Điểm Yếu Của ứng Dụng “công Nghệ Không Chạm” Vào Công Tác Khử ...

Phun xịt thuốc khử khuẩn không thay thế khâu làm vệ sinh bề mặt bằng vải lau có tẩm chất khử khuẩn

Trong khuyến cáo này, TCYTTG nhắc lại những nguyên tắc cơ bản khi muốn làm sạch và khử khuẩn môi trường nói chung, các dụng cụ dùng để khử khuẩn và các loại dung dịch khử khuẩn. Đặc biệt TCYTTG đã chính thức đưa ra các khuyến cáo cụ thể về việc sử dụng “công nghệ không chạm” trong công tác khử khuẩn môi trường và chính thức không khuyến cáo sử dụng các “buồng khử khuẩn toàn thân” để phòng chống lây lan Covid-19.

Về sử dụng biện pháp phun xịt thuốc khử khuẩn và các biện pháp khử khuẩn không chạm khác trong phòng chống dịch COVID-19, TCYTTG đã nêu rõ:

Trong không gian của một cơ sở khám chữa bệnh, việc thường xuyên phun xịt hoặc phun sương các chất khử khuẩn lên bề mặt môi trường không được khuyến khích sử dụng trong công tác phòng chống lây nhiễm dịch COVID- 19. Theo TCYTTG, đã có công trình nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng biện pháp phun xịt thuốc khử khuẩn như một giải pháp chính là không đúng vì không có hiệu quả trong việc loại bỏ các chất gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, phun xịt thuốc khử khuẩn còn có thể gây nguy hại cho mắt, kích thích đường hô hấp hoặc kích thích da và gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Việc phun xịt hoặc phun sương một số hóa chất, chẳng hạn như formaldehyd có chứa clo hoặc hợp chất amoni bậc bốn, sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của nhân viên tại các cơ sở y tế. TCYTTG khẳng định việc phun xịt thuốc khử khuẩn bề mặt môi trường tại các cơ sở y tế và các cơ sở không phải y tế sẽ không đạt được hiệu quả loại bỏ các chất hữu cơ và có thể bỏ sót các bề mặt bị nhiễm bẩn được che chắn hoặc các bề mặt có thiết kế phức tạp. Tốt nhất là thực hiện vệ sinh bề mặt bằng vải lau có tẩm chất khử khuẩn.

TCYTTG cũng cảnh báo một số quốc gia đã phê duyệt sử dụng công nghệ khử khuẩn bằng các chất hoá học không chạm (no-touch technologies) như phun sương dung dịch khử khuẩn hydrogen peroxide (H2O2) tại các cơ sở y tế. Ngoài ra, còn sử dụng các thiết bị chiếu tia cực tím (UV) trong công tác khử khuẩn các buồng bệnh. Tuy nhiên, một số yếu tố kỹ thuật có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của chiếu tia cực tím bao gồm khoảng cách từ thiết bị chiếu tia UV đến điểm cần khử khuẩn; liều chiếu, bước sóng và thời gian chiếu; loại đèn; tuổi đèn; và thời gian sử dụng. Các yếu tố khác bao gồm đường đi trực tiếp hoặc gián tiếp của tia phát ra từ thiết bị; kích thước và hình dạng phòng; cường độ; và độ phản chiếu của tia. Điều đáng chú ý là các công nghệ này được phát triển để sử dụng trong các cơ sở y tế dùng để làm sạch đầu cuối (làm sạch phòng sau khi bệnh nhân được xuất viện hoặc chuyển), khi các buồng không có người để đảm bảo an toàn cho nhân viên và bệnh nhân. Những công nghệ không chạm này dùng để bổ sung nhưng không thay thế được cách làm sạch buồng bệnh một cách thủ công. Nếu muốn sử dụng công nghệ khử trùng không chạm, đảm bảo rằng bề mặt môi trường phải được làm sạch bằng tay trước bằng cách cọ rửa hoặc chải để loại bỏ chất hữu cơ bám trên bề mặt.

TCYTTG cũng khẳng định việc phun xịt thuốc để khử khuẩn không gian bên ngoài như đường phố hoặc chợ cũng không được khuyến cáo để diệt vi-rút SARS-CoV-2 hoặc các mầm bệnh khác vì chất khử khuẩn sẽ bị bất hoạt bởi các hạt bụi và những mảnh vỡ nhỏ li ti vốn đã khó có thể làm sạch bằng tay và khó có thể loại bỏ tất cả các chất hữu cơ có trong những không gian như vậy. Hơn nữa, ngay cả khi không các có chất hữu cơ, việc phun hóa chất lên các bề mặt không bằng phẳng như vỉa hè và lối đi không trải nhựa, sẽ rất ít hiệu quả vì khó có thể bao phủ đầy đủ hoá chất diệt khuẩn lên tất cả các bề mặt để vô hiệu hóa mầm bệnh. Hơn nữa, đường phố và vỉa hè không được coi là ổ nhiễm trùng COVID-19 và việc phun thuốc khử trùng ngoài trời có thể gây hại cho sức khỏe con người.

TCYTTG cũng chính thức khuyến cáo không sử dụng “buồng khử khuẩn toàn thân” trong bất kỳ hoàn cảnh nào. TCYTTG khuyến cáo việc sử dụng biện pháp khử khuẩn này có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng cả về thể chất lẫn tinh thần, và không có tác dụng làm giảm khả năng lây nhiễm SARS-CoV-2 qua giọt bắn hoặc tiếp xúc của một người đã mắc COVID-19. Hơn nữa, phun xịt thuốc vào cơ thể người bằng các hoá chất chứa clo và các hóa chất độc hại khác có thể dẫn đến kích thích mắt và da, gây co thắt phế quản do hít phải và ảnh hưởng đến đường tiêu hóa như buồn nôn và nôn.

(Tài liệu tham khảo: “Cleaning and disinfection of environmental surfaces in the context of COVID-19” – May 15, 2020, WHO)

SỞ Y TẾ TP.HCM