Đôi điều Về Vở Cải Lương “Nửa đời Hương Phấn” - Báo Cần Thơ Online

Có thể bạn quan tâm

TIẾNG VIỆT

CANTHO NEWS
CẦN THƠ KHMER NGỮ

Thời sự
Chính trị
Kinh tế
Xã hội
An ninh-Pháp luật
Thế giới
Giáo dục
Y tế
Khoa học & Công nghệ
Chuyển đổi số
Văn hóa - Giải trí
Thể thao
Du lịch
Media
Quảng cáo - Đặt báo
Đọc báo giấy Online

Tiếng Việt | English | ភាសាខ្មែរ

Thời sự
- Cần Thơ
- ĐBSCL
- Trong nước
- TP Cần Thơ có tân Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra và tân Giám đốc Sở Nội vụ
- Khánh thành, khởi công nhiều công trình, dự án chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng
- Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh TP Cần Thơ diễn ra phiên thứ nhất
- Hội Nhà báo TP Cần Thơ triển khai nhiệm vụ năm 2026
Chính trị
- Xây dựng Đảng & Hệ thống chính trị
- Làm theo gương Bác
- Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
- Diễn đàn & Nhịp cầu dân cử
- Đảng ủy Các cơ quan Đảng thành phố họp đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở đảng năm 2025
- Thủ tục hành chính không hẹn ở xã Hỏa Lựu
- Học Bác, góp sức trẻ xây dựng quê hương
- Tuổi trẻ Cần Thơ thi đua chào mừng đại hội đoàn các cấp
Kinh tế
- Thị trường
- Đầu tư - Tài chính
- Nông nghiệp - Nông thôn
- "Chặng nước rút" hành trình xóa bỏ thuế khoán
- Kết nối giao thương, tiêu thụ sản phẩm nông lâm thủy sản giữa TP Cần Thơ và các tỉnh, thành
- Khai mạc Tuần lễ sản phẩm OCOP, đặc sản vùng miền và kết nối cung cầu
- Cần Thơ tổ chức “Ngày hội nông dân bón phân đúng”
Xã hội
- Đời sống
- Gia đình
- Nhịp cầu nhân ái
- Trợ lực cho phụ nữ vượt khó
- Bài 6: Khắc phục những bất cập, khó khăn để thực hiện tốt chương trình an toàn, vệ sinh lao động
- Bài 5: Huấn luyện an toàn lao động - Nghĩa vụ bắt buộc trong pháp luật hiện hành
- Mỗi trẻ em đều xứng đáng được yêu thương và bảo vệ
An ninh-Pháp luật
- Quốc phòng
- An ninh
- Biển đảo
- Pháp luật
- An toàn giao thông
- Tổng kết diễn tập phòng thủ khu vực năm 2025
- Đoàn Bộ Tư lệnh Quân khu 9 chúc mừng Lễ Giáng sinh năm 2025 tại TP Cần Thơ
- Bắt đối tượng chuyên trộm cắp tại nhà xe của bệnh viện
- Nỗ lực đảm bảo trật tự an toàn giao thông
Thế giới
- Toàn cảnh
- Đông Tây thế sự
- Chuyện bốn phương
- Israel đạt thỏa thuận khí đốt tự nhiên "khủng" với Ai Cập
- Bài phát biểu “giờ vàng” của Tổng thống Trump gây nhiều tranh cãi
- EU “quay xe” với lệnh cấm xe xăng?
- Những gia đình giàu có nhất thế giới
Giáo dục
- Học đường
- Tuyển sinh-Hướng nghiệp
- Khuyến học
- Đột phá nghiên cứu khoa học, gắn kết thực tiễn địa phương
- [INFOGRAPHICS] Khung thí điểm giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) cho học sinh phổ thông
- Đại học Cần Thơ có 2.635 “Sinh viên 5 tốt” cấp trường
- Khánh thành Phòng thực hành giáo dục STEM tại Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng
Y tế
- Sức khỏe
- Dinh dưỡng
- Tư vấn
- An toàn thực phẩm
- Dấu ấn Hòa Hảo - Medic Cần Thơ trong hành trình 8 năm vì sức khỏe nhân dân miền Tây
- Xét nghiệm HIV, viêm gan B và giang mai ngay trong lần khám thai đầu tiên
- Sở Y tế TP Cần Thơ công bố quyết định về công tác cán bộ
- Xét nghiệm HIV, viêm gan B và giang mai ngay trong lần khám thai đầu tiên
Khoa học & Công nghệ
- Khoa học thường thức
- Sản phẩm mới
- Thủ thuật
- CanTho Plus - Ứng dụng đa nền tảng, giúp khán giả dễ dàng tiếp cận các nội dung số chất lượng cao từ Báo và Phát thanh, Truyền hình Cần Thơ
- Đã là người miền Tây thì không thể bỏ qua Awesome Immersive Tour
- ICT Sài Gòn mang Mini PC đến gần hơn với mô hình văn phòng hiện đại
- Hợp tác chiến lược “3 nhà” tạo đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Chuyển đổi số
Văn hóa - Giải trí
- Văn hóa - Nghệ thuật
- Xem-Nghe-Đọc
- Sáng tác - Biên khảo
- Điện ảnh Việt 2025: Thắng nhiều mà thua cũng lắm!
- “Chợ đen thời tận thế”
- Lan tỏa nét đẹp văn hóa “Vùng đất con người Cần Thơ”
- Xem cải lương và chiếu phim miễn phí tại Trung tâm Văn hóa, Nghệ thuật TP Cần Thơ
Thể thao
- Bóng đá
- Môn khác
- Thể thao - Cuộc sống
- VĐV Cần Thơ góp 2 trong số 13 HCV đoàn Việt Nam giành thêm trong ngày
- ASEAN Para Games lần thứ 13: Trần Văn Mốm - Niềm hy vọng của thể thao người khuyết tật Cần Thơ
- Thủ tướng gửi thư chúc mừng Đội tuyển bóng đá nam U22 và Đội tuyển nữ Futsal quốc gia Việt Nam giành Huy chương Vàng SEA Games 33
- Đoàn Việt Nam có thêm 16 HCV
Du lịch
- Khám phá
- Ẩm thực
- Góc lữ hành
- Workshop trải nghiệm văn hóa bản địa
- Định hướng để du lịch làng nghề phát triển bền vững
- Điểm đến an toàn, thân thiện, giàu bản sắc
- Lãnh đạo TP Cần Thơ làm việc với Tạp chí Heritage của Vietnam Airlines
Media
- Video
- Longform
- Infographics
- Bất động sản - Đô thị
- Nông dân làm giàu

Dòng sự kiện

Nhiệt liệt chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng!
Cần Thơ năng động và phát triển
Đại hội Đảng các cấp (nhiệm kỳ 2025 - 2030)
TÁC PHẨM DỰ THI BÚA LIỀM VÀNG NĂM 2025

Đọc báo giấy Online Bảng giá quảng cáo - Đặt báo VĂN HÓA - GIẢI TRÍ > Sáng tác - Biên khảo 20/05/2017 - 14:33 Chia sẻ Facebook Đôi điều về vở cải lương “Nửa đời hương phấn”

Vở cải lương "Nửa đời hương phấn" của hai cố soạn giả Hà Triều- Hoa Phượng hơn nửa thế kỷ qua vẫn được người mộ điệu trọn lòng yêu mến. Đến độ, nhiều người thuộc làu từng bản ca, lớp diễn, tình tiết nhưng vẫn coi, và vẫn thấy hay. Tuy nhiên, vở diễn "Nửa đời hương phấn" vẫn còn những câu chuyện "bên lề" khá thú vị.

Hơn cả một vở tuồng

Vở cải lương là chuyện buồn của The, lên thành phố tìm việc làm nuôi gia đình nhưng bị dụ dỗ, sa vào nghề "buôn phấn bán hương" với cái tên Hương. The có mối tình với chàng trai tên Tùng nhưng bị anh trai của Tùng là Hai Cang ngăn trở. Trớ trêu, Tùng sau này cưới Diệu mà không biết cô là em gái của Hương. Buồn đời, Hương quy y cửa Phật. Sau khi biết được những ẩn ức của Hương, Tùng cùng vợ và mẹ đến chùa khuyên Hương hoàn tục. Bỏ qua mọi lời khẩn cầu, Hương quyết tìm quên "nửa đời hương phấn" trong chiếc áo nâu sòng cùng những lời tụng niệm- "Nửa đời hương phấn hư hao. Nửa đời còn lại gửi vào thiền môn".

Mẹ con cô Hương (The) trong vở "Nửa đời hương phấn" do các thí sinh chương trình "Hạt ngọc mùa vàng" (VTV Cần Thơ tổ chức) biểu diễn.

Ra đời vào cuối thập niên 1950, "Nửa đời hương phấn" đã tạo nên cơn sốt cho đoàn Thanh Minh- Thanh Nga. Vai The (Hương) dành cho những ngôi sao sáng như Út Bạch Lan, Thanh Nga rồi sau này là Phượng Liên, Bạch Tuyết Bởi để thể hiện một cô gái làm nghề kỹ nữ nhưng giàu lòng tự trọng, hiếu thảo và nếm trải cay đắng mùi đời là điều không phải dễ. Một vai diễn khác cũng đắt giá là Tùng- người yêu và cũng là em rể của Hương. Những kép đẹp, diễn mùi từng đảm trách vai này là Thanh Sang, Hữu Phước, Hùng Cường Đặc biệt, vai Diệu trong "Nửa đời hương phấn" đã giúp nghệ sĩ Lệ Thủy đoạt giải Thanh Tâm danh giá vào năm 1964, khi bà mới tròn 16 tuổi.

Từ một vở cải lương hay, các nghệ sĩ đã chuyển thể ra nhiều loại hình nghệ thuật khác. Năm 1961, vở được chuyển thể thành phim điện ảnh với tên gọi "Bẽ bàng". Đây là những thước phim đen trắng 16 ly của đạo diễn Thái Thúc Nha. "Kỳ nữ" Kim Cương được chọn vào vai Hương bên cạnh các diễn viên khác như Lan Anh vai Diệu, La Thoại Tân vai Tùng, Ngọc Phu vai Cang Báo chí thời này thuật lại, nghệ sĩ Kim Cương vốn gắn với những vai diễn phụ nữ chịu khổ hạnh, tủi cực nên vào vai Hương rất đạt, lấy nước mắt khán giả. Tài tử La Thoại Tân thì thu hút bởi vẻ đẹp trai, diễn tốt. Vai Diệu của nghệ sĩ Lan Anh tuy chưa tròn nhưng bù lại khán giả mến cô vì nhan sắc "sáng sân khấu". Vở diễn đã từng nhiều lần được chuyển thể sang thoại kịch. Gần nhất, năm 2015, sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh dàn dựng trên sân khấu kịch với sự tham gia của các nghệ sĩ Ái Như, Thành Hội, Ngọc Ánh và cũng rất ăn khách.

Ở khía cạnh văn hóa, vở "Nửa đời hương phấn" chinh phục người xem bởi sự gần gũi, dân dã nhưng đậm chất văn học trong câu từ của từng nhân vật. Ví như đoạn ông bà Sáu- cha mẹ cô The đối đáp: "Lóng rày tôi ăn cau khô không chứ có ăn cau tươi đâu mà dao với kéo. Ông muốn làm gì ra sau bếp lấy con dao phay ở trỏng kìa"- "Chuốt viết chì chứ bộ thọc huyết heo sao lấy dao phay?". Hay đoạn ông Sáu đứt ruột mắng con: "Tại sao mày lên Sài Gòn mày có thêm cái tên Hương? Tên The ba má đặt cho con nó quê mùa xấu xí lắm phải không con? Mày liệng bỏ tên The chẳng khác nào mày liệng bỏ một quãng đời trong sạch của mày. Mày lượm cái tên Hương đẹp đẽ từ đâu đó để thay vào, mày dùng cái tên đẹp đẽ thơm tho kia để bắt đầu quãng đời xấu xa thúi nát".

Lẽ thường, có chuyện soạn giả chuyển thể cải lương từ các tác phẩm văn học; song "Nửa đời hương phấn" thì ngược lại. Năm 1989, xúc cảm trước vở tuồng này, nhà văn Mặc Tuyền đã phóng tác thành tiểu thuyết cùng tên, do NXB Long An ấn hành, in đến 6.200 cuốn, nay trở thành "sách hiếm". Rõ ràng, từ một câu chuyện sân khấu kịch tính, lấy nước mắt người xem nhưng hơn cả một vở tuồng, sức lan tỏa của "Nửa đời hương phấn" cho thấy tài hoa của bộ đôi tác giả Hà Triều- Hoa Phượng.

Chuyện "hậu đài"

Trong cuốn tiểu thuyết "Nửa đời hương phấn" của tác giả Mặc Tuyền, phần cuối quyển sách có gần chục trang in lại bài viết "Tiếng gọi thầm" của cố soạn giả Kiên Giang- Hà Huy Hà, kể về "hậu đài" của vở tuồng nức tiếng này.

Bìa quyển tiểu thuyết "Nửa đời hương phấn" của tác giả Mặc Tuyền.

Cần nói thêm, nhà thơ Kiên Giang là soạn giả thường trực của đoàn Thanh Minh, rồi sau là Thanh Minh- Thanh Nga (thập niên 1950- 1960). Theo lời kể của soạn giả Kiên Giang, thời điểm đó xã hội Sài Gòn nổi lên một bộ phận người ăn chơi, xa hoa, trụy lạc; trong khi vùng nông thôn thì nghèo khổ, lầm than, dân quê sống không nổi. Bởi vậy, một số phụ nữ lên thành tìm kế sinh nhai, nuôi sống gia đình. Chốn thị thành ngàn muôn cạm bẫy, khiến không ít người sa chân, lầm đường lỡ bước. "Đủ hạng Tú bà và ma cô, ma cạo đã khai thác có bài bản cái kỹ nghệ mua bán thân xác những cô gái nạn nhân của chúng"- soạn giả Kiên Giang thuật lại. Xót xa cho những phận đời như thế, nhóm soạn giả thường trực (gồm 10 người) đã họp và gợi ý cho soạn giả viết các vở tuồng về đề tài này. Cuối cùng, "trọng trách" được giao cho bộ đôi soạn giả đang ăn khách là Hà Triều- Hoa Phượng. Mấy tháng sau, chuyện đời truân chuyên của cô Hương (The) được gửi gắm trong xấp kịch bản dày 60 trang, với tên gọi "Vợ tôi là đĩ".

Theo lời kể cố soạn giả Kiên Giang, ông có quen một cô gái có tên giả là Lý Lệ Hằng. Ban ngày cô vẫn giữ vẻ gái quê thuần hậu, giỏi văn chương, nhưng ban đêm cô "hành nghề" trong một số khu biệt thự cao cấp. Ông đã quyết định cho cô Lệ Hằng xem kịch bản này; và chính cô đã khóc như mưa trên từng trang bản thảo vì "đọc trang nào cũng thấy mình trong đó". Nhưng gấp quyển kịch bản, ngắm nhìn tựa vở "Vợ tôi là đĩ", cô Lệ Hằng / ngập ngừng: "Tội nghiệp chúng em mà! Nhà văn, nhà thơ nỡ nào gọi chúng em là đĩ sao?...". Cố soạn giả Kiên Giang thừa nhận: "Tiếng khóc uất nghẹn và câu hỏi của Hằng làm cho tôi bối rối, xót xa".

Vậy rồi, sau một đêm trăn trở với tựa kịch bản, soạn giả Kiên Giang băn khoăn giữa "Nửa đời hoa" và "Nửa đời hương phấn" sau hàng chục cái tựa khác bị loại bỏ. Ông đem lại cho cô Lệ Hằng coi, cô mỉm cười: "Em sẽ làm lại phân nửa đời hoa còn lại, sau khi chấm dứt nửa đời hương phấn của em". Hiểu ý, soạn giả Kiên Giang đã đặt tên cho kịch bản của Hà Triều- Hoa Phượng là "Nửa đời hương phấn".

Soạn giả Kiên Giang kể thêm, ngay khi ra mắt, vở tuồng này đã chiếm kỷ lục về doanh thu và số khán giả tràn ngập trong nhiều năm. Bài ca và dĩa nhựa được phổ biến khắp từ thành thị tới thôn quê. Điều thú vị là rất nhiều cô gái bị ép làm kỹ nữ phải lén đi xem tuồng vì bọn ma cô và tú bà cấm cản. Lần gặp lại sau này, cô Lệ Hằng đã cám ơn soạn giả Kiên Giang và hai soạn giả Hà Triều- Hoa Phượng vì đã cứu đời cô bằng một vở cải lương. Cô nói rằng, tình tiết vở giống hệt đời cô và vô vàn cô gái khác. "Em đã khóc nửa đời hương phấn của em trong nửa đời hương phấn trên sân khấu. Bây giờ em đã gạt nước mắt"- soạn giả Kiên Giang thuật lại lời nói của cô Lệ Hằng. Rồi ông cảm tác thành thơ:

"Nửa đời hương phấn còn hương

Khi em cất bước hoàn lương trở về

Tóc huyền giắt lại trâm thề

Gởi hương phấn lạt trả về lầu xanh"

* * *

Thế mới biết, cải lương thật sự hoán cải, hướng thiện hoàn lương những cuộc đời lầm lỡ bằng những câu chuyện thật gần gũi nhưng nhiều thâm ý.

Đăng Huỳnh

Chia sẻ bài viết

Chia sẻ Facebook

BÌNH LUẬN Ý kiến của bạn Gửi ý kiến

*Email (không hiển thị trên trang):

*Họ tên (hiển thị trên trang):

Vui lòng nhập mã xác nhận vào ô bên dưới. Nếu bạn không đọc được, hãy Chọn mã xác nhận khác.

Gửi Đọc thêm

Điện ảnh Việt 2025: Thắng nhiều mà thua cũng lắm!
“Chợ đen thời tận thế”
Khi điện ảnh AI và ảo thuật cùng kể câu chuyện bảo vệ môi trường
Tái hiện di sản văn hóa Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm người Khmer tại Hà Nội
Lan tỏa nét đẹp văn hóa “Vùng đất con người Cần Thơ”
Xem cải lương và chiếu phim miễn phí tại Trung tâm Văn hóa, Nghệ thuật TP Cần Thơ
Đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, văn minh đô thị
Giới trẻ tìm giải pháp phát triển văn hóa đọc
Lắng đọng vở cải lương “Người mẹ và thanh gươm”
"Gen Alpha và áp lực thành tích"

Tiêu điểm

Lan tỏa nét đẹp văn hóa “Vùng đất con người Cần Thơ”
Xem cải lương và chiếu phim miễn phí tại Trung tâm Văn hóa, Nghệ thuật TP Cần Thơ
Giới trẻ tìm giải pháp phát triển văn hóa đọc
Mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc - Di tích quốc gia đặc biệt
Nhạc Việt sôi động dịp cuối năm
Nhiều hoạt động vui chơi giải trí tại Khu đô thị Nam Long II

Đọc nhiều

85 năm, sáng mãi ngọn lửa Nam Kỳ khởi nghĩaBài cuối: Viết tiếp hào khí Nam Kỳ khởi nghĩa
[INFOGRAPHICS] Tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách Trung ương thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa
[INFOGRAPHICS] Ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về phát triển văn hóa toàn diện các cấp giai đoạn 2025-2030
Trung tâm Văn hóa, Nghệ thuật TP Cần Thơ dựng vở cải lương mới
Lễ hội Văn hóa Sông nước Cần Thơ khai mạc tối 27-12
Lắng đọng vở cải lương “Người mẹ và thanh gươm”

Văn hóa - Nghệ thuật

Điện ảnh Việt 2025: Thắng nhiều mà thua cũng lắm!
“Chợ đen thời tận thế”
Tái hiện di sản văn hóa Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm người Khmer tại Hà Nội
Lắng đọng vở cải lương “Người mẹ và thanh gươm”
Mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc - Di tích quốc gia đặc biệt

Xem-Nghe-Đọc

Lan tỏa nét đẹp văn hóa “Vùng đất con người Cần Thơ”
“Hoàng tử quỷ” - Phim có chiều sâu nhưng thiếu đột phá
Giai điệu vỗ về
Nghĩa tình giữa nhịp sống đô thị trong “Lẹ không trễ tàu”
Cảm hứng từ âm nhạc dân gian

ĐỒNG HÀNH CÙNG DOANH NGHIỆP

RAO VẶT NHÀ ĐẤT HỌC HÀNH XE ĐIỆN TỬ VIỆC LÀM KHÁC

Sơn giả gỗ - Giải pháp kiến tạo không gian sang trọng, bền đẹp
THƯ MỜI THAM GIA THI TUYỂN PHƯƠNG ÁN KIẾN TRÚC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG NHÀ Ở CHUNG CƯ KIM CƯƠNG ĐỎ - CARA LEGEND
THÔNG BÁO
Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ: Thông báo tuyển dụng viên chức đợt 2 năm 2025
Sim đẹp Gá rẻ tại Cần Thơ - Giá gốc chỉ 250k/ Sim
THÔNG BÁO (V/v truy tìm vật chứng)
THÔNG BÁOVề việc tìm người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án
THÔNG BÁOVăn phòng công chứng Bùi Quang Nhơn
Xây nhà trọn gói tại Cần Thơ: Giải pháp tối ưu cho nhu cầu an cư hiện đại
Thông báo tuyển dụng
BẢNG GIÁ QUẢNG CÁO TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ - TRANG TIẾNG VIỆT
BẢNG GIÁ QUẢNG CÁO TRÊN BÁO IN CẦN THƠ