Đảng Cộng Sản Liên Xô – Wikipedia Tiếng Việt

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (tháng 10/2023) (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Xem thêm: Lịch sử Liên Xô và Lịch sử Nga

Đảng Cộng sản Liên XôКоммунистическая партия Советского Союза (Kommunistichyeskaya Partiya Sovetskogo Soyuza) Đảng huy Thành lập 1 tháng 1 năm 1912 (113 năm, 361 ngày) Bị đình chỉ 29 tháng 8 năm 1991 (34 năm, 121 ngày) Tiền thân Đảng Lao động Dân chủ Xã hội NgaBolsheviks Tổ chức thanh niên Đoàn Thanh niên Cộng sản LeninĐội Thiếu niên Tiền phong Lenin Thành viên  (1989) 19.487.822 (ước tính) Thuộc tổ chức quốc gia  Liên Xô Thuộc tổ chức quốc tế Đệ Nhị Quốc tế (1912–1914)Đệ Tam Quốc tế (1919–1943) Màu sắc chính thức Đỏ, vàng Khẩu hiệu Пролетарии всех стран, соединяйтесь ! (Vô sản toàn thế giới, đoàn kết lại !) Đảng ca Quốc tế ca Tập tin:Internationale-ru.oggĐảng ca Đảng Bolshevik(không chính thức, 1939–1952) Đảng kỳ Quốc gia  Liên Xô

Liên Xô Chính trị và chính phủLiên Xô   Lãnh đạo Lãnh tụ Tổng thống (Danh sách Phó Tổng thống) Tập thể lãnh đạo Hội đồng Nhà nước Hội đồng Tổng thống Đảng Cộng sản Điều lệ Đảng Đại hội Ủy ban Trung ương Lịch sử Tổng Bí thư Bộ Chính trị Ban Bí thư Cục Tổ chức Trung ương Lập pháp Đại hội Xô viếtỦy ban Chấp hành Trung ương Xô viết Tối cao Xô viết Liên bang Xô viết Quốc gia Đoàn Chủ tịch Đại hội Đại biểu Nhân dân Chủ tịch Bầu cử lập pháp 1989 Hành pháp Hiến pháp Tên chính thức 1924 1936 1977 Chính phủ Bộ Ủy ban Nhà nước Nội các Thủ tướng Phó Thủ tướng thứ nhất Phó Thủ tướng Văn phòng Điều hành Hội đồng Dân ủyHội đồng Bộ trưởngNội các Bộ trưởng Tư pháp Luật Tòa án Tối cao Ủy ban Quân sự Tòa án Nhân dân Viện Kiểm sát Học thuyết Xô viết Dân chủ Marx–Lenin Lenin–Stalin–Khrushchev Phi Stalin hóa] Xã hội Kinh tế Nông nghiệp Hàng tiêu dùng Kế hoạch 5 năm Cải cách Kosygin Chính sách kinh tế mới Thời kỳ Trì trệ Kế hoạch cân bằng vật liệu Giao thông Cộng sản thời chiến Văn hóa Nhân khẩu Giáo dục Gia đình Thuật ngữ Tôn giáo Trấn áp Kiểm duyệt Kiểm duyệt hình ảnh Đại thanh trừng Hệ thống Gulag Tập thể hóa Quốc gia khác Bản đồ Cổng thông tin Liên Xô x t s

Một phần trong loạt bài về Chủ nghĩa cộng sản Các khái niệm Đấu tranh giai cấp Ý thức giai cấp Xã hội không giai cấp Tập thể lãnh đạo Sở hữu chung Công xã Xã hội cộng sản Liên kết tự do Làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu Kinh tế quà tặng Chủ nghĩa quốc tế vô sản Xã hội không nhà nước Công nhân tự quản Cách mạng thế giới Các khía cạnh Nhà nước cộng sản Đảng cộng sản Cách mạng cộng sản Biểu tượng cộng sản Lịch sử chủ nghĩa cộng sản Các trường phái Vô chính phủ Hội đồng Tây Âu Trung Quốc Chủ thể Cánh tả Lenin Marx Marx-Lenin Chủ nghĩa Mao Chủ nghĩa Marx–Lenin–Mao Chủ nghĩa Trotsky Tiền Marx Nguyên thủy Tôn giáo Kitô giáo Hồi giáo Dân tộc National-Bolshevist Thế giới Danh sách các hệ tư tưởng cộng sản Các tổ chức quốc tế Liên đoàn những người cộng sản Đệ Nhất Quốc tế Đệ Nhị Quốc tế Đệ Tam Quốc tế Đệ Tứ Quốc tế Nhân vật Thomas More Tommaso Campanella Henri de Saint Simon Charles Fourier Robert Owen Karl Marx Friedrich Engels Pyotr Kropotkin Vladimir Ilyich Lenin Rosa Luxemburg Antonie Pannekoek Iosif Vissarionovich Stalin Lev Davidovich Trotsky György Lukács Nikolai Ivanovich Bukharin Amadeo Bordiga Hồ Chí Minh Antonio Gramsci Josip Broz Tito Farabundo Martí Mao Trạch Đông José Carlos Mariátegui Đặng Tiểu Bình Enver Hoxha Kim Nhật Thành Fidel Castro Che Guevara Enrico Berlinguer Theo vùng Colombia Kerala Triều Tiên Peru Philippines Ba Lan Nga Sumatra Việt Nam Danh sách các đảng cộng sản Chủ đề liên quan Chủ nghĩa vô chính phủ Chủ nghĩa chống tư bản Chủ nghĩa chống cộng Các vụ thảm sát chống Cộng sản Chủ nghĩa thế giới thứ ba Các vụ thảm sát dưới chế độ Cộng sản Chiến tranh Lạnh Chủ nghĩa cộng đồng Phê phán điều lệ đảng cộng sản Chính trị cánh tả Danh sách các đảng cộng sản Giai cấp mới New Left Khủng hoảng đỏ thứ nhất Khủng hoảng đỏ Chủ nghĩa xã hội Phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa Kinh tế xã hội chủ nghĩa Chủ nghĩa công đoàn Cổng thông tin Chủ nghĩa cộng sản x t s

Đảng Cộng sản Liên Xô (tiếng Nga: Коммунистическая партия Советского Союза, Kommunisticheskaya partiya Sovetskogo Soyuza; viết tắt: КПСС, chuyển tự Latinh: KPSS) là tổ chức chính trị cầm quyền và chính đảng hợp pháp duy nhất tại Liên Xô (cho tới khi nó bị cấm hoàn toàn sau Cuộc đảo chính Xô viết năm 1991) và là một trong những Đảng Cộng sản lớn nhất thế giới.

Tên gọi

[sửa | sửa mã nguồn]

Ban đầu đảng được tách ra từ Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga (thành lập vào tháng 3 năm 1898) vào năm 1912 với tên gọi Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga (Bolshevik). Tại Đại hội VII (1918), sau khi Cách mạng Tháng Mười thành công, theo đề nghị của Lenin, Đảng mang tên Đảng Cộng sản (Bolshevik) Nga. Tại Đại hội XIV năm 1925, Đảng có tên là Đảng Cộng sản (Bolshevik) toàn Liên bang. Từ Đại hội XIX năm 1952 trở đi, Đảng có tên là Đảng Cộng sản Liên Xô.

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Đảng xuất hiện từ phái Bolshevik[1] của Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga, dưới sự lãnh đạo của Vladimir Lenin. Đảng lãnh đạo cuộc Cách mạng tháng Mười năm 1917 dẫn tới Chính phủ Lâm thời Nga bị lật đổ và thành lập Nhà nước Xã hội Chủ nghĩa đầu tiên của thế giới. Với vai trò trung tâm do Hiến pháp Liên Xô quy định, Đảng kiểm soát toàn bộ cấp bậc chính phủ tại Liên Xô. Cách tổ chức của Đảng được chia thành các Đảng Cộng sản của các nhà nước Cộng hoà Xô viết cấu thành cũng như tổ chức đoàn thanh niên Đoàn Thanh niên Cộng sản Lenin.

Tháng 12 năm 1905, Đại hội lần thứ I Đảng Bolshevik đã lần đầu áp dụng nguyên tắc tập trung dân chủ và nêu rõ trong nghị quyết: Nguyên tắc chế độ tập trung dân chủ không có gì phải tranh cãi. Tháng 4 năm 1906, theo đề nghị của Lenin, Đại hội Đại biểu Thống nhất lần thứ IV Đảng Bolshevik thông qua điều lệ tổ chức, trong đó điều hai quy định: Mọi tổ chức của Đảng đều được xây dựng trên nguyên tắc tập trung dân chủ. Đây là lần đầu tiên nguyên tắc tập trung dân chủ được xác định trong điều lệ Đảng. Tháng 7 năm 1920, điều lệ gia nhập Quốc tế Cộng sản do Lenin quy định: Đảng gia nhập Quốc tế Cộng sản cần được xây dựng trên nguyên tắc tập trung dân chủ. Kể từ đó, nguyên tắc tập trung dân chủ trở thành nguyên tắc phổ biến mà Đảng Cộng sản các nước trên thế giới đều tuân thủ.[2]

Đảng Cộng sản Liên Xô[3] theo Chủ nghĩa Cộng sản Khoa học. Chủ nghĩa Mác - Lênin là cơ sở lý luận cho hoạt động của Đảng. Đảng đã lãnh đạo giai cấp công nhân và nhân dân Nga tiến hành cuộc Cách mạng Dân chủ Tư sản những năm 1905 - 1907 và Cách mạng tháng Hai năm 1917, lật đổ chế độ chuyên chế Nga hoàng; giành thắng lợi trong cuộc Cách mạng Xã hội Chủ nghĩa tháng 10 năm 1917 Cách mạng tháng Mười, thành lập Liên bang Xô viết – nhà nước của nhiều dân tộc (1922). Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô, nhân dân Xô viết đã chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại (1941 – 1945), sau đó tiếp tục công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đảng cũng là động lực của Quốc tế Cộng sản, duy trì các liên kết tổ chức và hỗ trợ các phong trào cộng sản ở Đông Âu, châu Á và châu Phi. Đảng chấm dứt tồn tại với thất bại của cuộc đảo chính Xô viết năm 1991 và được kế thừa bởi Đảng Cộng sản Liên bang Nga tại Nga được thành lập vào ngày 14 tháng 2 năm 1993, và các Đảng Cộng sản của các nước cộng hoà cũ hiện đã độc lập.

Cơ cấu

[sửa | sửa mã nguồn]

• Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô - Đã trở thành đồng nghĩa với lãnh đạo của Đảng dưới thời Joseph Stalin.
• Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô - cơ quan hàng đầu trong Ủy ban Trung ương. Đứng đầu là Tổng Bí thư hoặc Bí thư thứ nhất.
• Bộ Chính trị Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô - Văn phòng Chính trị của Trung ương Đảng; trong thực tế, cơ cấu phán quyết của cả Đảng Cộng sản và cả Liên Xô.
• Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản - Cơ quan chủ quản của Đảng giữa mỗi kỳ họp Quốc hội. Tiến hành công việc thường ngày của Đảng và Chính phủ.
• Văn phòng Tổ chức của Ủy ban Trung ương Đảng
• Ủy ban Kiểm tra Trung ương
• Ủy ban Kiểm toán Trung ương (đôi khi được dịch là Ủy ban sửa đổi Trung ương, từ "Центральная ревизионная комиссия")
• Hội nghị Trung ương Đảng - Cơ quan giám sát của Đảng ở giữa các kỳ Đại hội Đảng. Thông thường tụ tập mỗi năm một lần.
• Đại hội Đảng - Đại hội Đại biểu Đảng mỗi 5 năm. Đó là cơ quan giám sát của toàn Đảng, về mặt lý thuyết.

Đảng ca

[sửa | sửa mã nguồn]

Quốc tế ca là bài hát đã trở thành bài hát quen thuộc trong các thành phần Cách mạng Xã hội Chủ nghĩa. Tác phẩm được dịch ra nhiều ngôn ngữ, kể cả tiếng Việt. Phiên bản tiếng Nga được chọn làm quốc ca của Liên Xô từ 1922 đến 1944; khi Liên Xô chọn bài quốc ca khác ("Quốc ca Liên bang Xô viết") thì "Quốc tế ca" trở thành đảng ca của Đảng Cộng sản Liên Xô. Lời tiếng Nga do Aron Kots (Arkadiy Yakolevich Kots) soạn vào năm 1902 và được phổ biến trong một tập san tiếng Nga in tại London nước Anh.

Tuy nhiên, trước Quốc tế ca, một bài hát khác đã được chọn làm Đảng ca Đảng Bolshevik. Sau này, khi Quốc tế ca trở thành Đảng ca, nó được coi như Đảng ca không chính thức từ năm 1939 đến năm 1952.Vào năm 1944, Quốc ca Liên bang Xô viết được sáng tác với phần giai điệu giống như bài này.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô (1939). Lịch sử Đảng Cộng sản Liên Xô (Bolshevik).
2. ^ Điều 12, Điều Lệ gia nhập Đệ Tam Quốc Tế Cộng Sản
3. ^ "Về Đảng Cộng sản Liên Xô". Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 11 năm 2013. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2013.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn] Cổng thông tin:

• Lịch sử
• Châu Á
• Châu Âu
• Liên Xô
• Quân sự
• Chiến tranh thế giới thứ hai

• Tư liệu liên quan tới Communist Party of the Soviet Union tại Wikimedia Commons
• Communist Party of the Soviet Union (political party, Union of Soviet Socialist Republics) tại Encyclopædia Britannica (bằng tiếng Anh)
• Executive Bodies of the Communist Party of the Soviet Union (1917-1991)
• Program of the CPSU, 27th Party Congress (1986)

x t s Lịch sử Đảng Cộng sản Liên Xô
Tổ chức	Đại hội Tổng bí thư Bộ Chính trị Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Cục Tổ chức Ủy ban Kiểm tra Đoàn Thanh niên Cộng sản Thiếu niên tiền phong Báo Sự thật
Đại hội	Lần 1 (1898) Lần 2 (1903) Lần 3 (1905) Lần 4 (1906) Lần 5 (1907) Lần 6 (1917) Lần 7 (1918) Lần 8 (1919) Lần 9 (1920) Lần 10 (1921) Lần 11 (1922) Lần 12 (1923) Lần 13 (1924) 14 (1925) 15 (1927) 16 (1930) 17 (1934) 18 (1939) 19 (1952) 20 (1956) 21 (1959) 22 (1961) 23 (1966) 24 (1971) 25 (1976) 26 (1981) 27 (1986) 28 (1990)
Lãnh đạo	Lãnh đạo đảng Vladimir Ilyich Lenin (1912–1924) Iosif Vissarionovich Stalin (1929–1953) Nikita Sergeyevich Khrushchyov (1953–1964) Leonid Ilyich Brezhnev (1964–1982) Yuri Vladimirovich Andropov (1982–1984) Konstantin Ustinovich Chernenko (1984–1985) Mikhail Sergeyevich Gorbachyov (1985–1991)
Đảng trực thuộc	Armenia Azerbaijan Byelorussia Bukhara Estonia Gruzia Karelia-Phần Lan Kazakhstan Khorezm Kirghizia Latvia Litva Moldova Nga Xô viết Tajikistan Ngoại Kavkaz Turkestan Turkmenistan Ukraina Uzbekistan