Đền Vực Vông – Wikipedia Tiếng Việt

Đền Vực Vông là một di tích lịch sử văn hóa nằm trong quần thể di tích cố đô Hoa Lư, bên dòng sông Hoàng Long, thuộc thôn Chi Phong, làng cổ Trường Yên - phường Tây Hoa Lư, Ninh Bình.

Đền được xây dựng từ thế kỷ 16 và được trùng tu xây dựng lại nhiều lần. Kiến trúc tổng thể đền theo kiểu chữ Công gồm ba phần: Bái đường, Trung đường và chính cung. Bái đường thờ Quan Giám Sát, chính cung thờ bà Nguyễn Thị Niên, nhân dân địa phương tôn thờ bà là Mẫu Thoải vì đã có công trong việc trị thủy, xoá bỏ tục lệ cúng người cho thuồng luồng, đem lại bình yên cho người dân đất cố đô.[1]

Đền Vực Vông còn lưu giữ được 17 thần sắc về Quận công Bùi Văn Khuê, là chồng của Bà Niên, người có công tu tạo các đền thờ ở cố đô Hoa Lư để nó có được kiến trúc gần như nguyên trạng tới hôm nay.

Truyền thuyết

[sửa | sửa mã nguồn]

Theo truyền thuyết và thần phả đền Vực Vông, Nguyễn Thị Niên là con gái của Nguyễn Quyện, tướng quân thời nhà Mạc. Bà là người văn võ song toàn, có nhan sắc, theo cha về trấn thủ đất Hoa Lư. Trong đoàn quân của Nguyễn Quyện có hai vị quận công là Quận Mỹ (Bùi Văn Khuê) và Quận Kế (Phan Văn Ngạn). Quận Mỹ có tài văn võ, tính khiêm nhường. Quận Kế tài hèn, tính kiêu căng, cậy vương quyền. Cả hai đem lòng yêu Nguyễn Thị Niên.[2]

Lúc ấy ở sông Hoàng Long, đoạn gần Vực Vông có một vực xoáy lớn, hàng năm gây ngập lụt và tai họa cho dân làng. Vì vậy nơi đây có một tục lệ là mỗi năm phải cúng lễ và sau đó ném một người con gái xuống vực xoáy cho thuồng luồng ăn thịt. Nếu không làm vậy, họ nghĩ rằng quái vật sẽ dâng nước gây tai họa cho cả vùng. Bất bình trước tục lệ này nên bà Niên ra điều kiện hai người phải tìm ra nguyên nhân để phá bỏ nó. Ai làm được, bà sẽ đồng ý làm vợ.

Quận Mỹ đã lặn xuống vùng xoáy thăm dò phát hiện dòng chảy bị đá ngầm ngăn làm đổi hướng. Năm nào nước lên to vực xoáy càng chảy xiết, hút thuyền bè nhấn chìm, gây nhiều thiệt hại trong vùng. Chỉ cần kè đá xoay lại dòng chảy thì không còn vực xoáy nữa. Ông đã phá đá trên núi lấp dòng chảy đối lưu, dòng sông trở lại yên ổn. Kết quả là quận Mỹ chiến thắng nên cưới được bà.

Quận Kế tức giận dùng mưu hãm hại cha bà để đoạt chức trấn thủ Trường Yên. Sau đó âm mưu hại chết Quận Mỹ để chiếm đoạt Nguyễn Thị Niên. Bà giả vờ ưng thuận, chuốc rượu say rồi chặt đầu Quận Kế trả thù cho cha và chồng. Sau đó bà nhảy xuống sông Hoàng Long tự vẫn. Thi hài bà trôi dạt vào Vực Vuông, nhân dân vớt lên làm lễ an táng. Dân trong vùng đưa tang bà với lòng thương cảm, nhớ ơn ông bà đã xoá bỏ hủ tục, cứu sống bao người. Họ xây ngôi đền thờ bà ngay nơi đó, nay gọi là đền Vực. Ngôi đền được tu sửa thờ cúng uy nghi, có tiếng là linh thiêng, nhân dân thập phương đến lễ bái đông đúc. Ngày nay, khi đến Ninh Bình, ngoài việc thăm các điểm du lịch khác du khách có thể đến thăm đền Vực, thắp hương để tưởng nhớ về một người con gái tài hoa, tiết nghĩa. Đồng thời thưởng thức cảnh đẹp thanh nhã u tịch của ngôi đền.

Đền Vực còn bức đại tự mà vua ban tặng 4 chữ "Tiết Liệt Trung Trinh" và bài thơ:

Gián khẩu gieo mình giương tiết nghĩa Vực Vông dựng lại cảnh cương thường Hỡi khách má hồng qua lại đó Dừng chân ngắm cảnh để làm gương.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Đền Vực Vông điểm du lịch Ninh Bình
2. ^ Đền Vực Vông và truyền thuyết về người con gái tiết nghĩa

x t s Du lịch Ninh Bình
Di sản thế giớiTràng An - Hoa Lư	Tam Cốc Khu du lịch sinh thái Thung Nham Động Thiên Hà Khu du lịch sinh thái Tràng An Chùa Bái Đính Hành cung Vũ Lâm Cố đô Hoa Lư Đền Vua Đinh Đền Vua Lê Chùa Nhất Trụ Chùa Duyên Ninh Động Am Tiên Hoa Lư tứ trấn: Động Thiên Tôn, Đền Thánh Nguyễn Đàn Kính Thiên Hang Múa Động Hoa Lư
Di tích lịch sử,công trình kiến trúc	Chùa Cổ Lễ Chùa Đọi Sơn Chùa Keo Hành Thiện Chùa Phổ Minh Chùa Tam Chúc Chùa Đẩu Long Chùa Đùng Chiến khu Quỳnh Lưu Đền Lăng Đền Trần Đền Trần Thương Đền Trúc Đền Xám Nhà thờ chính tòa Bùi Chu Nhà thờ chính tòa Phát Diệm Nhà thờ Khoái Đồng Phòng tuyến Tam Điệp Phủ Dầy Phủ Đồi Ngang Đan viện Châu Sơn Ga Ninh Bình Các đền thờ Vua Đinh Di tích ở Ninh Bình
Các thắng cảnhbiển, hồ, rừng, núi	Bãi biển Quất Lâm Bãi biển Thịnh Long Bãi biển Cồn Nổi Vườn quốc gia Xuân Thủy Vườn quốc gia Cúc Phương Núi Non Nước Núi Kỳ Lân Núi Ngọc Mỹ Nhân Suối Kênh Gà Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long Động Vân Trình Hồ Yên Thắng Hồ Yên Quang Sân golf Hoàng Gia Hồ Đồng Thái Hồ Đồng Chương
Lễ hội, làng nghềĐặc sản ẩm thực	Lễ hội ở Ninh Bình: Lễ hội Hoa Lư Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn Lễ hội Tràng An Hội chợ Viềng Làng nghề ở Ninh Bình Ẩm thực Ninh Bình: Rượu Kim Sơn Phở bò Giao Cù Cơm cháy Ninh Bình Cá rô Tổng Trường Dê núi Ninh Bình Dứa Đồng Giao Cá tràu tiến vua chuối ngự Đại Hoàng

x t s Đền tại Việt Nam
Bắc bộ	An Sinh An Xá Bà Chúa Kho (BN) Bà Chúa Kho (HN) Bà Chúa Kho (HY) Bách Linh Bạch Mã Bảo Hà Bia Cấm Cửa Ông Dạ Trạch Dầm Đinh Tiên Hoàng Đoan Đô Đồng Xâm Đuổm Hai Bà Trưng Đồng Nhân Hạ Lôi Hát Môn Đền Hùng Kiếp Bạc Kim Liên Kỳ Cùng Lăng Lê Đại Hành Linh Tiên Lương Xâm Lý Quốc Sư Mao Điền Mẫu Âu Cơ Bát Tràng Lào Cai Mây Ngọc Sơn Phủ Dầy Phù Đổng Phụ Quốc Phủ Tây Hồ Quán Thánh Quảng Phúc Quốc Tử Giám Sóc Thánh Mẫu Thánh Nguyễn Thượng (LC) Tiên La Trần (NĐ) Trần (TB) Trần Thương Tranh Trù Mật Và Vạn Kiếp Vân Luông Vân Thị Voi Phục Vực Vông Xích Đằng Xưa Bà Chúa Me
Bắc Trung bộ	Bà Hải Bà Triệu Cuông Thượng (NA) Đông Hải Đức Hoàng Khai Long Lê Hoàn Miếu Ao Nhà Bà Ông Hoàng Mười Quả Sơn Văn miếu Huế
Nam Trung bộ	Bùi Thị Xuân Đào Duy Từ Diên Khánh Lương Văn Chánh Mỹ Sơn Tăng Bạt Hổ Trần Quý Cáp Trường An Đền thờ Trương Định Đền Dinh đô Quan Hoàng Mười
Nam Bộ	Bác Hồ (Long Mỹ) Cao Lãnh Châu Văn Liêm Công Thần Vĩnh Long Dinh Cô Đức Thánh Trần (Long Hà) Đức Thánh Trần (Tây Ninh) Hải Thượng Lãn Ông Hiển Trung Kiến An Lệ Châu Nguyễn Hữu Cảnh Nguyễn Tri Phương Phật mẫu (Trảng Bàng) Phật mẫu (Trường Hòa) Thần An Lợi Trấn Biên Trần Hưng Đạo (Bến Củi) Trần Hưng Đạo (Bình Long) Trần Hưng Đạo (Tp.HCM) Trần Quang Diệu (Phước Long) Trần Văn Thành Văn Thánh Vĩnh Long Đền thờ Vua Hùng Phú Riềng Thảo Cầm Viên TP. HCM Thới Bình
Di tích quốc gia đặc biệt Hang động Thác nước Đèo Chùa Đình Đền Nhà thờ Tháp cổ Tháp Chăm