Giải địa Lí 11 Bài 8 Tiết 1: Liên Bang Nga (tự Nhiên, Dân Cư Và Xã Hội)

[toc:ul]

I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT BÀI HỌC

I. Vị trí địa lí và lãnh thổ.

• LB Nga có diện tích lớn nhất thế giới, nằm trên cả hai châu lục Á và Âu.
• Giáp 14 nước ở phía nam và tây-tây nam.
• Phía bắc và phía đông, nam giáp biển-đại dương.
• Lãnh thổ trải dài trên 11 mũi giờ.

II. Điều kiện tự nhiên

III. Dân cư và xã hội

• Dân cư
• Đông dân nhưng dân số đang có xu hướng giảm
• Là quốc gia có nhiều dân tộc ( hơn 100 dân tộc).
• Đa số dân sống ở thành phố (70%) chủ yếu tập trung ở miền Tây, trong khi miền Đông có nhiều tiềm năng tài nguyên thiên nhiên lại thiếu lao động.
• Xã hội
• Có tiềm lực lớn về khoa học và văn hóa
• Trình độ học vấn của dân cư cao, thuận lợi cho phát triển kinh tế.

II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC

Câu 1: Quan sát hình 8.1, hãy cho biết LB Nga giáp với những quốc gia và đại dương nào?

Trả lời:

Quan sát hình 8.1 ta thấy:

• LB Nga tiếp giáp với 14 nước, bao gồm: Na Uy, Phần Lan, Ba Lan, Mông cổ, Triều Tiên, A-déc-bai-gian, Ca-dắc-xtan, Gru-di-a, Trung Quốc, E-xtô-ni-a, Lat-vi-a, Lit-va, Bê-lô-rut-xi-a, Ucrai-na.
• LB Nga tiếp giáp với hai đại dương, đó là: Thái Bình Dương và Bắc Băng Dương.

Câu 2: Tài nguyên khoáng sản của LB Nga thuận lợi để phát triển những ngành công nghiệp nào?

Trả lời:

LB Nga là nước có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng và phong phú. Ví dụ như ở phía Tây có: Dầu mỏ, khí tự nhiên, than, quặng sắt, kim loại màu…Còn ở phía Đông lại giàu: Than, vàng, kim cương, sắt, dầu khí,...

Chính điều đó sẽ là điều kiện thuận lợi để nước này phát triển các ngành công nghiệp khai khoáng, lọc dầu, hóa chất, luyện kim…và một số ngành công nghiệp khác nữa.

Câu 3: Dựa vào bảng 8.2 và hình 8.3, hãy nhận xét sự thay đổi dân số...

Dựa vào bảng 8.2 và hình 8.3, hãy nhận xét sự thay đổi dân số " của LB Nga và nêu hệ quả của sự thay đổi đó?

Trả lời:

Dựa vào bảng 8.2 và hình 8.3, ta thấy:

• Dân số của LB Nga có sự thay đổi, có xu hướng giảm dần qua từng năm. Ví dụ năm 1991 là 148, 3 triệu người thì đến năm 2005 chỉ còn 143 triệu người, giảm 5 triệu người.
• Tỉ lệ nam và nữ của LB Nga không đồng đều, nữ chiếm tỉ lệ cao hơn so với nam ở tất cả các nhóm tuổi (năm 2001).
• Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên có chỉ số âm.

Chính sự thay đổi đó đã dẫn đến việc LB Nga đang ngày càng thiếu nhân công lao động kể cả nguồn lao động bổ sung.

III. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC

Câu 1: Phân tích những thuận lợi và khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên...

Phân tích những thuận lợi và khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đốì với sự phát triển kinh tế của LB Nga?

Trả lời:

Những thuận lợi và khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đốì với sự phát triển kinh tế của LB Nga:

Về thuận lợi:

• Có nhiều đồng bằng rộng lớn như đồng bằng Đông Âu, đồng bằng Tây Xi – bia thuận lợi để phát triển trồng trọt và chăn nuôi.
• Có loại đất tốt như đất đen là loại đất tốt nhất cho phát triển trồng trọt.
• Khí hậu : đa dạng, thuận lợi cho việc phát triển một nền nông nghiệp đa dạng.
• Sông ngòi : có nhiều sông và hồ lớn có giá trị về nhiều mặt : thủy điện, giao thông, cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp,…
• Tài nguyên rừng : có diện tích rừng lớn nhất thế giới, chủ yếu là rừng tai ga.
• Khoáng sản : là một trong những quốc gia giàu khoáng sản nhất thế giới, trong đó có nhiều loại khoáng sản trữ lượng hàng đầu thế giới. Tạo điều kiện cho các ngành công nghiệp phát triển

Về khó khăn:

• Địa hình núi cao chiếm phần lớn diện tích, khí hậu băng giá hoặc khô hạn, tài nguyên phong phú nhưng lại phân bố chủ yếu ở những nơi có địa hình hiểm trở khó khai thác và tiếp cận.

Câu 2: Đặc điểm dân cư của LB Nga có những thuận lợi và khó khăn...

Đặc điểm dân cư của LB Nga có những thuận lợi và khó khăn gì cho việc phát triển kinh tế?

Trả lời:

Đặc điểm dân cư của LB Nga cũng đã tạo nên những thuận lợi và gây ra những khó khăn nhất định cho việc phát triển kinh tế.

Về thuận lợi:

• Là nước có số dân đông nên có nguồn lao động dồi dào.
• Dân số có trình độ học vấn cao, tiếp thu nhanh các thiết bị, công nghệ khoa học.
• Dân cư đa dạng (100 dân tộc) nên đa dạng về hoạt động sản xuất trong kinh tế.
• Dân cư tập trung chủ yếu ở thành phố, thành thị nên tạo điều kiện phát triển mạnh cho các ngành công nghiệp và dịch vụ.

Về khó khăn:

• Dân số LB Nga đang có xu hướng giảm nên trong tương lai gần, đất nước này sẽ thiếu nguồn nhân lực lao động.
• Sự phát triển của các dân tộc chưa đồng đều nên gây cản trở trong việc thúc đẩy Nga trở lại thành một cường quốc kinh tế.

Câu 3: Hãy nêu một số tác phẩm văn học, nghệ thuật, những nhà bác học...

Hãy nêu một số tác phẩm văn học, nghệ thuật, những nhà bác học nổi tiếng của LB Nga?

Trả lời:

• Một số tác phẩm văn học nghệ thuật nổi tiếng: Sông Đông êm đềm, Chiến tranh và hòa bình, Thép đã tôi thế đấy, Mùa thu vàng (tranh), Người đàn bà xa lạ (tranh),...
• Một số nhà bác học nổi tiếng: Lô-mô-nô-xốp, Men-đê-lê-ép…