GIAO TRINH TIEN LECH TAM DINH HINH - Tài Liệu Text - 123doc

Tải bản đầy đủ (.doc) (53 trang)

1. Trang chủ
>>
2. Giáo án - Bài giảng
>>
3. Tiểu học

GIAO TRINH TIEN LECH TAM DINH HINH

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (990.91 KB, 53 trang )

I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN:- Vị trí:+ Mô-đun tiện lệch tâm đuợc bố trí sau khi sinh vên đã học xong MH07, MH09,MH10, MH11, MH12, MH15, MĐ22; MĐ23.- Tính chất:+ Là mô-đun chuyên môn nghề thuộc các môn học, mô đun đào tạo nghề bắtbuộc.II. MỤC TIÊU MÔ ĐUN:- Phân tích được các đặc điểm cơ bản của chi tiết lệch tâm, mặt định hình.- Trình bày được yêu cầu kỹ thuật khi tiện lệch tâm, tiện định hình.- Lập được tiến trình công nghệ khi tiện lệch tâm, tiện định hình.- Chọn, tra bảng được chế độ cắt khi tiện lệch tâm, tiện định hình.- Chọn được thông số hình học của dao phù hợp với điều kiện cụ thể của vật giacông.- Trình bày được các phương pháp tiện lệch tâm, tiện định hình (trên mâm cặp 3chấu, trên mâm cặp 4 chấu, trên mâm hoa...)- Giải thích được phương pháp lấy dấu và tạo khoảng cách lệch tâm đơn giản.- Lắp được đối trọng khi tiện lệch tâm.- Vận hành thành thạo máy tiện để gia công chi tiết lệch tâm đúng quy trình, quyphạm đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp4-5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian vàan toàn tuyệt đối cho người và máy.- Chế tạo và mài sửa được dao định hình đơn giản.- Trình bày được cấu tạo và nguyên lý làm việc của thước chép hình- Gá lắp, điều chỉnh được thước chép hình đúng quy trình, quy phạm đạt yêu cầukỹ thuật và an toàn khi gia công- Vận hành thành thạo máy tiện để gia công mặt định hình bằng phối hợp haichuyển động, bằng dao định hình, bằng thước chép hình đúng quy trình, quy phạm đạtcấp chính xác 12-10, độ nhám cấp 4-5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn.- Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.- Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1III. NỘI DUNG MÔ ĐUN:1. Nôi dung tổng quát và phân phối thời gian:SốTT1234567Tên các bài trong mô đunTiện trục lệch tâm gá trên mâm cặp 4chấuTiện bạc lệch tâm bằng phương pháp ràgáTiện bạc lệch tâm gá trên mâm cặp bavấu tự định tâmTiện trục lệch tâm gá trên hai mũi tâmTiện mặt định hình bằng cách phối hợphai chuyển độngTiện mặt định hình bằng dao định hìnhTiện mặt định hình bằng thước chéphìnhCộngTổngsố20Thời gianLýThựcthuyết hành416Kiểmtra*020415116313016243512181112122210100012023943*Ghi chú: Thời gian kiểm tra được tích hợp giữa lý thuyết với thực hành được tính vàogiờ thực hành.2. Nội dung chi tiết:Bài 1. Tiện trục lệch tâm gá trên mâm cặp bốn vấu Thời gian:20 giờMục tiêu:+ Phân tích được các đặc điểm cơ bản của trục lệch tâm.+ Giải thích được phương pháp lấy dấu để tạo khoảng cách lệch tâm đơn giản.+ Gá lắp được phôi đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật (điềuchỉnh độ lệch tâm theo dấu vạch).+ Lắp được đối trọng khi tiện lệch tâm.+ Vận hành thành thạo máy tiện để tiện trục lệch tâm ngắn gá trên mâm cặp bốnvấu đúng quy trình quy phạm, đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp 4-5, đúng yêu cầukỹ thuật, đúng thời gian và đảm bảo an toàn cho người và máy.+ Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.+ Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Các đặc điểm cơ bản của trục lệch tâm2. Yêu cầu kỹ thuật khi gia công trục lệch tâm3. Phương pháp gia công23.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi trên mâm bốn vấu.3.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.3.3. Điều chỉnh máy.3.4. Cắt thử và đo.3.5. Tiến hành gia công.4. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng5. Kiểm tra sản phẩm.6. Vệ sinh công nghiệp.Bài 2. Tiện bạc lệch tâm bằng phương pháp rà gáThời gian:20 giờMục tiêu:+ Phân tích được các đặc điểm cơ bản của bạc lệch tâm.+ Gá lắp được phôi đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật (điềuchỉnh độ lệch tâm theo dấu vạch).+ Lắp được đối trọng khi tiện lệch tâm.+ Vận hành thành thạo máy tiện để tiện bạc lệch tâm ngắn gá trên mâm cặp bốnvấu đúng quy trình quy phạm, đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp 4-5, đúng yêu cầukỹ thuật, đúng thời gian và đảm bảo an toàn cho người và máy.+ Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.+ Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Các đặc điểm cơ bản của bạc lệch tâm2. Yêu cầu kỹ thuật khi gia công bạc lệch tâm3. Phương pháp gia công3.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi trên mâm bốn vấu.3.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.3.3. Điều chỉnh máy.3.4. Cắt thử và đo.3.5. Tiến hành gia công.4. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng5. Kiểm tra sản phẩm.6. Vệ sinh công nghiệp.Bài 3. Tiện bạc lệch tâm gá trên mâm cặp ba vấu tự định tâmThời gian:16 giờMục tiêu:+ Tính được tấm đệm đúng công thức để dịch tâm của chi tiết một khoảng lệchtâm e trên mâm cặp 3 vấu tự định tâm.+ Gá lắp được phôi đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật (điềuchỉnh độ lệch tâm theo dấu vạch).3+ Vận hành thành thạo máy tiện để tiện chi tiết lệch tâm ngắn gá trên mâm cặpba vấu đúng quy trình quy phạm, đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp 4-5, đúng yêucầu kỹ thuật, đúng thời gian và đảm bảo an toàn cho người và máy.+ Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.+ Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Phương pháp gia công1.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi trên mâm ba vấu.1.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.1.3. Điều chỉnh máy.1.4. Cắt thử và đo.1.5. Tiến hành gia công.2. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng3. Kiểm tra sản phẩm.4. Vệ sinh công nghiệp.Bài 4. Tiện trục lệch tâm gá trên hai mũi tâmThời gian:16 giờMục tiêu:+ Trình bày được đặc điểm của trục lệch tâm dài (gá trên hai mũi tâm)+ Phân tích được quy trình lấy dấu khoan lỗ tâm và phương pháp gá lắp phôitrên hai mũi tâm.+ Gá lắp được phôi đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật.+ Vận hành thành thạo máy tiện để tiện trục lệch tâm gá trên hai mũi tâm đúngquy trình quy phạm, đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp 4-5, đúng yêu cầu kỹ thuật,đúng thời gian và đảm bảo an toàn cho người và máy.+ Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.+ Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Phương pháp gia công1.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi.1.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.1.3. Điều chỉnh máy.1.4. Cắt thử và đo.1.5. Tiến hành gia công.2. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng3. Kiểm tra sản phẩm.4. Vệ sinh công nghiệp.Bài 5. Tiện mặt định hình bằng cách phối hợp hai chuyển độngThời gian:24 giờMục tiêu:4- Phân tích được các đặc điểm cơ bản của mặt định hình.- Trình bày được yêu cầu kỹ thuật khi tiện định hình.- Lập được tiến trình công nghệ khi tiện định hình.- Chọn, tra bảng được chế độ cắt khi tiện định hình.- Phân tích được các thông số hình học của dao tiện khi tiện phối hợp.- Chế tạo và mài sửa được dao khi tiện phối hợp.- Vận hành thành thạo máy tiện để gia công mặt định hình bằng phối hợp haichuyển động đúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 12-10, độ nhám cấp 4-5, đạtyêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn.- Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.- Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Các đặc điểm cơ bản của mặt định hình2. Yêu cầu kỹ thuật khi tiện mặt định hình3. Phương pháp gia công bằng phối hợp hai chuyển động3.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi.3.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.3.3. Điều chỉnh máy.3.4. Cắt thử và đo.3.5. Tiến hành gia công.4. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng5. Kiểm tra sản phẩm.6. Vệ sinh công nghiệp.Bài 6. Tiện mặt định hình bằng dao định hìnhThời gian:12 giờMục tiêu:- Trình bày được các thông số hình học của dao tiện định hình.- Chế tạo và mài sửa được dao định hình đơn giản.- Vận hành thành thạo máy tiện để gia công mặt định hình bằng phối hợp haichuyển động đúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 12-10, độ nhám cấp 4-5, đạtyêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn.- Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.- Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Các loại dao định hình2. Phương pháp tiện mặt định hình bằng dao định hình2.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi.2.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.2.3. Điều chỉnh máy.2.4. Cắt thử và đo.2.5. Tiến hành gia công.53. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng4. Kiểm tra sản phẩm.5. Vệ sinh công nghiệp.Bài 7. Tiện mặt định hình bằng thước chép hìnhThời gian:12 giờMục tiêu:- Trình bày được cấu tạo và nguyên lý làm việc của thước chép hình- Gá lắp, điều chỉnh được thước chép hình đúng quy trình, quy phạm đạt yêu cầukỹ thuật và an toàn khi gia công- Vận hành thành thạo máy tiện để gia công mặt định hình bằng thước chép hìnhđúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 12-10, độ nhám cấp 4-5, đạt yêu cầu kỹthuật, đúng thời gian và an toàn.- Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.- Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.1. Thước chép hình1.1. Cấu tạo và nguyên lý làm việc của thước chép hình1.2. Gá lắp và điều chỉnh thước chép hình2. Phương pháp tiện mặt định hình bằng thước chép hình2.1. Gá lắp, điều chỉnh phôi.2.2. Gá lắp, điều chỉnh dao.2.3. Điều chỉnh máy.2.4. Cắt thử và đo.2.5. Tiến hành gia công.3. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng4. Kiểm tra sản phẩm.5. Vệ sinh công nghiệp.IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN:1. Vật liệu:Thép thanh, dầu và mỡ công nghiệp, giẻ lau, dung dịch làm nguội.2. Dụng cụ và trang thiết bị:- Máy tiện vạn năng- Máy khoan đứng.- Máy chiếu qua đầu.- Mâm cặp 3 vấu tự định tâm, mâm cặp 4 vấu, mâm cặp tốc, mũi tâm cố định,mũi tâm quay, tốc kẹp, đồ gá, mũi khoan, giá đỡ cố định, giá đỡ di động.- Thước cặp, đồng hồ so, thước đứng, pan me.- Các loại dao tiện ngoài, dao tiện trong, dao cắt rãnh ngoài, mũi khoan tâm,giũa, đá mài thanh, mũi chấm dấu, mũi vạch.- Dụng cụ cầm tay, móc kéo phoi, vịt dầu, kính bảo hộ.6- Các loại dao tiện ngoài, dao tiện định hình, mũi khoan, dũa, vải nhám, đá màithanh.- Búa mềm, các loại chìa khoá mâm cặp và ổ dao, móc kéo phoi, vịt dầu, kínhbảo.3. Học liệu:- Giáo trình.- Bản vẽ chi tiết.- Tài liệu phát tay, tài liệu về chế độ cắt, phiếu hướng dẫn thực hành.- Tranh treo tường: Sơ đồ gá lắp các chi tiết lệch tâm điển hình, các loại giá đỡ.- Phim trong vẽ sơ đồ tiện định hình bằng thước chép hình.- Phim trong: Phiếu hướng dẫn thực hành; các dạng sai hỏng, nguyên nhân vàcách khắc phục khi tiện trục nhỏ dài, khi tiện chi tiết lệch tâm.- Chi tiết mẫu4. Nguồn lực khác:- Xưởng thực hành.- Các cơ sở sản xuất.V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ:1. Phương pháp đánh giá:+ Dựa vào các bài kiểm tra lý thuyết nghề trong mô-đun A: 40%+ Dựa vào các bài thực hành do sinh viên thực hiện B: 60%Phương pháp đánh giá một bài thực hành trong mô-đun theo các tiêu chí:* Điểm kỹ thuật (theo yêu cầu kỹ thuật trên bản vẽ): 6 điểm* Điểm thao tác (dúng qui trình, qui phạm): 1 điểm* Điểm tổ chức sắp xếp nơi làm việc: 1 điểm* Điểm an toàn (tuyết đối cho người và máy): 1 điểm* Điểm thời gian (đạt và vượt thời gian qui định) 1 điểmTBC MĐ =4× A + 6× B10+ Thang điểm: 102. Nội dung đánh giá:+ Kiến thức: Phân tích được các đặc điểm cơ bản của chi tiết lệch tâm, mặt địnhhình. Trình bày được yêu cầu kỹ thuật khi tiện lệch tâm, tiện định hình. Trình bày đượccác phương pháp tiện lệch tâm, tiện định hình (trên mâm cặp 3 chấu, trên mâm cặp 4chấu, trên mâm hoa...) Giải thích được phương pháp lấy dấu và tạo khoảng cách lệchtâm đơn giản. Trình bày được cấu tạo và nguyên lý làm việc của thước chép hình. Phântích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khi tiện lệch tâm,tiện mặt định hình.+ Kỹ năng: Chọn, tra bảng được chế độ cắt khi tiện lệch tâm, tiện định hình.Chọn được thông số hình học của dao phù hợp với điều kiện cụ thể của vật gia công.Lắp được đối trọng khi tiện lệch tâm. Vận hành thành thạo máy tiện để gia công chitiết lệch tâm đúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp4-5, đạtyêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn tuyệt đối cho người và máy. Chế tạo và7mài sửa được dao định hình đơn giản. Gá lắp, điều chỉnh được thước chép hình đúngquy trình, quy phạm đạt yêu cầu kỹ thuật và an toàn khi gia công. Vận hành thành thạomáy tiện để gia công mặt định hình bằng phối hợp hai chuyển động, bằng dao địnhhình, bằng thước chép hình đúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 12-10, độnhám cấp 4-5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn.+ Thái độ: Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động vàtích cực sáng tạo trong học tập.VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN:1. Phạm vi áp dụng chương trình:- Chương trình mô đun được sử dụng để giảng dạy cho trình độ cao đẳng nghề.2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun đào tạo:- Giáo viên trước khi giảng dạy cần phải căn cứ vào nội dung của từng bài họcchuẩn bị đầy đủ các điều kiện thực hiện bài học để đảm bảo chất lượng giảng dạy.- Khi giảng dạy, cần giúp người học thực hiện các thao tác, tư thế của từng kỹnăng chính xác, nhận thức đầy đủ vai trò, vị trí từng bài học.- Các nội dung lý thuyết liên quan đến thao tác bằng tay trên máy nên phân tích,giải thích thao động tác dứt khoát, rõ ràng và chuẩn xác.- Để giúp người học nắm vững những kiến thức cơ bản cần thiết sau mỗi bài cầngiao bài tập đến từng học sinh. Các bài tập chỉ cần ở mức độ đơn giản, trung bình phùhợp với phần lý thuyết đã học, kiểm tra đánh giá và công bố kết quả công khai.- Tăng cường sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học, trình diễn mẫu để tăng hiệu quảdạy học.3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý:- Trọng tâm của mô đun là bài 1, 2, 4, 5.4. Tài liệu tham khảo:[1] V.A Xlêpinin - Hướng dẫn dạy tiện kim loại -NXB công nhân kỹ thuật -1977[2] Đnhêjnưi -Chixkin –Toknô- Kỹ thuật tiện - Nhà xuất bản Mir - 1981.[3] Đỗ Đức Cường - Kỹ thuật Tiện - Bộ cơ khí luyện kim.8Bài 1.TIỆN TRỤC LỆCH TÂM GÁ TRÊN MÂM CẶP BỐN VẤUMục tiêu:+ Phân tích được các đặc điểm cơ bản của trục lệch tâm.+ Giải thích được phương pháp lấy dấu để tạo khoảng cách lệch tâm đơn giản.+ Gá lắp được phôi đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật (điềuchỉnh độ lệch tâm theo dấu vạch).+ Lắp được đối trọng khi tiện lệch tâm.+ Vận hành thành thạo máy tiện để tiện trục lệch tâm ngắn gá trên mâm cặp bốnvấu đúng quy trình quy phạm, đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp 4-5, đúng yêu cầukỹ thuật, đúng thời gian và đảm bảo an toàn cho người và máy.+ Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.+ Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.Nội dung chính:1. Các đặc điểm cơ bản của trục lệch tâm:Những chi tiết có bề mặt trụ ngoài hoặc trong có những đường tâm song song nhưnglệch nhau một khoảng (khoảng lệch tâm) gọi là chi tiết lệch tâm. Trục lệch tâm là trụccó tâm của cổ trục 0' lệch so với tâm của trục chính 0 (hình 1.1)2.-Hình 1.1 Trục lệch tâmYêu cầu kỹ thuật khi gia công trục lệch tâm:Khoảng lệch tâm sai phải nằm trong dung sai cho phép.Phải đạt kích thước đường kính và chiều dài chi tiết.Má trụ phải vuông góc với đường tâm.9-Đảm bảo độ bóng bề mặt.3. Phương pháp gia công:Phương pháp gá kẹp và gia công các chi tiết lệch tâm phụ thuộc vào kích thướccủa chúng và dạng sản xuất: đơn chiếc hay sản xuất hàng loạt. Những chi tiết lệch tâmdạng trục ngắn và gia công đơn chiếc người ta thường gá và kẹp chặt trên mâm cặp bốnvấu dùng phương pháp rà gá để dịch đường tâm của trục. Khi tiện có thể đạt cấp chínhxác 9÷7 độ nhám Ra= 2,5÷0,63µm. Việc lấy đường tâm 00 và 00' được thực hiệnbằng phương pháp sau:Việc đầu tiên phải tiện mặt đầu và mặt trụ ngoài đủ chiều dài và đường kính D.Chà phấn lên hai mặt đầu của phôi, đặt phôi lên khối V, đặt đài vạch lên bàn vạch dấuvà chỉnh sao cho mặt đo tiếp xúc với mặt ngoài của phôi, hạ mặt đo xuống một khoảngbằng 0,5D (hình 1.2a) và vạch một đường bao bổ đôi quanh phôi đi ngang qua tâm 0trên hai mặt đầu phôi (dựa vào đường bổ dọc này để rà gá chỉnh đường tâm phôi trùngvới đường tâm máy).- Đặt ke vuông (hình 1.2b) và vạch đường thẳng đứng vuông góc vớiđường ngang đi qua tâm 0, đưa mặt đo của thước (hình 1.2c) lên một khoảnge= 6 mm, vạch đường ngang hai mặt đầu, giao điểm của đường vạch dấu theoe và đường thẳng đứng trên mặt đầu là tâm của đường 0'0'. Dùng mũi chấm dấu. Chấmcác tâm 0 và 0' và các đường thẳng trên mặt đầu. Lấy dấu đường tròn tâm 0’ có kíchthước bằng đường kính ngoài phần lệch tâm để làm cơ sở kiểm tra khi rà gá.Hình 1.2- Sau khi lấy dấu tâm lệch xong phôi đựơc gá lên mâm cặp bốn vấurời, dùng đồng hồ so hoặc du xích bàn trượt ngang để xác định khoảng lệch tâm e khichỉnh bốn vấu mâm cặp để dịch tâm đường tâm lệch 0'0' về trùng với tâm máy theo dấuđã vạch. Tiện cổ trục và vai trục. Chế độ cắt sử dụng như khi tiện trụ ngoài.10*Các bước tiến hành tiện trục lệch tâm:Nội dungHướng dẫn1. Đọc bản vẽ2. Gá phôi và gá dao tiện ngoài.-Gá phôi trên mâm cặp ba vấu tự định tâm,phần nhô ra khỏi vấu mâm cặp bằng chiềudài phần đường kính lớn nhất của trục cộngvới lượng dư mặt đầu và phần cách vấu mâmcặp.-Gá dao vai đúng tâm.3. Tiện mặt đầu và tiện trụ ngoài đầu- Điều chỉnh ntrục chính (vg/p), lượng tiến daothứ nhất.S(mm/vg).- Tiện mặt đầu để lượng dư 1 mm- Tiện mặt trụ ngoài D một khoảng4.Tiện mặt đầu và tiện trụ ngoài đầuthứ hai5. Vạch dấu và chấm dấu đường tâm00 và đường tâm lệch 0'0' trên khối VL= LD+ 10 mm- Vát cạnh.- Gá phôi trở đầu trên mâm cặp ba vấu tựđịnh tâm.- Tiện mặt đầu để đúng chiều dài trục- Tiện mặt trụ ngoài D nối suốt hai đầu- Tháo phôi.- Chà phấn lên mặt ngoài và hai mặtđầu của phôi, đặt phôi lên khối V. Đặtđài vạch lên bàn vạch dấu và chỉnhsao cho mặt đo tiếp xúc với mặt ngoàicủa phôi, hạ mặt đo xuống một khoảngbằng 0,5D (hình a) hạ 0,5x28=14 mmvà vạch đường bao bổ đôi ngang trênhai mặt đầu phôi.- Đặt ke vuông (hình b) và vạch đườngthẳng đứng vuông gốc với đườngngang đi qua tâm 0 trên cả hai đầu.Đưa mặt đo của thước (hình c) lên mộtkhoảng e= 6 mm, vạch trên hai mặt11đầu một đường bao ngang, giao điểmcủa đường vạch dấu theo e và đườngthẳng đứng trên mặt đầu là tâm củađường 0'0'.- Dựng mũi chấm dấu chấm các tâm 0và 0' và các đường thẳng trên mặt đầu.6. Gá, rà, chỉnh dịch tâm phôi trênmâm cặp bốn vấu.7. Điều chỉnh dịch tâm trục mộtkhoảng bằng e8. Tiện cổ trục lệch tâmGá phôi đã tiện mặt đầu và tiện ngoài lênmâm cặp bốn vấu. Điều chỉnh phôi theo tâm0 bằng cây rà . Quay mâm cặp cho hai vấunằm ngang đưa thanh thép làm cữ chạm mặtngoài của phôi và đánh dấu mặt du xích bàntrượt ngang. Khử hết độ rơ của trục vít- đaiốc bàn trượt ngang. Quay tay quay bàn trượtngang lùi cữ ra khỏi mặt phôi một khoảnglệch tâm e.Điều chỉnh các vấu đưa vật tiếp xúc vớicữ. Kiểm tra độ tiếp xúc giữa cữ và phôibằng cách kéo miếng giấy mỏng sít khôngbị rách hoặc không bị rơi là được.Có thể dùng đồng hồ so để xác địnhkhoảng dịch tâm e và rà điều chỉnh phôi.Chú ý:- Sau khi điều chỉnh dịch tâm trục phải đưacữ, dao ra xa khỏi mặt phôi.- Dùng tay quay mâm cặp kiểm tra phôikhông va đập lên các vật khác mới đượckhởi động trục chính để đề phòng va đậpgây mất an toàn.Chế độ cắt thực hiện như tiện ngoài12Tiện đường kính ngoài của cổ trục theochiều dài yêu cầu và tiện mặt vai trụphẳng đảm bảo vuông góc với đườngtâm trục.4. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục:Các dạng sai hỏngNguyên nhânCách khắc phụcKhoảng lệch tâm sai- Lấy dấu tâm sai không-Lấy dấu chính xác.đúng vị trí.-Rà gá kẹp chặt phôi- Rà gá v kẹp chặt phôiđúng vị trí, đủ chặt.sai vị trí.Sai kích thước đường-Đo và cắt lát cắt cuối sai, -Khử hết độ rơ của dukính, chiều dài.sữ dụng du xích khôngXích.chính xác- Cắt thử và đo chínhXác.Má trụ không vuông-Lấy dấu khoảng lệch tâm -Lấy dấu khoảng lệchgóc với đừờng tâm.hai đầu không bằng nhau. tâm hai đầu bằng nhau.Độ nhám không đạt-Chế độ cắt không hợp lý-Mài sửa lại dao.Dao mòn, phoi bám-Giảm lượng tiến daovà chiều sâu cắt.6. Kiểm tra sản phẩm:- Kiểm tra kích thước bằng thước cặp hoặc pan me, kiểm tra độ lệch tâmgián tiếp thông qua đường kính ngoài của trục và cổ trục kết hợp độ cao của vai trục.7. Vệ sinh công nghiệp:Câu hỏi bài tậpCâu 1: Bạc lệch tâm khác với trục lệch tâm ở chỗ nào?Câu 2: Cách tiện bạc lệch tâm và trục lệch tâm khác nhau ở chỗ nào?Câu 3: Khi tiện bạc lệch tâm đồng hồ so có thể giúp những công việc gì?Câu 4: Lập quy trình công nghệ.Câu 5: Khi tiện trục lệch tâm gá trên mâm cặp bốn vấu chúng ta cần chuẩn bịnhững gì?13Bài 2.TIỆN BẠC LỆCH TÂM BẰNG PHƯƠNG PHÁP RÀ GÁMục tiêu:+ Phân tích được các đặc điểm cơ bản của bạc lệch tâm.+ Gá lắp được phôi đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật (điềuchỉnh độ lệch tâm theo dấu vạch).+ Lắp được đối trọng khi tiện lệch tâm.+ Vận hành thành thạo máy tiện để tiện bạc lệch tâm ngắn gá trên mâm cặp bốnvấu đúng quy trình quy phạm, đạt cấp chính xác 10-8, độ nhám cấp 4-5, đúng yêu cầukỹ thuật, đúng thời gian và đảm bảo an toàn cho người và máy.+ Phân tích được các dạng sai hỏng, nguyên nhân, và biện pháp khắc phục khitiện lệch tâm, tiện mặt định hình.+ Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cựcsáng tạo trong học tập.Nội Dung bài học1. Các đặc điểm cơ bản của bạc lệch tâm:Bạc lệch tâm là chi tiết có đường tâm 01 của lỗ không trùng với tâm 0 của đĩa(hình 2.1). Bạc lệch tâm có loại không moayơ (hình 25.3.1a) v loại có moayơ (hình2.1b)Hình 2.1 Bạc lệch tâm2. Yêu cầu kỹ thuật khi gia công bạc lệch tâm:- Khoảng lệch tâm sai phải nằm trong dung sai cho phép.- Phải đạt kích thước đường kính và chiều dài chi tiết.- Má trụ phải vuông góc với đường tâm.14- Đảm bảo độ bóng bề mặt.2. Phương pháp tiện bạc lệch tâm bằng rà gá:Phương pháp tiện bạc lệch tâm bằng rà gá cũng tương tự như trục lệch tâm ngắn.Sau khi tiện mặt lệch tâm ngoài theo trục tâm lệch 0'0' tiến hành khoan và tiện lỗ đểhoàn tất công việc.3. Các bước tiến hành tiện:1. Đọc bản vẽ- Xác định được tất cả yêu cầu kỹ thuật củachi tiết:- Nhận dạng, phân tích và đọc bản vẽ chi tiết2. Chuẩn bị máy, dụng cụ và thiết bị - Phôi đủ lượng dư gia công, dầu bôi trơn, daovai, dao tiện lố suốt, mũi khoan, bầu khoanhoặc bạc côn chuyển tiếp- Thước cặp 1/20, đồng hồ so, mũi chấm dấu,mũi vạch, phấn, búa.3. Gá phôi, gá dao vai- Xác định chính xác vị trí của phôi trên mâmcặp ba vấu tự định tâm- Rà tròn, kẹp chặt phôi- Gá mũi dao cao ngang tâm máy đảm bảo000góc ϕ1 = 15 ;ϕ = 90 + 54. Tiện mặt đầu , tiện trụ ngoài đầuthứ nhất có đường tâm chính 00.5. Tiện mặt đầu, tiện trụ ngoài thứhai theo tâm 06. Lấy dấu tâm chính 0 và tâm lệch0'7. Gá phôi để tiện mặt lệch tâm- Điều chỉnh ntrục chính, S 0,mm/vg- Tiện mặt đầu thứ nhất để lượng dư the chiềudài 1mm.- Tiện trụ ngoài đúng đường kính đĩa mộtđoạn bằng chiều dài đĩa cộng thêm khoảng 5mm.- Tiện mặt đầu thứ nhất đúng chiều dài.- Tiện trụ ngo i đúng đường kính đĩa- Lấy dấu vị trí tâm chính 0 và tâm lệch 0' .- Cách rà cũng tương tự như bài 1hoặc có thể dùng đồng hồ so để xácđịnh khoảng lệch tâm thay cử gá trên giá daonhư bài 1158. Tiện đường kính vai bạc (moayơ)- Tiện trụ bậc vuông đạt đường kính ngoài củavai bạc có trục tâm lệch 0'0' đạt chiều dài cầnthiết.- Tiện má bạc đảm bảo phẳng, nhẳn, và vuônggóc với đường tâm trục.- Vát cạnh lỗ, cạnh ngoài- Vát cạnh đầu9. Khoan lỗ suốt- Kiểm tra khả năng cắt gọt của mũi khoan- Lắp mũi khoan vào bầu cặp- Khoan lỗ đạt lượng dư hai phía 2 mm- Đảm bảo độ không đồng tâm cho phép 0,1mm- Gá dao tiện lỗ- Tiện lỗ đúng kích thước đường kính10. Tiện lỗ, vát cạnh lỗ4. Các dạng sai hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục:Các dạng sai hỏngNguyên nhânKhoảng lệch tâm sai-Lấy dấu tâm sai không đúng vị trí- Rà gá và kẹp chặt phôi sai vị tríSai kích thước đường kính-Đo và cắt lát căt cuối sai sử dụng du xích khôngchiều dàichính xácMài trụ không vuông góc với-Lấy dấu khoảng lệch tâm hai đầu không bằngđường tâmnhauĐộ nhám không đạt-Chế độ cắt không hợp lý Dao mòn, phoi bám5. Kiểm tra sản phẩm.- Kiểm tra từng yêu cầu kỹ thuật thật chính xác- Định hướng khắc phục- Thực hiện công tác vệ sinh công nghiệp.16Câu hỏi bài tậpCâu 1: Bạc lệch tâm khác với trục lệch tâm ở điểm nào?Câu 2: Trình bày phương pháp tiện bạc lệch tâm?Câu 3: Đồng hồ so có thể thay thế được cữ gá trên ổ dao không? Tại sao?Câu 4: Trình bày các dạng sai hỏng, nguyên nhân và cách phòng ngừa17Bài 3.TIỆN BẠC LỆCH TÂM GÁ TRÊNMÂM CẶP BA VẤU TỰ ĐỊNH TÂMMục tiêu bài:- Tính chính xác chiều dày tấm đệm để dịch tâm của chi tiết theo khoảng lệchtâm e trên mâm cặp 3 vấu tự định tâm.- Tiện bạc lệch tâm đạt yêu cầu kỹ thuật, thời gian và an toàn.Nội dung bài học:1. Phương pháp tiện bạc lệch tâm gá trên mâm cặp ba vấu:Hình 3.1: Gá phôi có dùng miếng căn đệm đểtiện bạc lệch tâm trên mâm cặp ba vấuMuốn dịch tâm vật gia công một khoảng e phải đặt một miếng căn đệm tại mộtvấu (hình 3.1). Chiều dày miếng căn đệm được tính theo công thức:Trong đó:- D: Đường kính của phôi gá trong mâm cặp- e: Độ lệch tâm2. Các bước tiến hành tiện:18*Yêu cầu kỹ thuật- Các trị số sai lệch của các kích thước còn lại cho phép là ± 0,1 mm- Độ không đồng trục