Đới đứt Gẫy Hoạt động Điện Biên – Lai Châu Và Tiềm Năng địa Nhiệt ...

I. GIỚI THIỆU

Đới đứt gãy kiến tạo hiện đại Điện Biên - Lai Châu (Hình 1A) đã được nghiên cứu dưới nhiều góc độ, như vai trò kiến tạo, đánh giá nguy cơ động đất, tai biến trượt lở, … [5, 8]. Tuy nhiên, việc nghiên cứu mức độ biến dạng phục vụ đánh giá tiềm năng địa nhiệt chưa được đề cập. Địa nhiệt là một nguồn năng lượng sạch và nhiều tiềm năng, đồng thời, nhu cầu về năng lượng đang là vấn đề cấp bách của nước ta, đặc biệt là ở khu vực miền núi. Như chúng ta đã biết, địa nhiệt thoát ra từ lòng đất nhờ hoạt động magma hoặc liên quan với hoạt động đứt gãy - nơi vỏ Trái đất bị dập vỡ, tạo điều kiện cho nhiệt trong lòng đất thoát ra với lượng lớn. Hiện nay, năng lượng địa nhiệt đang là nguồn năng lượng hết sức quan trọng, trong đó có việc sử dụng hơi nước quay tuốc bin trong nhà máy nhiệt điện đã được thực hiện ở nhiều nước trên thế giới. Phần lớn nguồn địa nhiệt này liên quan đến các đới đứt gãy hoạt động, song ở nước ta chưa có các nghiên cứu đề cập tới vai trò của các đới đứt gãy hoạt động trong việc cung cấp năng lượng địa nhiệt. Bài báo này, trên cơ sở nghiên cứu mức độ hoạt động của đới đứt gãy Điện Biên - Lai Châu tiến hành đánh giá tiềm năng địa nhiệt trong trũng Điện Biên, làm cơ sở khoa học cho việc xem xét xây dựng nhà máy điện địa nhiệt ở khu vực này.

II. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHẤT ĐỚI ĐỨT GÃY ĐIỆN BIÊN - LAI CHÂU

Đứt gãy Điện Biên - Lai Châu (Hình 1A) có hướng gần bắc-nam, dài khoảng 500 km, bắt đầu từ lãnh thổ Trung Quốc cắt qua Việt Nam và kéo sang lãnh thổ Lào. Hoạt động dịch chuyển của đứt gãy làm biến dạng vỏ Trái đất để lại vùng dập vỡ, nơi rộng nhất đạt tới 10 km gắn liền với cấu trúc của trũng Điện Biên [7]. Bên cạnh đó, tại vùng nghiên cứu, quy mô bề rộng của đới biến dạng không chỉ phụ thuộc vào hệ thống đứt gãy Điện Biên - Lai Châu, mà còn phụ thuộc vào hệ thống đứt gãy phương TB-ĐN có trong khu vực [8]. Sự tác dụng đồng thời của hai hệ thống đứt gãy này tạo nên đới dập vỡ rộng lớn (trũng Điện Biên, Hình 1B).