Cyberpunk – Wikipedia Tiếng Việt

Bước tới nội dung

Nội dung

chuyển sang thanh bên ẩn

• Đầu
• 1 Bối cảnh
• 2 Chú thích

• Bài viết
• Thảo luận

Tiếng Việt

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Công cụ Công cụ chuyển sang thanh bên ẩn Tác vụ

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Chung

• Các liên kết đến đây
• Thay đổi liên quan
• Liên kết thường trực
• Thông tin trang
• Trích dẫn trang này
• Tạo URL rút gọn
• Tải mã QR

In và xuất

• Tạo một quyển sách
• Tải dưới dạng PDF
• Bản để in ra

Tại dự án khác

• Wikimedia Commons
• Khoản mục Wikidata

Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Cyberpunk là một thể loại con của khoa học viễn tưởng về thế giới tương lai xoay quanh sự "kết hợp giữa đời sống bần hàn và công nghệ cao"[1] bao gồm công nghệ hiện đại và các thành tựu khoa học, gồm trí thông minh nhân tạo và điều khiển học, đi kèm với sự suy tàn hoặc sự thay đổi cấp tiến trong tầng lớp xã hội.[2]

Đa số cyberpunk có nguồn gốc từ khoa học giả tưởng Thế hệ Mới vào những năm 1960-1970, khi những tác giả như Philip K. Dick, Roger Zelazny, J. G. Ballard, Philip José Farmer và Harlan Ellison nghiên cứu sự ảnh hưởng văn hóa thuốc phiện, công nghệ và cuộc cách mạng giới tính trong khi hạn chế xu hướng về xã hội hoàn hảo của khoa học giả tưởng thời kỳ trước đó. Ra mắt vào năm 1984, tiểu thuyết đầu tay có sự ảnh hưởng lớn của William Gibson, Neuromancer đã giúp củng cố cyberpunk trở thành một thể loại. Nó chịu ảnh hưởng từ văn hóa con punk và văn hóa hacker thời kỳ đầu. Các tác giả cyberpunk có sự ảnh hưởng lớn khác bao gồm Bruce Sterling và Rudy Rucker. Cyberpunk Nhật là một thể loại con ra đời năm 1982 với sự ra mắt của bộ truyện manga đầu tay của Katsuhiro Otomo, Akira, với phim anime chuyển thể 1988 của nó sau này đã làm phổ biến thể loại cyberpunk Nhật.

Những bộ phim thời kỳ đầu trong thể loại này bao gồm phim "Blade Runner" năm 1982 của Ridley Scott, một trong các tác phẩm của Philip K. Dick được chuyển thể thành phim. Các phim như Johnny Mnemonic[3] và New Rose Hotel,[4][5] cả hai bộ phim này dựa trên truyện ngắn bởi William Gibson, đều thất bại về mặt doanh thu lẫn đánh giá chuyên môn. Các bộ phim mới trong thể loại này bao gồm phim Blade Runner 2049 được ra mắt vào năm 2017, phần tiếp theo của bộ phim năm 1982, phim Upgrade thuộc thể loại kinh dị cơ thể được ra mắt năm 2018, và phim bộ Altered Carbon được ra mắt trên Netflix vào năm 2018.

Bối cảnh

[sửa | sửa mã nguồn]

Lawrence Person đã thử định nghĩa nội dung và đặc tính của phong trào văn học cyberpunk:

Nhân vật cyberpunk kinh điển thường bị cách ly, những người cô lập đã sống một cách bần cùng của xã hội trong tương lai dystopia nơi cuộc sống hằng ngày bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi công nghệ cấp tiến, thông tin được phổ biến qua sự công nghệ hóa, và phẫu thuật cấu tạo lại cơ thể con người

— Lawrence Person[6]

Các cốt truyện Cyberpunk thường xoay quanh các cuộc xung đột giữa trí tuệ nhân tạo, hacker, và các tập đoàn khổng lồ, nằm trong thế giới tương lai gần thay vì lấy bối cảnh của một tương lai xa hoặc các viễn cảnh ngân hà xuất hiện trong các tiểu thuyết như là tác phẩm Foundation của Isaac Asimov hoặc "Dune" của Frank Herbert.[7] Lấy bối cảnh của dystopia hậu công nghiệp nhưng thường bao gồm xã hội có nền văn hóa biến động và công nghệ được sử dụng trong những trường hợp không tưởng.[8] Thể loại này thường có bầu không khí phim noir, và tác phẩm nằm trong thể loại này thường sử dụng kỹ thuật từ thể loại trinh thám.[9] Một số nhà phê bình đánh giá cyberpunk đang dần bị chuyển thể từ phong trào văn học đến trở thành thể loại con của khoa học viễn tưởng vì số lượng tác giả ít và sự thay đổi đang trở nên phổ biến hơn.[10][11][12]

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Sterling, Bruce. Preface. Burning Chrome, by William Gibson, Harper Collins, 1986, p. xiv.
2. ^ Hassler, Donald M. (2008). New Boundaries in Political Science Fiction. University of South Carolina Press. tr. 75–76. ISBN 1-57003-736-1.
3. ^ "CTheory.net". CTheory.net. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 7 năm 2009. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2009.
4. ^ "DVD Verdict Review – New Rose Hotel". Dvdverdict.com. ngày 10 tháng 1 năm 2000. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2009.
5. ^ "'New Rose Hotel': Corporate Intrigue, Steamy Seduction". Nytimes.com. ngày 1 tháng 10 năm 1999. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2009.
6. ^ Person, Lawrence (ngày 8 tháng 10 năm 1999). "Notes Toward a Postcyberpunk Manifesto". Slashdot. Originally published in Nova Express, issue 16 (1998).
7. ^ Graham, Stephen (2004). The Cybercities Reader. Routledge. tr. 389. ISBN 0-415-27956-9.
8. ^ Gibson, William from Burning Chrome published in 1981
9. ^ Gillis, Stacy (2005). The Matrix Trilogy:Cyberpunk Reloaded. Wallflower Press. tr. 75. ISBN 1-904764-32-0.
10. ^ Murphy, Graham; Schmeink, Lars (2017). Cyberpunk and Visual Culture. London: Routledge. ISBN 9781351665155.
11. ^ Landon, Brooks (2014). Science Fiction After 1900: From the Steam Man to the Stars. New York: Routledge. tr. 164. ISBN 0415938880.
12. ^ Gillis, Stacy (2005). The Matrix Trilogy: Cyberpunk Reloaded. London: Wallflower Press. tr. 3. ISBN 1904764339.

Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s

x t s Khoa học viễn tưởng
Sơ lược	Tác giả Định nghĩa Nhân loại học Nặng Khoa học lãng mạn Nhẹ Thời kỳ vàng Lịch sử Làn sóng mới Dòng thời gian
Thể loại con	Tận thế và hậu tận thế Hài Sitcom Nữ quyền Mecha Anime và manga Bình dị Chiến tranh ngoài không gian Quân sự Chính kịch không gian Không gian Viễn Tây Thế giới song song Isekai Khoa học kỳ ảo‎ Hành tinh chết Khám phá văn hóa ngoài hành tinh Siêu anh hùng Kiếm hiệp ngoài hành tinh Xã hội Viễn tưởng khí hậu Kitô giáo Tự do Utopia và phản địa đàng Công nghệ đen tối Viễn tưởng điệp viên Công nghệ giật gân Tokusatsu Kaiju Dưới nước Biến thể Cyberpunk Cyberpunk Nhật Bản Biopunk Dieselpunk Nanopunk Solarpunk Steampunk
Văn hóa	Hội nghị Người hâm mộ Tạp chí người hâm mộ Thư viện và bảo tàng ISFDB Bảo tàng Khoa học viễn tưởng Nghiên cứu Phụ nữ trong Giả tưởng suy đoán Hội nghị Khoa học viễn tưởng Thế giới Theo vùng Úc Bengal Brasil Canada Chile Trung Quốc Croatia Séc Estonia Pháp Hungary Nhật Bản Na Uy Khoa học viễn tưởng Rumani Nga Serbia Tây Ban Nha Nam Tư Giải thưởng Phim ảnh Jules Verne Sao Thổ Văn học, nghệ thuật,và audio Astounding Aurealis BSFA Tưởng niệm Campbell Chesley Clarke Crook Deutscher Dick Ditmar Endeavor FantLab Ngân Hà Gaughan Geffen Con vịt vàng Grand Master Grand Prix Harland Heinlein Ignotus Kitschies Lambda Laßwitz Locus Nautilus Nebula Nommo Norton Parsec Prometheus Rhysling SFERA Sidewise Skylark Sturgeon Sunburst Tähtivaeltaja TBD Tiptree Tour-Apollo Dịch Urania Vogel Nhà văn tương lai Zajdel Đa phương tiện Aurora Chandler Rồng Hugo Seiun Spectrum
Truyền thông	Phim Lịch sử phim Danh sách phim Ấn Độ Nhật Bản Anime Tokusatsu Văn học Truyện tranh Tạp chí Tiểu thuyết Nhà xuất bản Truyện ngắn Sân khấu Opera Sân khấu Truyền hình Danh sách chương trình truyền hình Úc Anh Quốc Canada Châu Âu Nhật Bản Anime Live-action Hoa kỳ
Chủ đề	Kiến trúc Định cư Quả cầu Dyson Não Matrioshka Trạm vũ trụ và khu định cư Động cơ sao Địa khai hóa Sinh học Chiến tranh sinh học Năng lượng thể Tiến hóa Người ngoài hành tinh Danh sách Giới tính Kỹ thuật di truyền Tàng hình Công nghệ nano Cấy ghép nội tạng Ký sinh Bộ phận cơ thể giả Tình dục và tính dục Hành tinh siêu sống Cộng sinh Vật lý Ansible Hố đen New Gods Khiên cường lực Không gian đa chiều Inertialess Đa vũ trụ Vũ trụ song song Hành tinh Trái Đất Hố dịch chuyển Du hành không gian Stargate Hệ sao Dịch chuyển tức thời Du hành thời gian Động cơ warp Lỗ giun Tâm lý học Tâm trí bầy đàn Xóa trí nhớ Tải lên tâm trí Psionic Ý thức nhân tạo Xã hội Africanfuturism Chủ nghĩa vị lai châu Phi Người ngoài hành tinh xâm lược Ngôn ngữ người ngoài hành tinh Nhà du hành vũ trụ cổ Đen Tập đoàn xấu xa Lần đầu gặp gỡ Hội chứng Frankenstein Đế chế Ngân hà LGBT ông điệp từ không gian Tư tưởng chính trị Triết học siêu nhân học Nâng cấp tri thức Chính phủ toàn cầu Khảo cổ học ngoài hành tinh Công nghệ Trí tuệ nhân tạo AI thôn tính Kỹ thuật thiên văn Ảnh toàn ký Robot và Cyborg Máy tự sao chép Thiết bị vũ trụ Tachyon Vũ khí
Liên quan	Lịch sử thay thế Kỳ ảo Phi hành gia hư cấu Công nghệ trong khoa học viễn tưởng Lịch sử tương lai Kinh dị Hiện thực huyền ảo Bảo tàng Khoa học viễn tưởng Rubber science Nghiên cứu khoa học và công nghệ Sense of wonder Giả tưởng suy đán Siêu nhiên Công nghệ và xã hội Kỳ quái
Thể loại Cổng thông tin

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyberpunk&oldid=71688781” Thể loại:

• Tương lai học
• Chủ nghĩa Hậu hiện đại
• Văn hóa khoa học viễn tưởng
• Tiểu văn hóa
• Từ mới thập niên 1960
• Nghệ thuật Hậu Hiện đại

Thể loại ẩn:

• Tất cả bài viết sơ khai
• Sơ khai

Tìm kiếm Tìm kiếm Đóng mở mục lục Cyberpunk 62 ngôn ngữ Thêm đề tài