Điều Trị Gãy Cổ Lồi Cầu Xương Hàm Dưới Bằng Kết ... - Luận Văn Y Học

Điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hỗ trợ.Gãy lồi cầu xương hàm dưới là loại chấn thương gãy xương khá phức tạp ở vùng hàm mặt, chiếm tỉ lệ khá cao khoảng 30-55% trong gãy xương hàm dưới [114], [131], [145], [148]. Gãy lồi cầu xương hàm dưới bao gồm gãy đầu lồi cầu và gãy cổ lồi cầu [173], trong đó gãy cổ lồi cầu chiếm tỉ lệ trội hơn, khoảng 59% trong gãy lồi cầu [3]. Bên cạnh đó, lồi cầu xương hàm dưới nằm trong một cấu trúc giải phẫu quan trọng của vùng hàm mặt, đó là khớp thái dương-hàm. Cấu tạo đặc biệt của lồi cầu giúp cho nó có khả năng chịu lực cao, thích ứng với những thay đổi về lực trong quá trình thực hiện chức năng nhai. Ngoài ra, lồi cầu còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng của xương hàm dưới [23], [33], [39]. Do vậy, gãy cổ lồi cầu sẽ ảnh hưởng rõ rệt đến chức năng của hệ thống nhai; sự di lệch của lồi cầu gãy sẽ phá vỡ sự toàn vẹn cấu trúc diện khớp, đĩa khớp, các dây chằng và cơ bám dính vào khớp; từ đó có thể để lại các di chứng như loạn năng khớp, cứng khớp, rối loạn vận động hàm dưới, rối loạn tăng trưởng hàm dưới, sai khớp cắn…ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng ăn nhai và thẩm mỹ của bệnh nhân [12], [17], [23], [39], [46], [47], [106].

MÃ TÀI LIỆU	CAOHOC.2017.01526
Giá :	50.000đ
Liên Hệ	0915.558.890

Trước đây, việc điều trị gãy cổ lồi cầu còn là vấn đề tranh luận về chỉ định giữa hai phương pháp bảo tồn và phẫu thuật. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu về điều trị gãy cổ lồi cầu bằng phương pháp bảo tồn đã không thể đạt được sự nắn chỉnh đúng giải phẫu tại ổ gãy, nhất là trong các trường hợp gãy di lệch nhiều và gãy trật khớp [48], [86], [118]. Trong khi đó, phương pháp phẫu thuật với việc nắn chỉnh hở và kết hợp xương tại ổ gãy đã chứng tỏ kết quả tốt về giải phẫu và chức năng ngay sau phẫu thuật [32], [35], [49], [50], [145], [169]. Bên cạnh đó, phẫu thuật kết hợp xương cổ lồi cầu là một phẫu thuật tương đối phức tạp, đòi hỏi phẫu thuật viên có nhiều kinh nghiệm, khéo léo, nhất là trong trường hợp đường vào phẫu thuật trong miệng [140], [141], [142].

Hiện nay, điều trị gãy cổ lồi cầu bằng phương pháp phẫu thuật đang được chỉ định và thực hiện rộng rãi [1], [4], [6], [9], [62], [119]. Với phương pháp điều trị phẫu thuật, có nhiều kỹ thuật đã được mô tả trong y văn về việc kết hợp xương cổ lồi cầu, 2 trong đó sử dụng hệ thống nẹp-vít nhỏ đang ngày càng trở nên thông dụng [48], [54], [61], [97]. Vấn đề biến chứng của phương pháp phẫu thuật liên quan trực tiếp đến

đường vào phẫu thuật. Có nhiều đường vào phẫu thuật được sử dụng để điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới [135]. Đường vào phẫu thuật ngoài mặt gồm các đường vào trước tai, sau hàm, dưới hàm… đã được báo cáo thành công nhưng có một số biến chứng xảy ra như dò nước bọt, sẹo mổ có thể nhìn thấy được, tổn thương tạm thời hay vĩnh viễn nhánh của thần kinh mặt [34], [45], [47], [120], [166], [168]. Trong khi đó, phương pháp kết hợp xương cổ lồi cầu bằng đường vào phẫu thuật trong miệng đã tránh được những biến chứng trên, nhất là với sự trợ giúp của một số dụng cụ phẫu thuật mới và trang thiết bị nội soi [43], [57], [80], [103], [101], [107], [113], [135], [139], [140], [141]. Nhìn chung, các nghiên cứu sử dụng phương pháp phẫu thuật bằng đường vào ngoài mặt hay trong miệng đều kết luận đã đạt được kết quả điều trị tốt. Bên cạnh đó, đường vào phẫu thuật trong miệng với nội soi hỗ trợ được chứng minh rằng giảm thiểu tối đa di chứng tổn thương thần kinh mặt và không để lại sẹo bên ngoài, do vậy đây là một tiến bộ trong điều trị phẫu thuật kết hợp xương gãy cổ lồi cầu.

Tại Việt Nam, bên cạnh phương pháp bảo tồn thường được thực hiện từ trước tới nay trong điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới [3] thì ngày nay , với số lượng và mức độ trầm trọng của chấn thương hàm mặt ngày càng gia tăng, điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng phương pháp phẫu thuật đang dần trở nên phổ biến với các đường vào ngoài mặt [4], [6], [9]. Tuy nhiên, chưa có một đề tài nào về phẫu thuật kết hợp xương cổ lồi cầu bằng đường miệng dưới hỗ trợ nội soi được báo cáo ở y văn trong nước. Bên cạnh đó, cần có thêm cơ sở khoa học cũng như minh chứng đáng tin cậy về những ưu điểm của phương pháp phẫu thuật kết hợp xương cổ lồi cầu bằng đường vào trong miệng với nội soi hỗ trợ so với đường vào ngoài mặt. Với mong muốn trên, chúng tôi thực hiện đề tài nghiên cứu “Điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hỗ trợ” với mục đích nghiên cứu điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng phương pháp kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hỗ trợ so sánh với đường dưới hàm nhằm 3 mục tiêu sau:

1. Khảo sát đặc điểm lâm sàng và đặc điểm X quang trước phẫu thuật.

2. Đánh giá và so sánh kết quả điều trị của hai phương pháp về phương diện lâm sàng(tình trạng khớp cắn, tình trạng vết mổ, thương tổn thần kinh mặt, biên độ vận động hàm dưới, triệu chứng đau trước tai, tình trạng sẹo mổ).

3. Đánh giá và so sánh kết quả điều trị của hai phương pháp về phương diện X quang (phân phối số lượng nẹp ở mỗi ổ gãy, kết quả nắn chỉnh ổ gãy , biến chứng liên quan nẹp-vít, lành xương gãy )

MỤC LỤC Điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hỗ trợ

Trang

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Mục lục

Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt

Danh mục các bảng

Danh mục các hình và biểu đồ

Danh mục đối chiếu thuật ngữ Việt-Anh

ĐẶT VẤN ĐỀ………………………….. …………………………………………………………………… 1

Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ………………………………………………………………… 4

1.1. Giải phẫu-chức năng lồi cầu xương hàm dưới và các cấu trúc giải phẫu liên

quan …………………………………………………………………………………………………………….. 4

1.2. Lịch sử điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới ……………………………. 12

1.3. Chỉ định và chống chỉ định điều trị phẫu thuật gãy lồi cầu xương hàm dưới …….. 13

1.4. Các đường vào phẫu thuật sử dụng kết hợp xương cổ lồi cầu …………………………. 19

1.5. So sánh các đường vào phẫu thuật kết hợp xương cổ lồi cầu ………………………….. 30

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ………………………….. 35

2.1. Đối tượng nghiên cứu ………………………….. ………………………….. …………………….. 35

2.2. Phương pháp nghiên cứu …………………………………………………………………………. 35

2.3. Đạo đức trong nghiên cứu ………………………………………………………. ……………….. 59

Chương 3: KẾT QUẢ ………………………………………………………. ………………………….. . 61

3.1. Đặc điểm của mẫu nghiên cứu trước phẫu thuật …………………………………………… 61

3.2. Đánh giá và so sánh kết quả điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hỗ trợ và đường dưới hàm về

phương diện lâm sàng ………………………………………………………. ………………………….. . 71

3.3. Đánh giá và so sánh kết quả điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

qua đường miệng với nội soi hỗ trợ và đường dưới hàm về phương diện X quang …… 82

3.4. Đánh giá tổng quát kết quả điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

qua đường miệng với nội soi hỗ trợ và đường dưới hàm ……………………………………… 88

Chương 4: BÀN LUẬN …………………………………………………………………………………. 89

4.1. Đặc điểm của mẫu nghiên cứu trước phẫu thuật …………………………………………… 89

4.2. Đánh giá và so sánh kết quả điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

qua đường miệng với nội soi hỗ trợ và đường dưới hàm về phương diện lâm sàng ….. 98

4.3. Đánh giá và so sánh kết quả điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

qua đường miệng với nội soi hỗ trợ và đường dưới hàm về phương diện X quang …. 113

4.4. Đánh giá tổng quát kết quả điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

qua đường miệng với nội soi hỗ trợ và đường dưới hàm ……………………………………. 129

KẾT LUẬN ……………………………………………………………………………………………….. 132

KIẾN NGHỊ ………………………………………………………………………………………………. 134

DANH MỤC ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN LUẬN ÁN ĐÃ CÔNG BỐ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang

Bảng 1.1: Ưu – nhược điểm của các đường vào PT KHX CLC 31

Bảng 1.2. Di chứng và biến chứng của các đường vào PT KHX CLC trong

nghiên cứu của Handschel & cs 34

Bảng 2.1. Tổng hợp biến số nghiên cứu 57

Bảng 2.2. Biến số nghiên cứu và phân tích thống kê liên quan 58

Bảng 3.1. Phân bố bệnh nhân và ổ gãy cổ lồi cầu ở mỗi nhóm 61

Bảng 3.2. Phân bố nhóm tuổi bệnh nhân nghiên cứu (theo WHO) 62

Bảng 3.3. Phân bố tuổi của mẫu nghiên cứu 63

Bảng 3.4. Phân bố giới tính của mẫu nghiên cứu 63

Bảng 3.5. Phân phối các nhóm tuổi bệnh nhân (theo WHO) theo giới tính 64

Bảng 3.6. Nguy ên nhân chấn thương 65

Bảng 3.7. Thời gian trước phẫu thuật 66

Bảng 3.8. Triệu chứng lâm sàng vùng trước tai bên gãy 67

Bảng 3.9. Triệu chứng lâm sàng sai khớp cắn 67

Bảng 3.10. Vị trí gãy cổ lồi cầu 68

Bảng 3.11. Mức độ di lệch ổ gãy CLC trước phẫu thuật 68

Bảng 3.12. Tương quan giữa đầu lồi cầu và hõm khớp trước phẫu thuật 69

Bảng 3.13. Tỉ lệ và số lượng gãy phối hợp các vị trí khác ở xương hàm dưới 70

Bảng 3.14. Tỉ lệ và số lượng bệnh nhân gãy xương tầng giữa mặt phối hợp 71

Bảng 3.15. Tình trạng khớp cắn tuần đầu sau phẫu thuật 71

Bảng 3.16. Tình trạng nhiễm trùng vết mổ tuần đầu sau phẫu thuật 72

Bảng 3.17. Tình trạng tụ máu vết mổ tuần đầu sau phẫu thuật 72

Bảng 3.18. Thương tổn thần kinh mặt tuần đầu sau PT 73

Bảng 3.19. Tình trạng khớp cắn ở các thời điểm 1, 2, 3, 6 tháng sau phẫu thuật 73

Bảng 3.20. Biên độ há tối đa ở các thời điểm 1, 2, 3, 6 tháng sau phẫu thuật 74

Bảng 3.21. Biên độ há tối đa trung bình (mm) ở các thời điểm 1, 2, 3, 6 tháng

sau phẫu thuật 75

Bảng 3.22. Biên độ ra trước tối đa trung bình (mm) ở các thời điểm

1, 2, 3, 6 tháng sau phẫu thuật 76

Bảng 3.23. Biên độ sang bên lành tối đa trung bình (mm) ở các thời điểm 1, 2,

3, 6 tháng sau phẫu thuật 77

Bảng 3.24. Biên độ sang bên gãy tối đa trung bình (mm) ở các thời điểm 1, 2,

3, 6 tháng sau phẫu thuật 77

Bảng 3.25. Thương tổn thần kinh mặt ở các thời điểm 1, 2, 3, 6 tháng sau PT 78

Bảng 3.26. Triệu chứng đau vùng trước tai bên kết hợp xương khi vận động

hàm 79

Bảng 3.27. Triệu chứng đau vùng trước tai bên kết hợp xương khi vận động

hàm theo thang VAS 81

Bảng 3.28. Đánh giá sẹo mổ nhóm A sau phẫu thuật 6 tháng 82

Bảng 3.29: Phân phối số lượng nẹp được kết hợp xương ở mỗi ổ gãy 83

Bảng 3.30. Đánh giá hình ảnh tiếp hợp xương 84

Bảng 3.31. Đánh giá tương quan giữa đầu lồi cầu-hõm khớp 85

Bảng 3.32. Hình dạng lồi cầu sau phẫu thuật 6 tháng 86

Bảng 3.33. Các biến chứng liên quan nẹp-vít 86

Bảng 3.34. Đánh giá lành xương gãy sau phẫu thuật 6 tháng 87

Bảng 3.35. Đánh giá tổng quát kết quả điều trị 88

Bảng 4.1. So sánh biên độ há tối đa trung bình (TB ± ĐLC) (mm) sau phẫu

thuật 6 tháng của mẫu nghiên cứu này với một số nghiên cứu khác trên thế

giới 105

Bảng 4.2. So sánh biên độ ra trước tối đa trung bình (TB ± ĐLC) (mm) sau

phẫu thuật 6 tháng của mẫu nghiên cứu này với một số nghiên cứu khác trên

th ế giới 106

Bảng 4.3. So sánh triệu chứng đau vùng trước tai bên ổ gãy CLC được KHX

giữa nghiên cứu của Schneider & cs (2007) và Chơn & cs (2014) sau PT 6

tháng 110

DANH MỤC CÁC HÌNH & BIỂU ĐỒ

Trang

Hình 1.1. Thiết đồ dọc giữa qua khớp thái dương-hàm 7

Hình 1.2. Thiết đồ cắt dọc qua da vùng mặt biểu thị tương quan giữa lớp

SMAS với lớp bì bên trên và lớp cơ, cân bên dưới 7

Hình 1.3. Thiết đồ đứng dọc qua vùng khớp thái dương-hàm 8

Hình 1.4. Thần kinh mặt và các cấu trúc liên quan 10

Hình 1.5. Các cấu trúc giải phẫu quan trọng trong đường vào trước tai 11

Hình 1.6. Hình ảnh phim chụp kiểm tra sau PT KHX CLC bằng chỉ thép

(hình A) và nẹp-vít Sherman (hình B) 12

Hình 1.7. Di lệch của đoạn lồi cầu gãy đo trên mặt phẳng đứng ngang (hình

A) và mặt phẳng đứng dọc (hình B) theo Ellis & cs 16

Hình 1.8. Mức độ giảm chiều cao cành cao đo trên phim toàn cảnh trong

nghiên cứu của Bhagol & cs. 17

Hình 1.9. Hình ảnh trong PT KHX CLC qua đường trước tai của Hammer &

cs 20

Hình 1.10. Đường rạch trước tai với phần mở rộng lên trên ra trước (hình gậy

khúc côn cầu) 20

Hình 1.11. Đường rạch Al-Kayat & Bramley trên BN trong nghiên cứu của

tác giả 21

Hình 1.12. Đường rạch trong tai biến đổi: đường rạch trước tai đi khuất vào

trong phần da sụn nắp tai 21

Hình 1.13. Đường rạch sau hàm của Ellis & cs 22

Hình 1.14. Đường rạch sau hàm ngắn trong nghiên cứu của Biglioli &

Colletti 23

Hình 1.15. Hình ảnh sẹo mổ đường dưới hàm và KHX CLC bằng chỉ thép

của tác giả Becker AB 23

Hình 1.16. Hình vẽ đường rạch quanh góc hàm của Eckelt 25

Hình 1.17. Bóc tách trên bề mặt cơ bám da cổ lên trên đến ngang mức ổ gãy

CLC trong đường Risdon biến đổi 26

Hình 1.18. Đường rạch căng da mặt (đường đứt khúc) với bóc tách xuyên

tuy ến mang tai của Vesnaver & cs 26

Hình 1.19. Đường vào căng da mặt xuy ên cơ cắn Tang & cs (2009) 27

Hình 1.20. KHX CLC qua đường miệng với hỗ trợ trocar xuy ên má trong

nghiên cứu của Jeter & cs (1988) 28

Hình 1.21. Hình ảnh qua màn hình nội soi cho thấy ổ gãy CLC được KHX

bằng nẹp-vít 29

Hình 1.22. Phân loại các đường vào PT của Knepil & cs 30

Hình 1.23. KHX CLC bằng nẹp-vít qua đường miệng dưới hỗ trợ nội soi 33

Hình 2.1. Dụng cụ hỗ trợ KHX CLC qua đường miệng dưới hỗ trợ nội soi 37

Hình 2.2. Hình chụp khớp cắn BN trước PT 38

Hình 2.3. Hình ảnh gãy CLC bên phải trên phim toàn cảnh 38

Hình 2.4. Hình ảnh gãy CLC bên phải trên phim Towne’s 39

Hình 2.5. Hình ảnh gãy CLC với di lệch gập góc nhiều trật khớp vào trong

hai bên được ghi nhận trên phim cắt lớp điện toán 39

Hình 2.6. Hình ảnh gãy CLC bên trái với di lệch chồng ngắn được tái tạo rõ

ràng trên phim cắt lớp điện toán 39

Hình 2.7. Phân loại gãy CLC theo vị trí của Dechaume 40

Hình 2.8. Mức độ gập góc đo trên phim Towne’s (hình A) và giảm chiều cao

cành cao đo trên phim toàn cảnh (hình B) 41

Hình 2.9. Phân loại gãy CLC theo tương quan giữa đầu lồi cầu và hõm khớp 41

Hình 2.10. KHX ở ổ gãy phối hợp vùng cằm bên trái 42

Hình 2.11. Hình vẽ đường rạch da dưới hàm 43

Hình 2.12. Bóc tách qua mô dưới da, cơ bám da cổ 43

Hình 2.13.Võng cơ cắn-chân bướm trong được bộc lộ 43

Hình 2.14. Bộc lộ ổ gãy cổ lồi cầu 44

Hình 2.15. Nắn chỉnh ổ gãy CLC về đúng giải phẫu 44

Hình 2.16. KHX CLC với 2 nẹp-vít nhỏ 44

Hình 2.17. Khâu đóng vết mổ 45

Hình 2.18. Rạch niêm mạc bờ trước cành cao đến ngách tiền đình răng cối

lớn dưới 45

Hình 2.19. Bóc tách bộc lộ toàn bộ mặt ngoài cành cao 46

Hình 2.20. Bộc lộ ổ gãy CLC nhìn qua màn hình nội soi 46

Hình 2.21. KHX CLC bằng 2 nẹp-vít nhỏ nhìn qua màn hình nội soi 47

Hình 2.22. Hình chụp khớp cắn đúng sau PT 48

Hình 2.23. Hình ảnh liệt môi dưới bên trái do thương tổn nhánh bờ hàm dưới

th ần kinh mặt sau PT KHX CLC qua đường dưới hàm 49

Hình 2.24. Hình ảnh sẹo đẹp (mũi tên đen) dưới hàm bên trái sau PT 6 tháng. 50

Hình 2.25. Hình ảnh sẹo vừa dưới hàm bên phải sau PT 6 tháng 50

Hình 2.26. Hình ảnh sẹo xấu dưới hàm bên trái sau PT 6 tháng 50

Hình 2.27: Hình ảnh tiếp hợp xương tốt trên phim sau KHX CLC 51

Hình 2.28: Hình ảnh tiếp hợp xương lệch ít trên phim sau KHX CLC 51

Hình 2.29. Hình ảnh tiếp hợp xương lệch nhiều trên phim sau KHX CLC 52

Hình 2.30. Hình ảnh hình d ạng lồi cầu bình thường trên phim sau PT 6 tháng 53

Hình 2.31. Hình ảnh hình dạng lồi cầu biến dạng nhẹ trên phim sau PT 6

tháng 53

Hình 2.32. Hình ảnh hình d ạng lồi cầu biến dạng nhiều trên phim 54

Hình 2.33. Các giai đoạn của quá trình lành xương gãy 55

Hình 4.1. Phim chụp trước PT của một BN gãy CLC cao bên trái kèm trật

khớp ra trước (hình A) và một BN gãy CLC thấp bên trái kèm trật khớp ra

trước (hình B) 92

Hình 4.2. Phim Towne’s trư ớc PT của một BN gãy CLC bên trái di lệch trung

bình (hình A) và một BN gãy CLC bên phải di lệch nhiều (hình B) 94

Hình 4.3. Hình ảnh trên phim toàn cảnh và cắt lớp điện toán với tái tạo 3

chiều trên 1 BN gãy CLC bên trái kèm trật khớp ra trước 94

Hình 4.4. Hình chụp sau PT 1 BN trong nghiên cứu có gãy XHD phối hợp

nhiều đường, được KHX vùng cằm, góc hàm bên phải và KHX CLC bên phải

qua đường miệng với NSHT 97

Hình 4.5. Hình ảnh trên phim cắt lớp điện toán với tái tạo 3 chiều trên 1 BN

gãy CLC bên phải có gãy phối hợp tầng giữa mặt 98

Hình 4.6. Hình ảnh sai khớp cắn trước PT (A) và khớp cắn đúng sau PT 1

tháng (B) trên 1 BN KHX CLC qua đường miệng với NSHT 99

Hình 4.7. Tình trạng liệt môi dưới ở bên phải được ghi nhận trên một BN

ngay sau PT KHX CLC qua đường dưới hàm bên phải 101

Hình 4.8. Biên độ há tối đa trên một BN sau PT KHX CLC qua đường miệng

với NSHT 3 tháng 104

Hình 4.9. Tình trạng liệt môi dưới bên trái được ghi nhận trên một BN sau PT

6 tháng qua đường dưới hàm 108

Hình 4.10. Hình ảnh sẹo đẹp trên 1 BN sau PT 6 tháng qua đường dưới hàm 111

Hình 4.11. Hình ảnh sẹo xấu trên 1 BN sau PT 6 tháng qua đường dưới hàm 111

Hình 4.12. Ổ gãy CLC được bộc lộ rõ quan sát trên màn hình nội soi 113

Hình 4.13. Bộ trocar (Jeil, Hàn Quốc) dùng trong nghiên cứu 114

Hình 4.14. Bộ tay khoan-bắt vít 90

0

(Synthes) dùng trong nghiên cứu 114

Hình 4.15. Hình ảnh trên màn hình nội soi cho thấy việc KHX CLC bên trái

đã hoàn tất với 1 nẹp 4 vít (5 lỗ) và 1 nẹp 2 vít (3 lỗ) 116

Hình 4.16. Hình ảnh chụp sau PT KHX CLC bên phải bằng 2 nẹp 117

Hình 4.17. Hình ảnh chụp sau PT KHX CLC bên phải bằng 1 nẹp 117

Hình 4.18. Hình ảnh chụp sau PT KHX CLC bên phải bằng 2 nẹp qua đường

miệng với NSHT của Gonzalez-Garcia 117

Hình 4.19. Hình ảnh trên màn hình nội soi cho thấy mảnh lồi cầu gãy đã được

nắn chỉnh ra ngoài 118

Hình 4.20. Cây banh Bauer (phải và trái) 119

Hình 4.21. Hình ảnh tiếp hợp xương tốt sau PT 6 tháng của 1 BN trong

nghiên cứu được KHX CLC bên phải qua đường dưới hàm 120

Hình 4.22. Hình ảnh tiếp hợp xương tốt sau PT 6 tháng của 1 BN trong

nghiên cứu được KHX CLC bên phải qua đường miệng với NSHT 121

Hình 4.23. Cây banh nội soi (chưa lắp phần banh vào phần cán) 121

Hình 4.24. Cặp dụng cụ nắn chỉnh lồi cầu 121

Hình 4.25. Hình ảnh đầu lồi cầu đúng vị trí trong hõm khớp ngay sau PT

KHX CLC bên trái (hình A) và hình ảnh đầu lồi cầu di lệch ít trong hõm

khớp sau 6 tháng PT KHX CLC bên trái (hình B) 123

Hình 4.26. Hình ảnh trên phim chụp kiểm tra sau PT KHX CLC bên trái qua

đường miệng với NSHT trong nghiên cứu của Domanski & cs cho thấy đầu

lồi cầu gập góc và trật khớp vào trong cùng với vít bắt ngay vào đường gãy 123

Hình 4.27. Hình ảnh trên phim chụp trước và sau KHX CLC bên trái trên 1

BN cho thấy tình trạng trật khớp ra trước và vào trong trước PT (hình A & B)

và hình ảnh lồi cầu bên trái bị tiêu và biến dạng nhẹ sau PT KHX CLC 6

tháng (hình C) 124

Hình 4.28. Hình ảnh trên phim chụp kiểm tra ngay tuần đầu sau PT KHX

CLC bên phải cho thấy kết quả tốt (hình A và B) và phim chụp sau PT 2

tháng cho th ấy hình ảnh gãy nẹp (mũi tên) (hình C và D) trên 1 BN PT qua

đường dưới hàm 126

Hình 4.29. Hình ảnh gãy -trật khớp vào trong trước PT (hình A) và hình ảnh

lỏng 1 vít sau KHX CLC bên phải 1 tháng trên 1 BN PT qua đường dưới hàm

(hình B) 127

Hình 4.30. Hình ảnh chụp kiểm tra ngay sau PT KHX CLC bên trái trên 1

BN PT qua đường miệng với NSHT có kết quả tốt (hình A) và hình ảnh lỏng

2 vít sau PT 2 tháng (hình B) 127

Hình 4.31. Hình ảnh lành xương gãy đến giai đoạn 4 sau PT 6 tháng trên 1

BN KHX CLC bên phải 128

Hình 4.32. Hình ảnh lành xương gãy trên 1 BN KHX CLC bên trái sau PT 6

tháng ở giai đoạn 2 (hình A) và sau PT 1 n ăm ở giai đoạn 4 (hình B) 129

Hình 4.33. Hình ảnh ghi nhận trên 1 BN PT KHX CLC bên trái qua đường

miệng với NSHT được đánh giá tổng quát tốt với khớp cắn đúng (hình A), biên độ há tối đa trên 40mm (hình B, BN này đạt 60mm), tiếp hợp xương tốt và lồi cầu nằm đúng trong hõm khớp (hình C & D) 130

Biểu đồ 3.1. Phân bố bệnh nhân theo lứa tuổi (theo WHO) của mỗi nhóm 62

DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU

LIÊN QUAN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN ĐÃ CÔNG BỐ

1. Hồ Nguyễn Thanh Chơn, Lâm Hoài Phương (2014), “Đánh giá lâm sàng kết quả điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hướng dẫn”, Tạp chí Y học thực hành, số 6 (923), tr. 113-117.

2. Hồ Nguyễn Thanh Chơn, Lâm Hoài Phương (2014), “Đánh giá trên phim tia X kết quả điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hướng dẫn”, Tạp chí Y học thực hành, số 6 (923), tr. 31-35.

3. Hồ Nguyễn Thanh Chơn, Lâm Hoài Phương (2015), “Đánh giá biên độ vận động hàm dưới sau phẫu thuật điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường miệng với nội soi hướng dẫn”, Tạp chí Y học TP. Hồ Chí Minh, phụ bản của tập 19, số 2, tr. 285-293

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TIẾNG VIỆT

1. Hoàng Tuấn Anh (2002), Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật gẫy lồi cầu xương hàm dưới, Luận văn Thạc sỹ Y học, Trường đại học Y Hà Nội.

2. Phạm Dương Châu & cs (2000), “Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật 88 trường hợp gẫy lồi cầu xương hàm dưới”, Tạp chí Y học Việt Nam, Chuyên đề Răng Hàm Mặt, số 8,9, tr. 47-49.

3. Hồ Nguyễn Thanh Chơn (2004), Điều trị bảo tồn gãy lồi cầu xương hàm dưới, Luận văn tốt nghiệp bác sĩ nội trú bệnh viện, Đại học Y Dược TP.HCM.

4. Hồ Nguyễn Thanh Chơn, Lâm Hoài Phương (2013), “Đánh giá hiệu quả điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường dưới hàm”, Tạp chí Y học TP. Hồ Chí Minh, tập 17, phụ bản của số 2, tr. 173-179.

5. Nguyễn Bạch Dương (2014), So sánh hiệu quả điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới bằng phương pháp bảo tồn và phẫu thuật, Luận văn Thạc sỹ y học, Đại học Y Dược TP.HCM.

6. Trần Quý Đệ (2013), Đánh giá kết quả điều trị gãy lồi cầu xương hàm dưới bằng nẹp vít tại bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định từ 2010-2013. Luận án tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa cấp II, Đại học Y Dược TP.HCM.

7. Hoàng Tử Hùng (2005), Cắn khớp học, Nhà xuất bản Y học, tr. 70-83, 104.

8. Hoàng Tử Hùng, Nguy ễn Phúc Diên Thảo (1995), “Nghiên cứu thăm dò một số đặc điểm vận động của hệ thống nhai trên mặt phẳng dọc giữa và một số thông số về quan hệ hai hàm của người Việt”, Đặc san Hình Thái Học 5 (1), tr. 20-21.

9. Lê Văn Phương (2009), Nhận xét đặc điểm lâm sàng, X quang và kết quả điều trị phẫu thuật gẫy lồi cầu xương hàm dưới tại Viện Răng Hàm Mặt Quốc Gia, Luận văn Thạc sỹ Y học, Trường đại học Y Hà Nội.

10. Phạm Thị Anh Thư (2002), Nghiên cứu thăm dò một số đặc điểm vận động biên không tiếp xúc răng ở lứa tuổi thanh niên, Tiểu luận tốt nghiệp Bác sĩ Răng Hàm Mặt, Đại học Y Dược TP.HCM