GIẤM Và TƯƠNG - Poet HANSY

Chuyển đến nội dung chính Chia sẻ

• Nhận đường liên kết
• Facebook
• X
• Pinterest
• Email
• Ứng dụng khác

Nhãn

• Kỹ năng Văn-Thơ

Thứ Sáu, tháng 9 17, 2021

GIẤM và TƯƠNG

GIẤM vàTƯƠNG Câu 1.352 của Truyện Kiều là: Giấm chua lại tội bằng ba lửa nồng. Đây là lời của Kiều nói với Thúc Sinh. Giấm chua chỉ sự ghen tuông của phụ nữ; lấy ý từ tích ngật thố [吃醋] - chữ [吃] cũng đọc là cật - có nghĩa là uống giấm. Tương truyền trong một buổi ngự yến, vua quan đều ngà ngà say. Đường Thái Tông mới ban cho tể tướng Phòng Huyền Linh hai mỹ nữ. Tan tiệc, tể tướng đưa hai người đẹp về nhà thì Phòng phu nhân nổi cơn tam bành, không cho hai nàng bước qua cửa. Bị rượt đuổi, hai nàng bỏ chạy. Chuyện đến tai nhà vua, Thái Tông bèn triệu bà tể tướng vào cung. Con trời quát: “Ngươi dám chống lại ý ta. Cho ngươi chọn một trong hai điều: một là rước hai vị mỹ nữ về nhà đối xử tử tế; hai là uống bình rượu độc này”. Ai ngờ Phòng phu nhân bưng bình rượu nốc cạn. Xong mới biết đó là giấm. Đường Thái Tông cảm kích nói: “Phòng phu nhân, chớ oán ta dùng cách này bức ngươi. Lòng ghen tuông của ngươi lớn lắm. Cảm cái đức nặng tình với chồng của ngươi, ta thu hồi lệnh (ý là khỏi rước hai mỹ nhân về nhà)”. Từ đó, hai tiếng ngật thố (uống giấm) được dùng để chỉ cái nết ghen của đàn bà. Đây Kiều ám chỉ sự ghen tuông của Hoạn Thư. Lửa nồng do hai chữ hỏa khanh [火坑], có nghĩa là hố lửa (khanh là cái hang). Hỏa khanh là ẩn dụ chỉ cảnh ngộ bi thảm cùng cực, ngày xưa dùng để chỉ nhà thổ (cựu thời dụ chỉ kỹ viện [旧时喻指妓院]). Với nghĩa này, tiếng Hán có thành ngữ khiêu xuất hỏa khanh [跳出火坑], mà nghĩa đen là nhảy ra khỏi hố lửa, để chỉ việc kỹ nữ hoàn lương. Ý Kiều nói sự ghen tuông của vợ cả (giấm chua) còn làm cho mình nhục nhã hơn việc làm gái đến mấy lần (bằng ba). Thế là tiếng Hán có hai tiếng ngật thố để chỉ sự ghen tuông mà Nguyễn Du đã mượn để đưa vào Truyện Kiều. Tiếng Việt thì sao? Thì có câu ca dao: Ớt nào mà ớt chẳng cay, Gái nào mà gái chẳng hay ghen chồng. Ngoài ra, miền Nam còn có ngữ vị từ đổ ghè tương để chỉ hành động ngật thố của tiếng Hán nhưng rất may là ở đây chẳng có ai phải húp tương cả. Ghè là một thứ chum nhỏ dùng để đựng chất lỏng như rượu, nước mắm, tương…, còn tương là danh từ chỉ một thứ gia vị làm bằng đậu nành lên men. Nhưng trong đổ ghè tương thì tương không còn chỉ món gia vị đó vì ở đây đã có một sự đánh tráo khái niệm: thứ đậu nành lên men kia đã bị thay thế bằng cái chất ớt của những người phụ nữ hay ghen. Chẳng là hai tiếng ghen tuông của miền Bắc thì trước đây trong Nam phát âm thành ghen tương, mà Từ điển từ ngữ Nam bộ của TS Huỳnh Công Tín giảng là “ghen tuông, có biểu hiện hờn giận trong tình yêu nam nữ, vì nghi ngờ có sự phản bội”. Chính cái chữ tương này của từ tổ đẳng lập ghen tương đã thay thế cho chữ tương chỉ gia vị trong ngữ vị từ đổ ghè tương. Mà cái sự ghen tương nổi lên đến mức làm đổ cả cái ghè đựng nó thì đâu có vừa gì. Đây là kiểu chơi chữ trên cơ sở của hiện tượng đồng âm mà tiếng Anh gọi là pun, tiếng Pháp là calembour còn tiếng Hán là song quan. AN CHI Chia sẻ

• Nhận đường liên kết
• Facebook
• X
• Pinterest
• Email
• Ứng dụng khác

Gửi Bài đăng qua email Nhãn: Kỹ năng Văn-Thơ

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến

Thứ Bảy, tháng 8 11, 2018

Ý NGHĨA SÂU XA CỦA CHỮ NHÂN TRONG TIẾNG HÁN

Chia sẻ

• Nhận đường liên kết
• Facebook
• X
• Pinterest
• Email
• Ứng dụng khác

Đăng nhận xét Thứ Tư, tháng 6 09, 2021

MỘT SỐ LOẠI LỖI CHÍNH TẢ

Chia sẻ

• Nhận đường liên kết
• Facebook
• X
• Pinterest
• Email
• Ứng dụng khác

Đăng nhận xét Poet Hansy Truy cập hồ sơ

THƯ VIỆN HANSY

• 2025 1671
  • tháng 12 53
  • tháng 11 67
  • tháng 10 111
  • tháng 9 129
  • tháng 8 133
  • tháng 7 165
  • tháng 6 125
  • tháng 5 182
  • tháng 4 193
  • tháng 3 168
  • tháng 2 156
  • tháng 1 189

• 2024 1472
  • tháng 12 153
  • tháng 11 182
  • tháng 10 165
  • tháng 9 152
  • tháng 8 125
  • tháng 7 143
  • tháng 6 124
  • tháng 5 147
  • tháng 4 112
  • tháng 3 68
  • tháng 2 47
  • tháng 1 54
• 2023 798
  • tháng 12 52
  • tháng 11 65
  • tháng 10 50
  • tháng 9 48
  • tháng 8 48
  • tháng 7 54
  • tháng 6 57
  • tháng 5 84
  • tháng 4 88
  • tháng 3 81
  • tháng 2 77
  • tháng 1 94
• 2022 977
  • tháng 12 81
  • tháng 11 79
  • tháng 10 89
  • tháng 9 87
  • tháng 8 85
  • tháng 7 89
  • tháng 6 86
  • tháng 5 95
  • tháng 4 73
  • tháng 3 76
  • tháng 2 74
  • tháng 1 63
• 2021 964
  • tháng 12 50
  • tháng 11 45
  • tháng 10 42
  • tháng 9 106
    • LỒNG LỘNG TRIỀN MÊ
    • NỒNG THƠM BIỂN HÁT
    • NHỊP LUYẾN RU HỒN
    • HỘI CHỨNG CHẢY MÁU CAM
    • ĐÁNH XÁP LÁ CÀ
    • ĐÁNH XÁP LÁ CÀ
    • NGHỆ THUẬT DÙNG TỪ CŨ
    • GIỮA KHÚC TÌNH PHỤ
    • QUỐC TẾ HAY THẾ GIỚI?
    • KHÚC LÒNG ĐƯỢM NGÁT
    • NGÁN TẬT CỦA ĐỜI
    • TỪ “HÀN MẶC” ĐẾN “HÀN MẠC”
    • LIÊN HOÀN
    • ĐỂU - ĐỂU CÁNG -ĐỂU GIẢ
    • MẶC
    • MÀY – TAO – MI – TỚ
    • CAO BÁ QUÁT
    • HÀNH LÍ
    • XẾ ĐIẾC
    • KỸ NỮ
    • VÕNG GIÁ
    • BÀI HAY BÀY?
    • VỀ CHỮ “DÙ” [và “DẦU”] TRONG TRUYỆN KIỀU
    • THỰC TẾ và THỰC DỤNG
    • ĐÂU – ĐÂY – ĐẤY
    • MỪNG ĐỒNG NAI MỞ CỬA
    • AN NINH
    • HẠT – HỘT – TRỨNG
    • KHÉO LÉO
    • ĐƯỢC và BỊ
    • QUAN PHỤ MẪU
    • DIỄM KHÚC MÙA YÊU
    • Số đỏ - Một bức tranh phong tục thuộc địa
    • BÁO CÔ & BẢO KÊ
    • Ô DÙ
    • XE ĐÒ
    • DẦU CAO – DẦU GIÓ DẦU CÙ LÀ
    • MÃI ĐƯỢM HƯƠNG TÌNH
    • ƯỚC MỘNG TRẦU CAU
    • TAM KHOA
    • GIẤM và TƯƠNG
    • CỐ SỰ & SỰ CỐ
    • VẾ NGUỒN GỐC ĐỊA DANH ĐÀ LẠT
    • ANH HÙNG ÁO VẢI
    • CỨU VÃN – CHÂM CỨU CỨU CÁNH
    • TỨ TUNG
    • SẦU RIÊNG
    • VIẾT “TỰ SƯỚNG”, “LỘ HÀNG” LÀM VẨN ĐỤC HAY PHÁT T...
    • MÃ PÍ LÈNG hay MÃ PÌ LÈNG?
    • TÌNH THU ẢN HIỆN
    • VÒNG TAY HỌC TRÒ
    • ÁI CẢM MÊ CUỒNG
    • Người mà đến thế thì thôi
    • TÂM HẰNG NGƯỠNG ĐẠO
    • NGƠI hay NGHE?
    • Từ SINH đến SỐNG
    • Từ D thành GI
    • SỪ: BỪA – CÚC: CUỐC?
    • TRIỀU: CHIỀU – CHẦU: CHÀO
    • MƯA RÀO hay MƯA DÀO?
    • Từ LÃNH đến LÃ
    • CHỜI là ĐA?
    • Từ ĐỘ đến ĐÒ
    • LƯỠI hat ĐUÔI? MÈO hay CỌP?
    • THÒ LÒ & BÔNG VỤ
    • Sách giáo khoa bỏ quên dấu phẩy
    • BIỂN TRỜI TỔ QUỐC
    • PHONG SÁT
    • HOA SƯA CHÙNG THẢ
    • ĐI CHỢ THỜI COVID
    • PHIÊU LÃNG CUỐI TRỜI
    • THANH TỊNH TÂM LÒNG
    • KHÚC NHẠC PHÊ HỒN
    • NGÁT ĐẨM MƠ VÀNG
    • KHÚC TÌNH VỌNG MÃI
    • VŨ KHÚC MƠ NỒNG
    • BA LA MẬT
    • ĐỐT LỬA HONG TÌNH
    • GỐC RỄ MỘT SỐ TỪ NGỮ TRONG TIẾNG VIỆT
    • Tiếng Việt: “TA” - Nguyễn Hưng Quốc
    • NGHỆ THUẬT CHÂM BIẾM VÀ SỬ DỤNG NGÔN NGỮ TRONG P...
    • CÁI CHẾT CỦA NGÔN NGỮ SÀI GÒN
    • NGÔN NGỮ ĐỊA PHƯƠNG KHÔNG PHẢI “GIỌNG QUÊ MÌNH”
    • TỪ NGỮ SÀI GÒN XƯA
    • TIẾNG VIỆT VÀ NHỮNG BIẾN ĐỔI THÚ VỊ
    • NHỚ “CHƠI CHỮ” CỦA LÃNG NHÂN
    • “NGÔN NGỮ @" VÀ VẤN ĐỀ GIỮ GÌN SỰ TRONG SÁNG CỦA T...
    • Tiếng Việt: TỨC CƯỜI và TỨC MÌNH – Nguyễn Hưng Quốc
    • HIỂU VỀ “TỪ và NGHĨA TỪ” TRONG TIẾNG VIỆT
    • NGÔN NGỮ HAI MIỀN NAM BẮC
    • LẠI NÓI CHUYỆN CHỮ NGHĨA
    • CHƠI CHỮ
    • CHUYỆN CHỮ NGHĨA
    • CHỮ NGHĨA THUỞ TRƯỚC
    • TIẾNG VỊT – Hoàng Thiếu Phủ
    • TIẾNG VIỆT THỜI CỬA MỞ…
    • CHỮ VÀ NGHĨA
    • BỆNH SÍNH CHỮ NHO
    • CHỮ NGHĨA
    • ĐẦU NĂM NÓI CHUYỆN CHỮ NGHĨA
  • tháng 8 55
  • tháng 7 73
  • tháng 6 151
  • tháng 5 70
  • tháng 4 110
  • tháng 3 72
  • tháng 2 79
  • tháng 1 111
• 2020 989
  • tháng 12 94
  • tháng 11 100
  • tháng 10 95
  • tháng 9 45
  • tháng 8 57
  • tháng 7 135
  • tháng 6 85
  • tháng 5 35
  • tháng 4 61
  • tháng 3 98
  • tháng 2 105
  • tháng 1 79
• 2019 1065
  • tháng 12 93
  • tháng 11 101
  • tháng 10 106
  • tháng 9 101
  • tháng 8 123
  • tháng 7 94
  • tháng 6 46
  • tháng 5 43
  • tháng 4 76
  • tháng 3 87
  • tháng 2 93
  • tháng 1 102
• 2018 1290
  • tháng 12 99
  • tháng 11 101
  • tháng 10 111
  • tháng 9 114
  • tháng 8 105
  • tháng 7 87
  • tháng 6 112
  • tháng 5 109
  • tháng 4 111
  • tháng 3 117
  • tháng 2 100
  • tháng 1 124
• 2017 1415
  • tháng 12 114
  • tháng 11 124
  • tháng 10 155
  • tháng 9 136
  • tháng 8 131
  • tháng 7 123
  • tháng 6 114
  • tháng 5 108
  • tháng 4 98
  • tháng 3 104
  • tháng 2 94
  • tháng 1 114
• 2016 1518
  • tháng 12 110
  • tháng 11 112
  • tháng 10 101
  • tháng 9 104
  • tháng 8 97
  • tháng 7 137
  • tháng 6 154
  • tháng 5 155
  • tháng 4 143
  • tháng 3 152
  • tháng 2 109
  • tháng 1 144
• 2015 422
  • tháng 12 102
  • tháng 11 101
  • tháng 10 97
  • tháng 9 118
  • tháng 7 4

Hiện thêm Ẩn bớt

Nhãn

• @-CHA & CON61
• @-CHIẾN TRANH24
• @-LƯU TRỮ8
• @-NGÂM THƠ11
• @-NHÀ BÁO NHÂN DÂN12
• @-Tàu XẢO QUYỆT39
• @-Việt Nam Sử Lược-TTK36
• @.KIỀU27
• @QUỲNH LOAN11
• @Thơ tặng MỸ NHÂN19

• ♥♫ -NHẠC YÊU THÍCH- ♥♫77
• 1.74-HOÀNG SA24
• 1.79-KHMER ĐỎ44
• 2.79-Tàu xâm lược29
• 20-119
• 3.88-TRƯỜNG SA2
• 30.4-Bên thắng cuộc6
• 30.4-Giải mật VNCH+Mỹ27
• 30.4-McNamara11
• 30.4-MỸ tháo chạy106
• 30.4.197553
• 68-Cách Tân534
• 7.84-Vị Xuyên5
• AI-ChatPGT6
• Ẩm thực24
• ẤT DẬU-19459
• Bài học Cuộc Sống51
• Bạn Thơ Đường Luật11
• Bàn tròn Lịch sử56
• BANK2
• Bão lũ5
• Bằng Hữu & Hansy35
• Biển Đông-Tàu15
• Bình Thơ74
• Bốn Mùa14
• Cách Tân-img301
• Cải cách Ruộng đất19
• CẢNH GIÁC1
• Cảnh VN3
• Cha Mẹ9
• Chén rượu giang hồ49
• Chính tả-Tiếng Việt153
• Chính trị108
• Chữ - Nghĩa173
• Covid-1929
• Cờ24
• Danh nhân22
• Donal Trump31
• Đà Nẵng11
• Đề Thám12
• Đêm trước Đổi mới23
• Đồng Nai7
• ĐTự do - Tuyển153
• Đường Luật3359
• Đường Luật DÀI49
• Đường Luật đặc biệt119
• Đường Luật tuyển chọn49
• ENGLISH1
• Gen Z5
• giải1
• Giai Thoại207
• GIÁO DỤC11
• Gif2
• Hạ2
• Hà Nội17
• Hán Việt35
• Hào hùng Sử Việt215
• Happy New Year96
• HIẾN TẠNG1
• Hình Ảnh2
• Hình Động223
• Hình Thường8
• Hoa14
• HỘI ĐƯỜNG LUẬT VN16
• Hùng Vương5
• Kim Bằng XH1259
• Kinh đô VN11
• Kỹ năng Văn-Thơ733
• Lê Lợi34
• Lưu Niệm DLXH-G48
• Lý luận-Phê bình294
• Lý Thường Kiệt21
• MẸO VẶT8
• Mở cõi phương Nam27
• MÙA4
• NGUYỄN HUY THIỆP2
• Nhà Giáo VN73
• Nhà TRẦN13
• Nhạc57
• Nhạc Phổ Thơ Hansy6
• Nhân vật Võ lâm4
• Noel-PHẬT-Chào mừng126
• PC Thế giới2
• Phụ nữ VN35
• Quảng Trị24
• Quê8
• Sự kiện 30.49
• Sức khoẻ25
• Tản Văn23
• TÁO4
• TẾT208
• Thắng cảnh VN69
• Thắng cảnh World1
• Thi Hữu Giao Hòa217
• Thích Minh Tuệ16
• Thiền19
• THOÁT HIỂM1
• Thơ 776882
• Thơ Cách Tân86
• Thơ Dự Thi1
• Thơ Ngắn136
• Thơ Tình1378
• Thơ tình 888472
• Thơ-Thơ26
• THỜI1
• Thời sự & Suy nghĩ451
• Thư giãn13
• Tiết kiệm ĐIỆN2
• Tiếu Ngạo Giang Hồ230
• Tình Mật Duyên Đường273
• Tình Sử Trầu Cau252
• Tình Thơ Trên Net55
• Tình Thơ Xướng-Họa34
• TÌNH TUYỂN-new26
• Tổ Quốc VN54
• Tranh thơ XUÂN8
• TRIẾT10
• TRỊNH16
• Truyện Thơ62
• Valentine27
• Vancali1
• Vũ Đức Sao Biển47
• Web1
• z12 con Giáp67

Hiện thêm Ẩn bớt

Báo cáo vi phạm

BẠN THĂM TỪ: 01.9.2015