GIẢI PHẪU SINH LÝ HỆ THẦN KINH.ĐH Y DƯỢC TP HCM - 123doc

Tải bản đầy đủ (.pdf) (79 trang)

1. Trang chủ
>>
2. Giáo án - Bài giảng
>>
3. Cao đẳng - Đại học

GIẢI PHẪU SINH LÝ HỆ THẦN KINH.ĐH Y DƯỢC TP HCM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.27 MB, 79 trang )

GIẢI PHẪU - SINH LÝHỆ THẦN KINHThs. Hồ Thị Thạch Thúy1Nội dung1. Đại cương hệ thần kinh2. Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinh3. Tủy sống4. Não5. Thần kinh ngoại biên2Đại cương hệ thần kinhVai trò hệ thần kinh• Tiếp nhận các thông tin từ ngoài tới hoặc từ trong ra.• Xử lý thông tin• Điều phối cơ quan - môi trường trong cơ thể.Phân loại• Hệ thần kinh trung ương gồm não bộ, tủy sống.• Hệ thần kinh ngoại biên phần n ằ m ngo à i h ộ p sọ và ốngxương sống gồm các dây thần kinh: 31 đôi thần kinh sống, 12đôi thần kinh sọ, và phần ngoại vi hệ thần kinh thực vật.Hệ thần kinh• hàng chục tỷ neuron thần kinh, tế bào được biệt hóa cao độ.• chức năng kích thích, dẫn truyền, dinh dưỡng của hệ thầnkinh.3Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinh• Đặc điểm cấu tạo• Các loại neuron• Đặc điểm dẫn truyền xung động thần kinh trên sợitrục• Qu á tr ì nh d ẫ n truy ề n xung đ ộ ng th ầ n kinh quasynapse4Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm cấu tạo• Neuron là đơn vị cấu trúc và chức năng của hệ thầnkinh.• Thành phần chính là thân, sợi trục và sợi nhánh (sợigai).Thân neuron• Trong thân có chứa một nhân, bào tương.• Thân neuron có chứa nhiều RNA tạo thành các thểNissl có màu xám nên thân có màu xám, có vai tròtổng hợp protein.5Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm cấu tạo6Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm cấu tạoSợi gai (sợi nhánh)• Là những mỏm bào tương ngắn, phân nhánh, ở gầnthân neuron.Sợi trục• Là một mỏm bào tương dài, phần cuối chia thànhcác nhánh tận cùng, đầu nhánh tận cùng phình togọi là cúc tận cùng chứa chất truyền đạt thần kinh vàty thể (tổng hợp chất truyền đạt thần kinh).• Có 2 loại sợi trục là sợi có myelin và sợi không cómyelin. Bao myelin bị khuyết từng quãng, chỗ khuyếtđó gọi là eo Ranvier.7Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm cấu tạoSynapse• Nơi tiếp xúc neuron - neuron hoặc neuron - tế bào cơ quan• Vai trò: dẫn truyền xung động thần kinh (một chiều)8Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm cấu tạoSynapse• Phần trước: là cúc tận cùng của neuron, chứa chất trung gianh ó a h ọ c nh ư acetylcholine, epinephrine, norepinephrin,glutamate, GABA (Gamma amino butyric acid)…, toàn bộ hệthần kinh có khoảng 40 chất• Khe: là khoảng hở giữa phần trước và phần sau synapse,chứa enzym phân giải chất trung gian hóa học để điều hòadẫn truyền qua synapse.• Phần sau: là màng neuron hoặc màng tế bào cơ quan, có mộtcấu trúc đặc biệt vai trò tiếp nhận chất trung gian hóa học gọilà thụ thể (receptor).9Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhCác loại neuron• Neuron cảm giác dẫn truyền thông tin cảm giác từ bộ phậnthụ cảm về não và tủy sống.• Neuron liên hợp (neuron trung gian) xử lý, lưu giữ thông tincảm giác và đưa ra quyết định đáp ứng thích hợp.• Neuron vận động truyền thông tin vận động từ não và tủysống đến các bộ phận đáp ứng ở ngoại vi, cụ thể là sợi cơ vàcác tế bào tuyến.10Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhCác loại neuron11Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm dẫn truyền xung động thần kinh trên sợi trụcSợi thần kinh• Tính hưng phấn: thu nhận kích thích để đáp ứng• Tính dẫn truyền: dẫn xung động thần kinh từ sợi trụcđến cơ qua đáp ứng. Dẫn truyền xung động thầnkinh là dẫn truyền điện thế hoạt động.12Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm dẫn truyền xung động thần kinh trên sợi trụcĐặc điểm• Khi điện thế hoạt động được tạo ra sẽ lan tỏa ra toàn bộmàng. Quy luật “tất cả hoặc không”.• Ở sợi trục xung động được dẫn truyền theo cả 2 chiều.• Tốc độ dẫn truyền trên sợi trục có đường kính to nhanh hơnsợi trục có đường kính nhỏ.• Sự dẫn truyền xung động trên sợi trục có myelin nhanh hơnsợi không có myelin, do xung động nhảy cách qua các eoranvier.13Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhĐặc điểm dẫn truyền xung động thần kinh trên sợi trụcĐặc điểm• Cường độ kích thích càng lớn thì tần số xung độngxuất hiện trên sợi thần kinh càng cao.• Trong một bó sợi trục thì xung động được dẫn truyềnriêng trong từng sợi mà không lan tỏa ra các sợi lâncận, thông tin thần kinh được dẫn truyền chính xácđến nơi nó cần đến.• Dẫn truyền xung động chỉ xảy ra trên sợi trục cònnguyên vẹn.14Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhQuá trình dẫn truyền xung động thần kinh qua synapseSự giải phóng chất truyền đạt thần kinh(TĐTK)• Khi điện thế hoạt động lan đến cúc tậncùng, kênh Ca2+ mở ra, Ca2+ và Na+ vàocúc tận cùng.• Ca2+ gắn vào các phân tử protein ở mặttrong màng gây vỡ các b ọ c nh ỏ , gi ảiph ó ng ch ấ t T Đ TK ra khe synapse r ồiđến màng sau synapse.• Một số chất truyền đạt thần kinh nhưacetylcholin,noradrenalin, dopamin,GABA, serotonin, glycin, endorphin,vasopressin, encephalin, chất P, gastrin,neurotensin...15Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhQuá trình dẫn truyền xung động thần kinh qua synapse16Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhQuá trình dẫn truyền xung động thần kinh qua synapseT á c d ụ ng c ủ a ch ấ t truy ề n đ ạ t th ầ n kinh l ê n neuron sausynapse• Chất truyền đạt thần kinh gắn với receptor kích thích ở màngsau synapse. Gây khử cực màng, mở kênh Na+, Na+ đi vào làm điện thếmàng tăng lên. Xuất hiện điện thế hoạt động ở màng sau synapse gây tácdụng kích thích (tế bào cơ gây co cơ, tế bào tuyến gây bàitiết)17Cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinhQuá trình dẫn truyền xung động thần kinh qua synapseT á c d ụ ng c ủ a ch ấ t truy ề n đ ạ t th ầ n kinh l ê n neuron sausynapse• Chất truyền đạt thần kinh gắn với receptor ức chế ở màngsau synapse. Làm mở kênh K+ và Cl-, K+ đi ra khỏi tế bào, Cl- vào trong tếbào. Điện thế màng càng âm hơn gọi là hiện tượng ưu phân cựcmàng. Màng sau synapse bị ức chế, chất dẫn truyền có tác dụng ứcchế synapse.18Tủy sống• Đặc điểm cấu tạo của tủy sống• Chức năng của tủy sống.19Tủy sốngĐặc điểm cấu tạo của tủy sống•••••Tủy sống nằm trong ống xương sống.Phía trên tiếp nối với hành não ở ngang đốt sống cổ 1.Phía dưới tận cùng ở ngang đốt sống thắt lưng 2.Tủy sống dài khoảng 45 cm, bên ngoài có màng tủy bao bọc.Tủy sống có 31 đốt, đặt tên tương ứng với đốt xương sống,nhưng tủy sống ngắn hơn cột sống.• Cắt ngang tủy sống có 2 phần: chất xám ở trong, chất trắng ởngoài.20Tủy sống21Tủy sống22Tủy sốngĐặc điểm cấu tạo của tủy sống23Tủy sốngĐặc điểm cấu tạo của tủy sốngChất xám (nằm trong)• Hình chữ H, được tạo bởi các thân neuron và các sợi khôngcó bao myelin• 2 sừng trước có các sợi vận động đi ra tạo nên rễ trước củadây thần kinh tủy• 2 sừng sau gồm các neuron chuyển tiếp cảm giác, tiếp nhậncác sợi cảm giác của rễ sau dây thần kinh tủy sống.• 2 sừng bên ở giữa sừng trước và sừng sau, đoạn từ tủy sốngngực 1 tới thắt lưng 3, phần chất xám hơi phình to ra. Ở sừngbên có các neuron của hệ thần kinh giao cảm.24Tủy sốngĐặc điểm cấu tạo của tủy sống25

Tài liệu liên quan

• giải phẫu sinh lý hệ thận - tiết niệu
  • 23
  • 9
  • 18
• đặc điểm giải phẫu sinh lý hệ thần kinh
  • 22
  • 3
  • 5
• tài liệu nhi khoa - Đặc điểm giải phẫu sinh lý hệ thận tiết niệu trẻ em
  • 25
  • 3
  • 2
• Tiểu luận môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao SỰ KHÁC BIỆT HAI GIỚI DƯỚI GÓC NHÌN NÃO BỘ
  • 17
  • 1
  • 1
• Tiểu luận môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao Tiếng nói
  • 10
  • 1
  • 0
• Tiểu luận môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao Tìm hiểu về Tự Kỷ
  • 16
  • 630
  • 0
• Tiểu luận môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao TRÍ NHỚ
  • 14
  • 1
  • 4
• Tiểu luận môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao Trí thông minh
  • 24
  • 1
  • 1
• Thuyết trình môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao Bản đồ tư duy
  • 46
  • 1
  • 0
• Thuyết trình môn giải phẫu sinh lý và thần kinh cấp cao Bệnh parkinson
  • 41
  • 896
  • 2

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

(2.27 MB - 79 trang) - GIẢI PHẪU SINH LÝ HỆ THẦN KINH.ĐH Y DƯỢC TP HCM Tải bản đầy đủ ngay ×