Đoàn Giỏi – Wikipedia Tiếng Việt
Có thể bạn quan tâm
| Đoàn Giỏi | |
|---|---|
 | |
| Tên khác | Đoàn Văn Hòa |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | |
| Ngày sinh | 17 tháng 5, 1925 |
| Nơi sinh | Tân Hiệp, Châu Thành, Mỹ Tho, Liên bang Đông Dương |
| Mất | |
| Ngày mất | 2 tháng 4, 1989 (63 tuổi) |
| Nơi mất | Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam |
| Giới tính | nam |
| Quốc tịch |  Việt Nam |
| Đảng chính trị |  Đảng Cộng sản Việt Nam |
| Nghề nghiệp | nhà văn |
| Lĩnh vực | văn học |
| Sự nghiệp văn học | |
| Bút danh | Đoàn Giỏi, Nguyễn Hoài, Nguyễn Phú Lễ, Huyền Tư |
| Năm hoạt động | 1947 – 1989 |
| Thể loại | truyện, ký |
| Tác phẩm |
|
| Giải thưởng | |
| Giải thưởng Nhà nước 2001Văn học Nghệ thuật | |
| Website | |
| Đoàn Giỏi trên IMDb | |
| [sửa trên Wikidata]x • t • s | |
Đoàn Giỏi (còn có tên là Đoàn Văn Hòa; 1925 – 1989) là một nhà văn Việt Nam được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật đợt 1 năm 2001. Đoàn Giỏi nổi tiếng với các sáng tác về cuộc sống, thiên nhiên và con người Nam Bộ; trong đó tiêu biểu nhất là tác phẩm Đất rừng phương Nam được trích đoạn trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 và lớp 10.
Tiểu sử
Đoàn Giỏi (còn có tên Đoàn Văn Hòa, các bút danh là Nguyễn Hoài, Nguyễn Phú Lễ, Huyền Tư) sinh ngày 17 tháng 5 năm 1925 tại xã Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho (ngày nay là xã Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang).[1]
Ông từng theo học tại trường Mỹ thuật Gia Định trong những năm 1939-1940.[2]
Ông tham gia cách mạng năm 1945, đến năm 1947 làm Trưởng công an phụ trách 10 xã của huyện Châu Thành rồi Phó trưởng Ty thông tin Rạch Giá năm 1949.[2] Giai đoạn 1949 - 1954, ông công tác tại Chi hội Văn nghệ Nam Bộ, viết bài cho tạp chí Lá Lúa, rồi tạp chí Văn nghệ Miền Nam.
Sau 1954, ông tập kết ra Bắc, đến năm 1955 thì chuyển sang sáng tác và biên tập sách báo, công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam, rồi Hội Văn nghệ Việt Nam. Ông cũng tham gia Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam các khóa I, II, III.
Sau năm 1975, ông có lúc trở về miền Nam, công tác tại Hội Văn nghệ Thành phố Hồ Chí Minh và tiếp tục sáng tác về Nam Bộ.[3]
Ông là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam; hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1957.
Ông mất ngày 2 tháng 4 năm 1989 tại Thành phố Hồ Chí Minh vì bệnh ung thư gan.[4]
Sự nghiệp
''Nhớ cố hương'' (1943) là truyện ngắn đầu tay của ông. Tác phẩm được đăng trên số Xuân của tờ Nam Kỳ Tuần Báo qua sự xét duyệt và chọn lọc của nhà văn Hồ Biểu Chánh.[5]
Đất rừng phương Nam (1957) là tác phẩm nổi tiếng của ông, viết cho lứa tuổi thiếu nhi. Truyện đã được dịch ra nhiều thứ tiếng (Nga, Ba Lan, Trung Quốc, Đức, Tây Ban Nha...), tái bản nhiều lần, được dựng thành phim và in trong Tủ Sách Vàng của Nhà xuất bản Kim Đồng. Từ tiểu thuyết này, hãng phim truyền hình thành phố Hồ Chí Minh (TFS) đã sản xuất thành bộ phim Đất phương Nam dài 11 tập. Nguyễn Vinh Sơn viết kịch bản và đạo diễn. Hội Điện ảnh Việt Nam đã trao giải A cho đạo diễn vào năm 1997.[5] Bộ phim truyện nhựa Đất rừng phương Nam do Nguyễn Quang Dũng làm đạo diễn và đồng sản xuất vào năm 2023, cũng dựa trên cuốn tiểu thuyết này.[6][7]
Năm 2001, ông được Nhà nước Việt Nam truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật với các tác phẩm: tiểu thuyết Đất rừng phương Nam, truyện dài Cá bống mú và tập truyện ngắn Hoa hướng dương.[6]
Tác phẩm chính
Truyện
- Đường về gia hương (truyện, 1948)
- Cá bống mú (truyện, 1956)
- Ngọn tầm vông (truyện, kí, 1956)
- Trần Văn Ơn (truyện, ký, 1955)
- Đất rừng phương Nam (truyện, 1957)
- Nhớ cố hương (1943)
- Hoa hướng dương (truyện ngắn, 1960)
- Người tù chính trị năm tuổi (1973)
- Cuộc truy tầm kho vũ khí (truyện, 1962)
Ký
- Khí hùng đất nước (kí, 1948)
- Những dòng chữ máu Nam kỳ 1940 (kí, 1948)
Thơ
- Giữ vững niềm tin (thơ, 1954)
Kịch thơ
- Người Nam thà chết không hàng (1947)
- Chiến sĩ Tháp Mười (kịch thơ, 1949)
Biên khảo
- Những chuyện lạ về cá (biên khảo, 1981)
- Tê giác giữa ngàn xanh (biên khảo, 1982)
- Các con vật trên rừng dưới biển
Nguồn:[8]
Vinh danh
- Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001
- Tên của Đoàn Giỏi đã được lấy để đặt tên đường phố ở nhiều thành phố: Thành phố Hồ Chí Minh (quận Tân Phú); thành phố Cà Mau;[9] thành phố Mỹ Tho.[10]
Gia đình
Đoàn Giỏi xuất thân trong một gia đình địa chủ lớn, có hàng trăm mẫu ruộng màu mỡ ven sông Tiền. Cha Đoàn Giỏi là Đoàn Vàng, còn gọi là Cò Vàng, có ba người vợ và 18 người con, trong đó mẹ Đoàn Giỏi là vợ cả. Ông là con thứ tư, nên được gọi là Anh Năm. Khi cách mạng tháng Tám thành công và toàn quốc kháng chiến bùng nổ, gia đình ông đã tự nguyện hiến toàn bộ nhà cửa, ruộng đất cho chính quyền Việt Minh trong đó có tòa nhà trụ sở Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành ngày nay.
Sau khi người vợ đầu qua đời năm 1969, ông kết hôn với người vợ sau tên là Lục.[11] Tại Hà Nội, ông ở khu nhà tập thể ở số 2 phố Cổ Tân, gần Nhà hát lớn Hà Nội (ở nhờ của NXB Tác Phẩm Mới). Con trai duy nhất của ông với vợ đầu là Đoàn Quang Viễn (đã mất) cũng có một con trai (Đoàn Quang Minh). Người vợ thứ hai có con gái riêng, tên Thái Hà, gọi ông là dượng. Con trai của ông mắc bệnh và qua đời sớm lúc hơn 40 tuổi.[12]
Tham khảo
- ^ "Nhà văn Đoàn Giỏi (1925-1989)". Bảo tàng Văn học Việt Nam. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ a b "Đoàn Giỏi: "Xưa rồi mày ơi"". Báo Tuổi Trẻ. ngày 16 tháng 1 năm 2016.
- ^ Nguyễn Phúc Nghiệp (ngày 22 tháng 2 năm 2023). "Nhà văn nổi tiếng và đa tài Đoàn Giỏi". Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Tiền Giang. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ Trần Quân (ngày 27 tháng 3 năm 2024). "Tưởng nhớ Nhà văn Đoàn Giỏi". Báo Ấp Bắc. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ a b Thành Sơn. "Đoàn Giỏi". Nhà xuất bản Kim Đồng. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ a b Mi Ly (ngày 4 tháng 1 năm 2022). "Sau 25 năm, phim truyền hình 'Đất phương Nam' sẽ lên màn ảnh rộng". Báo Tuổi Trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 8 năm 2023. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2022.
- ^ Diễm Mi (ngày 4 tháng 1 năm 2022). ""Đất rừng phương Nam" sẽ có phiên bản điện ảnh". Báo Phụ nữ. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 5 năm 2023. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2022.
- ^ "Nhà văn Đoàn Giỏi (1925-1989)". Bảo tàng Văn học Việt Nam. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ "Tiểu sử tóm tắt tên đường Danh nhân Đoàn Giỏi". Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau. ngày 16 tháng 7 năm 2024. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ Hà Đình Nguyên (ngày 4 tháng 5 năm 2018). "Mỹ Tho có tên đường Sơn Nam, Đoàn Giỏi, Phùng Há". Thanh niên. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2025.
- ^ "Nhà văn Đoàn Giỏi thích cúc vạn thọ lùn, ăn cơm với ớt và hột vịt chiên hành". Báo Công an Nhân dân. ngày 13 tháng 11 năm 2016.
- ^ "Con gái Đoàn Giỏi: 'Đến cuối đời, cha vẫn yêu thương động vật'". Báo VnExpress.net. ngày 27 tháng 5 năm 2015.
Xem thêm
- Giải thưởng Nhà nước
- Giải thưởng Nhà nước đợt I (2000-2001)
| |
|---|---|
| Đợt 1 (2001) |
|
| Đợt 2 (2007) |
|
| Đợt 3 (2012) |
|
| Đợt 4 (2017) |
|
| Đợt 5 (2022) |
|
Từ khóa » đoàn Giỏi Trung An
-
(ĐÃ BÁN) Đất Mặt Tiền Đoàn Giỏi Trung An Mỹ Tho Thổ Cư 100%
-
Bán đất Tại Đường Đoàn Giỏi Tháng 08/2022 - SoSanhNha
-
Bán Nền đôi Mặt Tiền Đoàn Giỏi, Xã Trung An, Tp Mỹ Tho - TG - Giá Tốt
-
Bán đất Tại Đường Đoàn Giỏi Mỹ Tho - Tiền Giang
-
Bán đất Tại Đường Đoàn Giỏi Thành Phố Mỹ Tho - TinhChon
-
By Mỹ Tho Confessions | Hỗ Trợ Khu Phong Toả đường Đoàn Giỏi
-
Trường THCS Đoàn Giỏi
-
Bán đất Thổ Cư Đường Đoàn Giỏi, Thành Phố Mỹ Tho, Tiền Giang Vị ...
-
Nhà Văn Đoàn Giỏi - 75 Năm Thành Lập Đội TNTP HCM
-
Bán đất Thổ Cư 1204m² Tại đường Đoàn Giỏi, Xã Trung An, Thành ...
-
Đường Đoàn Giỏi, Xã Trung An, Thành Phố Mỹ Tho, Tiền Giang
-
Mua Bán Nhà Đất Xã Trung An, Thành Phố Mỹ Tho Giá Rẻ
-
Bán đất Mặt Tiền Đoàn Giỏi, Trung An, Mặt Tiền 7m, Có Công Viên