Gặp Nước Nóng, Tinh Bột Nghệ Cũng Tạo Khối Bã Trong Dạ Dày

Mỗi loại gia vị đều là một loại thuốc cần sử dụng cẩn trọng - Ảnh: LAM XUÂN

Cách sử dụng các gia vị này như thế nào trong đời sống và cả những loại gia vị khác trong nấu ăn.

Tinh bột nghệ có bị vón như bột nghệ trong dạ dày không?

Bác sĩ Nguyễn Minh Nhiên, Bệnh viện quận Bình Tân (TP.HCM), cho biết bột nghệ được bào chế từ củ nghệ tươi, cắt lát, phơi khô, xay ra, không cần bỏ vỏ sẽ có được bột nghệ vàng. Bột nghệ vàng thu được có màu vàng đậm và có mùi hắc đặc trưng của nghệ.

Trong loại bột nghệ này vẫn còn chứa chất xơ, mủ, nhựa, dầu, chì và một số chất không tốt cho sức khỏe, lại không giữ được lượng Curcumin (hoạt chất quý nhất của nghệ, có tác dụng chống oxy hóa, ngăn ngừa và phòng chống ung thư) nhiều nhất. Vì vậy, bột nghệ chỉ được khuyến khích dùng để tạo màu và mùi cho thực phẩm khi nấu nướng.

Tinh bột nghệ được điều chế từ những củ nghệ còn tươi. Đem rửa sạch bằng lồng quay ly tâm, sau đó mang đi nghiền nát bằng máy xay, sau đó hỗn hợp thu được hòa với nước rồi chưng cất, tách lọc.

Quá trình chưng cất này được lặp đi lặp lại nhiều lần giúp loại bỏ hết dầu nghệ, chất xơ, chất bã, nhựa cuối cùng, ta thu được tinh bột nghệ nguyên chất và nước tiếp theo cho vào bể lắng, tinh bột nghệ vàng nguyên chất sẽ lắng xuống dưới đáy, người ta lấy đem phơi hoặc sấy khô bằng lồng thì thu được tinh bột nghệ vàng nguyên chất.

Hàm lượng curcumin có trong tinh bột nghệ nguyên chất chiếm tỉ lệ tuy không nhiều hơn so với bột nghệ nhưng đó là tinh chất không còn bị pha trộn với các chất bã khác.

Tinh bột nghệ khi gặp nước nóng > 60 độ C sẽ bị vón cục (hiện tượng hồ hóa tinh bột).

Khi vào dạ dày tinh bột nghệ dễ kết dính với xơ của thức ăn tạo thành khối bã. Đặc biệt, nếu ăn khi đói, dạ dày còn trống rỗng, nồng độ HCl (axít clohiđric) cao, hoa quả có nhiều chất xơ dễ bị kết tủa làm kết dính các sợi xơ thực vật, tạo thành khối bã rắn chắc. Cộng thêm thói quen ăn quá nhanh, nhai không kỹ dễ dẫn đến nguy cơ gây tắc ruột do bã thức ăn.

Khối bã thức ăn thường gặp ở người già và trẻ nhỏ do nhu động của đường tiêu hóa kém.

Tùy vào đối tượng chứ không phải ai cũng có thể sử dụng- Ảnh: LAM XUÂN

Nghệ có chữa được bệnh dạ dày không?

Bác sĩ Nhiên cho biết cụ thể nghệ không hoàn toàn có thể chữa hết bệnh đau dạ dày bởi đau dạ dày có nhiều nguyên nhân, nghệ chỉ có thể là thực phẩm hỗ trợ điều trị bệnh viêm dạ dày chứ bản thân nghệ không hoàn toàn có thể chữa bệnh dạ dày.

Tùy vào đối tượng chứ không phải ai cũng có thể sử dụng. Hòa từ 2-4g tinh bột nghệ với một thìa mật ong vào 100ml nước sôi để nguội hoặc còn ấm, hòa tan hỗn hợp và uống thay nước trước hoặc sau bữa ăn, ngày uống 2 lần.

Nếu sử dụng nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy, đổ mồ hôi, buồn nôn, đau bụng, rối loạn đông máu, tăng co thắt tử cung, máu không đông.

Những người thể âm hư, người già, trẻ nhỏ hạn chế dùng. Bệnh nhân trào ngược dạ dày không sử dụng chung tinh bột nghệ với thuốc kháng axid và đặc biệt không dùng cho bệnh nhân bị trào ngược dạ dày làm mất tác dụng của thuốc điều trị. Phụ nữ mang thai không dùng.

Bột nghệ cũng có thể làm giảm nồng độ testosterone và lượng tinh trùng ở nam giới, từ đó làm giảm khả năng sinh sản.

Nghệ có tác dụng phá máu ứ, máu bầm trong cơ thể, do vậy những người rối loạn đông máu không nên dùng, làm máu khó đông.

Sử dụng gia vị "thông minh"

Theo bác sĩ Nhiên, nghệ hay tinh bột nghệ cũng là những gia vị thông dụng trong nấu nướng. Mỗi gia vị, thực phẩm đều là một vị thuốc, việc kết hợp không đúng rất dễ gây tác dụng phụ.

Quan trong nhất là thời điểm để nêm gia vị sao cho hợp lý sẽ mang lại hiệu quả cao cho sức khỏe còn nếu làm sai không những làm mất đi hương vị của món ăn mà còn gây hại nữa.

Ví dụ như nêm muối iốt thì phải đợi khi canh nguội thì mới nêm vì iốt (chất quan trọng trong tổng hợp nên hoocmôn tuyến giáp giúp tránh bệnh bướu giáp) có tính dễ bay hơi khi gặp nhiệt độ cao. Hoặc sử dụng nhiều bột ớt kéo dài có thể gây ung thư dạ dày.

Bột ớt hoặc ớt tươi bị mốc còn chứa chất alfatoxin có khả năng gây ngộ độc.

Tuy ớt chứa hàm lượng vitamin C phong phú, betacarotene tốt cho sức khỏe nhưng khi được phơi khô và nghiền thành bột, những tác dụng này đã mất đi đáng kể.

Ngoài ra, ớt là gia vị mang tính nóng có thể gây ra các bệnh nóng trong, mụn nhọt và lở loét.

Trong cơ thể con người cũng như trong ẩm thực, mọi thứ sẽ hài hòa nếu luôn ở trạng thái cân bằng và ở đây chúng ta nói tới là nguyên tắc là cân bằng âm dương, cái nào thái quá (tăng nhiều) hay bất cập (ít đi, thiếu hụt) cũng sẽ gây ra bệnh.

Ví dụ như những thực phẩm mang tính âm, hàn (cá, tôm, rau cải) thì gia vị thêm phải mang tính dương như gừng, sả thì món ăn sẽ trở nên hài hòa và hấp dẫn thực khách hơn.

Hoặc đang mùa hè nóng bức (tính dương) thì món canh chua cá (tính âm) là thích hợp nhất.

Dùng bột nghệ sai cách, một phụ nữ bị bột 'vón cục' to trong dạ dày

TTO - Bị những cơn đau bụng âm ỉ hành hạ, bà H.T.L. đi khám và 'té ngửa' khi được bác sĩ phát hiện có một khối bã thức ăn kích thước 3x4cm trong dạ dày.