Độc đáo Những Cây Cầu Ngói ở Nam Định - Văn Hóa

• Trang chủ
• Di sản văn hóa

Độc đáo những cây cầu Ngói ở Nam Định

Trong các loại cầu cổ ở Việt Nam, cầu ngói là công trình kiến trúc dân gian đặc sắc, có giá trị nghệ thuật cao. Tại tỉnh Nam Định hiện vẫn còn hai cây cầu ngói cổ kính, tuổi đời hàng trăm năm với kiến trúc độc đáo là cầu ngói chợ Thượng và cầu ngói chùa Lương.

Điểm đặc biệt của những cây cầu ngói là đều được làm bằng gỗ và lợp mái ngói, bắc qua sông, tạo nét đẹp riêng cho không gian văn hóa làng quê. Cầu ngói chợ Thượng thuộc thôn Thượng Nông, xã Bình Minh, huyện Nam Trực gắn liền với tên tuổi của bà chúa Nguyễn Thị Ngọc Xuân - người có công lao trong việc làm cầu, mở chợ phục vụ cho công việc làm ăn của nhân dân. Với sự thông minh, xinh đẹp, bà từng được Chúa Trịnh Sâm đem lòng yêu mến, tuyển vào phủ làm cung phi. Cầu bắc qua sông Ngọc cạnh chợ Thượng nên được gọi là cầu Ngói chợ Thượng. Bộ khung được dựng bằng gỗ lim, mái lợp ngói nam, hai hồi xây tường, hai bên là hai cửa giả, tạo thành một mái nhà ở trên, vừa tạo điều kiện cho nhân dân đi lại tránh mưa nắng và có thể nghỉ ngơi, hóng mát, vừa có tác dụng bảo vệ cho các cấu kiện kiến trúc gỗ của cầu. Cửa phía nam và phía bắc cầu được xây bằng gạch, rộng 1,7m, cao 2m, hai hồi đều có đại tự đắp nổi chữ “Thượng gia kiều” bằng chữ Hán. Cầu ngói chợ Thượng có 11 gian kết cấu kiểu kèo cầu tứ hàng chân, mỗi gian từ 1,45m đến 1,65m, tạo nên một công trình dài 17,35m nối hai bờ sông Ngọc - con sông đã đi vào thơ của thi sỹ đồng quê Đoàn Văn Cừ: “Dòng nước lượn trong như dòng ngọc chảy/ Đàn chim sẻ nấp nhìn qua kẽ sậy”.Cùng với Phủ Bà thờ bà chúa Nguyễn Thị Ngọc Xuân, di tích Cầu Ngói thôn Thượng Nông, xã Bình Minh đã được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa quốc gia năm 2012. Còn cầu ngói chùa Lương thuộc xã Hải Anh, huyện Hải Hậu, bắc qua sông Trung Giang, cách chùa Lương hơn 100m. Chùa Lương (hay còn gọi là chùa trăm gian) tên chữ là Phúc Lâm tự được xây dựng vào đời vua Lê Hồng Thuận (1509-1515). Nằm ngay trên con đường dẫn vào chùa, cầu ngói từ lâu đã gắn với ngôi chùa thành một cụm di tích nổi tiếng gần xa, trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều văn nghệ sỹ. Lịch sử của chùa và cầu gắn liền với công cuộc khai hoang lấn biển 500 năm trước ở vùng biển Hải Hậu. Cầu được xây dựng cách đây chừng 300 - 400 năm vào thời Lê, được mệnh danh là một trong những cây cầu cổ đẹp nhất miền Bắc Việt Nam, từng đi vào câu ca: “Quần Anh nổi tiếng từ xưa/ Biển đình Phong Lạc bia chùa Phúc Lâm/ Khách về khách vẫn hỏi thăm/ Nước chè cầu ngói, tơ tằm chợ Lương". Theo các tư liệu cổ, lúc đầu, cầu chỉ đơn giản một cọc, chưa có mái ngói mà chỉ lợp cỏ đơn sơ. Đến thế kỷ XVII, cầu được trùng tu, sửa chữa nhiều lần để phù hợp với cấu trúc và cảnh quan chung của quần thể chùa Lương. Cuộc trùng tu lớn nhất là vào năm 1922, cầu được lợp ngói. Toàn bộ cầu gồm 9 gian uốn cong tựa cầu vồng, với 40 cột tròn, tất cả bằng gỗ lim, hai bên hai dãy hành lang dài làm ghế nghỉ chân. Cầu được bắc trên 18 cột đá hình vuông to đẹp vững chãi; với hệ thống cột xà dầm, bố cục chặt chẽ, gia công tỉ mỉ, đạt trình độ kỹ thuật, mỹ thuật rất cao, khéo léo tạo bộ khung cầu cong cong uốn lượn mềm mại. Hệ thống mái cầu được lợp bằng ngói vảy rồng, có hình mũi hài âm dương, từ xa nhìn lại như hình con rồng đang vươn mình bay lên. Cầu mặc dù được chạm, khắc đơn giản song vẫn thể hiện hài hòa nét kiến trúc cổ truyền và bàn tay tài hoa của người thợ xưa với các hàng soi, đường chỉ ở các vì kèo, các con bảy, hàng xà, ván bưng tạo hình con bướm; đầu con song tạo dáng lá đề. Cầu ngói chùa Lương còn gây ấn tượng đặc biệt với hình tượng cuốn thư trên hàng trụ, dưới là cửa cuốn. Cuốn thư tạo dáng mềm, đề 4 chữ “Quần Phương xã kiều”, tức cầu xã Quần Phương. Mỗi đầu cầu đều có 4 con nghê chầu. Cầu ngói là nơi đi lại và dừng chân để khách bộ hành nghỉ ngơi, ngắm cảnh sông nước, làng quê. Vào mùa hè, cây phượng cạnh cầu ngói nở hoa đỏ rực càng làm cho cây cầu thêm nên thơ, hữu tình. Chính sự mềm mại, uyển chuyển trong lối kiến trúc đã tạo cho cầu ngói chùa Lương sự tinh tế, khác biệt so với những cây cầu ở các nơi khác. Vì vậy, cầu Ngói chùa Lương huyện Hải Hậu (Nam Định) cùng với cầu Thanh Toàn (Huế), cầu Chùa (Hội An) đã được chọn là 3 cây cầu ngói đẹp nhất Việt Nam, được phát hành tem năm 2012.

Không chỉ là công trình kiến trúc cổ, những cây cầu ngói ở tỉnh Nam Định còn rất có giá trị về mặt lịch sử, văn hoá. Vì vậy, nhiều năm qua, các địa phương luôn quan tâm trùng tu tôn tạo và gìn giữ giá trị của cầu ngói. Trải qua thời gian với bao biến đổi thăng trầm, những cây cầu với mái ngói cổ kính vẫn vững chãi, trơ gan cùng tuế nguyệt, trở thành biểu tượng văn hóa, niềm tự hào của người dân địa phương.

Hồng Hạnh

Các Tin khác - Di tích Lịch sử quốc gia Đền, chùa Hà Dương, xã Hoàng Nam 29/11- Di tích Phủ Thông Khê nơi phụng thờ Thái phi Trần Thị Ngọc Đài và Lịch sử Hội hoa trượng trong Lễ hội Phủ Dầy 29/11- Bảo tàng tỉnh Nam Định tổ chức triển khai thực hiện Đề án “Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, câu lạc bộ” của Chính phủ 29/11- Các di tích phụng thờ Đức thánh Triệu Việt Vương trên địa bàn tỉnh Nam Định, thực trạng quản lý và phát huy giá trị 22/11- Thân vệ Đại tướng quân Trần Nhân Trứ 22/11- Danh tướng Nguyễn Đăng 22/11- Công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh Nam Định sau 05 năm thực hiện Chỉ thị số 41-CT/TW ngày 05/02/2015 của Ban Bí thư (khóa XI) về việc “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội” 22/11- Quốc công Đặng Tất và danh tướng Đặng Dung hai nhân vật lịch sử kiệt xuất thời Hậu Trần 22/11- Phong tục “Đầu năm mua Muối” và Muối trong đời sống văn hóa, tín ngưỡng của người Việt 22/11- Hội bảo vệ và phát huy di sản “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” tỉnh Nam Định tham gia ủng hộ Quỹ phòng, chống dịch bệnh Covid-19 22/11- Đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh trong cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo tại các di tích xếp hạng trên địa bàn tỉnh Nam Định 22/11- Hội nghị công bố quyết định của UBND tỉnh Nam Định thành lập Bảo tàng tỉnh Nam Định và Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh Nam Định 22/11- Lễ Khai ấn đầu xuân tại Đền Trần - Nam Định 22/11- Họp hội đồng khoa học xét duyệt, xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa tỉnh Nam Định năm 2021 22/11- Một số đặc điểm về loại hình di tích tín ngưỡng trên địa bàn tỉnh Nam Định và công tác quản lý đối với di tích tín ngưỡng đã xếp hạng trong thời gian qua 22/11  ×

Thông tin chi tiết Văn bản điều hành

VĂN BẢN MỚI

• Quyết định Ban hành Quy chế thực hiện chế độ tiền thưởng đối vớicông chức, viên chức của Sở Văn hoá, Thể thao và du lịch tỉnh Nam Định (NĐ 73)
• Quyết định về việc công nhận Khu du lịch cấp tỉnh đối với Khu du lịch Thịnh Long, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định.
• Bãi bỏ các nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh Nam Định
• Quyết định Bãi bỏ các Quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định
• Bãi bỏ các nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh Nam Định
• Về việc giao biên chế công chức quản lý hành chính nhà nước, phê duyệt tổng số lượng người làm việc hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong các đơn vị sự nghiệp công lập chưa tự đảm bảo chi thường xuyên, các tổ chức Hội của tỉnh Nam Định năm 2025 và giao chỉ tiêu hợp đồng lao động theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP
• Đặt tên đường, phố trên địa bàn thị trấn Giao Thủy, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định
• Đặt tên đường, phố trên địa bàn thị trấn Xuân Trường, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định
• QĐ V/v phê duyệt quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực văn hoá thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND cấp huyện
• Văn bản hợp nhất Nghị định số 148/2024/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 54/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 6 năm 2019 của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường
• Quyết định về việc phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin Mạng nội bộ của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch
• QUyết định v/v công bố danh mục thủ tục hành chính sửa đổi, bổ sung trong lĩnh vực văn hóa thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, UBND cấp huyện
• Công điện về việc chủ động ứng phó bão YINXING
• Thông tư Quy định về định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ tổ chức hoạt động văn hóa văn nghệ; hội thi, hội diễn, liên hoan văn nghệ quần chúng; tuyên truyền lưu động, cổ động trực quan phục vụ nhiệm vụ chính trị
• Quyết định về việc công bố thủ tục hành chính nội bộ trong tỉnh Nam Định lĩnh vực Ngoại vụ
• Thông báo kết luận của đ/c Giám đốc Sở tại Hội nghị giao ban tháng 11/2024
• Quyết định về việc phê duyệt Đề án Phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam
• Về việc tham gia cuộc thi trực tuyến tìm hiểu nội dung cuốn sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
• Quyết định quy định điều kiện về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân trên địa bàn tỉnh Nam Định
• Quy định tổ chức và hoạt động của Hội đồng nghệ thuật trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn (Thông tư thay thế Thông tư số 15/2013/TT-BVHTTDL)

PHIM TƯ LIỆU LIÊN KẾT WEBSITE

• BỘ VĂN HÓA THỂ THAO VÀ DU LỊCH
• THIÊN TRƯỜNG NAM ĐỊNH
• UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH NAM ĐỊNH
• TỔNG CỤC THỂ DỤC THỂ THAO
• CỤC DU LỊCH QUỐC GIA VIỆT NAM
• BẢO TÀNG TỈNH NAM ĐỊNH
• THƯ VIỆN TỈNH NAM ĐỊNH
• CHÍNH PHỦ
• BÁO QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM

BỘ ĐẾM TRUY CẬP

Tổng lượt truy cập: 5.189.079

Lượt trong ngày: 3.435

Bản quyền thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định

Địa chỉ: Số 161, Nguyễn Du, Tp Nam Định, tỉnh Nam Định.

Điện thoại: 0228 3644279; Fax: 0228 3867059. Hotline: 091.258.0411

Email: sovhttdl@namdinh.chinhphu.vn

Giấy phép số 05/GP-STTTT ngày 15/8/2016 của Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Nam Định

Người chịu trách nhiệm nội dung: Bà Nguyễn Thị Tâm - Phó Giám Đốc Sở