỡ tan. Nhiều khách sạn khác đang ra sức gia cố, chắn cửa kính. Anh Nguyễn Văn Nhơn, khách đang trú ngụ tại khách sạn Royal trên đường Quang Trung, Đà Nẵng cho biết, gió bão quá mạnh, cây cối gãy nằm la liệt ngoài đường. Toàn bộ khách du lịch trú tại khách sạn này đêm qua đã thức trắng vì lo sợ.

Tại cửa sông Hàn, nơi trú ẩn hàng trăm tàu thuyền, gió bão quay cuồng, giật đứt dây neo đậu. Một số tàu đã chìm nghỉm trước sự bất lực của con người.

Mưa lớn tràn về các hồ chứa, đe dọa vỡ và có thể cuốn phăng hàng trăm nhà dân. Để đảm bảo an toàn, ban quản lý các hồ này đã được lệnh mở cửa tràn, xả bớt nước.

Mưa gió mịt mùng. Ảnh: TTXVN

9h30: Ông Lê Viết Xê, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, gió đang rất mạnh. Mưa to đi kèm với gió cấp 10 giật trên cấp 11 khiến rất nhiều nhà tốc mái, sập, nhiều cây to bị gió thổi bật gốc. Nước sông Hương đang lên rất nhanh, ở mức báo động 3 và chỉ còn cách mố cầu Tràng Tiền chừng 1m. Nước đã tràn qua đập Đá.

Tại Quảng Nam, thị xã Hội An và huyện Duy Xuyên, nơi tập trung nhiều tàu biển, sóng biển đánh mạnh khiến các tàu xô vào nhau, có chiếc chìm nghỉm. "Tôi được thông báo tại các huyện thị phía bắc giáp với tâm bão Đà Nẵng (gồm thị xã Hội An, huyện Điện Bàn, Duy Xuên, Núi Thành) bị thiệt hại rất nặng. Dù chưa có thông báo người chết, nhưng tàu chìm, nhà cửa đổ sập rất nhiều", bà Hồ Thị Thanh Lâm, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam thông báo.

Liên lạc điện thoại gần như tê liệt

10h: Hàng loạt trạm thu phát sóng điện thoại của VNPT, Viettel ở Đà Nẵng bị đánh gục. Mất điện trên diện rộng, các trạm thu phát phải sử dụng máy nổ tuy nhiên cố gắng lắm cũng chỉ cầm cự được đến khoảng 12h. Hai số điện thoại nóng của Viettel mở cho Trưởng ban Chỉ huy tiền phương Nguyễn Sinh Hùng bị gián đoạn.

Ông Phạm Xuân Kiên Phó giám đốc Bưu điện Đà Nẵng, trưởng ban phòng chống bão lụt VNPT khu vực miền Trung, cho biết toàn bộ hệ thống nhà trạm bị tốc mái, máy móc bị hỏng, tài liệu bị tiêu hủy hoàn toàn. Hầu hết các trạm thu phát sóng bị gẫy đổ, dây cáp đứt hàng loạt nếu cố gắng lắm thì cũng chỉ cầm cự được đến khoảng 12h.

"Chưa bao giờ cơn bão lại khủng khiếp như thế, tôi đang đứng bên tổng đài cùng với anh em kỹ thuật để tiếp tục cầm cự với gió bão. Mưa, gió vần vũ trên đầu, nhà tốc mái, chúng tôi đang di chuyển hệ thống tổng đài sâu vào trong để phòng chập điện", ông Kiên nói trong tiếng gió bão gầm rít.

Phó ban Phòng chống bão lụt khu vực miền Trung của Viettel Ngô Anh Thắng hớt hải cho biết, 2 trạm thu phát số 5 và 25 đang đổ gục ngay trước mặt ông. Hệ thống thông tin do Viettel cung cấp luôn trong tình trạng chập chờn.

Ảnh tâm bão chụp qua vệ tinh lúc 11h30

Ảnh trên mây vệ tinh cho thấy, 11h30, mắt bão hoạt động rất rộng, trong bán kính khoảng 500 km suốt từ ngoài biển vào sâu trong đất liền của Đà Nẵng và Quảng Nam. Khi tiến vào bờ, mắt bão mờ dần. Đuôi bão có xu hướng tách khỏi vòng xoáy tâm bão.

Còn theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn, sau khi đi vào thành phố Đà Nẵng, bão đã gây gió giật cấp 13-14; giật trên cấp 13 tại thị xã Tam Kỳ (Quảng Nam); giật cấp 13 tại đảo Lý Sơn; cấp 10 tại thành phố Huế. Ở các tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi đã có mưa to đến rất to.

Dự báo, bão tiếp tục tiến sâu vào đất liền Quảng Nam theo hướng Tây với tốc độ 15-20 km một giờ và suy yếu dần. Trưa và chiều nay bão ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Nam

12h:

Ông Trần Quốc Anh, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực VN (EVN) đang có mặt ở Đà Nẵng cho biết, đường dây 500 KV, nơi cung cấp nguồn điện chính cho miền Trung và miền Bắc đã ngừng hoạt động. Có khả năng sẽ phải cắt điện một loạt các tỉnh lân cận Đà Nẵng và một số khu vực của Hà Nội.

Chỉ có 3 khu vực còn đảm bảo nguồn điện lưới là Đài Truyền hình thành phố, Ban phòng chống bão lụt Trung ương và Trung tâm Khí tượng thủy văn miền Trung.

"Chiều nay, chúng tôi sẽ đưa một máy diezel lên Trung tâm khí tượng Thủy văn miền Trung để cung ứng đủ nguồn điện để không gián đoạn thông tin dự báo thời tiết", ông Quốc Anh cho biết.

Trung tâm điều độ của Điện lực Đà Nẵng bị vỡ hàng loạt cửa kính máy móc bị va đập, các chuyên gia không dám ra ngoài để kiểm tra. "Chúng tôi sẽ kiểm tra ngay khi nào mưa ngớt vì nếu làm việc trong điều kiện không đảm bảo sẽ ảnh hưởng đến tính mạng", ông nói.

11h45: Liên lạc điện thoại cố định ở miền Trung tê liệt. Ông Phạm Xuân Kiên, Phó giám đốc Bưu điện Đà Nẵng cho biết, tình hình vô cùng nghiêm trọng. 4 đài vệ tinh cung cấp cho điện thoại cố định đã ngừng hoạt động. Các trạm thu phát sóng của mạng di động MobiFone và VinaPhone đang hoạt động cầm cự và chỉ đáp ứng được 20-30% lưu lượng cuộc gọi.

"Đây là cơn bão có sức gió mạnh khủng khiếp khiến các trạm thu phát sóng lưu động, Inmasat vệ tinh phủ sóng cho các thiết bị đầu cuối viễn thông... mà VNPT chuẩn bị để ứng cứu sự cố cũng không thể phát huy tác dụng", ông Kiên nói. Theo ông thông tin liên lạc từ điện thoại di động chỉ còn tính theo từng phút.

Ít nhất 4 người chết, 70 người bị thương 

12h: Đà Nẵng, Quảng Nam, nơi tâm bão hoành hành, đã có ít nhất 3 người chết và 70 bị thương. Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng nhận định, thảm họa sẽ còn nối tiếp và yêu cầu các địa phương phải lên phương án cứu nạn sau bão. Ban Chỉ huy tiền phương đã phải rút xuống tầng cố thủ.

Tâm bão đã tiến sâu vào huyện miền núi Nam Giang, Phước Sang của Quảng Nam. Tuy nhiên, trước khi vào khu vực này, bão đã quật ngã hàng nghìn cột điện, cây xanh của các huyện Điện Bàn, Duy Xuyên, Đại Lộc, Quế Sơn. Một nhân viên Viettel đã thiệt mạng trong ca trực phòng chống bão.

"Tại huyện Điện Bàn, có một làng ven biển bị bão giật sập toàn bộ nóc nhà, hàng chục ngôi nhà bị san phẳng", bà Hồ Thị Thanh Lâm, Phó chủ tịch UBND tỉnh thông báo.

Bà Lâm cho biết đã lệnh cấm không cho người dân ra đường vì có thể bị gió cuốn bay. Tuy nhiên, nhiều người dân đã phải cố leo lên mái nhà để đắp chặn, gia cố thêm mái cho chắc chắn.

Mưa to, lượng mưa lên đến 270 mm đã nhấn chìm thị xã Tam Kỳ, Hội An và một phần của huyện Núi Thành trong biển nước. Nhiều ngôi nhà cổ ở đô thị Hội An đã bị hư hỏng và đứng trước nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào.

Quốc lộ 1A bị gián đoạn hoàn toàn bởi tràn ngập cây đổ, một số đoạn bị nước lũ tràn qua. Các lực lượng gồm quân khu 5, cảnh sát giao thông trong trang phục áo phao đỏ đang túc trực tại các vị trí xung yếu để hướng dẫn giao thông và giúp dân chằng lại nhà cửa.

Tại Đà Nẵng, trong tiếng gió gào thét là tiếng xe cứu hỏa rú vang trời. Bão đã cướp đi 2 sinh mạng. Bệnh viện Đà Nẵng liên tục nhận được các ca cấp cứu nạn nhân bị thương do nhà sập, tốc mái. Chỉ trong sáng nay, tại bệnh viện này đã tiếp nhận 70 bệnh nhân.

Trên các đường phố ở trung tâm thành phố Đà Nẵng ngổn ngang các mảnh vỡ, bảng hiệu quảng cáo, cây đổ. Hầu hết người dân cố thủ trong nhà tối om vì từ 9h tối qua, toàn thành phố bị cắt điện hoàn toàn. Một số ít mạnh dạn ló ra ngoài đường, nhưng rồi lại phải vào nhà ngay vì gió quá mạnh.

Tại các phường ven biển, khung cảnh còn hoang tàn hơn. Sóng biển đánh mạnh vào kè tạo thành những vòng bọt trắng xóa, cao tới 2-3 m. Cây cối đổ rạp, nhiều ngôi nhà cấp 4 bị san phẳng. Ngay trong bão, công an đã được lệnh sơ tán khoảng 500 người dân phường Hòa Minh. Nơi đây có quá nhiều nhà sập và người dân bị thương do tường đổ, ngói rơi trúng người.

Gió bão ở Đà Nẵng, Quảng Nam vẫn trên cấp 8, giật cấp 11-12, các máy bay cứu hộ đã không thể tiếp cận hai địa phương này. Trước đó, máy bay được chi viện từ Tân Sơn Nhất và Hà Nội đã phải nằm chờ tại sân bay Phan Rang và Vinh. Các phương tiện này chỉ hoạt động trong điều kiện gió cấp 6 trở xuống.

Trong khi các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Quảng Trị mưa bão tơi bời thì không khí tại các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Gia Lai, Kon Tum, Đăk Lăk lại khá yên ắng. Ông Trần Đình Tâm, trưởng ban phòng chống lụt bão huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định cho biết, thậm chí trời còn hửng nắng, nhiều lúc có mây, gió chỉ cấp 4. Tại các tỉnh Tây Nguyên chỉ có mưa nhẹ, gió cấp 5. Ông Lê Việt Hường, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho biết, tại đây chưa có khả năng gây lũ, lũ quét và sạt lở.

Đường phố ngổn ngang sau bão. Ảnh: Trường Huy.

Bão rời Việt Nam

14h: Bão đã sang đất Lào và suy yếu xuống còn cấp 9. Tuy nhiên, hoàn lưu của bão vẫn tiếp tục gây mưa, gió giật ở nhiều nơi. Thông tin cập nhật về con số thiệt hại người và của đang ngày càng tăng lên cho thấy sức tàn phá ghê gớm của cơn bão Xangsane. Chính quyền và nhân dân địa phương bắt đầu khắc phục hậu quả.

Tại Đà Nẵng, Phó Ban chỉ đạo phòng chống lụt bão thành phố Huỳnh Vạn Thắng cho biết, đến giờ này, Đà Nẵng chưa cập nhật được thông tin thiệt hại do toàn bộ hệ thống điện thoại tê liệt nhiều giờ qua nên không liên lạc được với các quận huyện.

Tuy nhiên thông tin ban đầu trong nội thành cho biết, đã có 4 người thiệt mạng trong bão, 36 người bị thương. Hơn 100 điểm có cây cối bị ngã, trốc gốc. "Cả thành phố bây giờ la liệt mái ngói, mái tôn, cây gãy đổ, chưa biết phải bắt đầu dọn dẹp từ đâu", ông Huỳnh Vạn Thắng cho biết. Hiện công ty cây xanh đã cho người đi thu dọn "bãi chiến trường", song cũng chỉ mới cắt cành cây cho gọn hơn.

Chưa có thông tin cập nhật về tình hình thiệt hại tàu thuyền neo đậu trên bờ. Song theo ông Thắng, có rất nhiều tàu neo đậu ở bến bị đánh văng lên bờ, bị va đập, thiệt hại nghiêm trọng.

Tại Quảng Nam và Quảng Ngãi, mưa đã tạnh, gió cũng ngừng. Bà con sơ tán bắt đầu được phép trở về nhà. Lũ tại hai tỉnh ở mức dưới báo động 2.

Trưởng Ban phòng chống lụt bão tỉnh Quảng Ngãi Trương Ngọc Nhi cho biết, sau cơn bão, tỉnh không có trường hợp thiệt mạng. 4 người bị thương nhẹ do bị ngói bay rớt trúng đầu, 1 trường hợp nặng do cây ngã đè gãy cổ. Toàn tỉnh có 15 ngôi nhà bị sập hoàn toàn, 882 căn tốc mái, sập vách hoặc xiêu vẹo. 6 phòng trường học bị tốc mái.

15 chiếc tàu mặc dù đã vào bến đậu, neo giằng kỹ nhưng vẫn bị gió bão giật đứt dây neo, sóng nhấn chìm. Hầu hết đều trú tại đảo Lý Sơn. Tỉnh đang cho trục vớt, kéo tàu lên.

Khoảng 3.000 m3 đường giao thông đã bị sạt lở và tê liệt hoàn toàn. Tuy nhiên đoạn quốc lộ 1A qua Quảng Ngãi vẫn được thông suốt. 2.000 m3 bờ kè bị sạt lở, tuy nhiên Khu công nghiệp Dung Quất không bị thiệt hại nhiều.

Ngành nông thủy sản Quảng Ngãi cũng chịu mất trắng 310 ha lúa và rau màu, 1 ha hồ tôm bị hư nên trôi sạch tiền của người dân ra biển. Ước tính thiệt hại của tỉnh Quảng Ngãi sau cơn bão là 15 tỷ đồng.

Ông Nhi cho hay, tỉnh đang tiến hành các công tác dọn đường, thu hồi cây gãy, trục vớt tàu và đưa bà con sơ tán về ổn định nơi ở.

Kon Tum là tỉnh cuối cùng bão quét qua. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, ông Nguyễn Hữu Hải, cho biết 2 huyện Đăk Rây và Komp Long bị tàn phá nhiều nhất. Hiện địa bàn này mưa vẫn rất to, lũ đã xuất hiện chia cắt các tuyến đường từ huyện Komp Long tới 4 xã miền núi của huyện này.

"Chưa có người chết, nhưng tôi đi kiểm tra đã thấy trâu bò chết trôi. Lo nhất là mưa to có thể đe dọa tới các hồ đập", ông Hải nói trong tiếng điện thoại di động liên tục bị ngắt quãng.

Cơn bão lớn nhất tại miền Trung trong vài chục năm qua đã rời Việt Nam, nhưng lũ các sông bắt đầu dâng cao trên mức báo động, đe dọa tính mạng của nhiều người dân.

Nhóm phóng viên