Giải Bài Tập SBT Vật Lý 9: Bài 2. Điện Trở Của Dây Dẫn - Định Luật Ôm

Bài tập Định luật Ôm: Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây và tỉ lệ nghịch với điện trở của dây: I = U/R.

Điện trở của một dây dẫn được xác định bằng công thức: R = U/I.

Bài 2.1 trang 6 SBT Vật lí 9

Trên hình 2.1 vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế của ba dây dẫn khác nhau

a) Từ đồ thị, hãy xác định giá trị cường độ dòng điện chạy qua mỗi dây dẫn khi hiệu điện thế đặt giữa hai đầu dây dẫn là 3V.

b) Dây dẫn nào có điện trở lớn nhất ? Nhỏ nhất ? Giải thích bằng ba cách khác nhau.

Trả lời:

a)  Từ đồ thị, khi U = 3V thì:

I1 = 5mA và R1 = 600Ω

I2 = 2mA và R2 = 1500Ω

I3 = 1mA và R3 = 3000Ω

b) Ba cách xác định điện trở lớn nhất, nhỏ nhất là:

Cách 1:

Từ kết quả đã tính ở trên ta thấy dây dẫn 3 có điện trở lớn nhất, dây dẫn 1 có điện trở nhỏ nhất.

Cách 2.

Từ đồ thị, không cần tính toán, ở cùng một hiệu điện thế, dây dẫn nào cho dòng điện chạy qua có cường độ lớn nhất thì điện trở của dây đó nhỏ nhất. Ngược lại, dây dẫn nào cho dòng điện chạy qua có cường độ nhỏ nhất thì dây đó có điện trở lớn nhất.

Cách 3:

Nhìn vào đồ thị, khi dòng điện chạy qua điện trở có giá trị như nhau thì giá trị hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở nào lớn nhất, điện trở đó có giá trị lớn nhất.

Bài 2.2 trang 6 SBT Vật lí 9

Khi mắc điện trở này vào hiệu điện thế 6V thì dòng điện chạy qua nó có cường độ là bao nhiêu ?

Cho điện trở R = 15 Ω

a)   Khi mắc điện trở này vào hiệu điện thế 6V thì dòng điện chạy qua nó có cường độ là bao nhiêu ?

b)   Muốn cường độ dòng điện chạy qua điện trở tăng thêm 0,3A so với trường hợp trên thì hiệu điện thế đặt vào hai đầu điện trở khi đó là bao nhiêu ?

Trả lời: I=U/R=6/15=,4A

Cường độ dòng điện qua điện trở là: 

Cường độ dòng điện tăng thêm 0,3A tức là I = 0,7A

Khi đó hiệu điện thế là: U = I x R = 0,7 x 15 = 10,5V

Bài 2.3 trang 6 SBT Vật lí 9

Làm thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế đặt giữa hai đầu vật dẫn bằng kim loại, người ta thu được bảng số liệu sau :

Làm thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế đặt giữa hai đầu vật dẫn bằng kim loại, người ta thu được bảng số liệu sau :

a)   Vẽ đồ thi biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U.

b)   Dựa vào đồ thị ở câu a, hãy tính điện trở của vật dẫn nếu bỏ qua những sai số trong phép đo.

Trả lời:

a) Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế được vẽ như hình dưới đây:

b) Từ đồ thị ta thấy:

Khi U = 4,5V thì I = 0,9A

Khi đó: R=4,5/9=5Ω

Bài 2.4 trang 7 SBT Vật lí 9

Tính cường độ dòng điện I1 chạy qua R1

Cho mạch điện có sơ đồ như hình 2.2, điện trở R1= 10Ω , hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch là UMN = 12V.

a) Tính cường độ dòng điện I1 chạy qua R1

b) Giữ nguyên UMN = 12V, thay điện trở R1 bằng điện trở R2, khi đó ampe kế chỉ giá trị I2 = I12. Tính điện trở R2

Trả lời:

a) Cường độ dòng điện chạy qua R1 là: I1 = U1/R1 = 12/10 = 1,2A

b) Ta có: I2 = I12 = ,6A Vậy R2=U2/I2 = 12/,6 = 20Ω

Bài 2.5 trang 7 SBT Vật lí 9

Điện trở của một dây dàn nhất định có mối quan hệ phụ thuộc nào dưới đây ?

Điện trở của một dây dàn nhất định có mối quan hệ phụ thuộc nào dưới đây ?

A. Tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn.

B. Tỉ lệ nghịch với cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn.

C. Không phụ thuộc vào hiệu điện thế đặt váo hai đầu dây dẫn.

D.Giám khi cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn giảm

Trả lời:

Chọn C. Không phụ thuộc vào hiệu điện thế đặt hai đầu dây dẫn.

Bài 2.6 trang 7 SBT Vật lí 9

Khi đặt một hiệu điện thế U vào hai đầu một điện trở R thì dòng điện chạy qua nó có cường độ là I. Hệ thức nào dưới đây biểu thị định luật Ôm ?

Khi đặt một hiệu điện thế U vào hai đầu một điện trở R thì dòng điện chạy qua nó có cường độ là I. Hệ thức nào dưới đây biểu thị định luật Ôm ?

A.   U=IR                                B.   I=U/R

C.   I=RU                                D.  R=UI

Trả lời:

Chọn B. I=U/R

Bài 2.7 trang 7 SBT Vật lí 9

Đơn vị nào dưới đây là đơn vị đo điện trở ?

Đơn vị nào dưới đây là đơn vị đo điện trớ ?

A. Ôm (Ω).                 B. Oát (W).                  C. Ampe (A).                D. Vôn (V).

Trả lời:

Chọn A. Ôm (Ω)

Bài 2.8 trang 7 SBT Vật lí 9

Trong thí nghiệm khảo sát định luật Ôm. có thế làm thay đổi đại lượng nào trong số các đại lượng gồm hiệu điện thế, cường độ dòng điện, điện trở dây dẫn ?

Trong thí nghiệm khảo sát định luật Ôm. có thế làm thay đổi đại lượng nào trong số các đại lượng gồm hiệu điện thế, cường độ dòng điện, điện trở dây dẫn ?

A. Chỉ thay đổi hiệu điện thế                    B. Chỉ thay đổi cường độ dòng điện

C. Chỉ thay đổi điện trở dây dẫn.              D. Cả ba đại lượng trên.

Trả lời:

Chọn D. Cả ba đại lượng trên.

Bài 2.9 trang 8 SBT Vật lí 9

“Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu dây và tỉ lệ nghịch với cường độ dòng điện chạy qua dây”. Phát biểu này đúng hay sai ? Vì sao ?

Dựa vào công thức   R=U/I có học sinh phát biểu như sau:

“Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu dây và tỉ lệ nghịch với cường độ dòng điện chạy qua dây”. Phát biểu này đúng hay sai ? Vì sao ?

Trả lời:

Phát biểu trên sai vì: Điện trở phụ thuộc vào bản chất của vật dẫn, không phụ thuộc vào cường độ dòng điện và hiệu điện thế

Bài 2.10 trang 8 SBT Vật lí 9

Đặt hiệu điện thế 6V vào hai đầu một điện trở thì dòng điện đi qua điện trở có cường độ 0,15A.

Đặt hiệu điện thế 6V vào hai đầu một điện trở thì dòng điện đi qua điện trở có cường độ 0,15A.

a.Tính trị số của điện trở này. .

b. Nếu tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu điện trở này lên thanh 8V thì trị số của điện trở này có thay đổi không ? Trị số của nó khi đó là bao nhiêu ? Dòng điện đi qua nó khi đó có cường độ là bao nhiêu

Trả lời:

a.Trị số của điện trở:  R=U/I=6/0,15=40Ω

b. Nếu tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu điện trở là 8V thì điện trở lúc này không thay đổi. R’ = 40Ω

c. Cường độ dòng điện qua R: I=U/R=8/40=,2A

Bài 2.11 trang 8 SBT Vật lí 9

Giữa hai đầu một điện trở R1 = 20Ω có một hiệu điện thế là U = 3,2V.

Giữa hai đầu một điện trở R1 = 20Ω có một hiệu điện thế là U = 3,2V.

a.Tính cường độ dòng điện I1 đi qua điện trở này khi đó.

b. Giữ nguyên hiệu điện thế U đã cho trên đây, thay điện trở R1 bằng điện trở R2 sao cho dòng điện đi qua R2 có cường độ I2 = 0,8I1. Tính R2

Trả lời:

a. Cường độ dòng điện qua điện trở:

b. Ta có: I2 = 0,8I1 = 0,8 x 0,16 = 0,128A

Bài 2.12 trang 8 SBT Vật lí 9

Trên hình 2.3 có vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế đối với hai điện trở R1 và R2.

Trên hình 2.3 có vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế đối với hai điện trở R1 và R2.

a.Từ đồ thị này hãy tính trị số các điện trở R1 và R2

b.Tính cường độ dòng điện I1, I2 tương ứng đi qua mỗi điện trở khi lần lượt đặt hiệu điện thế U = 1,8V vào hai đầu mỗi điện trở đó­

Trả lời:

a. R1=U1/I1=6/3=20Ω; R2=U2/I2=40/8=5Ω 

b. I1=U/R1=1,8/20=,09A; I2=U/R2=1,8/5=,36A