"Giới Tính Thứ 3" Là Cách Gọi Sai Về Cộng đồng LGBTIQ+ - Netbiz

"Giới tính thứ ba" hay "thế giới thứ ba" hay được dùng bởi các phương tiện truyền thông ở Việt Nam để miêu tả cộng đồng những người đồng tính, song tính và chuyển giới. Tuy nhiên, đây là một cách gọi không những sai về cộng đồng này mà còn mang tính gây cô lập cho những người mang tính dục thiểu số. Gọi “giới tính thứ ba” hay “thế giới thứ ba” mang hàm ý chỉ cộng đồng này thuộc về “một thế giới” khác, không cùng thế giới với những tính dục thông thường như hợp giới dị tính.

Về mặt kiến thức, “giới tính”, “bản dạng giới” và “xu hướng tính dục” là những định nghĩa khác nhau.

Giới tính

Giới tính là giới tính sinh học của một người, được định nghĩa theo các đặc điểm giới tính như nhiễm sắc thể, nội tiết tố, và bộ phận sinh dục. Hiện nay, trên thế giới công nhận có ba giới tính khác nhau: nam, nữ, và liên giới tính. Khi nhắc tới “giới tính”, chúng ta luôn dùng đặc điểm giới tính sinh học trên cơ thể để xác định. Trong LGBTIQ+, có “I” là giới tính (Intersex).

Giới tính sinh học được xác định dựa trên những đặc điểm cơ thể của bản thân

Bản dạng giới

Bản dạng giới là cách nhìn nhận về giới của bản thân. Bản dạng giới có thể đồng nhất hoặc không đồng nhất với giới tính sinh học (không đồng nhất thuộc nhóm phi nhị nguyên giới). Bản dạng giới có thể là hợp giới hoặc thuộc nhóm phi nhị nguyên giới.

- Ví dụ 1: Sinh ra với giới tính sinh học là nam và cảm nhận bản thân là nam ⇒ Hợp giới.

- Ví dụ 2: Sinh ra với giới tính sinh học là nam và cảm nhận bản thân là nữ ⇒ Chuyển giới

Bản dạng giới không phụ thuộc vào giới tính sinh học

Xu hướng tính dục

“xu hướng tính dục” chỉ sự bị hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc về mặt tình dục (cơ thể), hoặc cả tình cảm lẫn tình dục bởi một hoặc nhiều giới một cách lâu dài. Vì vậy, xu hướng tính dục bao gồm hai định nghĩa riêng biệt: xu hướng tình dục (chỉ việc sự hấp dẫn tình dục của một người) và xu hướng tình cảm (chỉ việc sự hấp dẫn tình cảm của một người). Nhãn LGB đều chỉ xu hướng tính dục, chứ không chỉ giới tính của một người.

Xu hướng tính dục được xác định dựa vào bản dạng giới chứ không phải giới tính sinh học

"Giới tính thứ 3" là cách gọi sai về cộng đồng LGBT

Trong cộng đồng LGBTQI+ bao gồm: đồng tính nam, đồng tính nữ, song tính, chuyển giới, vô tính, toàn tính, liên giới tính,... Tuy rất đa dạng, nhưng chỉ có duy nhất "liên giới tính" là thuộc vào nhóm giới tính sinh học, người liên giới tính cũng không nên gọi là "giới tính thứ 3". Các nhãn: đồng tính, song tính, vô tính, toàn tính,... Là các nhãn thuộc vào nhóm xu hướng tính dục. Xu hướng tính dục là chỉ sự hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc/và tình dục với một giới hay nhiều hơn một giới, một cách bền vững. Các nhãn: chuyển giới, song giới, vô giới, linh hoạt giới,... Là các nhãn thuộc vào nhóm bản dạng giới. Bản dạng giới là cảm nhận về giới của bản thân.

'Thế giới thứ 3' là cụm từ trước đây đã dùng để nói cho các nước kém phát triển. Còn xét theo khái niệm giới và tính dục thì cụm từ 'Giới tính thứ 3' là không đúng. Cho nên cụm từ 'Thế giới thứ 3' hoặc 'Giới tính thứ 3' cơ bản là không nên sử dụng để gọi về cộng đồng LGBTIQ. Việc chia cắt ra nhiều thế giới vốn không phải là tinh thần của cộng đồng LGBT, cộng đồng chưa bao giờ muốn tách mình riêng ra thành 1 thế giới như vậy. Có thể sử dụng cụm từ LGBTIQ (hoặc LGBT+, LGBTQ, LGBTQA, LGBTIQAP...) để nói về cộng đồng "người đồng tính, song tính, chuyển giới, liên giới tính và các nhóm thiểu số giới và tính dục khác". Hoặc nếu muốn thuần Việt, chúng ta có thể bắt đầu sử dụng cụm từ "cộng đồng Cầu Vồng" để nói về cộng đồng LGBTIQ.