đinh Bộ Lĩnh đã Tập Hợp Nhân Dân Dẹp Loạn 12 Sứ Quân Thống Nhất ...

đinh bộ lĩnh đã tập hợp nhân dân dẹp loạn 12 sứ quân thống nhất đất nước năm 968

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (157.68 KB, 9 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LỊCH SỬ4</b><b>Bài 7: Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân (tr25)</b>

<b>1. Nêu tình hình đất nước ta sau khi Ngơ Quyền mất?</b>

- Triều đình lục đục, tranh giành nhau ngai vàng.

- Các thế lực cát cứ địa phương nổi dậy chia đất nước thành 12 vùng.- Làng mạc, ruộng đồng bị tàn phá.

- Quân thù ngoài bờ cõi đang lăm le xâm lược.

<b>2. Đinh Bộ Lĩnh đã có cơng gì trong buổi đầu độc lập của đất nước?</b>

- Đinh Bộ Lĩnh đã tập hợp nhân dân dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước (năm 968).

<b>Bài 8: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ nhất (năm 981)</b><b>1. Trình bày tình hình đất nước ta trước khi quân Tống sang xâm lược?</b>

Năm 979, Đinh Tiên Hoàng và con trưởng là Đinh Liễn bị ám hại.Con thứ là Đinh Toàn (6 tuổi) lên ngôi, không lo nổi việc nước.Quân Tống lợi dụng thời cơ đó sang xâm lược nước ta.

Lúc đó, Lê Hồn là người tài giỏi được mời lên làm vua.

<b>3. Trình bày ý nghĩa cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược.</b>

- Giữ vững được nền độc lập của nước nhà.

- Đem lại cho nhân dân ta niềm tự hào, lòng tin ở sức mạnh của dân tộc.

<b>4. Dựa vào nội dung và hình 2 của bài, hãy trình bày diễn biến chính của cuộc</b><b>kháng chiến chống qn Tống xâm lược?</b>

Năm 981 quân Tống theo hai đường thủy và bộ ồ ạt tiến vào xâm lược nước ta.

Nhiều trận chiến ác liệt diễn ra trên sông Bạch Đằng, cuối cùng quân thủy bị đánh lui.Trên bộ, quân ta cũng chặn đánh quân Tống quyết liệt ở Chi Lăng (Lạng Sơn), buộcchúng phải rút quân.

Thừa thắng, quân ta truy kích tiêu diệt địch. Cuộc kháng chiến thắng lợi.

<b>Bài 9: Nhà Lý dời đơ ra Thăng Long</b>

<b>1. Vì sao Lý Thái Tổ chọn vùng đất Đại La làm kinh đô?</b>

</div><span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Đất rộng lại bằng phẳng,

- Dân cư khơng khổ vì ngập lụt, mn vật phong phú tốt tươi.

<b>2. Thăng Long cịn có những tên gọi nào khác nữa?</b>

Đại La, Đông Kinh, Đông Quan, Hà Nội.

<b>3. Vương triều Lý bắt đầu từ năm nào?</b>

- Vương triều Lý bắt đầu từ năm 1009.

<b>4. Nhà Lý rời đô ra Thăng Long vào năm nào? Đến nay là được bao nhiêu năm?</b>

- Nhà Lý rời đô ra Thăng Long vào năm 1010. Đến nay là được 1004 năm.

<b>Bài 10: Chùa thời Lý</b>

<b>1. Vì sao dân ta tiếp thu đạo Phật?</b>

vì đạo Phật dạy người ta phải thương yêu đồng loại, phải biết nhường nhịn nhau, giúp đỡngười gặp khó khăn, khơng được đối xử tàn ác với loài vật,…Những điều này phù hợpvới lối sống và cách nghĩ của người Việt, nên sớm được người Việt tiếp nhận và tin theo.

<b>2. Những sự việc nào cho ta thấy dưới thời Lý, đạo Phật rất thịnh đạt?</b>

- Nhiều nhà vua thời Lý cũng theo đạo Phật.

- Nhiều nhà sư được giữ cương vị quan trọng trong triều đình,- Chùa được xây dựng ở nhiều nơi.

<b>3. Thời Lý, chùa được sử dụng vào việc gì?</b>

- Nơi tu hành của các nhà sư và cũng là nơi tổ chức lễ bái của đạo Phật.- Là trung tâm văn hóa của các làng xã.

<b>5. Chùa Giạm, chùa Một Cột, chùa Keo, chùa Phật Tích ở đâu?</b>

Chùa Giạm, chùa Phật Tích ở Bắc Ninh; chùa Một Cột ở Hà Nội; chùa Keo ở Thái Bình.

<b>6. Mơ tả 1 ngơi chùa mà em biết?</b>

Chùa Một Cột cịn gọi là chùa Diên Hựu. Chùa được dựng trên một cột đá cao giữa hồLinh Chiểu. Trong long hồ trồng nhiều sen. Trên cột đá là hình tịa sen bằng gỗ, đỡ mộtngôi chùa nhỏ.

</div><span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>1. Khi biết quân Tống chuẩn bị xâm lược nước ta lần thứ hai, Lý Thường Kiệt có</b><b>chủ trương gì?</b>

- chủ trương: “ngồi yên đợi giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn mũi nhọn củagiặc”.

<b>2. Lý Thường Kiệt đã làm gì để chuẩn bị chiến đấu với giặc?</b>

Lý Thường Kiệt đã cho xây dựng phịng tuyến sơng Như Nguyệt.

<b>3. Qn Tống kéo sang xâm lược nước ta vào thời gian nào?</b>

Quân Tống kéo sang xâm lược nước ta vào cuối năm 1076.

<b>4. Lưc lượng của quân Tống khi sang xâm lược nước ta như thế nào? Do ai chỉ huy?</b>

Chúng kéo 10 vạn bộ binh, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu, dưới sự chỉ huy của Quách Quỳồ ạt tiến vào nước ta.

<b>5. Dựa vào lược đồ, em hãy tường thuật lại cuộc chiến đấu bảo vệ phòng tuyến trên</b><b>bờ phía nam sơng Như Nguyệt của sơng ta?</b>

- Khi đã đến bờ Bắc sông Như Nguyệt, Quách Quỳ cho quân đóng bè tổ chức tiến cơng ta.- Hai bên giao chiến ác liệt, phịng tuyến sơng Như Nguyệt tưởng như sắp vỡ.

- Lý Thường Kiệt chỉ huy quân ta bất ngờ đánh thẳng vào doanh trại giặc.

- Quân giặc chống cự khơng nổi, vội tìm đường tháo chạy. Trận Như Nguyệt ta đại thắng.

<b>8. Nêu kết quả của cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai?</b>

Số quân Tống bị chết đến quá nửa, số còn lại rút về nước.

<b>Bài 12: Nhà Trần thành lập</b>

<b>1. Nhà Trần ra đời trong hoàn cảnh nào?</b>

Đến cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yếu. Năm 1226, Lý Chiêu Hoàng nhườngngôi cho chồng là Trần Cảnh. Nhà Trần được thành lập.

<b>2. Nhà Trần đã có những việc làm gì để củng cố, xây dựng đất nước?</b>

- Nhà Trần chú ý xây dựng lược lượng quân đội.- Chăm lo bảo vệ đê điều.

</div><span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>3. Tìm những sự việc cho thấy dưới thời Trần, quan hệ giữa vua và quan, giữa vua</b><b>và dân chưa quá xa cách?</b>

- Vua Trần cho đặt chuông lớn ở thềm cung điện để nhân dân đến thỉnh khi có việc cầncầu xin hoặc oan ức.

- Trong các buổi yến tiệc, có lúc vua và các quan nắm tay nhau ca hát vui vẻ.

<b>Bài: 13: Nhà Trần và việc đắp đê</b>

<b>1. Nhà trần có những biện pháp gì và thu được kết quả như thế nào trong đắp đê?</b><b>Biện pháp: Nhà Trần rất quan tâm đến việc đắp đê phòng chống lụt bão:</b>

 Lập Hà đê sứ để trông coi việc đắp đê.

 Năm 1248, nhân dân cả nước được lệnh mở rộng việc đắp đê suốt từ đầu nguồn

các con sông lớn cho đến cửa biển.

 Khi có lũ lụt, tất cả mọi người đều phải tham gia bảo vệ đê.

 Các vua nhà trần cũng co khi tự mình trơng nom việc đắp đê.

<b>Kết quả: Hệ thống đê đã hình thành dọc theo sơng Hồng và các con sông lớn khác ở</b>

đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Hệ thống đê điều này đã góp phần làm cho nơngnghiệp phát triển, đời sống nhân dân thêm no ấm, thiên tai lụt lội giảm nhẹ, nhờ côngcuộc đắp đê, trị thủy cũng làm cho nhân dân ta thêm doàn kết.

<b>Bài 14: Cuộc kháng chiến chống qn xâm lược Mơng – Ngun</b>

<b>1. Ý chí quyết tâm tiêu diệt quân xâm lược Mông Nguyên của quân dân nhà trần</b><b>được thể hiện như thế nào?</b>

- Khi vua Trần mời các bô lão về hỏi ý kiến ở điện Diên Hồng, tất cả đều hô vang“Đánh!”.

- Trần Hưng Đạo viết “Hịch tướng sĩ”

- Các chiến sĩ tự mình thích vào cánh tay hai chữ “Sát thát”.

<b>2. Khi giặc Mông – Nguyên vào Thăng Long, vua tôi nhà Trần đã dùng kế gì để</b><b>đánh giặc?</b>

</div><span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Vua tôi nhà Trần chủ động rút khỏi kinh thành Thăng Long.

- Chờ cho quân giặc mệt mỏi và đói khát, quân ta tấn công quyết liệt vào Thăng Longvà giành được thắng lợi.

<b>3. Việc cả 3 lần vua tôi nhà Trần đều rút khỏi Thăng Long có tác dụng như thế nào?</b>

- Làm cho địch khi vào Thăng Long không thấy một bóng người, khơng một chút lươngăn, càng thêm mệt mỏi và đói khát. Quân địch hao tổn, trong khi đó ta lại bảo tồn đượclực lượng.

<b>HỆ THỐNG KIẾN THỨC VỀ CÁC SỰ KIỆN LỊCH SỬ TIÊU BIỂU</b>

<b>TỪ BUỔI ĐẦU DỰNG NƯỚC ĐẾN THỜI NGUYỄN</b>

1/<b>Nước Văn lang: ra đời khoảng 700 năm TCN, vua được gọi là Hùng Vương</b>

2/ <b>Nước Âu Lạc: ra đời cuối thế kỉ III TCN , vua là An Dương Vương, thành tựu đặc</b>

sắc: Nông nghiệp phát triển, kĩ thuật chế tạo nỏ được nhiều mũi tên và xây dựng thànhCổ Loa.

3/<b>Khởi nghĩa Hai Bà Trưng: Đầu thế kỉ I, mùa xuân năm 40, đánh tan quân Hán.</b>

4/ <b>Chiến thắng Bạch Đằng: do Ngô Quyền lãnh đạo, đánh tan quân Nam Hán trên sông</b>

Bạch Đằng năm 938. năm 939 Ngô Quyền lên ngôi vua xưng vương là Ngơ Vương đóngđơ tại Cổ Loa.

Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng: chiến thắng Bạch Đằng đã chấm dứt hơn 1000 nămđô hộ của phong kiến phương Bắc, mở ra thời kì độc lập lâu dài cho dân tộc.

5/ <b>Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân: sau khi Ngô Quyền mất đất nước rơi vào cảnh</b>

loạn lạc đất nước chia cắt thành 12 vùng đánh chiếm lẫn nhau. Năm 968 Đinh Bộ Lĩnh đãtập nhân dân dẹp loạn , thống nhất đất nước.

</div><span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Năm 981 lợi dụng tình hình khơng ổn định của triều đình nhà Đinh, năm 981 quân Tốngđem quân xâm lược nước ta. Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ nhất

( năm 981) do Lê Hoàn lãnh đạo đã chiến thắng quân Tống.

7<b>/ Nhà Lý dời đô ra Thăng Long: Lý Công Uẩn ( Lý Thái Tổ) mùa thu năm 1010, nhà</b>

Lý dời đô từ Hoa Lư về Đại La và đổi tên thành “Thăng Long” tên nước là Đại Việt.

8<b>/ Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai ( năm 1075- 1077):</b>

Năm 1068, nhà Tống ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta. Trước tình hình đó, Lý ThườngKiệt, ơng chủ trương “ Ngồi n chờ giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn thếmạnh của giặc”

9/ <b>nhà Trần thành lập: Lý Huệ Tông khơng có con trai , truyền ngơi cho con gái là Lý</b>

Chiêu Hồng mới 7 tuổi, Trần Thủ Độ tìm cách để Chiêu Hồng lấy Trần Cảnh, rồinhường ngơi cho chồng, đầu năm 1266 nhà Trần thành lập.

10/ <b>Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên: ba lần quân Mông </b>

-Nguyên xâm lược nước ta đều bị thất bại .

Lần thứ nhất chúng cắm cổ rút chạy khơng cịn hung hăng cướp phá như lúc mới vàoxâm lược.

Lần thứ hai, tướng giặc Thoát Hoan phải chui vào ống đồng để thoát thân.

Lần thứ ba, quân ta chặn đường rút lui của giặc , dùng kế cắm cọc gỗ trên sông BạchĐằng tiêu diệt giặc.

11/<b>thời Hậu Lê: do Lê lợi lãnh đạo đánh tan quân Minh năm 1428 Lê Lợi lên ngôi vua</b>

</div><span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

12/<b>Trịnh- Nguyễn phân tranh: từ đầu thế kỉ XVI chính quyền nhà Lê suy yếu. các tập</b>

đoàn phong kiến xâu xé nhau tranh giành ngai vàng.

13/ <b>Cuộc khẩn hoang ở Đàng Trong: Cuối thế kỉ XVI các chúa Nguyễn rất quan tâm</b>

đên việc khẩn hoang, cuộc khẩn hoang được xúc tiến mạnh mẻ…

14/ <b>Nghĩa quân Tây Sơn tiến ra Thăng Long: năm 1786 Nguyền Huệ tiến quân ra bắc</b>

tiêu diệt họ Trịnh và thống nhất giang sơn.

15/<b>Quang Trung đại phá Quân Thanh: Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngơi hồng đế lấy</b>

niên hiệu là Quang Trung , ông kéo quân ra Bắc đánh quân Thanh. Năm 1789 QuangTrung đại phá quân Thanh.

16/ <b>nhà Nguyễn thành lập: vua Quang Trung qua đời nhà Tây Sơn suy yếu , lợi dụng</b>

cơ hội đó nguyễn Ánh lật đổ nhà Tây Sơn lập nên nhà Nguyễn năm 1802 ông lấy niênhiệu là Gia Long, đóng đơ tại Phú Xn( Huế). Nhà Nguyễn trãi qua các đời vua: GiaLong, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức…Nhà nguyễn lập bộ luật mới đó là bộ luật GiaLong.

<b>BẢNG THỐNG KÊ CÁC SỰ KIỆN, NHÂN VẬT LỊCH SỨ TIÊU BIỂU</b>

<b>TỪ BUỔI ĐẦU DỰNG NƯỚC ĐÉN THỜI NGUYỄN</b>

Thời Kì lịch sử Sự kiện tiêu biểu Nhân vật tiêu biểu

Buổi đầu dựng nước và giữnước ( khoảng 700 nămTCN đến năm 179 TCN)

- Nước Văn Lang ra đời

- Nước Âu Lạc thành lập.

- Quân Triệu Đà chiếm ÂuLạc

- Hùng Vương

-An Dương Vương

Hơn 1000 năm đấu tranhgiành độc lập ( từ năm 179

</div><span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

TCN đến năm 938) -Chiến thắng Bạch Đằng. -Ngô QuyềnBuổi đầu độc lập ( từ năm

939 đến năm 1009)

-Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12sứ quân, thống nhất đấtnước.

- Kháng chiến chống quânTống xâm lược lần thứ nhất

- Đinh Bộ Lĩnh

- Lê HoànNước Đại Việt thời Lý (từ

năm 1009 đến năm 1226)

-Dời đô ra Đại la và đổi tênthành Thăng Long.

-Kháng chiến chống quânTống xâm lược lần thứ hai

- Lý Thái Tổ.

- Lý Thường Kiệt

Nước Đại Việt thời Trần từnăm 1266 đến năm 1400)

-Kháng chiến chống quânMông- Nguyên.

- Trần Hưng Đạo.

Nước Đại Việt buổi đầuthời Hậu Lê( thế kỉ XV)

- Chiến thắng Chi Lăng - Lê Lợi.

-Lê Thánh Tông

- Nguyễn Trãi.Nước Đại Việt thế kỉ

XVI-XVIII

- Chiến tranh Nam- bắc triều

-Chiến tranh Trịnh- Nguyễn.

- Nghĩa quân Tây Sơn tiếnra Bắc lật đổ chính quyền họTrịnh.

- Quang Trung đại phá quânThanh.

- Nguyễn Huệ

</div><span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Buổi đầu thời Nguyễn( từnăm 1802- 1858)

- Nguyễn Ánh lật đổ triềuTây Sơn.

- Nhà Nguyễn thành lập

</div><!--links-->