Giới Thiệu Khái Quát Huyện Krông Păc - Tỉnh Đắk Lắk

Giới thiệu khái quát huyện Krông Păc

1. Vị trí địa lý:

Huyện Krông Păc nằm ở phía đông tỉnh Đắk Lắk, dọc hai bên Quốc lộ 26, từ km 12 đến km 50, trung tâm huyện cách trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột 30 km, có diện tích tự nhiên là 62.581 ha.

– Phía Bắc giáp các huyện Cư M’gar, thị xã Buôn Hồ;

– Phía Nam giáp các huyện Kông Bông, Cư Kuin;

– Phía Đông giáp huyện Ea Kar;

– Phia Tây giáp thành phố Buôn Ma Thuột.

Huyện Krông Păc được nối liền với trung tâm các huyện trong tỉnh bởi hệ thống Quốc lộ và Tỉnh lộ, rất thuận lợi trong giao lưu kinh tế – xã hội, thương mại, dịch vụ, du lịch… Nằm trên trục Quốc lộ 26, cách thành phố Nha Trang – tỉnh Khánh Hoà khoảng 160 km, cách sân bay Buôn Ma Thuột khoảng 30 km, đây chính là điều kiện khá thuận lợi để phát triển kinh tế – xã hội của huyện; có điều kiện tăng cường các quan hệ hợp tác đầu tư phát triển.

Thị trấn Phước An là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá của huyện. Trung tâm thị trấn Phước An có điểm giao cắt giữa Quốc lộ 26 với Tỉnh lộ 9 nối Krông Păc với huyện Krông Bông.

2. Địa hình:

Địa hình huyện Krông Păc tương đối bằng phẳng, có độ cao trung bình 500m so với mực nước biển, thấp dần từ Tây – Bắc xuống Đông – Nam; nhìn chung địa hình đặc trưng bởi 3 dạng sau đây:

+ Vùng cao nguyên, dãy đồi lượn sóng: Nằm ở phía Bắc huyện, thuộc phía Đông Cao nguyên Buôn Ma Thuột và Buôn Hồ, phân bố từ Tây sang Đông. Đây là vùng là vùng chiếm diện tích lớn nhất huyện (khoảng 40.000ha), độ cao trung bình 500m – 550m.

+ Vùng núi thấp, sườn dốc: Nằm ở phía Nam và Tây Nam huyện; vùng này có nhiều dãy núi rải rác như: Cư Drang (664m), Cư Kplang (648m) giáp huyện Krông Bông và dãy cao nhất là Cư Ouie (788m) giáp huyện Cư Kuin; độ dốc vùng này trung bình từ 20,5% trở lên.

+ Vùng trũng – thấp: Có diện tích khoảng 12.000 ha, nằm ở phía Nam và Đông – Nam huyện, ven hạ lưu sông Krông Buk và sông Krông Păc; vùng này có độ cao trung bình 400m – 500m, tương đối bằng phẳng, xen lẫn núi sót (Cư Mui cao 502m, Cư Plung cao 581m), có nhiều sình lầy, một số khu vực ngập nước vào mùa mưa.

3. Khí hậu, thời tiết:

– Nằm ở vùng Cao nguyên trung phần, Krông Păc vừa chịu sự chi phối của khí hậu nhiệt đới gió mùa, vừa mang tính chất của khí hậu Cao nguyên; trong năm có 2 mùa rõ rệt: mùa mưa và mùa khô. Đặc điểm khí hậu khu vực Krông Păc là nơi chuyển tiếp giữa khí hậu của vùng trung tâm và khí hậu vùng phí Đông của tỉnh Đắk Lắk

– Tổng số giờ nắng trung bình năm là 2.473 giờ. Tháng 10 là tháng có giờ nắng trung bình thấp nhất (157 giờ), tháng 3 là tháng có giờ nắng trung bình cao nhất (238 giờ).

– Nền nhiệt tương đối cao so với các khu vực khác, tổng nhiệt trong năm từ 8.500oC – 9.000oC. Nhiệt độ bình quân năm là 23oC – 24oC; nhiệt độ bình quân tháng thấp nhất trên 20oC; nhiệt độ cao nhất bình quân năm 29,5oC.

– Độ ẩm trung bình trong năm 82%; độ ẩm trung bình thấp nhất 21%; độ ẩm trung bình cao nhất 86%.

– Lượng bốc hơi trung bình năm 1.026,3mm, trong đó các tháng mùa khô là 102,36mm; lượng bốc hơi mùa khô lớn gấp 15 – 20 lần lượng mưa (tháng 1, 2) gây ra khô hạn.

– Có 2 hướng gió chính, gió Đông – Bắc, Đông – Đông Bắc vào mùa khô và gió Tây, Tây – Nam vào mùa mưa. Chưa có bão, nhưng chịu ảnh hưởng trực tiếp của các cơn bão đổ bộ vào Nam Trung Bộ gây mưa to kéo dài.

– Lượng mưa bình quân năm từ 1.400 – 1.500mm, là một trong những vùng có lượng mưa năm thấp trong tỉnh. Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, lượng mưa chiếm 85% cả năm tập trung phần lớn từ tháng 9 đến tháng 11; mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau, lượng mưa chiếm 15% cả năm.

4. Tài nguyên:

– Nguồn nước mặt: Hệ thống sông, suối phân bổ tương đối đều khắp và khá dày trên địa bàn huyện, những hệ thống sông, suối lớn như: Ea Knuếc, Ea Wy, Ea Kuăng, Krông Buk, Krông Păc. Đây là điều kiện thuận lợi để xây dựng các hồ chứa nước, đập dâng phục vụ sản xuất nông nghiệp, khai thác du lịch sinh thái; trên địa bàn huyện hiện có trên 70 hồ chứa nước, dập dâng lớn, nhỏ, trong đó có những hồ lớn như: Hồ Krông Buk hạ, Hồ Ea Nhái, Hồ Ea Wy…

Tuy nhiên, do đặc điểm địa hình, chế độ thuỷ văn và với diện tích rừng bị thu hẹp làm cho khả năng thoát nước nhanh gây thiếu nước trầm trọng ở khu vực cao vào mùa khô, ngập úng ở những vùng trũng vào mùa mưa.

– Nguồn nước ngầm: Theo báo cáo tổng kết Dự án “Quy hoạch cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Đắk Lắk”, tại khu vực thị trấn Phước An, mức độ phong phú theo tỷ lệ lưu lượng là 0,01 – 0,05 l/s.m. Có thể nói huyện Krông Păc là vùng có điều kiện thuận lợi cho việc khai thác và sử dụng nguồn nước ngầm phục vụ sinh hoạt, sản xuất nông ngiệp, công nghiệp. Tuy nhiên, do hiện tượng nước ngầm tầng trên chảy xuống tầng tầng dưới nên nguy cơ bị ô nhiễm nguồn nước ngầm rất lớn.

– Tài nguyên đất: Huyện Krông Păc có nguồn tài nguyên đất đai khá đa dạng, gồm 8 nhóm đất chính với 16 loại đất: nhóm đất đỏ vàng 39.754 ha (trong đó đất nâu đỏ trên đa Bazan 25.750ha), chiếm 63,85%; nhóm đất phù sa 9.513,8ha, chiếm 15,28%; nhóm đất đen 7.411ha, chiếm 11,9%; nhóm đất xám 2.912ha, chiếm 4,68%; nhóm đất lầy và than bùn 181ha, chiếm 0,29%; nhóm đất thung lũng, dốc tụ 1.546ha, chiếm 2,48%; nhóm đất xói mòn trơ sỏi đá 18ha, chiếm 0,03%; sông, suối, hồ 911,2ha, chiếm 1,46%.

Nhóm đất đỏ Bazan có tỷ trọng lớn (63,85% diện tích tự nhiên) là điều kiện rất tốt cho phát triển ngành nông nghiệp, nhất là các cây công nghiệp có giá trị cao. Gần 18.500ha (29,7%) đất phù sa, đất đen, đất dốc tụ dọc sông, suối sẽ là nơi phát triển các vùng chuyên canh lúa nước cao sản và các loại rau, màu có giá trị. Đây là thế mạnh của huyện.

Hiện trạng sử dụng đất: Theo niên giám thống kê năm 2010 của tỉnh Đăk Lăk, tổng diện tích đất tự nhiên 62.581 ha, trong đó: đất nông nghiệp 42.988 ha, chiếm 68,69%; đất lâm nghiệp 4.248 ha, chiếm 6,79%; đất chuyên dùng 8.262 ha, chiếm 13,20%; đất ở 1.561 ha, chiếm 2,49%; đất chưa sử dụng 5.522 ha, chiếm 8,82%.

– Tài nguyên khoáng sản: Địa bàn huyện Krông Păc có nhiều mỏ khoáng sản như: đá, sét, than bùn, cát được đánh giá có trữ lượng khá; đang được các đơn vị khai thác phục vụ sản xuất nông nghiệp và xây dựng như: sản xuất phân vi sinh, sản xuất đá, ngạch ngói phục vụ ngành xây dựng…

Lịch sử hình thành

Huyện Krông Păc nằm ở phía đông của tỉnh Đăk Lăk, kéo dài trên 30 km, từ km 12 đến km 50 dọc hai bên Quốc lộ 26. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân và đế quốc, Krông Păc luôn là một địa bàn chiến lược quan trọng, là cửa ngõ phía đông vào thành phố Buôn Ma Thuột.

Có được vùng đất ổn định như ngày nay, Krông Păc đã trải qua nhiều biến đổi về địa giới hành chính và tên gọi. Khi thành lập tỉnh Đăk Lăk, thực dân và chính phủ Nam Triều đã chia Đăk Lăk thành 5 quận để cai trị, trong đó phần đất phía Tây Krông Păc những năm 30 thuộc quận Buôn Ma Thuột, phần phía đông thuộc quận M’ Đrắk, phần phía bắc đường 26 thuộc quận Buôn Hồ và phía nam đường 26 thuộc quận Lạc Thiện (huyện Lăk ngày nay). Đến năm 1965, chế độ cũ thành lập quận Phước An.

Đến tháng 10 năm 1965, do yêu cầu đòi hỏi của phong trào cách mạng trong tỉnh lúc bấy giờ, theo Nghị quyết của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh, sau khi hợp nhất B3 và B5, mật danh H8 (huyện 8, tiền thân của huyện Krông Păc ngày nay) được thành lập cùng với 9 huyện, thị khác trong toàn tỉnh, lấy tên H1 đến H10. Từ đó cho đến trước giải phóng năm 1975, có thêm hai lần tách, nhập, điều chỉnh địa giới hành chính và thay đổi tên gọi H89, đông H6 rồi H11.

Sau giải phóng năm 1975, hợp nhất 3 huyện: H1, H9 và H11 thành huyện Krông Păc. Huyện được mang tên một con sông lớn nhất huyện “sông Krông Păc” bắt nguồn từ Chư Tông – M’ Đrăk, chảy ngang qua trung tâm huyện rồi nhập vào sông Krông Bông. Đến tháng 7 năm 1977, toàn bộ khu vực H1 cũ được tách ra thành lập huyện M’Đrăk. Tháng 10 năm 1981, tách các xã phía nam huyện bao gồm cả H9 cũ, thành lập huyện Krông Bông; cùng lúc tách 3 xã phía Tây: Êa Bhôk, Hoà Hiệp, Ea Ktur tiếp giáp đường 21 Bis (nay là Quốc lộ 27) sáp nhập vào huyện Krông Ana. Tháng 12 năm 1985, tách các xã phía Đông huyện thành lập huyện Ea Kar. Tháng 4 năm 1995, xã Hoà Đông được tách ra từ thành phố Buôn Ma Thuột, sáp nhập về huyện Krông Păc theo Nghị định 71 của Chính phủ. Từ đó cho đến nay huyện Krông Păc được ổn định diện tích tự nhiên 62.581 ha, là một huyện miền núi nhưng địa hình Krông Păc tương đối bằng phẳng, phần lớn diện tích đất thuộc nhóm đất Bazan nâu đỏ màu mỡ.

Krông Păc có 02 sông lớn là sông Krông Păc, sông Krông Buk và nhiều suối nhỏ phân bố khá đều khắp trên địa bàn; hầu hết suối nhỏ thường cạn kiệt vào mùa khô. Để khắc phục nhược điểm này, với sự nỗ lực của Huyện cùng với sự hỗ trợ của Trung ương, của Tỉnh, đã đầu tư xây dựng hệ thống thuỷ lợi đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, trong đó, có hệ thống công trình Hồ chứa nước Krông Buk hạ vừa phục vụ nước tưới sản xuất nông nghiệp cho một số xã của 02 huyện Krông Păc, Ea Kar, vừa có thể khai thác du lịch sinh thái.

Dân số hiện nay khoảng 200.000 người, có 23 dân tộc cùng sinh sống, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 32,4% dân số toàn huyện. Huyện Krông Pắc hiện có 16 đơn vị hành chính cấp xã (15 xã và 01 thị trấn)..

Với tổng chiều dài trên 30km dọc Quốc lộ 26, theo hướng Đông – Tây, phía Tây nối liền Krông Păc với thành phố Buôn Ma Thuột, phía Đông nối liền với các huyện Ea Kar, M’Đrăk, thông đến Quốc lộ 1; Tỉnh lộ 9 nối với huyện Krông Bông; cùng với một số đường liên huyện và hệ thống giao thông được quy hoạch tương đối hoàn chỉnh.

Với những điều kiện như trên, Krông Păc có rất nhiều thuận lợi trong việc phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp toàn diện, nhất là: cà phê, hồ tiêu, cao su, ca cao và các loại cây đậu đỗ, cây lương thực và chăn nuôi. Do đó, Krông Păc là địa bàn có diện tích cà phê lớn nhất tỉnh, đã góp phần không nhỏ trong việc xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội huyện trong thời gian qua.