Dứa Dại Không Gai - Khung

Trang chủ » Dứa Dại Không Gai » Dứa Dại Không Gai - Khung

Có thể bạn quan tâm

19/8/16

Dứa dại không gai

Nghe Bà Cầu hát xẩm Dứa dại không gai Chúng anh nghĩ rằng cây dứa dại không gai Ai ngờ thì gai dứa lại dài hơn chông Em dối anh, em chửa có chồng. Nói dối anh em chửa có chồng Hỏi con đâu có cô mình bế minh bồng trên tay Hỏi cái gì nó lù lù trước ngực cô nàng may Oản tẻ hay cặp bánh dày Vừa trắng vừa xinh Nhắc thì coi qua, em nom thấy nó hữu tình Nhác coi qua thời nom thấy hữu tình Ướm hỏi cô mình, của lạ hay là của quen Vào đây ngó cái anh xem Muốn bạc hay muốn tiền Chả tiếc cô mình làm chi Anh cứ khuyên em chớ để nó làm gì Khuyên mấy em chớ để làm gì nữa Một mai xốc xa xốc xếch xộc xà xộc xệch Chả còn gì là cái xuân xanh Cứ nghe anh chơi xuân mát ruột nó mát lại lành Nghe mấy anh, chơi xuân mát ruột càng lành Nam bức mành mành, thỏa lược các cô mình xem Anh cứ chơi cho gãy khóa long then Chơi cho mà oản tẻ, đi tìm cái cậu chuối xanh Chả nghe anh mát ruột nó mà lành. * Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long có một bài viết về bài xẩm Dứa dại không gai, (trích) “Dứa dại không gai” - dân dã, bạo đến bất ngờ
Trò chơi “Bắt chạch trong chum” . tranh dân gian (*)
Nhớ lần về ghi âm những làn điệu và bài hát xẩm của nghệ nhân Hà Thị Cầu chúng tôi đã không khỏi ngạc nhiên và có một buổi “sống trong xẩm” ngập tràn tiếng cười vì cái sự “tế nhị” ấy cứ thế toạc toàng toang theo từng lời hát của người nghệ nhân tài ba ấy. Sự thể là thế này, cầm lấy cây đàn nhị, nghệ nhân Hà Thị Cầu kéo những giai điệu rất hóm hỉnh, vui tươi trên làn điệu xẩm Huê tình - làn điệu luôn gắn với đề tài tình yêu đôi lứa - rồi cố tình véo cái giọng đanh, sắc gọn cong lên ngay từ đầu: Dứa dại không gai Chúng anh nghĩ rằng cây thì dứa dại nó không gai Không ngờ thì gai dứa lại dài hơn chông Em nói dối anh em chửa có chồng. Tất nhiên đây chỉ là sự mào đầu, nhưng cũng là cái cớ để cho nghệ nhân giới thiệu nội dung chính của bài xẩm. Ấy chính là câu chuyện một chàng trai ham của lạ bắt gặp “gái một con” lại đương thì cho con bú nên nom cứ căng tròn nhựa sống. Anh chàng tưởng chừng cô nàng ẵm con ấy là một cây dứa dại để có thể tự do “hái” cho thỏa khát khao. Song, chàng cũng nhận ra ngay rằng, dù có là dứa dại thì cũng chẳng hề dễ “chơi” vì chàng đâu có ngờ “gai dứa dại lại còn dài hơn chông”. Song đó chỉ là sự vào đầu, nên dù “dài hơn chông” không dễ hái nhưng chàng cũng không chịu bỏ cuộc. Ngay sau khi dứt lời thì đoạn nhạc dạo mở phía đầu (còn gọi là lưu không) lại xuất hiện, rồi vẫn cái giọng kiểu giễu cợt nhưng rất đáng yêu (chứ không phải kiểu giễu cợt cái sự đời trái ngang như nhiều bài xẩm khác) nghệ nhân Hà Thị Cầu tiếp tục phân bua: Nói dối anh em chửa có chồng Hỏi con đâu cô mình bế mình bồng trên tay rồi ngay sau đó mới dám mạnh gan để: Hỏi cái gì lù lù trước ngực cô nàng bay Oản tẻ hay cặp bánh dầy, vừa trắng vừa xinh Nhác thì quay qua anh nom thấy nó hữu tình. Sau một đoạn nhạc dạo, người nghệ nhân lại cất tiếng hát, nhưng theo xu hướng ngày càng “sốc” hơn: “Nhác thì quay qua anh nom thấy nó hữu tình Ướm hỏi các cô mình, của lạ hay là của quen?” rồi bạo gan: “Em nhích vào đây cho anh bóp cái anh xem”. Quá “sốc”! Anh chàng này bạo miệng quá còn dám nói được cả cái từ “bóp” đầy tế nhị ấy, thật chẳng ý tứ chút nào! Nhưng không, hãy đừng “sốc” vội, vì mục đích cuối cùng của chàng trai trong bài hát này là tán được cô gái và được thỏa thuê với những hân hoan đầy tính bản năng nên chàng còn “liều” hơn nữa trong lời ăn tiếng nói. Đã dám diễn đạt bằng cái “động từ mạnh” ấy rồi thì chắc chắn chàng trai đã tới độ khát khao và thể hiện quyết tâm muốn đạt được! Vì thế mà chàng chẳng nề hà hỏi ngay xem cô nàng muốn gì: Muốn bạc hay muốn tiền chả tiếc cô mình làm chi và rồi thì anh còn chêm thêm câu có vẻ như một lời khuyên chân tình: Anh cứ khuyên em chớ để nó mà làm gì rồi lại tiếp tục giãi bày, phân tích rằng: Lỡ một mai xốc xa xốc xếch, xộc xà xộc xệch thì sẽ Chả còn gì là cái thì xuân xanh. Có lẽ là đã lên đến cực điểm của sự “sốc”, việc xuất hiện một loạt từ láy có vần mở đầu là x (xốc xa xốc xếch, xộc xà xộc xệch) một cách dồn dập cũng là một đặc biệt trong cách dùng chữ. Nó tạo cảm giác đầy ấn tượng khiến người nghe và rất có thể là cả đối tượng tiếp nhận nữa (ở đây là cô gái trong bài hát) có một cảm giác bồn chồn muốn hướng tới sự tán tỉnh tiếp theo của chàng trai. Và vì thế mà chàng đã đầy tự tin để đưa ra một chân lý rằng: Em cứ nghe anh chơi cho mát ruột nó lại lành. Giai đoạn này chính là cao điểm của bài xẩm, cũng chính là thời điểm để chàng trai khoe khoang về tài năng “chăn gối” của mình, chàng đã đầy tự tin “hùng biện” trước cô gái rằng: Nam bức mành mành thoả lược cho các cô mình xem (ý nói đây sẽ là dịp để các cô thoả thuê ngắm chàng và “tận hưởng” sự kỳ diệu của tình yêu). Vẫn chưa hết, chàng chả ngại ngần gì nữa, đầy tự tin để khẳng định bản lĩnh yêu đương của mình khi nói rằng: Anh cứ chơi cho gãy khoá long then Chơi cho oản tẻ đi tìm lấy cậu chuối xanh. Và tới giờ thì âm nhạc cùng lời ca mới dịu đi bằng một lời khuyên răn mang tính kết luận rằng: Chả nghe anh trong dạ nó không đành. Rồi chàng trai lại tiếp tục tái khẳng định lại bản lĩnh trong yêu đương rằng: Anh cứ chơi cho gãy khoá long then Chơi cho oản tẻ đi tìm lấy cậu chuối xanh. Và “kết luận” cuối cùng trước khi kết thúc bài cũng đầy ẩn ý: Cho nên tôi lại tung hoành. Thực là một lời ca đầy thú vị, với những ca từ ấy nếu là lần đầu tiên tiếp cận sẽ có cảm giác rất bạo miệng dễ khiến người ta bất ngờ đến ngỡ ngàng. Thu âm bữa ấy, chúng tôi còn không quên hỏi vui nghệ nhân Hà Thị Cầu rằng: “Bu ơi thế oản tẻ là bánh dầy hả bu?”, nghệ nhân trước khi trả lời bao giờ cũng nguýt một cái bằng tiếng và đôi mắt thì như kiểu liếc lên rất hóm hỉnh và đọc câu thơ: “Oản tẻ là cặp bánh dầy, vừa trắng lại vừa xinh” làm câu trả lời. Hỏi tiếp: “Thế còn chuối xanh là gì hả bu?” - nghệ nhân Hà Thị Cầu lần này nguýt dài hơn, cất tiếng đánh gọn một cái rất nhanh: “Là cái ấy ý” và không quên xéo đôi mắt lườm chúng tôi một cái. Chúng tôi được phen cười hả hê. Xin đừng nghĩ các cụ mình bạo miệng hay ăn nói thô tục mà nên hiểu theo cách các cụ trò chuyện là những cuộc trò chuyện dân gian, hết sức dân dã với những đối tượng thuộc tầng lớp nông dân, nhân dân lao động. Họ phải dùng những lời ca dễ hiểu, dễ nhớ ấy mới thu hút được sự chú ý của khán giả mới mong “rút được hầu bao” của họ khi hành nghề kiếm sống. Vì thực tế trong hầu khắp các cuộc trò chuyện mà bản thân tôi được trực tiếp với các nghệ nhân hát xẩm “xịn” như Hà Thị Cầu hay Nguyễn Văn Khôi (ở Hà Đông, mới mất) thì các cụ ăn nói rất thẳng, nói toạc, không giấu giếm gì nhưng cách nói thì vô cùng hóm hỉnh. Hơn nữa phần ca từ trong bài “Dứa dại không gai” khi được cất lên bằng những giai điệu xẩm bao trùm toàn bộ lên nó là một tính chất hóm hỉnh, dí dỏm, mang xứ mệnh dâng tiếng cười góp vui cho cuộc đời. Yếu tố độc đáo nhất trong hát xẩm khi đề cập tới chuyện phồn thực là cách nói năng thẳng, nhưng rất hóm hỉnh, dân dã, điều này đã tạo sự khác biệt với đề tài phồn thực trong nhiều bài dân ca thuộc các loại hình dân ca khác. Bởi ở những loại hình ấy điểm chủ đạo chính là sự tế nhị, hóm hỉnh mang tính trang nghiêm vì gắn liền với nghi lễ tín ngưỡng mang tính phồn thực, ở xẩm cách thể hiện hết sức dân dã, sử dụng nhiều ca từ cực “mạnh”, nói theo ngôn ngữ hiện đại là ca từ gây sốc. Nhưng sốc ở đây không gây phản cảm mà là “sốc có văn hoá” càng làm tăng thêm sự độc đáo. Chẳng hạn nếu như trong nghi lễ tín ngưỡng, tả cảnh âm dương đang hoà vào một thì các cụ sẽ dùng thế này: “Gọng giậm mà anh cứng, anh đè là đè giếc rô” (trống quân Mó cá trong nghi lễ phồn thực ở Vĩnh Phúc - Phú Thọ) còn trong hát xẩm thì nói toạc (nhưng toạc không có nghĩa nói trần tục cái sinh thực khí nam hay sinh thực khí nữ hay những từ dung tục mô tả cảnh giao hoan) mà cũng chỉ dám dừng lại ở mức: “Anh quyết chơi cho gẫy khóa long then, chơi cho oản tẻ đi tìm chuối xanh”. Chả trách khi xưa tại sao các ông trùm gánh xẩm dù là người thiệt phận, thường hỏng đôi mắt song vẫn luôn có nhiều liền bà con gái chết mê chết mệt mà nguyện đi theo gánh hát suốt cuộc đời! Đề cao yếu tố phồn thực tựa như một điều gì đó thiêng liêng cũng là sự hướng tới quy luật âm - dương của con người và vũ trụ, vì thế nó được hiện hữu nhiều trong văn hoá truyền thống, nhất là những nét văn hóa cổ xưa. Những bài dân ca về phồn thực chủ yếu được sinh ra để gắn liền với nghi lễ tín ngưỡng nhưng riêng hát xẩm lại phục vụ nhu cầu giải trí đơn thuần. Vì thế nên nó rất “bạo”. Nguyễn Quang Long (trích lại từ: Tiền phong) ----- (*) Trò chơi “Bắt chạch trong chum” ở Vĩnh Phúc: Tham gia trò chơi là những đôi nam nữ. Họ phải vừa ôm nhau vừa bắt chạch. Đôi nào bắt được trước thì thắng. Nghe lại Dứa dại không gai do nghệ sĩ Tô Minh Cường thể hiện Posted by at 23:49 Labels: Dân ca, Hát xẩm

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Mẹo Comment

Chú ý: chỉ cần dán link vào, không cần gõ thẻ khi postHình (file có đuôi jpg, jpeg, png, bmp, gif ), Nhạc (file có đuôi mp3 hoặc từ trang web nhaccuatui), Video (từ Youtube) Đổi cỡ, màu chữ: [color="red"][size="20"] chữ cỡ 20 màu đỏ [/size][/color](màu dùng mã hexa hoặc tiếng Anh: red, blue, green, violet, gold ..)Giới thiệu link: <a href="link"> tên link </a>Chữ đậm <b> chữ đậm</b>Chữ nghiêng: <i> chữ nghiêng </i>Chèn Yahoo smiley (click Chèn emoticons để xem phím tắt)Đã thêm mấy smiley nhưng chưa rảnh thêm vào bảng chèn. Phím tắt::-/ bối rối ;) nháy mắt ;;) đá lông nheo:"> thẹn :X yêu thế =(( tan nát cõi lòngChú ý Nếu nút Trả lời ko hoạt động, xin chịu khó lên thanh địa chỉ, gõ thêm vào cuối (ngay sau html) ?m=1 rồi nhấn Enter, nút Trả lời sẽ ok. (29/11/18)

Chèn Emoticons :)) :D :p :) :( :-o :-* =)) :(( :-? :-h ~o) @};- :D [-X =D> *-:) B-) X( :@)

Bài đăng Mới hơn Bài đăng Cũ hơn Trang chủ Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)

Blog Search

Bài

  • ▼  2016 (221)
    • ▼  tháng 8 (34)
      • Suối nguồn Tân nhạc 3. Thời phân li (1954 - 1965)
      • Suối nguồn tân nhạc 2. Thời kì phát huy (1945 - 1954)
      • Tranh Lưu Công Nhân
      • Ngựa phi đường xa , Lê Yên
      • Nhớ nhung Thẩm Oánh
      • Trời xanh thẳm
      • Suối nguồn tân nhạc 1. Thời phôi thai (1938 - 1945)
      • Ca Huế
      • Nỗi lòng . Nguyễn Văn Khánh
      • Mục lục Nhạc ngoại lời Việt
      • Dứa dại không gai
      • Mục lục
      • Mục lục các bản nhạc phổ thơ (xếp theo tên tác giả)
      • Chiếc khăn rơi . Doãn Nho
      • Parler a mon pere . tranh Paula Modersohn-Becker
      • Hoa sữa
      • Phong Kiều dạ bạc
      • Nghệ thuật ngâm thơ trong truyền thống Việt Nam
      • Ca trù - một nghệ thuật độc nhất vô nhị
      • Một số sách hay
      • Danh sách bài viết trong mục IT
      • Mục lục Những bản nhạc phổ thơ
      • Simon & Garfunkel . Make Love Not War
      • Đã qua một ngày không gọi nhau
      • Mục lục Những bài thơ được phổ nhạc
      • Sương mờ
      • Je ne suis que de l'amour . Nicole Croisille
      • Biển độc
      • Mê thảo - Thời vang bóng
      • Lữ khách trong mưa
      • Giới thiệu một số tự điển chữ Hán và cách tra tự điển
      • Bridge Over Troubled Water
      • "Hán -Việt" và "thuần Việt"
      • Dân ca Quan họ
MUC LỤC

Còm

Blogs

  • BBC Tiếng Việt 'Tôi đã đưa tin về 40 cuộc chiến tranh nhưng chưa từng thấy năm nào đáng lo ngại như 2025' 1 giờ trước
  • Tôi thích đọc “Hải Nam phong quan” và hiệu quả được hé lộ sau tuần đầu tiên 8 giờ trước
  • văn việt Nơi đất lành chim đậu 10 giờ trước
  • sputnikedu.com 开云体育剖析-切尔西转会禁令风暴全景解读：蓝军面临的历史性考验 18 giờ trước
  • Da Màu Chân Dung Người Lính Việt Nam Cộng Hòa trong và ngoài Trại Giam Tù Cải Tạo của Cộng Sản: Cựu Chiến Binh Không Quân Trần Tam Tiệp và Trung Tâm Văn Bút Hải Ngoại (kỳ chót)) 20 giờ trước
  • Inrasara.com Hani-35. NHÀ THƠ ĐI ĐÒI NỢ 1 ngày trước
  • Đọt Chuối Non Hallelujah (Vietnamese and English) 1 ngày trước
  • Nhị Linh Lịch sử của nạp bản 1 ngày trước
  • LÊ THIẾU NHƠN Con lừa bước vào ngụ ngôn 1 ngày trước
  • Hươngkiềuloan – T.Vấn & Bạn Hữu THỐNG KÊ CỦA UNHCR VỀ NGƯỜI VIỆT VƯỢT BIỂN 1 ngày trước
  • Chuyện linh tinh Thư viện Quốc hội Pháp 2 ngày trước
  • VƯƠNG-TRÍ-NHÀN Nguyễn Huy Thiệp và 'Một thời văn học đã đi qua' - bài Dương Phương Vinh 2 ngày trước
  • TÌM HIỂU TỪ NGUYÊN Nhớ An Chi 2 ngày trước
  • Phe binh VH Tiểu Sử Cristiano Ronaldo – Biểu Tượng Của Ý Chí Khổ Luyện, Cỗ Máy Ghi Bàn Vĩ Đại Nhất Lịch Sử Túc Cầu Giáo 4 ngày trước
  • tây bụi Tình đời tay trắng (Life's Love Empty Handed) - Đài Phương Trang (1972) 5 ngày trước
  • Uyên Nguyên Uyên Nguyên: ‘Trên Núi Không Có Phật’* | Vai Trò Thiện Tri Thức Của Mọi Thời Đại 1 tuần trước
  • Làng Nam THẾ SỰ ĐUA TRANH NÓI DẠI KHÔN 3 tuần trước
  • Học Thế Nào Nghiên cứu dữ liệu bongdaso V-League (2006-2025) 3 tuần trước
  • Tuấn Khanh's Blog Đêm thấy ta cùng thác đổ 5 tuần trước
  • AiViet Nguyen Từ ngôn từ ra thế giới: Trí năng không gian, tuyến tiền tiêu tiếp theo của AI 1 tháng trước
  • E.E - Emprunt Empreinte - Mượn Dấu Thời Gian Lê An Thế 2 tháng trước
  • Trương Thái Du's Blog Nguồn gốc địa danh Côn Đảo 3 tháng trước
  • Quán Bựa TRIZ 40: MẸO SÁNGTẠO TRIZ [2] 6 tháng trước
  • Hơi Thở Của Vũ Trụ Anh Báo sẽ mất con mồi? - Thái độ "Phật giới" bồi hồi đón trông 11 tháng trước
  • sổ tay thường dân Dân Đức & Quan Đức 11 tháng trước
  • Góc Học Trò Raymond Lefèvre's orchestral music: timeless or will be forgotten? 1 năm trước
  • Nghiên cứu quốc tế Myanmar sẽ trở thành Triều Tiên thứ hai? 1 năm trước
  • Quán Nhạc Vàng Hoàn cảnh sáng tác bài “Mong Chờ” và chuyện tình trên sông Hương của nhạc sĩ Xuân Tiên: “Đàn ai buông tơ bên trăng sáng…” 2 năm trước
  • HieuMinh Duracore – mua o dau – giá bao nhiều – có tốt không – nó là gì 2 năm trước
  • Blog của 5xu Năm Mão nhắc chuyện con mèo của Schrödinger 2 năm trước
  • DVD thực hành blogspot Tiện ích đồng hồ điện tử có thứ, ngày, tháng, năm 3 năm trước
  • Quán Bựa Comment Archive QUÁN BỰA 8 MÙA XÈNGMẠNG :P13 4 năm trước
  • Những thằng già nhớ mẹ Trương Ngáo tức Người đi đòi nợ Phật 5 năm trước
  • tuan's blog Thông báo "chuyển nhà" 7 năm trước
  • ZetaMu Working paper on convexity of integrable systems 7 năm trước
  • BA SÀM 12.487. Tin Cập Nhật Thứ Tư 19/4 8 năm trước
  • Âm nhạc và đời sống Leo Rojas và Pan Flute 9 năm trước
  • Nezabudka Hồi ức và Suy nghĩ 6: Phụ lục 9 năm trước
  • Triết Học Đường Phố How to migrate your WordPress website to Cloudways for Free? 9 năm trước
  • Du Tử Lê NGƯNG THU - Thơ 9 năm trước
  • KHAI SÁNG Khuyến học: Phần 11 - Đẳng cấp địa vị đẻ ra các chí sĩ rởm 12 năm trước
  • Ykhoa.net
  • Home | Facts and Details
  • VOA
  • Gác Sách
  • Pháp Luân Công
  • Từ Thức. Paris
  • Dien dan
  • Tram đoc
  • VIET-STUDIES | Trần Hữu Dũng
  • Vườn CVA 5461
Hiển thị Tất cả

Tra

VN Từ Điển - Hội KTTĐ Từ Điển Việt Hán Nôm Hán Việt Từ Điển trích dẫn Đại Từ Điển Hán Việt Encyclopedia Britannica Longman Online Oxford Online Vdict Bach Khoa Toan Thu Co Han Van Phát âm (nhiều thứ tiếng) Vần Pinyin Learn To Speak Chinese - CCTV Chuyển đổi âm dương lịch

Tôi

Ảnh của tôi khung Xem hồ sơ hoàn chỉnh của tôi

Pageviews

Lên đầu Đến giữa Xuống cuối

Từ khóa » Dứa Dại Không Gai