Cọp Ba Móng - Báo Công An Nhân Dân điện Tử

Từ nhỏ, người làng Tung Đao đã kể chuyện cho con cháu nghe, rằng cọp đi đến đâu, thì chim K'Bẻo theo đến đấy. Nó là giống chim chuyên "xỉa răng" cọp, và là hiện thân của những oan hồn từng bị ăn thịt. Tiếng chim K'Bẻo kêu, là hồn ma của ai đó về kéo người sống đi theo, rơi vào vuốt cọp. Ông Siu Nhon nghe tiếng vợ nói mà rùng mình. Người ông gần như cứng đờ, chỉ biết ôm bà Breo thật chặt, nhắm mắt.

Bầy chó lài khét tiếng sát thú của ông Siu Nhon nghe mùi cọp thì cụp đuôi, vãi đái trốn hết lên nhà sàn. Dường như chưa đủ cảm giác an toàn, chúng chui chúc đầu vào góc sàn, nơi đặt lỉnh kỉnh gùi, nỏ, mác và những quả bầu khô dùng đựng nước. Không gian thinh lặng đến nỗi ông Siu Nhon đếm được từng hơi thở của bầy chó, đúng ra là tiếng rên tắc nghẹn vì sợ của chúng. Không còn cả tiếng hoẵng tác ở phía xa, giọng côn trùng nỉ non bỗng dưng im bặt, chỉ còn tiếng "bép, bép" của con chim gọi hồn lan xa theo từng cơn gió buốt của rừng già, thốc thẳng vào làng Tung Đao. Cả ngôi làng Lào sống bên chân ngọn núi Champasak ngừng thở. Không ai trong đám hai mươi trai tráng của làng đủ dũng khí hô lên để mọi người cùng ào ra đuổi cọp. Người làng đã chứng kiến cảnh một con trâu mộng, bị cọp ba móng (đúng hơn là cọp ba chân, nhưng dân làng vẫn quen gọi là "cọp ba móng") - xé toạc cổ, lôi vào rừng rồi. Mà sức con trâu mộng này, phải năm trai khỏe mới dùng thừng vật ngã được nó.

Cọp ba móng về làng Tung Đao, cũng không phải là không có nguyên nhân vì quanh núi Champasak, có đến năm ngôi làng Lào Lum, mỗi làng độ bảy, tám mươi người. Nhưng tại Tung Đao cách đây chín năm, người ta đã bẫy được một con cọp cái hay về bản giết gia súc bằng chiếc bẫy thòng lọng. Khi đám phường săn vây quanh bẫy dùng mác đâm cọp, nó đã tự cắn nát cái chân sau bên trái, thoát vào rừng. Phường săn đem cái bàn chân còn đủ móng vuốt về trình ông Cả, không những không được thưởng theo lời hứa, mà còn bị phạt nộp mỗi nhà một gùi thóc. Theo lời ông Cả nói, quan Tây sẽ phạt làng nếu không nộp được bộ da cọp làm ghế bành. Khi phường săn nhao nhao hỏi sao không xin quan Tây cho mượn súng, ông Cả lắc đầu buồn bã nói quan Tây sợ phường săn dùng súng theo bộ đội, chống lại nước đại Pháp.

- Bớ làng, cọp bắt heo nhà Breo rồi.

- Cọp bắt heo làng nước ơi, Giàng ơi!

- Đốt đuốc lên xin ông Cả thỉnh quan Tây về bắn cọp, đuổi cọp đi thôi, nó sẽ ăn trẻ con mất, người làng không dám ra nương nữa đâu.

Cả làng Tung Đao bây giờ mới đốt lửa sáng bừng. Giáo mác của phường săn khua lẻng xẻng, tiếng mõ lồ ồ dội những âm thanh trầm đục vang xa mấy vạt rừng, bầy chó lài sủa hùa rền vang… Cọp ba móng biến mất sau tiếng "éc" thảm thiết của con lợn nái sề. Nó chỉ kịp kêu một tiếng thì tắt thở bởi thanh quản bị bộ nanh cọp xé rách. Cọp ba móng cắn cổ con nái sề nặng tròn tạ lôi đi mất hút, để lại vệt máu tươi kéo dài từ sàn nhà nhễu ra tận bìa rừng. Mấy con lợn con lông sọc dài như trái dưa gang tan tác, hết chạy qua rồi chạy lại trên nền đất đầy máu. Thấy ánh lửa của người, bầy heo tụm lại như tìm sự chở che. Với loài gia súc ở làng Tung Đao, cọp là hiện thân của cái ác. Đêm nay, cái ác cướp đi mẹ chúng! Rừng đêm đầy rẫy nỗi ám ảnh và ma quái.

*

Quan Tây vác súng hai nòng, ngồi nguyên trên ngựa, hất hàm hỏi ông Siu Nhon: "Nó đi theo hướng nào?". Ông Siu Nhon lấm lét chỉ tay về phía rừng, nơi đêm qua có tiếng chim K'Bẻo, rồi cúi mặt xách ngọn mác, vẫy tay cho đám phường săn gồm bảy người mạnh nhất, đi theo chân ngựa. Chuyện cọp về, ông không báo quan Tây vì ông biết luật nhân quả, sợ cọp trả thù song ông Cả, vì muốn lập công và được nâng đỡ, nên lén thông tin cho quan. Đoàn người di chuyển trong thinh lặng, chó lài cột ở nhà, vị quan Tây mắt xanh lè, mũi cao, tóc vàng lăm lăm cò súng. Những chuyến đi săn của hắn thật đặc biệt vì dù lên giọng đem văn minh đến Đông Dương, nhưng lũ man di mọi rợ mắt hí mũi tẹt - theo cách nghĩ của hắn - nào có biết ngoài chuyện khai thác tất cả các khoáng sản ở rừng Champasak, Savanakhet, Xê Kông, Atôpư theo lệnh trên, hắn còn được hưởng thú vui giết chóc từ các chuyến săn và các cô gái bản tươi như hoa rừng. Không như các bộ tộc Lào Lum chỉ săn nai, hươu, khỉ, cầy… để làm thức ăn, quan Tây thích săn báo gấm, voi, trĩ, công và đặc biệt là cọp. Ở mẫu quốc, bộ ngà voi, tấm da báo gấm hay chú công nhồi gòn… là món quà quý hiếm, giúp hắn thăng tiến vì cấp trên hài lòng. Nhất là bộ da cọp mà làm ghế bành để tặng thượng cấp thì tuyệt vời nhất. Hắn biết quan bà ngoài việc sưu tầm đá quý, hạt trai, vàng nén còn có cái thú nằm ngủ trên nệm bằng da cọp. Nay, một tấm da cọp lớn như Siu Nhon vừa mô tả, có lẽ quan bà sẽ sai làm ghế bành…

Ba dấu chân cách khoảng của cọp ba móng ngày càng rõ dần. Cả vết máu sậm đen của con lợn cũng còn vương vãi. Nhưng len giữa các dấu vết ấy, ông Siu Nhon còn phát hiện ra bốn dấu chân nhỏ hơn. Không lẽ cọp ba móng đã hợp đàn với lũ cọp khác? Không, chúng là loài vật hung tợn nhưng cô đơn, chỉ kết giao khi đến mùa phối giống. Vẹt lá và dây leo chằng chịt, đoàn người lom khom bò ra đến bờ suối. Tuy gọi là suối nhưng đang là mùa nắng nên lòng suối kiệt, trơ đá ngầm lởm chởm xen lẫn vài hốc nước nhỏ xíu.

- Thưa quan, làng không dám đi nữa, cọp dữ lắm, có lẽ nó ăn no nên tìm ra suối uống nước.

- Đi tiếp, không tao bắn bể đầu!

Quan Tây gí súng vào lưng Siu Nhon, mắt hắn long lên sòng sọc. Tiếng rít của kẻ cầm quyền tuy vừa đủ nghe nhưng sắc, ngọt, hàm ý nhiều điều mà kẻ bị trị thấy không đúng cũng không dám cãi. Ông Siu Nhon biết nếu không làm theo lệnh, cả nhà ông sẽ bị tịch thu hết thóc, cả làng sẽ không được cung cấp muối hột, nhà bị đốt và tính mạng ông cũng khó bảo toàn. Chính mắt ông trông thấy một bộ đội Việt và một bộ đội Lào bị quan Tây xử bắn. Và thằng Ôi - người làng Tung Đao - vì không chịu cầm dao đâm bộ đội theo lệnh, nên chịu chung số phận. Người Lào Lum vốn theo Phật giáo, nên họa hoằn lắm mới bẫy thú nhỏ. Người làng Tung Đao cũng thế, ít dám sát sinh, nói chi đến việc cầm dao đâm bộ đội.

Hai mẹ con cọp ba móng đang nằm phơi bụng dưới nắng vàng của dãy Trường Sơn Tây. Chợt cọp mẹ quay ngoắt lại. Có lẽ linh tính báo cho nó biết nguy hiểm. Thấy bụi cỏ đang lay động, cọp sững nhìn, khe khẽ gọi cọp con. Theo bản năng, chú cọp bảy tháng tuổi cũng lủi nhanh vào bụi rậm, còn cọp mẹ ba móng đứng thủ thế, miệng gầm gừ nhe hàm răng nanh trắng ởn. Từ trong bụi, ông Siu Nhon biết rằng nếu theo cách tự vệ thường thấy, cọp sẽ lùi dần rồi nhảy tạt ngang đế chạy trốn khi gặp nguy hiểm. Song do con cọp ba móng này bị cụt bàn chân trái, nên nó không thể lùi được. Mặt khác, nó cũng không thể nhảy tạt ngang ngay lập tức vì sợ lộ dấu vết cọp con phía sau, đang tìm đường ẩn nấp.

Hếch cao mũi đánh hơi, cọp ba móng đã thấy nguy hiểm. Nó thụng người xuống, chụm ba chân chuẩn bị phóng chạy thì "đoàng", tiếng súng vang dội quất chính giữa ngực làm cả thân hình đồ sộ của nó rơi mạnh xuống. Kiễng chân theo bản năng sinh tồn, nó thấy một con người - khác hẳn với người Lào hiền hậu - kê súng vào đầu nó, bóp cò!

Phường săn chia nhau lùng sục tìm cọp con để đuổi cùng, diệt tận theo lệnh quan Tây. Cũng như Siu Nhon, họ không dám giết chóc, nhất là sát hại cọp con nhưng người làng Tung Đao vẫn sợ họng súng hai nòng hơn. Mới đó thôi, họng súng ấy đã diệt được một con cọp, một con cọp giết heo chứ không phải giết người. Chỉ một tiếng nổ, một con cọp phạm tội giết heo đã phải chết, không cần biết đến số phận cọp con. Siu Nhon đã nhìn thấy, thậm chí còn nghe tiếng gừ đau khổ của cọp con đang nấp trong lòng một thân cây bằng lăng mục. Khi Siu Nhon nhìn thấy cọp con, cũng là lúc nó phát hiện ra ông. Bản năng bắt nó nhe hàm răng sữa và mấy cái nanh nhỏ xíu ra hù dọa, nhưng thân mình cọp con thì rúm ró đến thảm hại. Ánh nhìn của một con vật trước những kẻ vừa giết chết mẹ mình sao mà ghê rợn và ai oán quá. Ánh nhìn đó làm Siu Nhon quay đi, vờ như không thấy gì.

Minh họa: Lê Tiến Vượng.

Quan Tây cho ngựa đi thong dong. Mắt hắn ánh lên vẻ kiêu hùng của một người chiến thắng và ngạo nghễ trước sự sợ hãi của dân làng Tung Đao. Bộ da cọp được lột sơ sài cột trên lưng ngựa, nhểu máu từ phía bờ sông vào tận cổng làng, ngược chiều với dấu máu của con lợn nái sề chảy từ phía làng ra bìa rừng đêm trước. Một mạng heo đổi một mạng cọp. Quan Tây quăng xuống đất bao muối, thúc ngựa quay đi. Người làng Tung Đao quay lại lấy muối, lẳng lặng mang về chia nhau mà lòng ngổn ngang hàng trăm câu hỏi.

Nửa đêm. Trăng sáng vằng vặc, Siu Nhon vẫn không ngủ được vì hình ảnh lúc sáng. Ông nghe trong gió có mùi hăng hắc, lại nghe tiếng gào lúc xa, lúc gần nên đánh thức bà Breo.

- Bà có nghe gì không. Tôi nghe như tiếng con gì bị sập bẫy.

- Có, hình như tiếng mèo rừng đánh nhau giành mèo cái?

- Không, tiếng hú bà ơi. Cọp ba móng chết rồi mà? Con gì thế nhỉ?

Ánh đuốc thông sáng lòa. Ông Siu Nhon cùng vợ ra đầu làng, nơi trước khi ngủ ông đã căng mấy cái bẫy theo thói quen. Mùa này nắng gắt, rễ tranh thường cháy thành than nên lũ nai và heo rừng hay sục sạo vào bìa làng ăn tro than của rễ tranh. Đấy là một loại muối dễ kiếm hơn thứ muối mà người làng Tung Đao phải nhận từ quan Tây. Có tiếng giãy giụa, kêu gào ngay gốc cây gạo. Ông Siu Nhon soi đuốc. "Giàng ơi" - Bà Breo kêu lên thảng thốt!

Con cọp con - con của cọp ba móng - đang dính bẫy thòng lọng. Dây thừng thít chặt quá nên chân sau của nó tứa máu, thịt da nát dừ. Cọp con đã biết sợ hãi trước cái chết, nhưng do nhớ mẹ nên lần theo dấu máu về tận làng để tìm mẹ. Nó vừa cai sữa, đang tập ăn thịt và chưa biết đi săn nên chỉ có mẹ là nơi chở che và bấu víu. Không còn mẹ, nó lần theo mùi quen thuộc và dính bẫy.

- Đâm chết nó đi, để lũ làng không mất heo, bò nữa.

- Không, bà tha cho nó đi, mẹ nó là cọp ba móng bị giết hôm nay rồi. Mạng cọp đền mạng heo rồi, bà chưa vừa bụng sao?

- Nhưng tha nó, nó cũng chết vì đói hay bị chó sói xé xác thôi, nó chưa biết đi săn mà.

Ông Siu Nhon lẳng lặng mang cọp con bị thương về nhà. Lên sàn, ông rịt lá thuốc cho nó, dùng dao bén hơ lửa cắt đi phần da thịt nát, băng bó cẩn thận rồi cho cọp con uống chút mật ong. Cọp con sau một ngày đói khát, đau đớn vì bị nát bàn chân, nay ngoan ngoãn nằm thiêm thiếp bên bếp lửa ấm áp. Thi thoảng, trong giấc ngủ, nó ư ử điều gì đó rồi lại gào lên gọi mẹ, tiếng kêu nghe xé ruột!

Thấm thoát mà đã sáu tháng đi qua. Những ngày hè như đổ lửa ở Trường Sơn Tây chấm dứt. Thời tiết chuyển dần sang mùa mưa làm các dòng suối quanh chân núi Champasak căng tràn sức sống. Siu Tư dẫn lũ bạn cởi truồng ngồng ngỗng chạy ùa ra suối. Cọp con chạy theo sau, cà nhắc từng bước rồi cũng ùm xuống nước. Nó dùng hai chân trước vờn Siu Tư, rồi bỏ chạy khi bị người bạn trẻ thơ cù mạnh vào bụng. Siu Tư là con trai lớn của ông Siu Nhon. Từ khi được cha tặng cho chú cọp con làm bạn, Siu Tư hài lòng vô hạn. Ngày nào, nó và cọp con cũng ra suối tắm rửa, lên đồi săn chuột và dúi về làm thức ăn cho cọp con. Qua mấy tháng dưỡng thương, cọp con đã rất khỏe mạnh, ngực nở và đùi to. Nó cũng thân thiết dần với người bạn nhỏ Siu Tư, song không thể bỏ nỗi thèm khát thịt sống. Chính vì vậy Siu Tư vẫn phải cùng nó đi săn. Và ông Siu Nhon, tuy thấy con mình thân với cọp nhưng vẫn lo lắng lắm. Ông sợ một ngày nào đó cọp con chợt nhớ đến bản năng săn mồi, nhớ đến những cú vồ mạnh mẽ, nhớ mùi máu tươi tứa ra từ cú cắn vào yết hầu…

*

Quan Tây về làng, quẳng cho Siu Nhon một vốc muối đựng trong bao vải nhỏ. Sắc mặt Siu Nhon bỗng trắng ra, rồi tái đi khi nghe quan Tây nói chuyện. Ông thẫn thờ leo lên sàn nhà, châm lửa đốt điếu thuốc to bằng ngón chân cái, rít sòng sọc.

- Nguy quá bà ơi, quan Tây bảo phải nộp cọp cho ổng để dồn gòn chưng cho đẹp. Quan hẹn tháng sau... Tôi nghi ông Cả báo tin cho quan biết mình nuôi con cọp.

- Làm sao bây giờ, Siu Tư sẽ buồn lắm. Hơn nữa cọp con do mình cứu sống, nay lại cho người ta giết chết, tội lắm.

- Vậy mình thả nó vào rừng đi. Nó cũng lớn rồi, sẽ tự đi săn. Làm vậy Siu Tư không khóc, mình cũng không đau cái bụng.

- Chết rồi, quan quay lại kìa, đem theo súng nữa, chết cọp con rồi. Thôi! Vào rừng đi cọp con ơi, nếu không mày sẽ chết đó!

Chú cọp con không thể hiểu được tiếng người. Nó vẫn nằm đó, chưng hửng nhìn ông bà Siu Nhon lo lắng bối rối. Thấy ngựa quan Tây đến gần, ông Siu Nhon dùng roi quất thật mạnh vào lưng cọp con đuổi đi, ấy vậy mà nó vẫn chần chờ, đứng gầm gừ nửa như đe nẹt, nửa như giận hờn ông Siu Nhon. Quan Tây bước xuống ngựa, thấy con cọp đang đứng ngoài nhà sàn, hắn giương súng. Ông Siu Nhon chạy đến quỳ xuống ôm hai chân hắn, van xin làm súng cướp cò. Tiếng nổ làm cho cọp con thất kinh hồn vía. Bao nhiêu ký ức về cái chết của mẹ nó hiện về. Quá sợ hãi, nó nhún chân phóng bốn lần thì mất dạng vào cánh rừng. Tên quan Tây bỏ đi sau khi chửi bới ỏm tỏi và dùng báng súng đánh vỡ đầu Siu Nhon.

*

Thời gian qua nhanh. Siu Tư trưởng thành qua từng mùa rẫy. Anh có tài bắn nỏ bách phát bách trúng, phóng lao trúng tâm cách hai mươi mét và quăng rựa xa mấy nóc nhà. Làm rẫy gần nhà mãi đất cũng còi cọc, Siu Tư dẫn làng vào sâu trong rừng phát nương. Cây ngã tới đâu, người làng Tung Đao đốt dọn đến đó, rồi trỉa bắp, thóc. Nhờ vậy mà vụ nào dân làng cũng thu hoạch khấm khá. Bắp ăn không hết, treo lên sàn bếp sấy khô phòng mùa đông thiếu thốn. Thóc nhà nào cũng đầy bồ, dư nộp cho ông Cả mà còn có thể giã làm bánh bột, nấu nhiều rượu ghè chôn dưới đất dành đãi khách quý. Thế nhưng có một vấn nạn là do nương ở sâu trong rừng, nên các loại thú hoang như khỉ, heo rừng đêm đêm thường hay phá phách. Điều đó kéo theo đám thú dữ hay rình mò, đợi thời cơ để săn mồi. Thêm nữa dạo này quan Tây càng già càng khó tính. Hắn thường cưỡi ngựa vào tận rẫy, bắt người làng đốn gỗ, đãi cát sỏi, dùng voi thồ các vật liệu ấy về nơi hắn ở cách mấy ngày đường để xây dinh thự.

- Siu Tư, nghe nói mày theo bộ đội? Mày coi chừng cái đầu của mày, tao mà phát hiện ra, tao bắn chết, treo xác mày trong rừng này cho thú ăn.

- Tôi không theo ai. Hết đất thì tôi và lũ làng vào rừng tìm đất mới thôi. Tôi trồng tôi ăn, không theo ai hết.

- Thằng khốn, mày quên cái chết của cha mày sao. Mày cũng hay cãi bướng lắm. Rừng nào của mày, đó là của nhà nước đại Pháp. Tao yêu cầu mày phá hết rẫy này, dẫn người theo tao làm việc, chúng mày sẽ có thóc ăn. Nếu không tao đốt…

Máu nóng chạy rần rần trong cơ thể Siu Tư. Anh nhớ hình ảnh ông Siu Nhon bị báng súng của quan Tây đập chết; anh tiếc mảnh nương lúa mà mình đã bỏ biết bao công sức khai phá, vun trồng, nay chỉ chờ thu hoạch… nên cứ đứng yên lặng. Tên quan Tây xuống ngựa, hắn đạp Siu Tư ngã dúi vì chưa một ai trong làng Tung Đao dám cãi lệnh hắn. Bồi thêm một cú đá thật mạnh vào ngực chàng trai tội nghiệp, tên quan Tây mồi lửa châm vào đám lúa đã chín vàng. Hắn bạnh cằm như thỏa thuê, như hả dạ trước chàng trai cứng đầu đang ôm ngực đau đớn. Rừng chiều chỉ có hai người, nếu Siu Tư cả gan cãi thêm một lần nữa, chắc chắn quan Tây sẽ giết chết anh như đã từng ra tay với nhiều người. Ở cái xứ thuộc địa này, theo ý nghĩ của quan Tây, thì chỉ có súng mới trị được thói cứng đầu của lũ người rừng rú chưa hề biết văn minh. Hắn không ngờ Siu Tư bật dậy, chụp cây đuốc trong tay hắn rồi quăng ra xa trong khi miệng anh vẫn còn sưng vầu vì đòn đá ác hiểm. Đôi mắt quan Tây giật giật, cái môi có hàng ria vàng xám há hốc vì tức giận, hắn dùng báng súng đập thật mạnh vào tránh Siu Tư. Kề súng vào mang tai anh, ngón trỏ của quan Tây đặt lên cò súng, từ từ bóp…

"Cà uôm… uôm". Một luồng vàng vằn đen phóng như tia chớp qua người Siu Tư cùng tiếng gầm ghê rợn. Một con cọp to lớn nhảy bổ tát bằng hai chân trước vào chính diện tên quan Tây khiến phân nửa gương mặt của hắn gần như bay mất. Ắt hẳn con cọp này đang rình mồi và may mắn cho Siu Tư rằng do anh đang nằm, nên con mồi đứng - tên quan Tây - trở thành mục tiêu của cọp. Siu Tư kinh hoàng khi nhìn thân hình tên quan Tây nẩy lên từng chặp rồi mới nằm im trong khi hai chân cọp vẫn đè lên ngực hắn. Anh biết với tình trạng bị thương của mình, anh sẽ không thể nào thoát khỏi nanh cọp. Nó sẽ giết anh như giết tên quan Tây thôi. Siu Tư nhắm mắt không dám nhìn con cọp đang lù lù đứng cách anh vài bước chân. Siu Tư khẽ than: "Giàng ơi!" rồi ngất đi vì mất máu, đau đớn và sợ hãi tột độ. Khi anh tỉnh lại, xác tên quan Tây đã cứng đờ. Con cọp đã giết chết hắn mà không ăn thịt hay tha vào rừng. Chung quanh chỗ Siu Tư đang nằm, đầy rẫy vết chân to như bát úp