Định Nghĩa Và Phân Loại Mô Dẫn - Dược Liệu

1. Định nghĩa mô dẫn

Mô dẫn là một trong sáu loại mô thực vật dựa theo chức phận sinh lý

Mô dẫn được cấu tạo bởi những tế bào dài xếp nối tiếp nhau thành từng dãy dọc song song với trục của cơ quan làm nhiệm vụ dẫn nhựa. Có hai loại nhựa: nhựa nguyên bao gồm nước và các muối vô cơ hòa tan trong nước, do rễ hút từ dưới đất lên và nhựa luyện tức là dung dịch các chất hữu cơ do lá đã đúc luyện được nhờ hiện tượng quang hợp. Do đó, có hai loại mô dẫn chính là gỗ dùng để dẫn nhựa nguyên và libe dùng để dẫn nhựa luyện.

2. Phân loại

2.1. Gỗ

Gỗ là một mô phức tạp, gồm có 3 thành phần: Mạch ngăn hoặc mạch thông, sợi gỗ và mô mềm gỗ.

2.2. Libe

Libe có nhiệm vụ dẫn nhựa luyện, có cấu tạo phức tạp, bao gồm mạch rây, tế bào kèm, sợi libe và mô mềm libe.

3. Các bó dẫn

Các thành phần của libe và gỗ thường tụ họp thành từng đám gọi là bó mạch sợi hay bó dẫn. Trên lá, các bó này hiện ra ngoài mặt dưới dạng các gân lá. Tuỳ theo vị trí của libe và gỗ, người ta phân biệt 4 loại bó:

3.1. Bó chồng

Libe và gỗ tiếp xúc với nhau bởi một mặt, libe ở phía ngoài, gỗ ở phía trong (gỗ và libe xếp chồng chất lên nhau). Ở các cây lớp Hành, có hoặc không có tầng phát sinh libe gỗ nên bó libe gỗ không phát triển được nữa: đó là bó mạch kín. Ở các cây lớp Ngọc lan, có tầng sinh gỗ, sinh ra libe và gỗ cấp hai, tách libe cấp một ra phía ngoài và gỗ cấp một vào phía trong: đó là bó mạch hở.

3.2. Bó chồng kép

Gỗ tiếp xúc với libe ở cả hai mặt: mặt trong và mặt ngoài. Ví dụ: thân cây Mướp (Luffa cylindrica Roem.). Có thêm một lớp libe quanh tủy ở phía trong gỗ. Loại bó này có ở các cây thuộc họ Bí (Cucurbitaceae), họ Trúc đào (Apocynaceae), họ Cà (Solanaceae), họ Sim (Myrtaceae), họ Mã tiền (Loganiaceae), v.v… và có thể giúp ta nhận diện các cây thuộc về các họ đó, dựa vào cấu tạo giải phẫu.

3.3. Bó đồng tâm

Libe bao quanh gỗ (cây Dương xỉ thường – Cyclosorus parasiticus Farw.) ) hoặc gỗ bao quanh libe (Củ gấu – Cyperus rotundus L., thân Thiên môn đông — Asparagus cochinchinensis ( Lour.) Merr.). Bó gỗ xếp hình chữ V là một hình thức trung gian giữa bó chồng và bó đồng tâm.

3.4. Bó xuyên tâm

Trong rễ, có bó libe và bó gỗ riêng, xếp xen kẽ với nhau theo hướng xuyên tâm.

Copy vui lòng ghi nguồn duoclieu.edu.vn