ĐIỀU GÌ KHIẾN BỨC TRANH SƠN MÀI VIỆT NAM TRỞ NÊN ĐẮT ...

Sơn mài là một loại tranh truyền thống của Việt Nam được tạo ra bằng cách sử dụng mủ của cây sơn. Nó đòi hỏi nhiều kỹ thuật công phu và thời gian có thể lên đến hàng tháng để tạo ra 1 bức tranh. Năm ngoái, một bức tranh sơn mài đã được bán đấu giá với giá 972.000 USD (hơn 22 tỷ tiền Việt Nam). Vậy, điều gì đã làm cho những bức tranh này trở nên đặc biệt? Và tại sao chúng lại đắt như vậy?

Tìm hiểu về tranh sơn mài

Nghệ thuật sơn mài Việt Nam là sự kết tinh giao thoa văn hóa giữa Việt và Pháp. Vốn yêu thích sơn ta, người Pháp đã nghiên cứu rất kỹ mỹ nghệ làm sơn mài của người Việt. Năm 1924, khi thành lập trường Mỹ thuật Đông Dương họ rất chú trọng phát triển hội họa sơn mài. Cùng với sự xuất hiện một tầng lớp nghệ sĩ xuất sắc thời bấy giờ, tại Việt Nam đã hình thành trào lưu mỹ thuật có tên là mỹ thuật Đông Dương có vị trí quan trọng trong lịch sử mỹ thuật quốc gia.

Tranh sơn mài sử dụng các vật liệu màu truyền thống của nghề sơn như sơn then, sơn cánh gián làm chất kết dính, cùng các loại son, bạc thếp, vàng thếp, vỏ trai, v.v. vẽ trên nền vóc màu đen. Đầu thập niên 1930, những họa sĩ Việt Nam đầu tiên học tại trường Mỹ thuật Đông Dương đã tìm tòi phát hiện thêm các vật liệu màu khác như vỏ trứng, ốc, cật tre, v.v. và đặc biệt đưa kỹ thuật mài vào tạo nên kỹ thuật sơn mài độc đáo để sáng tác những bức tranh sơn mài thực sự. Thuật ngữ sơn mài và tranh sơn mài cũng xuất hiện từ đó. Tranh có thể được vẽ rồi mài nhiều lần tới khi đạt hiệu quả mà họa sĩ mong muốn. Sau cùng là đánh bóng tranh.

Tại sao tranh sơn mài lại đắt?

Sơn mài là một loại hình nghệ thuật có giá trị đáng kinh ngạc trong nền văn hóa Việt Nam, đòi hỏi cả thời gian, kỹ năng và nguyên liệu tự nhiên độc quyền cần thiết để làm ra nó

• Nguyên liệu được chiết xuất từ cây sơn sống ở vùng núi tỉnh Phú Thọ. Nhựa cây được thu hoạch theo cách tương tự như cao su, bằng cách rạch và để nhựa cây chảy ra. Tuy nhiên, nó lại là tác nhân gây ra các vấn đề về sức khỏe, bởi đó là chất gây kích ứng da phổ biến. Đồng thời cũng là nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc, cũng như có khả năng gây ung thư. Để tạo ra màu sắc, các họa sĩ trộn các thành phần tự nhiên như vỏ trứng để tạo ra màu trắng hoặc chu sa-một loại quặng độc hại để tạo ra màu đỏ. Trong một số trường hợp, các nghệ nhân thêm các lá bạc, đôi khi thậm chí là vàng, để tạo ra một ánh sáng nhẹ nhàng. Những chất này có thể là một trong những phần đắt nhất của sơn mài.

• Mặc dù nguyên liệu thô của bức tranh có thể đắt hơn nhiều phong cách khác, nhưng kỹ năng và tác phẩm của người họa sĩ mới là thứ quyết định quan trọng. Thông thường, các họa sĩ sơn mài truyền thống nếu đã hiểu kỹ thuật và nắm rõ ý tưởng về bức ký họa ban đầu của mình thì có thể kiểm soát được 80% ý tưởng và 20% còn lại là may mắn. Nếu như tai nạn thì đôi khi nó có thể làm cho bức tranh đẹp hơn nhiều so với dự định ban đầu còn không đạt yêu cầu thì buộc người nghệ nhân phải bắt đầu lại từ đầu. Và khi sơn, người sơn phải cẩn thận để từng lớp khô hoàn toàn trước khi chà nhám. Nếu không, màu sắc hoặc thiết kế có thể bị hủy hoại.

• Một người họa sĩ đã dành gần 50 năm chỉ để thành thạo công việc sơn mài dù biết rằng nghề này rất mệt mỏi. Để hoàn thành một bức tranh sơn mài, nó có thể mất hàng tháng. Quá trình hoàn thành một bức tranh quả là vừa tốn kém vừa gian khổ. Đó chính là lý do tại sao bức tranh sơn mài lại đắt như vậy.

Chính bởi sự phức tạp, nguy hiểm cho sức khỏe và thời gian sản xuất dài có thể lên đến hàng tháng, tranh sơn mài Việt Nam là xứng đáng là ứng cử viên hàng đầu cho loại hình nghệ thuật ấn tượng nhất của đất nước. Để duy trì và phát huy tranh sơn mài chúng tôi rất cần những người sẵn sàng học hỏi nó. Và không những người hoạ sĩ tâm huyết với nghề mà còn cần có sự phát triển để mang lại nhiều tác phẩm nghệ thuật giá trị qua các thế hệ.

Nguồn tham khảo

Youtube Business Insider – Why Sơn Mài Painting Is So Expensive?

Saigoneer – What’s So Special About Vietnamese Sơn Mài?

Wikipedia – Sơn mài

Theo: Have you heard of my first time…

Post Views: 525