Công Ty TNHH Nước Giải Khát Coca-Cola Khởi Kiện đại Lý Trần Văn ...

Bản án số: 80/2008/DSPT Ngày 17/3/2008

V/v: “Tranh chấp hợp đồng mua bán”

Trong ngày 17 tháng 3 năm 2008, tại trụ sở Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao xét xử phúc thẩm vụ án dân sự thụ lý số332/DSPT-TL ngày 24 tháng 10 năm 2007 về tranh chấp hợp đồng mua bán.

Do bản án dân sự sơ thẩm số 1000/2007/DSST ngày 20 tháng 6 năm 2007 của Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh bị kháng cáo.

Theo quyết định đưa vụ án xét xử phúc thẩm số 574/2007/QDPT ngày 6 tháng 11 năm 2007 giữa các đương sự:

* Nguyên đơn: Công ty TNHH nước giải khát Coca-Cola Việt Nam

Ủy quyền cho ông Phạm Bá Cường, sinh năm 1973. Theo giấy ủy quyền ngày 8/11/2007 và giấy ủy quyền ngày 26/02/2008.

Địa chỉ: 64C đường 6, phường 4, quận 4, TP. Hồ Chí Minh.

2. Đỗ Vũ Huy, sinh năm 1975

* Bị đơn: Trần Văn Dũng, sinh năm 1962.

Địa chỉ 11B Trần Cao Vân, phường Đa Kao, quận 1, TP. Hồ Chí Minh (có mặt).

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Dũng : Luật sư Đàm Bảo Hoàng – Đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh (có mặt).

NHẬN THẤY

Theo nguyên đơn bày:

Ngày 14/10/1997 ông Trần Văn Dũng đã ký kết hợp đồng đại lý độc quyền với Công ty TNHH nước giải khát Coca-Cola Việt nam. Theo hợp đồng đại lý này, ông Dũng được Công ty Coca-Cla chỉ định là đại lý độc quyền tiếp thị và phân phối các sản phẩm cho Công ty Coca-Cola Việt Nam, ngược lại ông Dũng được hưởng hoa hồng cùng các quyền lợi khác, đồng thời ông Dũng phải có các nghĩa vụ mua hàng và thanh toán các khoản tiền hàng theo đúng quy định.

Trong quá trình kinh doanh, ông Dũng không thanh toán tiền hàng đúng hạn theo như điều 4 của hợp đồng đã ký kết, nên năm 1999 Công ty Coca-Cola đã chấm dứt hợp đồng. Sau đó Công ty có mời ông Dũng rất nhiều lần đến Công ty để giải quyết nợ. Đến ngày 06/5/2004 ông Dũng đã ký xác nhận còn nợ Công ty 606.446.300 đồng tiền nước và 828 két vỏ chai. Từ đó đến nay ông Dũng vẫn không có thiện chí thanh toán số nợ trên.

Nay Công ty Coca-Cola Việt nam yêu cầu ông Dũng phải trả số nợ 606.446.300 đồng tiền nước và 828 két vỏ chai bằng hiện vật nếu không thì thành tiền là 52.329.600 đồng và lãi suất nợ quá hạn của số tiền 606.446.300 đồng tính từ ngày 14/5/2004 đến nay là 146.375.921 đồng. Tổng cộng 03 khoản trên ông Dũng phải thanh toán cho Công ty Coca-Cola Việt nam là 805.151.822 đồng.

Bị đơn: Ông Dũng trình bày :

Ngày 14/10/1997 ông Dũng với Công ty nước giải khát Coca-Cola Việt nam có ký 01 hợp đồng kinh tế đại lý độc quyền. Trong quá trình mua bán đến tháng 8 năm 1999 Công ty Coca-Cola không tôn trọng hợp đồng mà tự ý ký kết với khách hàng có bán nhiều mặt hàng, cũng như Công ty đã trực tiếp bán cho khách hàng mà ông Dũng đang có quan hệ mua bán, từ đó mà những khách hàng này không thanh toán tiền nước và vỏ chai còn nợ cho ông Dũng. Vì vậy mà ông Dũng không có khả năng để thanh toán lại cho Công ty Coca-Cola.

Tháng 8/1999 Công ty Coca-Cola tự ý chấm dứt hợp đồng, ông Dũng có đề nghị Công ty Coca-Cola đối chiếu công nợ, nhưng Công ty không hợp tác cũng như không giải quyết. Do vậy theo pháp luật thì hợp đồng trên đã hết thời hiệu khởi kiện, nên nay ông Dũng không thể chấp nhận trả nợ theo yêu cầu của nguyên đơn và đề nghị Tòa ra quyết định đình chỉ vụ kiện. Trường hợp nếu Tòa vẫn xét xử, thì ông Dũng yêu cầu Công ty Coca-Cola phải thanh toán lại phần chiết khấu độc quyền cho ông theo điều 5 của bản hợp đồng 14/10/1997 với số tiền là 477.896.000 đồng (thời gian tính từ 14/10/1997 đến 22/8/1999).

Tại bản án dân sự số 1000/2007/DSST ngày 20/6/2007 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định:

Áp dụng khoản 3 điều 25, Điều 34, Điều 196, Điều 238, Điều 245 của Bộ luật tố tụng dân sự; Điều 305, Điều 471, Điều 474, khoản 1 điều 476 Bộ luật dân sự.

– Buộc ông Trần Văn Dũng phải trả cho Công ty TNHH nước giải khát Coca-Cola số nợ 606.446.300 đồng tiền nước, 52.329.600 đồng tương đương 828 két vỏ chai (63.200 đồng/két) và lãi suất quá hạn (tính từ ngày 14/5/2004 đến xét xử sơ thẩm 18/6/2007) là 146.375.921 đồng. Tổng cộng là 805.151.821 đồng.

– Bác yêu cầu của ông Trần Văn Dũng đòi Công ty TNH nước giải khát Coca-Cola Việt Nam phải thanh toán cho ông phần chiết khấu độc quyền với số tiền 477.896.600 đồng.

Ngoài ra án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo theo luật định.

Ngày 26/6/2007 ông Trần Văn Dũng kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm : Ông Trần Văn Dũng kháng cáo yêu cầu cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ kiện vì nguyên đơn đã hết quyền khởi kiện. Trường hợp nếu Tòa vẫn xét xử thì yêu cầu Công ty Coca-Cola phải thanh toán lại phần chiết khấu độc quyền cho ông theo Điều 5 của bản hợp đồng ngày 14/10/1997 với số tiền là 477.896.000đ.

Luật sư bảo vệ quyền lợi cho ông Trần Văn Dũng cho rằng: Từ tháng 8/1999 đến tháng 2/2000, Công ty Coca-Cola không lập biên bản thanh lý hợp đồng, văn bản làm việc ngày 6/5/2004 không nằm trong thời hạn 6 tháng. Sau khi phát sinh tranh chấp nên không có giá trị. Về nội dung văn bản làm việc ngày 06/5/2004 lập lại các nội dung của văn bản trước đó (biên bản ngày 31/12/2001, biên bản ngày 16/1/2002). Hai bên vẫn đang còn có sự tranh chấp. Cấp sơ thẩm áp dụng thông tư liên ngành số 04/TTLN ngày 7/01/1995 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, cho rằng vẫn còn thời hiệu khởi kiện và chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và bác yêu cầu phản tố của bị đơn là không đúng đề nghị cấp phúc thẩm chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Trần Văn Dũng.

Đại diện cho nguyên đơn thì không đồng ý với yêu cầu kháng cáo của bị đơn.

XÉT THẤY

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tại phiên tòa. Hội đồng xét xử nhận định:

Cấp sơ thẩm đã xác định quan hệ tranh chấp trong vụ kiện này là “Tranh chấp hợp đồng mua bán” và áp dụng khoản 3 Điều 25 Bộ luật tố tụng dân sự để xét xử là không đúng, bởi lẽ:

Ngày 14/10/1997 ông Trần Văn Dũng với Công ty nước giải khát Coca-Cola Việt Nam có ký hợp đồng kinh tế đại lý độc quyền. Theo hợp đồng đại lý này, ông Dũng được Công ty Coca-Cola Việt Nam chỉ định là đại lý độc quyền tiếp thị và phân phối các sản phẩm cho Công ty Coca-Cola Việt Nam sản xuất, ngược lại ông Dũng được hưởng hoa hồng phân phối cùng các quyền lợi khác. Tại phiên tòa phúc thẩm hai bên đều thừa nhận đây là hợp đồng đại lý không phải hợp đồng mua bán (Mua đứt bán đoạn). Quá trình thực hiện hợp đồng do có 1 số bất đồng nên vào tháng 8/1999 hai bên đã chấm dứt hợp đồng và không bên nào có yêu cầu giải quyết các tranh chấp phát sinh từ việc chấm dứt hợp đồng.

Mãi cho đến ngày 16/01/2002 ông Dũng và đại diện Công ty Coca-Cola Việt Nam mới gặp nhau để thanh lý hợp đồng. Tại buổi làm việc này ông Dũng xác nhận có nợ số tiền nước 606.446.300đ tiền vỏ chai trị giá 52.347.600đ tương đương 828 két nhưng đề nghị Công ty giải quyết các khoản chiết khấu độc quyền cho đại lý cấn trừ vào công nợ. Nhưng căn cứ vào điều 241, 242 Bộ luật thương mại năm 1997 thì thời hạn khởi kiện của nguyên đơn đã hết.

Xét thấy, cấp sơ thẩm cũng đã nhận định rằng: Hợp đồng được ký kết giữa hai bên là hợp đồng kinh tế, hai bên đã tự chấm dứt vào tháng 7/1999 đến ngày 8/6/2004 Công ty Coca-Cola mới có đơn khởi kiện. Như vậy theo quy định pháp luật thì thời hiệu khởi kiện đã hết. Tuy nhiên cấp sơ thẩm lại căn cứ vào biên bản làm việc ngày 06/5/2004 (BL76) giữa Công ty Coca-Cola và ông Dũng có nội dung như sau: Đại diện Công ty Công ty Coca-Cola trình bày: Hiện nay số nợ mà ông Dũng vẫn còn nợ Công ty Coca-Cola Việt Nam là: Tiền nước 606.446.300đ, tiền vỏ chai 52.347.600.300[K1] đ tương đương 828 két vỏ chai, yêu cầu ông Trần Văn Dũng thanh toán toàn bộ số nợ trên trong vòng một tuần từ ngày ký biên bản này.

Ý kiến của ông Trần Văn Dũng

1- Đề nghị khấu hao vỏ chai và tính chiết khấu nhãn độc quyền theo hợp đồng ngày 14/10/1997.

Cấp sơ thẩm đã xem biên bản làm việc này là biên bản ghi nhận sự thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ. Rồi căn cứ vào thông tư liên ngành số 04/TTLN ngày 7/1/1995 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao xác định đây là giao dịch dân sự, buộc ông Dũng phải thanh toán số nợ cho Công ty Coca-Cola và yêu cầu phản tố của ông Dũng. Cấp phúc thẩm nhận thấy rằng: Xuất phát từ hợp đồng đại lý độc quyền giữa Công ty Coca-Cola với ông Dũng và hợp đồng này đã chấm dứt từ tháng 8/1999 mà ông Dũng và Công ty Coca-Cola mới có các biên bản làm việc vào các ngày 16/01/2002 và biên bản làm việc 06/5/2004 thì hai bên vận còn có tranh chấp, bất đồng trong việc chiết khấu độc quyền và thanh toán số nợ còn lại. Cấp sơ thẩm cho rằng hai bên đã nhất trí về số nợ là không đúng với nội dung của biên bản làm việc ngày 06/5/2004. Lẽ ra Tòa án cấp sơ thẩm phải căn cứ vào Điều 168 Bộ luật tố tụng dân sự để trả lại đơn khởi kiện cho nguyên đơn. Nếu đã thụ lý thì phải căn cứ khoản 2 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự để quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, xóa tên vụ án đó trong sổ thụ lý nhưng Tòa án cấp sơ thẩm đã xét xử. Trong khi vụ án này thuộc trường hợp hết thời hiệu khởi kiện.

Từ những nhận định trên chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Trần Văn Dũng cũng như đề nghị của luật sư bảo vệ quyền lợi cho ông Dũng. Căn cứ Điều 278 Bộ luật tố tụng dân sự hủy bản án dân sự sơ thẩm số 1000/2007/DSST ngày 20/6/2007 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh và đình chỉ giải quyết vụ án.

Về án phí dân sự sơ thẩm cần sửa lại theo luật định ông Trần Văn Dũng không phải chịu án phí dân sự phúc thẩm.

Bởi các lẽ trên.

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 2 Điều 192, Điều 278 khoản 3 Điều 193 Bộ luật tố tụng dân sự.

Hủy bản án dân sự sơ thẩm số 1000/2007/DSST ngày 20/6/2007 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh và đình chỉ giải quyết vụ án “Tranh chấp hợp đồng mua bán” giữa nguyên đơn Công ty TNHH nước giải khát Coca-Cola Việt Nam với bị đơn là ông Trần Văn Dũng.

2- Về án phí dân sự sơ thẩm : Các bên đương sự không phải nộp. Hoàn trả cho Công ty TNHH nước giải khát Coca-Cola Việt Nam 10.064.463đ theo biên lai thu số 004371 ngày 29/6/2004 của Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh.

Hoàn trả cho ông Trần Văn Dũng 8.668.440đ theo biên lai thu số 002372 ngày 21/6/2006 và 50.000đ tạm ứng kháng cáo theo biên lai thu số 002338 ngày 26/6/2007 của Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Min.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.