Đăng Ký Bản Quyền Tác Giả: Hồ Sơ, Thủ Tục, Tư Vấn Sở Hữu Trí Tuệ

Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu tác phẩm và được tự động hình thành từ thời điểm tác phẩm được định hình dưới một hình thức vật chất nhất định, bất kể tác phẩm đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký. Tuy nhiên, nếu các cá nhân, tổ chức đã đăng ký quyền tác giả và có Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho tác phẩm thì khi có những tranh chấp xảy ra sẽ có cơ sở pháp lý vững chắc để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình. Trong bài viết dưới đây, Luật Việt An sẽ cung cấp cho khách hàng những thông tin về đăng ký bản quyền tác giả.

Căn cứ phát sinh quyền tác giả

Theo Khoản 1 Điều 6 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009, 2019, 2022) quyền tác giả phát sinh kể từ thời điểm tác phẩm đó được ra đời và đã được lưu lại dưới bất kỳ hình thức, phương tiện, ngôn ngữ nào, không phụ thuộc việc công bố hay đăng ký quyền tác giả. Như vậy, quyền tác giả được xác lập tự động, không phụ thuộc vào bất kỳ thể thức, thủ tục nào mà ngay khi tác phẩm được sáng tạo, ra đời và tồn tại dưới hình thức có thể nhận biết được thì quyền tác giả cũng đồng thời phát sinh luôn từ thời điểm đó.

Các tác phẩm được bảo hộ khi đáp ứng các điều kiện:

• Là thành quả của hoạt động sáng tạo tinh thần;
• Có tính định hình (được thể hiện dưới một hình thức nhất định);
• Có tính sáng tạo (nguyên gốc).

Lý do cần đăng ký quyền tác giả

• Đăng ký quyền tác giả là biện pháp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp khi có tranh chấp xảy ra và là cơ sở chứng minh thời điểm phát sinh quyền. Chủ thể có đăng ký sẽ không có nghĩa vụ phải chứng minh quyền tác giả thuộc về mình.
• Đăng ký quyền tác giả nhằm đảm bảo cho tác giả, chủ sở hữu chống lại các hành vi xâm phạm như: ăn trộm, sao chép, lạm dụng tác phẩm đó.
• Đăng ký quyền tác giả như một sự tuyên bố về quyền sở hữu hợp pháp đối với tác phẩm. Nếu tác giả phát hiện có người sử dụng trái phép tác phẩm của mình, tác giả có thể yêu cầu người sử dụng đó ngừng sử dụng và có thể đòi bồi thường thiệt hại.
• Giấy chứng nhận bản quyền tác giả là một loại giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tác phẩm, được sử dụng khi góp vốn, định giá tài sản của công ty trong trường hợp cổ phần hóa, mua bán, sáp nhập doanh nghiệp.

Thủ tục đăng ký quyền tác giả

Thủ tục đăng ký quyền tác giả được thực hiện theo các bước:

Bước 1: Xác định tác phẩm đăng ký

Sau khi hoàn thiện tác phẩm, nếu tác phẩm có đủ căn cứ đăng ký quyền tác giả và tác phẩm thuộc đối tượng được bảo hộ, chủ sở hữu, tác giả thực hiện xác định thể loại tác phẩm dự định đăng ký bản quyền.

Các loại hình tác phẩm được bảo hộ theo quy định Luật Sở hữu trí tuệ bao gồm:

• Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác;
• Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác;
• Tác phẩm báo chí;
• Tác phẩm âm nhạc;
• Tác phẩm sân khấu;
• Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự;
• Tác phẩm mỹ thuật;
• Tác phẩm mỹ thuật ứng dụng;
• Tác phẩm nhiếp ảnh;
• Tác phẩm kiến trúc;
• Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ;
• Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian.

Căn cứ điều 8 Nghị định 17/2023/NĐ-CP, tác phẩm không thuộc đối tượng được bảo hộ và đăng ký quyền tác giả trong các trường hợp:

• Tin tức thời sự thuần túy đưa tin là các thông tin báo chí ngắn hàng ngày, tin vặt, số liệu sự thật, chỉ mang tính chất đưa tin, không có tính sáng tạo.
• Văn bản hành chính bao gồm văn bản của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp và đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân.
• Quy trình, hệ thống, phương pháp hoạt động, khái niệm, nguyên lý, số liệu quy định:

• • Quy trình là trình tự phải tuân theo để tiến hành công việc;
  • Hệ thống là tập hợp nhiều yếu tố, đơn vị cùng loại hoặc cùng chức năng, có quan hệ hoặc liên hệ với nhau chặt chẽ, làm thành một thể thống nhất;
  • Phương pháp là cách thức nghiên cứu, nhìn nhận các hiện tượng của tự nhiên và đời sống xã hội;
  • Khái niệm là ý nghĩ phản ánh ở dạng khái quát các sự vật và hiện tượng của hiện thực và những mối liên hệ giữa chúng;
  • Nguyên lý là định luật cơ bản có tính chất tổng quát, chi phối một loạt hiện tượng, là những ý tưởng hoặc lý thuyết ban đầu quan trọng và được coi là xuất phát điểm cho việc xây dựng những lý thuyết khác.

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký quyền tác giả

Sau khi xác định được loại hình tác phẩm dự định đăng ký bản quyền, chủ sở hữu, tác giả tác phẩm tiến hành chuẩn bị hồ sơ đăng ký theo quy định.

Khách hàng cần chuẩn bị các tài liệu sau để hoàn thiện Hồ sơ đăng ký quyền tác giả:

• Thông tin về người nộp hồ sơ, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả hoặc chủ sở hữu quyền liên quan (thông tin xác nhận nhân thân như họ tên, bút danh, ngày sinh, địa chỉ liên hệ); thông tin tác phẩm (tên, ngày hoàn thành, tóm tắt nội dung); tên tác giả, tác phẩm được sử dụng làm tác phẩm phái sinh nếu tác phẩm đăng ký là tác phẩm phái sinh; thời gian, địa điểm, hình thức công bố; cơ sở phát sinh sở hữu quyền để Luật Việt An có cơ sở hoàn thiện Tờ khai đăng ký quyền tác giả (theo mẫu tương ứng tại Thông tư 08/2023/TT-BVHTTDL ngày 02 tháng 06 năm 2023 Thông tư quy định các mẫu trong hoạt động đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan).

• Hai bản sao tác phẩm đăng ký quyền tác giả.
  • 01 bản lưu tại Cục Bản quyền tác giả, 01 bản đóng dấu ghi số Giấy chứng nhận đăng ký gửi trả lại cho chủ thể được cấp Giấy chứng nhận đăng ký.
  • Đối với những tác phẩm có đặc thù riêng như tranh, tượng, tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng gắn với công trình kiến trúc; tác phẩm có kích thước quá lớn, cồng kềnh bản sao tác phẩm đăng ký được thay thế bằng ảnh chụp không gian ba chiều.

• Với tác phẩm viết: 02 quyển trên giấy A4 có đánh số trang và chữ ký của tác giả vào từng trang hoặc dấu giáp lai công ty;
• Với chương trình máy tính: 02 bản in mã nguồn + giao diện phần mềm trên giấy A4 + 02 đĩa CD có nội dung mã nguồn và giao diện trên đó;
• Đối với tác phẩm mỹ thuật ứng dụng: 02 bản in trên giấy A4 tác phẩm có chữ ký hoặc dấu của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm;
• Đối với tác phẩm âm nhạc: 02 bản in phần nhạc + lời hoặc bản ghi âm (thu âm) trong trường hợp đã ghi âm;
• Đối với tác phẩm kiến trúc: 02 bản vẽ trên giấy A3
• Giấy uỷ quyền hoặc hợp đồng ủy quyền.

• Tài liệu chứng minh quyền nộp đơn (là chủ sở hữu quyền do tự sáng tạo hoặc do giao nhiệm vụ sáng tạo, giao kết hợp đồng sáng tạo, được thừa kế, được chuyển giao quyền);
• Văn bản đồng ý của các đồng tác giả, nếu tác phẩm có đồng tác giả;
• Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả thuộc sở hữu chung.
• CCCD của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm (Bản sao chứng thực);
• Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của công ty (Bản sao chứng thực) trong trường hợp chủ sở hữu là công ty.

Tất cả các tài liệu nộp kèm đơn đăng ký quyền tác giả phải được làm bằng tiếng Việt. Trường hợp làm bằng tiếng nước ngoài thì phải được dịch ra tiếng Việt và có công chứng/chứng thực. Các tài liệu gửi kèm hồ sơ nếu là bản sao phải có công chứng, chứng thực.

Bước 3: Nộp hồ sơ và lệ phí đăng ký quyền tác giả

Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ, tác giả hoặc chủ sở hữu tác phẩm có thể là cá nhân, pháp nhân trong nước hoặc cá nhân, pháp nhân nước ngoài đều có quyền nộp đơn đăng ký quyền tác giả cho tác phẩm của mình.

• Khi tiến hành nộp đơn đăng ký cá nhân, pháp nhân trong nước có thể trực tiếp hoặc ủy quyền cho tổ chức đại diện quyền tác giả thay mặt mình nộp đơn đăng ký tới cơ quan đăng ký.
• Đối với cá nhân, pháp nhân nước ngoài muốn đăng ký quyền tác giả tại Việt Nam sẽ ủy quyền cho tổ chức đại diện quyền tác giả nộp đơn đăng ký cho tác phẩm tại Việt Nam.

Tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan có thể trực tiếp hoặc thông qua Tổ chức Đại diện Sở hữu trí tuệ nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả theo các phương thức.

• Nộp trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến Cục Bản quyền tác giả tại các địa chỉ sau:

• Cục Bản quyền tác giả (Phòng Thông tin Quyền tác giả): Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội, TP. Hà Nội. Số điện thoại: 024 3823 6908.
• Văn phòng Đại diện Cục Bản quyền tác giả tại TP. Hồ Chí Minh: Số 170 Nguyễn Đình Chiểu, P. 6, Q. 3, TP. Hồ Chí Minh. Số điện thoại: 028.39 308 086.
• Văn phòng Đại diện Cục Bản quyền tác giả tại TP. Đà Nẵng: Số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng. Số điện thoại: 0236.3 606 967.

• Nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công trực tuyến: http://dichvucong.gov.vn/

Căn cứ theo Thông tư 211/2016/TT-BTC ngày 10/11/2016, mức lệ phí nhà nước chủ sở hữu, tác giả đăng ký bản quyền cần nộp như sau:

• Đối với tác phẩm viết: tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác, tác phẩm báo chí, tác phẩm âm nhạc, tác phẩm nhiếp ảnh thì mức lệ phí là: 100.000 đồng/hồ sơ đăng ký.
• Đối với tác phẩm tác phẩm kiến trúc; bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, công trình khoa học thì mức lệ phí là: 300.000 đồng/hồ sơ đăng ký.
• Đối với tác phẩm tác phẩm tạo hình, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng thì mức lệ phí là: 400.000 đồng/hồ sơ đăng ký.
• Đối với tác phẩm tác phẩm phẩm điện ảnh, tác phẩm sân khấu được định hình trên băng, đĩa thì mức lệ phí là: 500.000 đồng/hồ sơ đăng ký.
• Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu hoặc các chương trình chạy trên máy tính thì mức lệ phí là: 600.000 đồng/hồ sơ đăng ký.

Bước 4: Cục Bản quyền tác giả thẩm định và cấp Giấy chứng nhận

• Cơ quan nhà nước có thẩm quyền rà soát, phân loại, xem xét tính hợp lệ của hồ sơ trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày nhận được hồ sơ;
• Trường hợp hồ sơ có sai sót, tổ chức, cá nhân có thời hạn tối đa 01 tháng kể từ ngày nhận được thông báo để sửa đổi, bổ sung hồ sơ, trừ trường hợp xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan theo quy định của pháp luật
• Trong thời gian 15 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn trên, Cục Bản quyền tác giả cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho người nộp hồ sơ hoặc thông báo từ chối cấp ghi rõ lý do cho người nộp hồ sơ.

Dịch vụ đăng ký bản quyền tác giả của Công ty Luật Việt An

• Tư vấn pháp luật về thủ tục và điều kiện đăng ký quyền tác giả cho tác phẩm, tư vấn xác định loại hình tác phẩm cần đăng ký cho tác giả, chủ sở hữu tác phẩm.
• Soạn thảo hồ sơ đăng ký nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Đại diện đăng ký quyền tác giả cho khách hàng trong quá trình đăng ký;
• Theo dõi tiến trình đăng ký, xử lý đơn tại Cục bản quyền tác giả;
• Trao đổi, cung cấp thông tin cho khách hàng trong tiến trình đăng ký.
• Tư vấn các vấn đề pháp lý phát sinh, tranh chấp liên quan đến quyền tác giả.

Trên đây là tư vấn của Luật Việt An về đăng ký bản quyền tác giả. Quý khách hàng có thắc mắc liên quan hay có nhu cầu hỗ trợ, vui lòng liên hệ Luật Việt An để được hỗ trợ tốt nhất!