Danh Tu Phat Hoc - Thanh Van

Danh Từ Phật Học - Thanh Văn

Hòa Thượng Tuyên Hóa giảng thuật

Thanh Văn chúng tăng,

Bất luận nữ nam,

Tứ Đế quán hành,

Ẩn Thực thị Quyền.

Thanh Văn chúng tăng (Tăng chúng Thanh Văn). Hàng Thanh-Văn gồm có bốn quả vị là Sơ-quả, Nhị-quả, Tam-quả và Tứ-quả.

Từ bốn quả vị này lại phân ra Hướng Sơ-quả (chưa chính thức chứng đắc Sơ-quả), Sơ-quả, Hướng Nhị-quả, Nhị-quả, Hướng Tam-quả, Tam-quả, Hướng Tứ-quả, và Tứ-quả. Chữ “hướng” này tức là “hồi tiểu, hướng đại”; nghĩa là quay về cái nhỏ để rồi hướng tới cái lớn, hướng đến quả vị cao hơn.

Bậc Thanh-văn còn được gọi là A-la-hán hay La-hán. Các Ngài đều có thể bay đi, biến hóa, và đều có thần thông. Bậc thánh nhân đã chứng quả thì không hề nói năng một cách tùy tiện, như: “Người kia đã chứng quả vị” hoặc “Tôi là một vị A-la-hán.” Các ngài không thể nào làm như vậy được!

Khi bậc thánh nhân đã chứng quả bước đi, bàn chân các ngài không hề chạm mặt đất. Thoạt trông, thì thấy như bàn chân các ngài đang dẫm trên mặt đất vậy, nhưng thật ra các ngài đang bước đi trên không! Giày của các ngài không hề đụng mặt đất, cũng không chạm vào đất cát; ngay cả lúc bước đi trong vũng bùn, giày của các ngài vẫn khô ráo, sạch sẽ.

Bậc Thanh-văn ở hàng Sơ-quả cần phải cắt đứt kiến-hoặc; ở hàng Nhị-quả thì phải cắt đứt sáu phần tư-hoăc đầu tiên của cõi Dục-giới; ở hàng Tam-quả thì phải cắt đứt ra ba phẩm tư-hoặc sau cùng của cõi Dục-giới; và ở hàng Tứ-quả thì phải cắt đứt trần-sa hoặc (những “mối” hoặc nhiều như cát bụi).

Về vô-minh, thì các ngài chỉ mới trừ được một chút mà thôi, chứ không phải toàn thể. Một khi vô-minh hoàn toàn bị quét sạch, thì các ngài sẽ thành Phật. Ngay cả các bậc Đẳng Giác Bồ-tát cũng vậy , các ngài ấy vẫn còn một phần Sanh-tướng Vô-minh chưa phá xong, và vì thế mà vẫn chưa thể thành Phật được.

Bất luận nữ nam (Không kể nam, nữ). Cả nam lẫn nữ đều có thể chứng được quả vị, trở thành những bậc Thanh-văn, những bậc A-la-hán. Như thân mẫu của ngài Cưu-La-Ma-Thập chẳng hạn, bà là bậc thánh nhân đã chứng được Tam-quả.

Tứ Đế quán hành (Quán hành Tứ Đế). “Quán hành” tức là quán sát để tu hành. Quán sát và tu hành cái gì? Pháp Tứ Đế: Khổ, Tập, Diệt, Đạo! Nghĩa là cần nhận biết sự Khổ, đoạn trừ Tập, mến chuộng Diệt, tu theo Đạo; cần phải tu Pháp môn Tứ Đế này.

Ẩn Thực thị Quyền (Giấu Thực bày Quyền). Có nhiều vị vốn là hàng Bồ-tát Đại Quyền-giáo nhưng lại thị hiện làm thân Thanh-văn Quyền-giáo, nên gọi là “ẩn thực,” nghĩa là che giấu công đức thực tại.

“Thị quyền,” “thị” là chỉ thị, và quyền là quyền xảo phương tiện; tức là dùng phương tiện khéo léo để chỉ dẫn. Các Bồ-tát Đại-thừa hiện thân làm kẻ thuộc hàng Tiểu-thừa để hướng dẫn, để dìu dắt hàng Tiểu-thừa; và rồi khiến họ “hồi tiểu, hướng đại,” quay về với cái nhỏ trước rồi mới từ đó mà hướng đến cái lớn!