Còn Một Quả Thận Có Sống được Không? - VnExpress

BS.CKII Tạ Phương Dung, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, hầu hết con người sinh ra sẽ có hai quả thận, với kích thước bằng nắm tay và nằm ở dưới cùng của khung xương sườn, đối xứng ở hai bên cột sống. Tuy nhiên, vì nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan, nhiều người chỉ còn một quả thận. Một số người bẩm sinh thiểu sản thận, chỉ có một quả thận hoạt động; một số khác buộc phải cắt bỏ một thận do chấn thương hoặc bệnh lý, hoặc hiến tạng cho người cần ghép thận... Bác sĩ Dung nhận định, với những người chỉ có một quả thận và quả thận đó khỏe mạnh, hoạt động bình thường, mạch máu không bị tắc, họ vẫn có cuộc sống bình thường, sinh hoạt và lao động không bị hạn chế.

Cũng theo bác sĩ Dung, trên thực tế, có rất nhiều người hiến một quả thận cho người khác vẫn sống khỏe mạnh. Nếu người đã cho một quả thận và quả còn lại chỉ hoạt động một nửa chức năng của cả hai quả thận (khoảng 30-50%) thì vẫn sống được. Một số trường hợp thận bị hư hết, nếu được ghép mới, họ vẫn có sức khỏe và lao động như người bình thường.

Bác sĩ Dung nói thận là cơ quan linh hoạt và thích ứng vô cùng tốt. Những người hiến một quả thận thì quả thận còn lại hoạt động tăng cường ở mức 70% sau thời gian hiến khoảng hai tuần và tiếp tục tăng lên 75-85% khi theo dõi lâu.

Bác sĩ Dung cho biết, khi còn một quả thận, nó thường điều chỉnh hiệu suất hoạt động tương đương với nhiệm vụ mà hai quả thận thường đảm trách. Khi đó các đơn vị trong quả thận còn lại sẽ tăng kích thước lên để giúp lọc máu, đào thải nước và các chất cặn bã ra ngoài cơ thể. Sự tăng kích thước này gọi là phì đại và không gây tác dụng phụ về sau. Thậm chí, những người sinh ra chỉ với một quả thận thì nó sẽ tự tăng kích thước một phần và chức năng lên bằng hai quả thận, đảm bảo hoạt động của thận vẫn diễn ra trơn tru. Với khả năng thích ứng linh hoạt của cơ quan này, người có một quả thận vẫn có thể sống mạnh khỏe.

Tuy nhiên, người bị phẫu thuật một quả thận cần có lối sống lành mạnh, ăn uống sinh hoạt điều độ. Bên cạnh đó, chú ý theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ, làm xét nghiệm protein niệu và các xét nghiệm đánh giá chức năng của thận thường xuyên. Đặc biệt theo dõi huyết áp vì một trong những chức năng của thận là điều hòa huyết áp, khi mất một quả thận, huyết áp có nguy cơ tăng cao, bác sĩ Dung nhấn mạnh. Khi huyết áp tăng cao có thể làm hỏng các vi mạch của thận, làm tổn thương cầu thận, gây suy giảm chức năng thận.

Ngoài ra, những người sau phẫu thuật sẽ có vết sẹo mổ. Vết cắt này có thể làm tổn thương thần kinh và gây ra những đau đớn về sau. Họ cũng có nguy cơ về thoát vị, bán tắc ruột hoặc tắc ruột sau phẫu thuật, nhất là khi cắt thận trong tình huống cấp, không đủ thời gian chuẩn bị kỹ càng.

Bác sĩ Dung cho biết, những người sinh ra có một quả thận duy nhất hoặc cắt bỏ quả thận ở tuổi nhỏ, có khả năng mất một số chức năng sau này và nguy cơ huyết áp cao. Tuy nhiên, tình trạng mất chức năng thận thường rất nhẹ và họ vẫn có thể sống thọ.

Bác sĩ Dung nói thêm, một quả thận vẫn có thể đảm nhiệm đầy đủ chức năng, xử lý tất cả bộ lọc giúp cơ thể sống khỏe mạnh, chỉ cần người bệnh chú ý chăm sóc quả thận còn lại khỏe mạnh, tránh những tổn thương và hư hại.

Châu Vũ