CT SCAN LÀ GÌ? / ẢNH CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH - DIGMAN.VN

CT SCAN là gì?

CT (Computerized Tomography Scan) - Chụp cắt lớp vi tính, là kỹ thuật kết hợp một loạt hình ảnh tia X được chụp từ các góc khác nhau và máy tính sẽ xử lý thành hình ảnh cắt ngang của xương, mạch máu và mô mềm bên trong cơ thể người.

Ảnh CT cung cấp thông tin chi tiết hơn so với chụp X - quang thông thường. 

CT Scan được sử dụng trong chẩn đoán hình ảnh của những người có thể có tổn thương bên trong cơ thể từ tai nạn xe hơi hoặc các dạng chấn thương khác. Từ đó, nhằm giúp bác sĩ đưa ra kế hoạch y tế, điều trị phẫu thuật hay xạ trị cho bệnh nhân.

Ảnh CT có thể được sử dụng để hình dung hầu hết các bộ phận, cơ quan trong cơ thể người. Bao gồm như: đầu, cổ, ngực, phổi, tim mạch, bụng, khung xương và các chi.

Quy trình chụp cắt lớp vi tính

• Trước khi chụp, bệnh nhân có thể được bác sĩ cho tiêm thuốc cản quang trước để giúp các cấu trúc bên trong cơ thể hiển thị rõ ràng hơn trên ảnh.
• Bệnh nhân sẽ nằm trong buồng chụp có dạng đường hầm, có một máy quét quay xung quanh bệnh nhân.
• Máy quét dạng khung tròn, một đầu được gắn máy phát tia X, đầu đối diện gắn với máy thu dữ liệu.
• Khi tia X đi qua bệnh nhân, chất cản quang chặn lại và xuất hiện màu trắng trên hình ảnh chụp. Phần màu trắng hiển thị cho cấu trúc cơ thể đang được kiểm tra.
• Trong trường hợp bệnh nhân không cần sử dụng chất cản quang, tia X chiếu qua cơ thể người sẽ bị suy giảm cường độ bởi các mô. Máy thu sẽ đo lại sự suy giảm đó để đưa dữ liệu về máy tính xử lý.
• Khi dữ liệu quét được thu thập, chúng được xử lý bởi máy tính để tạo ra nhiều hình ảnh mặt cắt cơ thể người.

Ưu nhược điểm của kỹ thuật CT Scan là gì?

Ưu điểm:

• Độ phân giải hình ảnh cao, loại bỏ chồng chất hình ảnh của các cấu trúc không cần quan tâm.
• Thời gian chụp và trả kết quả nhanh chóng phù hợp trong đánh giá các trường hợp cấp cứu hay các cơ quan di động như tim, phổi,...
• Có thể phân biệt giữa các mô khác nhau từ mật độ chụp 1% trở xuống.
• Có thể dựng hình 3D chi tiết của bộ phận.
• Phù hợp với một số bệnh nhân chống chỉ định với chụp MRI.

Nhược điểm:

• Tia X có khả năng đâm xuyên mạnh nên không sử dụng tốt trong chẩn đoán tổn thương và mô mềm bằng chụp MRI.
• Ảnh CT cao hơn ảnh X - quang nhưng lại thấp hơn MRI, nên có thể sẽ bỏ sót những tổn thương nhỏ hoặc ở vị trí khó.
• Không thích hợp chụp CT nhiều lần trong một khoảng thời gian ngắn.
• CT Scan khó chẩn đoán trong trường hợp tổn thương tủy sống hay sụn khớp.

Một số mục đích sử dụng của chụp cắt lớp vi tính

Phần lớn, kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính được sử dụng chủ yếu trong y học chẩn đoán. Chúng cho phép các y bác sĩ có thể:

• Chẩn đoán rối loạn cơ và xương, chẳng hạn như gãy xương hay u xương.
• Xác định chính xác vị trí khối u (khối ung thư) hoặc cục máu đông.
• Hướng dẫn các kế hoạch như phẫu thuật, xạ trị, sinh thiết.
• Phát hiện tổn thương nội tạng, chảy máu trong.
• Phát hiện và theo dõi các bệnh và tình trạng như ung thư, bệnh tim mạch, khối gan.
• Nghiên cứu mạch máu và các cấu trúc bên trong.

Ngoài ra, chụp CT còn được sử dụng trong các mục đích khác như:

• Trong công nghiệp: sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh 3D của các thành phần bên trong và bên ngoài của máy móc công nghiệp. Từ đó, giúp phát hiện lỗ hổng, đo lường, phân tích lắp ráp và các ứng dụng trong kỹ thuật đảo ngược.
• Trong an ninh sân bay: quét an ninh hành lý hay bưu kiện tự động.
• Trong bảo tàng và di sản văn hóa: tạo ảnh 3D các hiện vật để bảo tồn.
• Trong địa chất: nghiên cứu vật liệu trong khu vực khoan.

Một số rủi ro liên quan đến chụp cắt lớp vi tính

Tiếp xúc với bức xạ. Việc tiếp xúc một thời gian ngắn với bức xạ ion hóa, tuy nhiên, với liều lượng thấp không được chứng minh là gây hại lâu dài.

Có hại cho thai nhi. Mặc dù bức xạ từ chụp CT không có khả năng làm em bé bị thương, nhưng cũng nên để tránh bé tiếp xúc với bức xạ.

Phản ứng với chất cản quang. Mặc dù hiếm gặp, chất cản quang có thể gây ra một vài phản ứng dị ứng như phát ban hoặc ngứa. Tuy nhiên, cũng đã có trường hợp tác động nghiêm trọng ảnh hưởng đến tính mạng.