Đàn Vĩ Cầm Là Gì? Các Loại đàn Thuộc Họ Vĩ Cầm

Vĩ cầm là một loại nhạc cụ rất quen thuộc với mỗi người yêu âm nhạc trên thế giới. Tại Việt Nam, vĩ cầm cũng không còn xa lạ gì với những người yêu nhạc, loại nhạc cụ này cũng được đón nhận một cách nồng nhiệt bởi âm thanh cao, ngân vang, réo rắt, biểu cảm tình cảm tha thiết.

Nhiều người biết đến vĩ cầm như một loại nhạc cụ danh giá nhưng chắc hẳn không nhiều người biết hết về những cây đàn cũng thuộc họ vĩ cầm thường được dùng để chơi trong các dàn nhạc thính phòng tiêu chuẩn. Trong bài viết này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn tổng quan đặc điểm của các cây đàn họ vĩ cầm.

Đàn vĩ cầm là gì?

Đàn vĩ cầm hay còn gọi là đàn Violin (vi ô lông) là loại đàn thuộc bộ dây là loại có kích thước nhỏ nhất trong họ vĩ cầm, được phát triển vào thế kỷ 16 tại Ý và tiếp tục được cải tiến và hoàn thiện trong suốt 2 thế kỷ 18 và 19.

Đàn có 4 dây, mỗi dây cách nhau một quãng năm, loại vĩ cầm dành cho người lớn thường có chiều dài khoảng 60cm, rộng khoảng 20cm. Đàn hoạt động kèm với một vĩ kéo, dây vĩ được làm bằng lông đuôi ngựa, với những cây vĩ cầm cao cấp, dây vĩ có thể được làm bằng vây cá voi, nhưng rất hiếm. Ngày nay, dây vĩ thường được làm bằng chất liệu nilon hóa học, có tính đàn hồi và bền hơn so với dây vĩ làm bằng lông đuôi ngựa hoặc vây cá voi.

Thân đàn thường được làm bằng các loại gỗ khác nhau như gỗ phong, vân sam, 4 dây của đàn thường được làm bằng thép hoặc nilon. Vĩ cầm phát ra âm thanh bằng cách kéo vĩ hoặc gẩy dây đàn bằng tay, các tone giọng được  thay đổi bằng cách bấm phím bằng tay trái.

Vĩ cầm được sử dụng trong nhiều thể loại nhạc bao gồm nhạc cổ điển, Baroque, Jazz, nhạc dân gian, nhạc Rock.

Các loại  nhạc cụ thuộc họ vĩ cầm

Đàn viola

Viola có tên Tiếng Việt khác là Vĩ cầm trầm hay Đề cầm, có kích thước nằm giữa Vĩ cầm và Hồ cầm. Các bạn có thể hình dung Viola là phiên bản phóng to để tạo thêm những nốt trầm mà vĩ cầm không thể tạo ra. Đàn viola được sử dụng rộng rãi từ thế kỷ 18 đến thế kỷ 20.

Về cấu trúc, thiết kế cũng như cách chơi thì viola sử dụng tương tự như vĩ cầm, nhưng tay trái dùng bấm phím sẽ phải làm việc nhiều hơn vì thế bấm rộng hơn. Viola cũng được ứng dụng trong nhiều thể loại âm nhạc khác nhau như cổ điển, baroque, Jazz, nhạc dân gian.

Đàn Cello (Violoncelle)

Đàn còn có tên tiếng Việt là Trung hồ cầm, cũng thuộc gia đình họ vĩ cầm, được chơi theo cách thức kéo vĩ và gẩy dây đàn bằng tay để phát ra âm thanh. Nhưng khác với vĩ cầm và viola là kích thước của đàn cello lớn hơn 2 loại vĩ cầm vừa rồi khá nhiều, và cũng không thể đặt trên vai để chơi mà phải đặt dưới đất, nhạc công khi chơi đàn sẽ ngồi trên ghế, dùng hai chân kẹp hồ cầm lại.

Cello không được sử dụng rộng rãi như một loại nhạc cụ phổ biến trong công chúng mà nó thường chỉ được sử dụng trong một dàn nhạc tiêu chuẩn của dòng nhạc cổ điển, thính phòng. Cello cũng được áp dụng chơi trong phong cách nhạc dân gian, baroque

Đàn Contrabass (Contrebasse, Contrabasso)

Đàn còn có cái tên tiếng Việt là Đại Hồ Cầm, hay gọi tắt là là bass. Là cây đàn có kích thước lớn nhất trong dòng họ đàn vĩ cầm. Tổng chiều cao của cây đàn khoảng 1m90, rộng 60cm và có 4 dây.

Về mặt kỹ thuật Contrabass không có lợi thế về giai điệu so với các cây đàn còn lại trong gia đình vĩ cầm, vì âm thanh của bass khá nặng, âm trầm, hơn nữa khi sử dụng cũng không dễ dàng giống như các cây vĩ cầm khác là do cấu tạo của cây vĩ khá ngắn so với thân đàn nên hướng kéo vĩ luôn phải thay đổi để có thể chơi nhạc một cách chính xác nhất.

Khi sử dụng cây đàn này, người nhạc công phải đứng thẳng người, dùng vĩ kéo ngang các sợi dây đàn để tạo ra âm thanh. Cây đàn này cũng chỉ thường xuất hiện cùng với các dàn nhạc cổ điển tiêu chuẩn, không có tính phổ như vĩ cầm.

Đàn vĩ cầm được mệnh danh là cây đàn quý tộc, không chỉ vì giá trị để sở hữu cây đàn mà giá trị âm thanh, biểu cảm của giai điệu mà vĩ cầm mang đến có thể  nói ít loại nhạc cụ có thể so sánh. Các cây đàn thuộc họ vĩ mỗi loại có một thế mạnh riêng, nhưng thường những cây đàn này không được sử dụng rộng rãi nên ít người biết đến, tìm hiểu và học chơi chúng.