Gà Chết Do Giống Hay Do Cách úm?

Lỗi do cách úm

Theo ông Lê Bá Thừa, Chánh Thanh tra Sở NN-PTNT Bình Định, Sở nhận của anh Trung tổng cộng 4 lá đơn.

Chị Nguyễn Thị Đa, GĐ Cty Vinh Đa (ngoài cùng bìa trái), và anh Nguyễn Quốc Trung (ngoài cùng bìa phải) tại buổi làm việc.

Sau khi xảy ra tình trạng gà chết hàng loạt, bên mua và bên bán không đạt được thỏa thuận về mức hỗ trợ, nên anh Trung gửi đơn yêu cầu cơ quan chức năng can thiệp. Xét thấy vụ việc không thuộc thẩm quyền xử lý, Sở đã hướng dẫn anh Trung kiện ra tòa án, nhưng anh không thực hiện.

“Lãnh đạo Sở NN-PTNT đã chỉ đạo ngành chức năng kiểm tra theo thẩm quyền, và giao Chánh Thanh tra Sở tổ chức buổi làm việc với 2 bên”, ông Thừa cho hay.

Tại buổi làm việc vào chiều ngày 28/8, anh Trung trình bày: Chiều ngày 5/5/2019, Cty Vinh Đa giao tại chuồng cho anh 2.500 gà giống. Qua ngày hôm sau, anh đi thăm chuồng thì thấy hơn 30 con gà đã chết. Tình trạng gà chết vẫn tiếp diễn trong những ngày sau đó, tổng số gà chết là 750 con. Anh Trung khẳng định hiện tượng gà chết là do gà giống không đạt chất lượng.

Còn chị Nguyễn Thị Đa, GĐ Cty Vinh Đa, thì trình bày: Ngay sau khi giao gà (chiều 5/5/2019), suốt buổi tối hôm đó chị liên tục liên lạc với Trung để kiểm tra kỹ thuật úm gà. Khi anh Trung chuyển những hình ảnh chuồng úm gà sang thì chị Đa phát hiện kỹ thuật úm gà bị sai.

“Tôi thấy anh Trung úm 2.500 con gà trong 3 ô úm rộng thênh thang, mỗi ô úm chỉ có 2 bóng điện nên gà thiếu nhiệt nghiêm trọng. Trấu trên nền cũng thiếu, mành úm thì quá rộng. Tôi thấy lũ gà tập trung lại 2 bóng điện, nằm chồng lên nhau. Tôi lập tức gọi điện bảo Trung tăng thêm bóng điện úm và che chắn quanh chuồng úm để ngăn gió lùa. Thế nhưng Trung không hợp tác mà cho là ngày hôm ấy nhiệt độ cao không cần tăng điện”, chị Đa trình bày.

Sau đó, chị Đa trực tiếp đến tận chuồng gà thấy việc úm gà sai kỹ thuật đang gây nguy hiểm cho đàn gà, tiếp tục yêu cầu Trung chấn chỉnh, nhưng anh vẫn không phối hợp.

“Tôi khẳng định khi gà nằm đè lên nhau thì dứt khoát những con nằm dưới sẽ chết, những con lúc đó chưa chết thì sau này cũng sẽ chết vì đã bị mất sức”, chị Đa khẳng định.

Sau đó, chị Đa đưa ra đề nghị nếu Trung phối hợp khắc phục kỹ thuật úm để cứu đàn gà còn lại thì chị cam kết lứa gà sau chị sẽ hỗ trợ 50% tiền giống. Tuy nhiên, Trung không đồng ý.

“Mẻ gà ấy công ty tôi ấp ra khoảng 8.000 con, ngoài bán cho anh Trung, chúng tôi còn bán cho anh Ngữ, 1 khách hàng ở huyện Eahleo (ĐăkLăk) và đại lý ở Phú Yên. Cùng 1 mẻ gà nhưng gà bán cho các hộ kia không xảy ra sự cố gì”, chị Đa cho hay.

Tố cáo chưa đủ cơ sở

Tham gia buổi làm việc, anh Nguyễn Văn Dự, Phó trưởng phòng phụ trách Phòng quản lý giống và kỹ thuật chăn nuôi (Chi cục Chăn nuôi và Thú y), nêu ý kiến: “Gà chết có 2 nguyên nhân, 1 là do đàn gà giống bị nhiễm bệnh ngay trong trứng, từ đàn gà mẹ. Nếu vậy thì gà giống ra đời sẽ rất yếu và chết trước khi đến tay người mua. Hai là trong quá trình ấp nở bị khiếm khuyết những yếu tố về kỹ thuật như thiếu nhiệt, thiếu ẩm, thiếu khí thì gà giống ra đời cũng sẽ ngắc ngoải khi chưa đến tay người mua".

Do thiếu nhiệt nên lũ gà con túm tụm lại chỗ 2 bóng điện nằm chồng lên nhau.

Nếu kỹ thuật ấp nở của Cty Vinh Đa mắc phải những khiếm khuyết nói trên thì không phải chỉ đàn gà của anh Trung bị sự cố, mà sẽ còn nhiều trường hợp khác, nhưng công ty chưa nghe ai phản ánh. Ba là do úm sai kỹ thuật, gà chết do bị thiếu nhiệt, thiếu khí. Nếu úm dư nhiệt mà ngộp khí gà cũng chết. Đặc biệt, nếu úm gà thiếu nhiệt thì tỷ lệ gà giống bị chết sẽ rất cao, và tình trạng gà chết sẽ kéo dài. Căn cứ hình ảnh mà anh Trung cung cấp cho Cty Vinh Đa thì rõ ràng gà anh úm bị thiếu nhiệt.

Ông Nguyễn Văn Quốc, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Chăn nuôi và Thú y Bình Định, chỉ ra lỗi của anh Trung là sau khi gà chết, anh đã không báo cáo ngành chức năng để kịp thời có giải pháp xử lý và điều tra tìm nguyên nhân. Mãi sau này anh Trung mới gửi đơn phản ánh và quy cho gà giống của Cty Vinh Đa kém chất lượng là không có cơ sở.

Theo ông Lê Bá Thừa, anh Trung gửi đơn tố cáo với nội dung Cty Vinh Đa có hành vi “vận chuyển, mua bán gia cầm bị bệnh chưa qua kiểm dịch” là không đủ cơ sở để ngành chức năng thụ lý, giải quyết. Bởi lẽ, nội dung tố cáo không đủ cơ sở để xác định hành vi vi phạm của người bị tố cáo; người tố cáo không cung cấp đủ tài liệu, chứng cứ chứng minh người bị tố cáo có hành vi vi phạm pháp luật.

“Tại thời điểm gà chết, người tố cáo không thực hiện theo Luật Thú y năm 2015 là báo cáo ngay vụ việc để ngành chức năng tiếp cận hiện trường, do đó không có cơ sở xác định hành vi vi phạm của người bị tố cáo”, ông Thừa nói.

“Cty Vinh Đa đã thực hiện việc đăng ký kinh doanh theo quy định, còn việc đăng ký chất lượng cơ sở SX gà giống thì hiện ở Bình Định chưa cơ sở SX giống gia cầm nào làm được, trừ Cty Giống gia cầm Minh Dư đã đăng ký thương hiệu gà giống của riêng mình. Nguyên nhân do chưa có quy định cụ thể về việc này”, ông Nguyễn Văn Quốc, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Chăn nuôi – Thú y Bình Định.