Đan Lát | Huyphuc1981 Wikia

	Bài viết này còn thiếu thông tin và(hoặc) hình ảnh, nếu độc giả có đóng góp vui lòng cung cấp ở phần bình luận dưới cùng của trang.

Contents

• 1 Giới thiệu
• 2 Cách đan lát
• 3 Đàn ông và câu chuyện đan lát
• 4 Phụ nữ và đan lát
• 5 Tham khảo

Giới thiệu

Khắp Bắc Bộ Trung Bộ, đồ đan đâu cũng như đâu, nó là thứ đồ cổ điển nhất của dân Việt Nam. Đồ đan Việt Nam khác xa Tầu, hay các nước Đông Nam Á xung quanh. Mình ít được thấy đồ đan Nam Bộ, họ tiến bộ trước, dùng đồ nhựa từ lúc mình còn chưa được vào đó. Mà chả ai làm bảo tàng đồ đan cho mình xem. Đây là mình nhớ lại viết về cách làm dụng cụ nấu ăn cổ lỗ nhất quả đất để mình khỏi quên, bạn nào đọc thì đọc, không đọc thì đã có mình thỉnh thoảng đọc, không ế. (  )  Mà, vân hoa trên đồ gốm cho thấy, lóng đan rá, giỏ đã có từ cách đây hàng vạn năm trên đất Việt. Có lẽ các giống người khác nhau đến Việt đều thừa kế cách đan này [1]

Cách đan lát

Dụng cụ của nghề đan đơn giản: dao, dùi, con kê và dùi đục, dùi đục là phụ, không có lấy khúc cây nào gõ cũng được. Dao cần hai con, một con dao pha và một con dao tách, dao pha là loại dao dựa, dao tách có thể dùng loại dao phay nhỏ hay dao thái to, dao pha để chẻ, chặt che thành các thanh nhỏ, dao tách để chẻ các thanh đó thành lạt, hay vót, chuốt. Một cái dùi cùn thuôn ngắn, dùng để đục các lỗ từ một ly đến cỡ nửa phân, người nông dân thường lấy con dao cũ, lộn phần chuôi, tự rèn mài lại chút xíu trong bếp nhà thành cái dùi đan. Một con kê, nó không như thớt nấu ăn, mà mặt mũi băm bổ toàn vết dao lớn bé, con kê thường được chọn từ một gốc cây, dẽo gọt sao cho nằm được vững trên đất và có "mặt công tác" cỡ bàn tay, con kê thường thấy nhất là cái gốc tre, cây tre thẳng tắp như vậy nhưng cái gốc nó lại cong hình lưỡi câu, vì ban đầu nó được chồi ra từ rễ cây mẹ mà, chẻ đôi lưỡi câu, hình lưỡi câu nằm rất vững trên mặt đất bằng mặt chẻ dẹt, chỉ cần thế thôi là đủ bộ dụng cụ rồi.

Nguyên liệu nghề đan thì dễ kiếm thôi rồi. Lạt buộc tốt nhất là lạt giang, cây nứa cho ra loại nam có chiều rộng lớn nhất, cây song để cạp vững chắc nhất, nhưng ba thứ cây đó lại chỉ có trên rừng. Ở nông thôn ngày xưa, kinh tế tự túc tự cấp, tiền rất hiếm và người ta rất hạn chế việc "nhập khẩu" hàng hoá vào làng, càng hạn chế càng tốt. Nhà nông dân nào muốn được tôn trọng thì phải đủ các điều kiện tiêu chuẩn để có những tính chất "căn cốt", điều kiện hàng đầu là một người đàn ông khoẻ mạnh tháo vát, một bụi tre, một hàng mây, ba điều kiện "nguyên liệu" của đồ đan. Tre thường đường trồng kiêm chức hàng rào, bờ ao, thành một vài bụi lớn, tre cũng được trồng thành luỹ bảo vệ làng nhưng thứ tre này cấm không được dùng. Cây tre là trụ cột của gia đình nông dân xưa, làm từ nhà cửa cho đến bàn ghế giường tủ. 

Một hôm đồng áng rối rãi, người đàn ông ra bụi tre chọn lấy một cây bánh tẻ, to mà không non quá già quá, non thì đồ đan không tốt, tre già thì ròn. Theo sau là một chú chíp con, người chủ một gia đình nào đó tương lai, đi theo học nghề. Sau khi chặt rồi rút cây tre xuống, ông bố đắp cục bùn kín cái gốc cụt, cho nó khỏi sâu bệnh lây sang các cây con. Rồi ông bố lôi cây tre ra bờ ao, phát cành ngọn, ngọn tre ném xuống ao cho cá mát và dễ đẻ. Công đoạn pha tre thực hiện trong sân nhà. Pha tre khác với chẻ, người ta chỉ dùng dao tách gốc một đoạn, rồi tách tiếp bằng tay: một châm dẫm lên nửa dưới đất, đứng kiểu chân chèo, hai tay tách nửa trên. Tre lệch vẹo, nửa to nửa bé, thì là "lãi", chả hiểu tại sao lỗ lại là lãi  , lúc đó, dẫm chân sao cho nửa bé thẳng hơn, nó tự điều chỉnh. Tiếp theo, dùng dao pha chặt ngắn và chẻ thành các thanh nguyên liệu "nan" cho chẻ "lạt" và loại nan bé hơn. Để tách gốc thì kê gốc cao lên, bập dao vào gốc che cho đúng chỗ, rồi lấy dùi đục hay khúc cây gõ cho dao pha ăn vào, rồi nghiêng dao tách cây.

Có nhiều loại lạt cho các công dụng khác nhau, nhưng đều có "cật", cật là vỏ tre, phần dai chắc nhất, trong khi phần non trong ruột được bỏ bớt. "Lạt" dầy cứng gọi là "nan". Khi chẻ thành lạt, cật không còn là vỏ mà là cái lưng lạt, do đó lưng người mới là cật, "no cơm ấm cật", chứ lưng người không là vỏ người. Loạt lạt tốn tre nhất chỉ toàn cật không, là "lạt cật", chỉ dùng để đan những đồ đựng kín, khoẻ, chắc bền như loại thúng cái to đi chợ hay dần sàng và mẹt sẩy làm việc nhiều. Nan đan rá có hai loại, loại chính hình buông chứ không dẹt, to hơn chân hương một chút, còn thanh đan ngang sắp thưa là nan cật, dẹt mỏng, thường sắp 2 nan trên một đường đan, mềm hơn là một nan nhưng lại chắc. Nan dần sàng khó chế nhất, nó là nan cật và kích thước phải đều, cảnh thẳng tắp, nếu không lỗ lưới chỗ to chỗ bé, cứ một đoạn độ 20 nan dần người ta cho thêm một nan to dầy làm xương cho thêm chắc.

Người ta tách đôi thanh nan nguyên liệu sơ chế, rồi lại tách đối mỗi nửa, cứ thế cho đến khi đạt kích cỡ như ý, chứ không tách bóc từng lớp. Loại nan rất mỏng mềm để buộc rổ ra nhỏ mới tách từng lớp, dùng dao khứa tách sẵn một đoạn trên nầy thanh nan to, rồi tay trái cầm thanh nan to, tay phải bóc lạt, miệng ngậm giữ đầu thành nan to. Khi tách nan và lạt cũng chú ý nhìn lãi và điều chỉnh độ dầy, kéo thẳng lạt thì nó dầy lên, còn kéo ngang nhiều cho nó cong thì mỏng đi. Khi chẻ nan dầy, dùng lạch dao chỉnh độ dầy, sống dao bên trên nghiêng về bên nào là bên đó cong hơn mỏng đi. Chẻ nan kỹ thuật cao là lại nan chéo thành cây tre nứa, rất rộng bản, như nan cót.

Nan chẻ rồi thì chuốt. Dùng xơ tre thải ra khi vót làm búi, tuốt mạnh nan vào đó cho óng ả bóng đẹp, bong hết các sợ xơ "ba via".

Để đan mê có nhiều cách đan, lóng mốt, lóng đôi. Lóng mốt là đan một lên một xuống như vải ka-tê, lóng đôi là như vải chéo, như cót. Người ta sắp nan giữa trước, dẫm một chân lên cho chặt, ngồi xổm, đầu gối quá tai, mắt chăm chăm nhìn xuống mê đan mới đẹp, dang người đàn ộng dang đan xấu bẩn nhất quả đất. Đan mê rổ, thúng, mẹt, dần, sàng cũng đan từ giữa ra, đầu tiên sắp vài thanh ngang, rồi đan vài thanh dọc, được cái mê nhỏ ở tâm đồ đan sau này, rồi xoay mê mà đan rộng ta xung quanh. Tâm các đồ đan này thường là thanh xương vuông góc với nhau, dùng làm tiêu cân chỉnh. Rá là lóng mốt, dần và sàng lóng mốt, rổ lóng mốt, thúng mẹt lóng đôi. Lóng đôi đan nhanh hơn, đồ đựng kín hơn. Lóng mốt thưa nhưng khoẻ. Đan cái giỏ nan rất giống rá nhưng sắp xương ngang quan tâm đáy giỏ rồi đan vòng tròn rộng ra, cao lên. 

Đan rá khó nhất vì vành ngoài cái mê, chố uốn cong nhất, phải chuyển lóng cho dễ uốn hơn, rá chặt chứ không thưa như rổ nên khó uốn, người ta chuyển lóng dần theo khoảng cách đến tâm, khi cạp cong, rá có bốn cái võng xung quanh cân đối rất xinh. Giữa rá cứ phân rưỡii hai phân một đường đan bằng nan cật dẹt chắc làm xương, gồm 1-2-3 lạt, ra đến ngoài cỡ nửa khoảng cách từ tâm người ta không cho thêm nan dẹt nữa mà chỉ dùng nan nhỏ vuông. Lúc tấm mê để phẳng, nhìn vành ngoài trong khác biệt, trong hình vuông ở giữa, trong là kiểu đan có xương cả hai chiều hình vuông. Khi uốn cong, vành ngoài võng cong lên mới xinh như vậy. Người nào khéo léo thì chuyển giữa lóng mốt và lóng đôi thành vân hoa kỷ niệm, cách đan này rất khó, hay dùng ở đệm cói hay mặt một số đồ, phải dùng loại lạt mỏng mềm mà dai, cho ra thứ "gấm tre". Tuy nhiên, rất ít người đàn ông nào làm điều đó, "ông đây đan rổ ra cho chúng mà chưa đủ hay sao mà còn vẽ", lấy lại uy quyền ông chủ gia đình. Từng đoạn mê đan của rá, thúng, mẹt được dồn chặt, dùng sống dao gõ nhẹ. Còn dần sàng rổ thì từng đoạn có thanh xương cho thêm vào làm căn cứ để điều chỉnh khoảng cách. Rổ thì yêu cầu đơn giản nhất, dần sàng lại khó đan nhất, tốn tre nhất. Cái mê đan xong được chặt bỏ sơ sơ xung quanh cho nhỏ gọn dễ cạp.

Cạp vành đồ đan nhỏ làm bằng tre vót, còn đồ đan to cũng làm bằng song mây. Có ba thanh cạp của đồ đan, thành trong, ngoài và đậy trên. Thanh ngoài là thanh cái, chịu lực lớn nhất, thành trong dùng ép chặt mê vào cạp, thanh đậy mặt chắn các đầu nhọn của mê thò lên, chọc vào tay và làm xô mê, chóng hỏng, thanh đậy mặt mỏng bé, nhiều thứ đồ không cần. Thanh cạp trong và cạp ngoài đều có hai đầu dẹt dần, khi uốn tròn, hai đầu dẹt này xếp lên nhau là cạp không đứt đoạn và bị gối đầu cao lên. Buộc cạp ngoài bằng lạt tạm thành hình tròn, đặt cái mê vào, uốn cho mê có hình cáng như ý, nắn cho tròn đẹp, rồi ép cạp trong, rồi lại buộc bằng lạt tạm, với đồ đan nhỏ cứ 5-10 phân một lạt tạm, đồ to thưa hơn. Sau đó, dùng dao gọt mê thừa bỏ đi, đậy cạp trên lên và buộc lạt cố định, buộc đến đâu thì uốn cạp trên theo đó và tháo lạt tạm. Lạt dùng để buộc "cạp" vào đồ đan to thường làm bằng mây, dai và chắc hơn tre. Cạp nong buộc liên tiếp từng đoạn 2 phân, lại bỏ trống 2 phân, còn cạp nia cứ 2 phân buộc một đường vài vòng, nên mới có tên rắn cạp nong và cạp nia, cạp đồ đan nhỏ là lạt tre, bố trí như cạp nia. Cạp làm đồ đan nhỏ là thứ lạt mềm, có lạt giang thì tốt, nhưng trong làng phổ biến dùng tre. Thật ra, tre cứng khó làm nhưng bền hơn giang. Muốn thít chặt lạt, lạt phải mềm và trơn nhẵn, nên mới có câu "lạt mềm buộc chặt".  Dùng dùi chọc một lỗ mê dưới cạp, quấn vài vòng lạt, thít, thít thật mạnh, rồi không xoắn lạt nhiều mà gập rồi giấu đầu lạt dưới cạp. Lạt cạp thành một đường trang trí, cho điểm nhiều nhất về thẩm mỹ của đồ đan, vậy nên nhìn vết giấu lạt, độ chắc của cạp, là đánh giá được người đan ở mức độ sâu.

Đồ đan xong đập nhẹ xung quanh xuống đất để dồn cho chặt và thêm tròn đều. Bố cũng không quên lấy lạt thừa đan cho con gái cái rổ bé tẹo để chơi đồ hàng, buộc vào cạp cái rổ rá của mẹ. Đồ tre mây đan gác gác bếp mươi ngày trước khi dùng, công đoạn này làm phân huỷ hết lượng đường trong mô cây, làm nó cứng lại và không mối mọt. Ngày nay, người ta dùng lò áp suất cao, chỉ một vài tiếng là xong. Ngày nay, khi cho mê vào cạp, cũng có khuôn nên rất nhanh và đẹp, hơn nữa, nhiều công đoạn đan mê buộc lạt đã có máy, người chỉ vi chỉnh cho mỹ thuật.

Những thứ như gầu sòng, thúng sơn, thuyền... được đan bằng loại nan cật dầy, chiều ngang phân rưỡi hai phân, dầy 2-3 ly, dùng tre già, cạp bằng cả nửa cây tre đực, khi cạp phải đóng cọc làm khung, thuyền phải đốt lửa uốn tre. Thúng sơn là đồ đựng nước to, dùng như xô chậu bi giờ, làm kín bằng sơn ta. Thuyền cũng làm kín, động tác này của thuyền là "xảm", dùng một thứ nhựa cây rừng cho rẻ. Nong nia hay mua sẵn, dùng nan nứa cạp song rừng, cũng như cót là cái tấm cót mua về quây thành "cót" đựng thóc, hàng trên rừng là hàng "nhập khẩu" rồi.  Rổ rá để làm bếp, rổ rửa ray, rá đãi gạo. Dần sàng mẹt nong nia để làm thóc gạo. Thúng để đựng, thúng con để đựng đồ khâu của các bà các cô, thúng nhỡ đi chợ, thúng lớn nhất là "thúng cái" đựng thóc gạo lúc vận chuyển. Gầu sòng để tát nước một người, gầu dai hai người. Bồ là cái đồ đan cao miệng thu nhỏ lại như cái chum nhưng hơi vuông và bè hơn, cũng có loại bồ sơn đựng nước.

Một thứ thuyền chiến đặc biệt ngày xưa vừa làm khiên, vừa làm thuyền, tạo thành đội quân đầm lầy cực kỳ cơ động đáng sợ, xuất quỷ nhập thần, kỵ binh địch khóc thét, tung hoành ở các vùng Hưng Yên, Thái Bình, Ninh Bình bi giờ. Thế mạnh của đồ đan như vậy, rất nhẹ mà lại bền chắc, ví dụ, cùng thể tích thì thúng sơn bồ sơn nhẹ chỉ bằng 2/3 xô chậu nhựa, 1/3 xô chậu sắt bi giờ, mà đồ đan chắc hơn đồ nhựa nhiều. Nhược điểm của đồ đan so với đồ nhựa là không bền và quá đắt đỏ.

Đàn ông và câu chuyện đan lát

Cả dần, sàng, sẩy, đãi đều dùng đồ tre đan. Ngày nay, có lẽ không còn bao h nhìn thấy cảnh người đàn ông chủ nhà ngồi còng đầu gối quá tai đan đồ. Cũng lạ thật đấy, đan lát là công việc cực kỳ khéo, nhanh tay, nhưng lại thường do người đàn ông trụ cột gia đình thực hiện.  Có lẽ, các động tác ít gặp nhưng lại quyết định chất lượng của đồ đan là siết, dồn, cạp... cần những ngón tay vừa phải rất khéo và rất khoẻ đã làm phụ nữ yếu thế. Cái tấm đan chưa thành hình được gọi là "mê", người phụ nữ có thể đan cái "mê" nhanh và tốt, nhưng khó mà dồn, cạp... cái mê đó thành rổ, rá chắc bền. Cũng nghịch lý, đồ đan do người đàn ông đan, nhưng lại được dùng chủ yếu bởi đàn bà.

Đan lát là một phần quan trọng bậc nhất của người đàn ông nông dân trưởng thành, phụ nữ thường nhìn xem rổ rá, thúng mẹt của các nhà để đánh giá người đàn ông. Các tính tháo vát, được việc hay là thô thiển  là ở rổ rá. Ngày xưa, gần 100% dân số mù chữ thì làm sao các cô gái trẻ biết được người nào trí tuệ ra sao, ngoài nhìn rổ rá. Còn gì hấp dẫn hơn là sống trong đôi tay vừa khoẻ mạnh, vừa khéo léo. Những người đàn bà hạnh phúc luôn tìm cách khoe khoang những món đồ đan nhà mình mọi nơi mọi lúc. Người đàn bà không may trong chuyện gia đình, nhà thiếu đàn ông, rổ rá cũ hỏng, nếu còn duyên được người đàn ông mới, thì "rổ rá cạp lại".  Cái nghề đan của đàn ông nó như vậy, tuy là việc phụ so với đồng áng, việc nhẹ so với thổ mộc, nhưng lại tượng trưng cho hạnh phúc. Đàn ông ngày xưa cũng hiểu nghĩa đó lắm, người phụ nữa nào khéo léo giữ gìn tình yêu lứa đôi sẽ được tặng câu "lạt mềm buộc chặt", nguyên liệu của nghề đan là "lạt", tức là tre giang chẻ mỏng.

Ngày xưa, phải đi sêu nhà người iu, sêu là một năm bốn mùa, mùa nào thức ấy, đem biếu hoa quả nhà "đối tượng". Đồ sêu được đựng trong một loại rổ riêng, nhỏ, sâu, kín, được che đậy, có lẽ nhỏ cho đẹp và... đỡ tốn, còn sâu kín để đừng ai nhòm ngó mà bàn ra bàn vào, bạn gái xấu hổ. Đồ sêu ấn tượng nhất là hồng cốm, hồng mọng đỏ chót, cốm xanh rờn bọc lá sen xanh chả kém, toàn màu rực rỡ của trẻ trung và tình yêu, được bao bọc trong một thứ đồ tre đan. Các bu dấm dúi con cái từ thở 12-13 còn xanh lè chát xít, nhìn thấy đồ sêu này là thấy chín ngọt rồi. Khi về ở với nhau, người phụ nữ trẻ sang nhà chồng mang theo cái làn đựng đồ mà bố đan cho, trong đựng vốn riêng và của nả hồi môn, rồi lại làm nũng chồng bắt đan cho mình cái thúng khâu xinh xắn. Chả lẽ đan cái thúng con mà hạ cả cây tre, anh chồng lại phải đan rổ rá sàng sẩy kèm thúng thêu cho vợ. Ừm, anh trai trẻ đã bắt đầu làm chủ một gia đình mới coong như vậy. Phần lớn các đồ đan lứa đầu đó đều méo mó xấu xí, nhưng rồi qua nhiều chục năm, chúng chắc bền tròn đẹp.

Chỉ những đồ đan lớn, khó làm, cần những "nguyên liệu nhập khẩu" từ rừng, mới được mua sẵn, ví như thuyền, thúng sơn, mong nia. Còn lại, dần sàng rổ rá mẹt thúng giỏ đều là đồ nhà.

Phụ nữ và đan lát

Các bà các cô sang trọng thì dùng loại thúng khâu quang dầu óng đẹp, đan bằng nan cật, hơn hẳn bình dân. Tre quang dầu bền hơn, truyền từ đời này sang đời khác mà vẫn đẹp. Loại đồ đan sơn mài thì còn đắt nữa, cái loại "thúng son" thì chỉ bà nhớn dám dùng, tuy sang, nhưng không phải do quan ông làm ra, nên thật tình chả quý giá gì, nếu so với đồ nhà quê. Các bà lịch sự có hòm đan, va li đan theo mẫu đồ Tây, rất nhẹ so với hòm gỗ, tiện đi thăm thú du lịch

Cũng là thúng khâu, nhưng nếu của người thợ thêu là "thúng thêu", đựng cần câu cơm cả nhà, nên giống nhau nhưng uy tín khác hẳn, thợ thêu tuyền đàn ông. Cũng là thêu, đàn bà chỉ thêu nữ công, thêu cho chồng con dùng, và cũng chỉ đàn bà giầu sang lại có học, phú quý song toàn mới thêu. Nghèo thì tay sù sì mà ngày giờ đâu thêu thùa, cơm chả có ăn còn vẽ. Kém hiểu biết, kém giao lưu thì thêu cũng xoàng, tốt nhất đừng thêu người ta chê. Cái kiểu "thúng thêu" này của các bà lịch lãm, khéo léo, cần cù, vì thế mà đẹp đẽ lắm, nó như cái phòng khách nhỏ để các bà các cô trao đổi văn hoá với nhau. Chế cái "thúng thêu" này cho người sành điệu dĩ nhiên phải chọn thợ kỹ tính và nguyên liệu hàng hiệu, từng vết lạt, lóng nan đều được kiểm tra kỹ, có một lỗi nhỏ là bỏ cả vật phẩm đi làm cái khác. Nan được vót chuốt rất kỹ, đan toàn cật, mặt cật ra ngoài, đan xong đánh bóng qua rồi mới để gác bếp. Để gác bếp hàng tháng cho tính chất tre ổn định mới lấy xuống, đánh bóng, quang dầu. Có điều, cũng vậy, các đồ này tuy đẹp nhưng vô hồn, không như đồ dân quê. Ừm, rồi các bà các cô còn thửa hoạ sỹ quen vẽ mẫu để sơn mài thúng thêu nữa.

Ngoài các ông thợ chuyên nghiệp chế "hàng hiệu" và "hàng thửa", dân quê vẫn thường bán đồ đan cho nhau, nhưng thường giá cực rẻ mạt, người ta ai cũng thích dùng đồ nhà. Còn ven các thành phố thì có những làng chuyên làm đồ gia đình bán rong, nhưng ngay trong thành phố, cũng nhiều người ra ngoại thành mua tre tươi (giá cũng bèo bọt lắm), chẻ pha, gánh về và tự đan lấy đồ, như cái ông tiến sĩ viện sĩ đẻ ra mình ấy, đồ mua không được tốt, ông bảo thế, cách đây tầm 30 năm thôi, sau đó thì đồ nhựa và i-nox đầy ra, đan lát bà già tế cho dại mặt. Hà Nội ngày cổ, hàng Tre, Hàng Cót ở bờ sông Tô Lịch, bến chính của thành phố, tiện vận chuyển tre pheo mây nứa. Giá hàng đan trong phố thì tỷ lệ vận chuyển là chính, công xá nguyên liệu đều mạt. Thời mình bé vẫn còn nhiều hàng đan bán rong, thường là thấy cái đống to lút cả xe thồ và người đạp.[2]

Tham khảo

1. ↑ http://www.vnmilitaryhistory.net/index.php?topic=2006.msg42951#msg42951
2. ↑ Mạn phép cắt đoạn cảm thấy lan man: Người đàn ông ngồi đan, người đàn ông khéo léo khoẻ mạnh thường cao, dài, ngón tay bàn chân đều dài, mặt dài, cánh tay dài, tướng người đẹp đẽ và số phận can trường. Khi ngồi đan, mắt phải chăm chú soi kỹ, chân dài lưng còng đầu gối quá tai. Ngươi ta bảo dáng ấy xấu nhưng chưa bao h mình thấy người nhà mình xấu lúc đan cả. Lúc bé, chuẩn bị cho người chủ gia đình tương lai, hồi lên 5-6 mình cũng đan được một cái không biết gọi là rổ hay rá méo ( ), ông mình cạp cho, đấy là thành tích đan lát cao nhất của gã đàn ông là tớ đây. Người đàn ông cuối cùng biết đan mà mình sống cùng là ở Suối Hấu, cũng mặt dài, chân tay dài, thêm là tóc dài với nói dai. Nói đến Suối Hấu thì các bạn lính nhiều bạn biết, bạn nào ở Cấm Sơn đều biết rằng đó là bản người Kinh duy nhất ở đông bắc trường bắn, thủ phủ của một miền rừng núi rộng lớn, cửa ngách đi vào cao nguyên thăm thẳm Đồng Cao, chốn đi về của lũ lâm tặc nhà mình. Bản đẹp vô cùng, khí hậu trong lành, nhưng đó không phải lý do mà người đàn ống tớ nói đến ở lại làm rể. Lão hơn mình độ 7-8 tuổi, quê ở miền biển nào đó Hà Tĩnh, lên rừng ở vì nghề đan xe nên duyên, lão đan rất giỏi, uống rượu thường thôi nhưng kiếm được lắm thứ đồ nhậu ngon và cũng vui miệng. Bản không có quán xá, vẫn lề lối xưa cũ, lâm tặc vào nhà quen gửi tiền nhơ đi chợ (mất 2 ngày), hoạ hoằn mới có gà, cá, rau của bản làm ra, nhà quen của đám mình là nhà lão, lão cũng hay nhận đặt hàng gỗ của lái buôn (loại gì, kích cỡ, cỗng dụng...) rồi chuyển mối cho lâm tặc. Ở bản, có nhà mẹ goá con côi, ông bố và anh trai mất do tai nạn, sống trên rừng hai người đàn bà mệt lắm, thấy bảo có lúc bế tắc tính về quê. Chàng đan trước cũng là lính bị "lâm tặc hoá" cũng như mình, nhưng ở sư khác (sư 327), qua đây mua rượu thịt gạo đem vào hang ổ trong rừng sâu. Một lần, chàng tốt mồm tốt nết vui miệng nhận lời đan giúp vài cái rổ rá cho hai mẹ con. Nhìn đôi tay người đàn ông đan, gia đình côi cút này nhìn thấy khéo léo, mạnh mẽ, cảm thấy hiện tại sao mà lạnh lẽo và cũng nhìn thấy chỗ dựa dẫm tin cậy, êm ấm của tương lai. Mỗi lần không có việc mình ra nhà lão chơi như anh em, lúc nhờ vợ hắn đi chợ cũng ở lại đấy một ngày, nhìn cái dàng ngồi đầu gối quá tai, tay thoăn thoắt đến mờ hình, mà miệng vẫn tán dóc đều, minh thường nhớ ông mình. Rồi cái động tác đập cạp đồ đan xuống đất rỗ cho chặt, vẻ mặt nông dân đặc miền dưới hiện lên dòng chữ "xong một việc", mới thấy tại sao đàn bà mê tơi anh thợ đan. Khoẻ mạnh được việc đã quý, mà lại thêm hai chữ "khéo léo" nữa thì còn gì bằng, đây lại có cả cước sắc đẹp người tốt mồm. Làm rể có 2 năm, "chưa dám có con vì nghèo", mà hắn đã có 8 con trâu. Dĩ nhiên là trong số của nả của nhà này, đồ đan treo đầy, bà già bà trẻ mãn nguyện lắm.

Các bài viết của Huy Phúc(đang thu thập)
Quân sự	Khoa học quân sự	Binh chủng hợp thành,tàu đổ bộ tấn công,bom lượn,xe tăng
	Khí tài quân sự	Vũ khí cá nhân(tiêu biểu AK-47, RPG-7/B-41, M-16), máy bay chiến đấu, đạn phòng không, đạn đối không,...
Khoa học kỹ thuật	Điện hạt nhân	Ninh Thuận 1, Ninh Thuận 2, VVER, CANDU, Tai nạn hạt nhân Chernobyl
	Vũ trụ	Tên lửa đẩy
Xã hội	Khoa học quản lý	Chủ nghĩa xã hội
	Ẩm thực	Phở, cá cam, dầu ăn, trà lý Việt, ninh xương, mỡ tủy, gà tần, cá chép om dưa, cơm, muối,mắm tép, lươn om chuối, Cháo lươn Huế , Cháo lươn Nam Bộ , Cháo lươn Bắc bộ , Cháo lươn Nghệ An
	Kinh tế	Chứng khoán
	Sự kiện	Cá chết miền trung Việt Nam 2016