Công Thức Tính Cảm ứng Từ Tổng Hợp Hay Nhất - Vật Lí Lớp 11

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp (hay, chi tiết)
  • Luyện 100 đề thi thử 2021. Đăng ký ngay!
Trang trước Trang sau

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp (hay, chi tiết)

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất Vật Lí lớp 11 sẽ giúp học sinh nắm vững công thức, từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi Vật Lí 11.

Bài viết Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất gồm 4 phần: Định nghĩa, Công thức - Đơn vị đo, Mở rộng và Bài tập minh họa áp dụng công thức trong bài có lời giải chi tiết giúp học sinh dễ học, dễ nhớ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất Vật Lí 11.

                           Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

1. Định nghĩa 

- Nguyên lí chồng chất từ trường: Véctơ cảm ứng từ tại một điểm do nhiều dòng điện gây ra bằng tổng các véc tơ cảm ứng từ do từng dòng điện gây ra tại điểm đó.

- Quy tắc nắm tay phải đối với ống dây hình trụ: Khum bàn tay phải theo các vòng dây sao cho chiều từ cổ tay đến các ngón tay trùng với chiều dòng điện trong vòng dây, ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây.

 Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

2. Công thức – đơn vị đo

Nguyên lí chồng chất từ trường: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Trong đó:

+ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất là vectơ cảm ứng từ do nhiều dòng điện gây ra tại điểm ta xét.

+ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất… là vectơ cảm ứng do từng dòng điện riêng lẻ gây ra tại điểm mà ta xét.

- Việc cộng các vectơ cảm ứng từ thực hiện theo quy tắc hình hình hành.

- Nếu tại điểm xét có hai vectơ cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất lần lượt do I1 và I2 gây ra thì

Cảm ứng từ tổng hợp tại điểm xét là: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

 + Khi Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất hợp với nhau một góc thì, độ lớn cảm ứng từ tổng hợp: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

 Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Nếu B1 = B2; Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

+ Khi Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất cùng chiều thì B = B1 + B2, và Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất cùng chiều với Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

+ Khi Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất ngược chiều thì B = |B1 - B2|, và Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất cùng chiều với vecto cảm ứng từ nào lớn hơn.

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

+ Khi Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất vuông góc với nhau thì Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

3. Mở rộng

Khi trong không gian có nhiều dòng điện gây ra từ trường, cần sử dụng các kiến thức sau để xác định từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn có hình dạng đặc biệt:

1, Từ trường của dòng diện chạy trong dây dẫn thẳng dài

 Véc tơ cảm ứng từ tại điểm cách dây dẫn một khoảng r: 

- Có điểm đặt tại điểm ta xét;

- Có phương vuông góc với mặt phẳng chứa dòng điện và điểm ta xét;

- Có chiều xác định theo qui tắc nắm tay phải;

- Có độ lớn: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Trong đó: 

+ B là cảm ứng từ, có đơn vị tesla (T);

+ I là cường độ dòng điện, có đơn vị ampe (A);

+ r là khoảng cách từ dòng điện đến vị trí ta xét, có đơn vị mét (m).

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

2, Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn uốn thành vòng tròn

 Véc tơ cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất tại tâm O của vòng dây:

- Có điểm đặt tại tâm vòng dây;

- Có phương vuông góc với mặt phẳng chứa vòng dây.

- Có chiều tuân theo quy tắc: vào mặt Nam ra mặt Bắc;

- Có độ lớn: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

  Nếu khung dây tròn tạo bởi N vòng dây sít nhau thì: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Trong đó:

+ B là cảm ứng từ, có đơn vị tesla (T);

+ I là cường độ dòng điện, có đơn vị ampe (A);

+ R là bán kính vòng dây mang dòng điện, có đơn vị mét (m).

+ N là số vòng dây

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

3, Từ trường của dòng điện chạy trong ống dây dẫn hình trụ.

+ Véc tơ cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất trong lòng ống dây (tại vùng có từ trường đều):

- Có điểm đặt: tại điểm ta xét;

- Có phương song song với trục ống dây;

- Có chiều vào Nam ra Bắc hoặc xác định theo qui tắc nắm tay phải;

- Có độ lớn: Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Trong đó:

+ B là cảm ứng từ, có đơn vị tesla (T);

+ I là cường độ dòng điện, có đơn vị ampe (A);

+ N là tổng số vòng dây;

+ l là chiều dài ống dây, có đơn vị mét (m);

+ n = Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất là số vòng dây quấn trên một đơn vị dài của ống dây.

                                Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

4. Ví dụ minh họa

Bài 1:

Hai dây dẫn thẳng, dài song song cách nhau 32 (cm) trong không khí, dòng điện chạy trên dây 1 là I1 = 5 (A), dòng điện chạy trên dây 2 là I2 = 1 (A) ngược chiều với I1. Điểm M nằm trong mặt phẳng của 2 dòng điện ngoài khoảng hai dòng điện và cách dòng điện I1 8 (cm). Cảm ứng từ tại M có độ lớn là bao nhiêu ?

Bài giải :

Áp dụng quy tắc nắm tay phải ta xác định được các vecto cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất như hình vẽ.

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Cảm ứng từ do dòng điện I1 gây ra tại M là :

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Điểm M cách dòng điện I2 một khoảng là r2 = 8 + 32 = 40 cm = 0,4 m

Cảm ứng từ do dòng điện I2 gây ra tại M là :

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Áp dụng nguyên lý chồng chất từ trường

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất nên B = |B1 – B2| = |1,25.10-5 – 0,05.10-5| = 1,2.10-5 (T)

Và vecto Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất cùng chiều với vecto cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Bài 2: 

Hai dây dẫn thẳng, dài song song cách nhau 32 (cm) trong không khí, dòng điện chạy trên dây 1 là I1 = 5 (A), dòng điện chạy trên dây 2 là I2 = 1 (A) ngược chiều với I1. Điểm M nằm trong mặt phẳng của hai dây và cách đều hai dây. Cảm ứng từ tại M có độ lớn và chiều như thế nào?

Bài giải:

Áp dụng quy tắc nắm tay phải ta xác định được các vecto cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất như hình vẽ.

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất

Vì M nằm trong mặt phẳng hai dòng điện và cách đều hai dòng điện nên khoảng cách từ M đến mỗi dòng điện là 16 cm = 0,16 m.

Cảm ứng từ do dòng điện I1 gây ra tại M là :

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Cảm ứng từ do dòng điện I2 gây ra tại M là :

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Áp dụng nguyên lý chồng chất từ trường

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất nên B = B1 + B2 = 0,625.10-5 + 0,125.10-5 = 0,75.10-5 (T)

Và vecto Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất cùng chiều với vecto cảm ứng từ Công thức tính cảm ứng từ tổng hợp hay nhất 

Xem thêm các Công thức Vật Lí lớp 11 quan trọng hay khác:

  • Công thức tính cảm ứng từ tại tâm vòng dây

  • Công thức tính từ trường của dòng điện

  • Công thức tính lực Lo-ren-xơ

  • Công thức tính bán kính quỹ đạo của electron

  • Công thức tính từ thông

  • Tài liệu cho giáo viên: Giáo án, powerpoint, đề thi giữa kì cuối kì, đánh giá năng lực, thi thử THPT, HSG, chuyên đề, bài tập cuối tuần..... độc quyền VietJack, giá hợp lí

Sách VietJack thi THPT quốc gia 2025 cho học sinh 2k7:

  • Sổ tay toán lý hóa 12 (29k/ 1 cuốn)
  • Tổng ôn tốt nghiệp 12 toán, sử, địa, kinh tế pháp luật.... (80k/1 cuốn)
  • 30 đề Đánh giá năng lực đại học quốc gia Hà Nội, tp. Hồ Chí Minh 2025 (cho 2k7)

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12

Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

1000 Đề thi bản word THPT quốc gia cá trường 2023 Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đ

199,000 VNĐ

Đề thi thử DGNL (bản word) các trường 2023

4.5 (243)

799,000đ

199,000 VNĐ

xem tất cả Trang trước Trang sau Đề thi, giáo án các lớp các môn học
  • Đề thi lớp 1 (các môn học)
  • Đề thi lớp 2 (các môn học)
  • Đề thi lớp 3 (các môn học)
  • Đề thi lớp 4 (các môn học)
  • Đề thi lớp 5 (các môn học)
  • Đề thi lớp 6 (các môn học)
  • Đề thi lớp 7 (các môn học)
  • Đề thi lớp 8 (các môn học)
  • Đề thi lớp 9 (các môn học)
  • Đề thi lớp 10 (các môn học)
  • Đề thi lớp 11 (các môn học)
  • Đề thi lớp 12 (các môn học)
  • Giáo án lớp 1 (các môn học)
  • Giáo án lớp 2 (các môn học)
  • Giáo án lớp 3 (các môn học)
  • Giáo án lớp 4 (các môn học)
  • Giáo án lớp 5 (các môn học)
  • Giáo án lớp 6 (các môn học)
  • Giáo án lớp 7 (các môn học)
  • Giáo án lớp 8 (các môn học)
  • Giáo án lớp 9 (các môn học)
  • Giáo án lớp 10 (các môn học)
  • Giáo án lớp 11 (các môn học)
  • Giáo án lớp 12 (các môn học)

Từ khóa » Công Thức Cảm ứng điện Từ Trong ống Dây