Độ Bóng Bề Mặt Là Gì? Tiêu Chuẩn Và Các Cấp độ Bóng Bề Mặt

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao bề mặt inox có loại sáng bóng, có loại lại mờ xỉn? Đó chính là do độ bóng bề mặt đấy. Cùng Cốp Pha Việt tìm hiểu về độ bóng bề mặt, tiêu chuẩn và cách phân biệt các ký hiệu của nó nhé.

Nội Dung Bài Viết

Toggle

• Độ bóng bề mặt là gì?
• Tiêu chuẩn và cách phân biệt ký hiệu độ bóng bề mặt
• Độ nhẵn và độ bóng bề mặt
• Phương pháp đo độ bóng bề mặt
• Tầm quan trọng của độ bóng bề mặt

Độ bóng bề mặt là gì?

Nói đơn giản, độ bóng bề mặt chính là mức độ bằng phẳng của bề mặt vật liệu sau khi gia công.

Ví dụ như bạn cắt một miếng inox, bề mặt cắt tưởng chừng phẳng nhưng thực chất vẫn còn những gợn sóng li ti. Độ bóng bề mặt sẽ quyết định độ phẳng của những gợn sóng đó.

Độ bóng bề mặt còn được gọi là độ nhám bề mặt.

Nó là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng sản phẩm.

Tiêu chuẩn và cách phân biệt ký hiệu độ bóng bề mặt

Vậy có bao nhiêu cấp độ bóng bề mặt?

Để kiểm tra, người ta dựa vào 2 tiêu chí chính:

• Sai lệch trung bình (Ra): Đo độ nhấp nhô trung bình của bề mặt. Đơn vị là micromet (µm).
• Chiều cao nhấp nhô (Rz): Đo độ chênh lệch giữa điểm cao nhất và thấp nhất trên bề mặt. Đơn vị cũng là micromet (µm).

Dựa vào 2 tiêu chí này, độ bóng bề mặt được chia thành 14 cấp độ, từ thô nhất đến nhẵn bóng nhất.

Thông thường, người ta dùng Ra để kiểm tra độ bóng từ bán thô đến tinh (cấp 5-11) và Rz để kiểm tra độ thô (cấp 1-4) và siêu tinh (cấp 12-14).

Độ bóng bề mặt là mức độ bằng phẳng của bề mặt vật liệu sau khi qua các bước xử lý gia công như cắt gọt, tiện, phay CNC

Mỗi phương pháp gia công sẽ cho độ bóng bề mặt khác nhau.

Chẳng hạn, mài bóng sẽ cho độ bóng cao hơn tiện.

Độ nhẵn và độ bóng bề mặt

Nhiều người hay nhầm lẫn giữa độ nhẵn và độ bóng.

Thực chất, độ nhẵn là độ bằng phẳng của bề mặt, còn độ bóng là khả năng phản chiếu ánh sáng của bề mặt đó.

Muốn bề mặt sáng bóng, trước tiên phải làm cho nó nhẵn.

Nếu chưa nhẵn mà đã đánh bóng, bề mặt sẽ dễ bị xước.

Phương pháp đo độ bóng bề mặt

Có 2 cách để đo độ bóng bề mặt:

• So sánh mẫu: So sánh trực tiếp bề mặt vật liệu với mẫu có độ bóng đã biết.
• Sử dụng thiết bị đo: Cho kết quả chính xác và nhanh hơn so với so sánh mẫu.

Tầm quan trọng của độ bóng bề mặt

Độ bóng bề mặt ảnh hưởng trực tiếp đến:

• Khả năng lắp ráp: Bề mặt càng nhẵn, việc lắp ráp các chi tiết càng dễ dàng và chính xác.
• Tính thẩm mỹ: Bề mặt bóng đẹp, tăng giá trị thẩm mỹ cho sản phẩm.
• Khả năng vệ sinh: Bề mặt nhẵn bóng dễ vệ sinh, hạn chế bám bụi bẩn và vi khuẩn.

Tiêu chuẩn – Cách phân biệt ký hiệu và các cấp độ của độ bóng bề mặt

Vì vậy, việc kiểm soát độ bóng bề mặt là rất quan trọng trong gia công cơ khí.

Hiểu rõ về độ bóng bề mặt giúp bạn lựa chọn được vật liệu và phương pháp gia công phù hợp với nhu cầu sử dụng.