File MSIX Là Gì? Tại Sao đây Lại Là Tương Lai Của Phần Mềm Trên ...

Có thể bạn quan tâm

File có đuôi .msix là file cài ứng dụng của Windows. Microsoft gần đây đã giới thiệu MSIX là giải pháp thay thế cho các định dạng đóng gói ứng dụng EXE, MSI và thậm chí cả AppX.

Wondows có nhiều định dạng file cài đặt

Windows hiện có 3 định dạng đóng gói ứng dụng cài đặt phổ biến gồm MSI, EXE và AppX. Có đuôi khác nhau nên chắc chắn chúng cũng có những khác biệt nhất định.

Trước hết, MSI (Microsoft Installer) là dạng file cài đặt đơn giản nhất. Nó sử dụng giao diện đồ họa cơ bản chỉ để cài và gỡ cài đặt, không có thêm tùy chọn bổ sung nào.

Về cơ bản, đây là tập hợp các file cài đặt được nén chứa toàn bộ dữ liệu cần thiết của một ứng dụng. File MSI không thể nhận biết liệu ứng dụng đã được cài từ trước hay chưa hoặc có thành phần nào bị thiếu. Nếu đã cài ứng dụng từ trước nhưng tiếp tục cài bằng bộ cài MSI, toàn bộ dữ liệu trước sẽ bị ghi đè lên. Lập trình viên thường đóng gói thành file MSI cho các ứng dụng đơn giản, không có tùy chọn nào cho người dùng (như driver hoặc dùng trong doanh nghiệp).

Khác với MSI, file cài đặt EXE (Executable) linh hoạt hơn và cũng phức tạp hơn. Nhà phát triển có thể thêm các tùy chọn cho người dùng trong quá trình cài đặt như ngôn ngữ, cài thêm add-on, nhận biết ứng dụng đã được cài từ trước và nhiều ưu điểm khác. File EXE cho phép tùy chỉnh đường dẫn cài đặt và thành phần nào được cài đặt. Nhà phát triển có thể thêm logo, điều khoản sử dụng hoặc trỏ đến website chào mừng sau khi cài xong. Do nhiều ưu điểm "màu mè" nên EXE ít được sử dụng trong môi trường doanh nghiệp.

Thứ ba là file cài đặt dạng AppX. File này dùng cho các ứng dụng Universal và chia sẻ một số đặc điểm của MSI như sự đơn giản, không quá rườm rà nhưng vẫn có một ít tùy chọn cho người dùng, nâng cấp ứng dụng dễ hơn và gỡ cài đặt "sạch sẽ" hơn.

File AppX cũng dựa vào công nghệ container cách ly với hệ điều hành nên sẽ an toàn hơn. Tuy nhiên, lập trình viên sẽ phải viết lại hoặc chuyển đổi nếu muốn ứng dụng MSI hoặc EXE của mình cài được thông qua AppX. Ngoài ra AppX chỉ tương thích với Windows 10, các phiên bản cũ hơn không chạy được.

MSIX là sự kết hợp giữa MSI và AppX

Tuy mang "hình hài" của MSI nhưng bên trong file cài đặt MSIX là những ưu điểm của AppX. Lập trình viên thậm chí có thể lên kịch bản cho việc cài đặt tự động. Công nghệ container giúp nâng cấp và gỡ cài đặt tốt hơn.

Từ góc độ người dùng, MSIX không khác gì MSI nhưng cách mà nó cài đặt ứng dụng được "vay mượn" từ AppX. Ứng dụng MSIX có thể phát hành ngoài Microsoft Store nên các lập trình viên cũng có thể phát hành dễ dàng hơn.

Một điểm rất đặc biệt khác của MSIX là hỗ trợ đa nền tảng. Bộ SDK do Microsoft cung cấp giúp lập trình viên phát hành ứng dụng MSiX cho cả iOS, macOS, Android, Linux và các bản Windows cũ hơn.

MSIX giúp gỡ ứng dụng "sạch" hơn

Khi cài đặt ứng dụng bằng file MSI hay EXE, nó có thể thực hiện vài thay đổi trong registry, tạo thư mục và file trong cả hệ thống. Khi gỡ cài đặt, thư mục, file và các khóa registry thường bị bỏ lại trong máy chứ không được gỡ hoàn toàn.

Với MSIX, các ứng dụng được cài đặt trong một "container". Mọi file cần thiết để nó hoạt động đều nằm trong đó hoặc theo các quy tắc chuẩn xác để biết được nó nằm ở đâu (thư mục AppDate chẳng hạn). Khi gỡ cài đặt, trình cài đặt sẽ biết và xóa sạch chúng, không để lại dấu vết gì.

Tuy nhiên, MSIX không bảo mật hơn

Nếu vừa mới tải một file MSIX từ trên mạng về, bạn cần kiểm tra xem nguồn gốc từ file đó của ai, tải từ website nào. Nếu không tin tưởng, tốt nhất là đừng mở.

Ngay cả trước khi tải xuống, hãy kiểm tra xem website chứa file đó có đáng tin không. Dù gì đây chỉ là một định dạng dành cho file cài đặt ứng dụng, còn bên trong nó tốt hay xấu thì chỉ có người tạo ra mới biết.

Khi nào tôi mới thấy file cài đặt MSIX?

Có thể mất một thời gian nữa do Microsoft vẫn đang tinh chỉnh vài thứ. Hiện chỉ có các bản Insider mới nhất của Windows 10 mới có thể tạo file MSIX.

Ngay cả khi Microsoft hoàn chỉnh xong, các nhà phát triển cần cân nhắc xem lựa chọn nào là tối ưu nhất. Việc áp dụng định dạng mới đi kèm nhiều rủi ro và chi phí phát sinh so với việc ở lại MSI hoặc EXE.

Phúc Thịnh

Thành viên mới đăng