Hoa Bí đỏ (bông Bí Rợ) Và Các Món ăn, Bài Thuốc điều Trị Bệnh

“Mẹ mong gả thiếp về vườn

Ăn bông bí rợ dưa hường nấu canh“.

Về vườn là gắn liền với bông bí rợ (hay hoa bí đỏ), với dưa hường (dưa hấu) nấu canh. Vậy, bông bí rợ ngon thế nào mà người ta lại ví như thế nhỉ?

Bạn hãy thử tưởng tượng giữa bữa cơm có một tô canh nấu bằng bông bí rợ. Đó là một tô canh hai màu: màu xanh của cuống và màu vàng của bông. Khi nhấm vào, cái cuống ấy mềm thanh, ngọt mát. Lại lần xuống phần cánh hoa xem nào: vừa bùi, vừa ngọt, vừa thơm. Thì ra, hương bông bí rợ là như thế!

Nói về bông bí rợ là nói đến giá trị ẩm thực và nghệ thuật của nó. Bông bí vàng đi vào những bài ca trữ tình, đi vào những bài thơ để rồi giữa đời sống hàng ngày, nhắc đến bông bí thì trong lòng người ta lại bồi hồi, da diết nhớ quê hương!

Trà hoa bí rợ

Hoa bí rợ có thể làm trà uống sao? Vâng, thật như vậy, trà hoa bí là loại thức uống thanh nhiệt, rất tốt cho cổ họng và chất giọng.

1. Hoa bí đỏ giúp giảm viêm họng

Thường xuyên uống trà hoa bí không chỉ giúp thông cổ họng, làm giảm viêm họng và giảm ho mà còn mang đến cho bạn một giọng nói trong trẻo hơn (không bị khàn).

• Cách dùng: hái một ít bông bí tươi (khoảng 5 bông), rửa sạch, để ráo nước rồi hãm uống như trà.
• Ghi chú: có thể cho thêm đường phèn để nước trà ngon ngọt hơn (1).

2. Giúp giải độc, giải nhiệt với hoa bí đỏ

Bông bí rợ có vị ngọt, tính hàn và giúp thanh nhiệt. Vì vậy, vào mùa nóng, có thể uống trà bông bí với kim ngân hoa để thanh nhiệt giải độc, tiêu phù và làm tan đờm do nóng nhiệt.

• Cách dùng: lấy 0, 2 lạng hoa bí đỏ và 0, 1 lạng kim ngân hoa rồi nấu uống hoặc hãm uống như trà.
• Ghi chú: Món trà này cũng tốt với những người nóng quá nổi mụn hoặc bị mụn đầu đinh làm đau nhức (nên uống thường xuyên). Bên cạnh đó, bạn cũng có thể hái thêm một ít hoa tươi, đem giã nát rồi đắp lên các mụn nhọt để làm dịu lại (1).

Các món ăn từ bông bí rợ (hoa bí đỏ)

Bên cạnh trà thì bông bí rợ còn được nấu thành các món ăn để vừa bổ mát, vừa hỗ trợ điều trị bệnh. Trước khi nấu, ta tước lớp vỏ cuống bên ngoài cho cuống hoa mềm, dễ ăn và lặt bỏ phần nhụy hoa (để tránh phấn hoa gây khó chịu khi ăn).

1. Giúp giảm mẩn đỏ

Canh bông bí với thịt viên là món ăn giúp lặn dần các mẩn đỏ ở da do nóng nhiệt. Cách nấu như sau:

• Chuẩn bị: 5 bông hoa bí, 4 lạng thịt băm nhuyễn, một ít hành (khoảng hai nhánh), một muỗng nhỏ muối, nửa muỗng bột thái bạch, nửa muỗng cafe hạt tiêu.
• Thực hiện: Trước tiên, ta lấy hoa bí rửa sạch, để ráo nước; với hành thì xắt nhỏ ra rồi trộn với thịt băm. Sau đó, ta cho muối, bột và tiêu vào thịt rồi trộn đều và nặn thành viên, để vào nồi nước sôi cho chín (nổi lên mặt nước). Cuối cùng, lấy bông bí bỏ vào, đợi bông bí chín thì nêm nếm lại rồi tắt bếp. Món này rất dễ làm và hầu như bà nội trợ nào cũng thích (1).

2. Điều trị quáng gà

Ngoài món trên thì còn món canh bông bí gan lợn. Món này tốt cho những người bị quáng gà – mắt nhìn không rõ khi thiếu ánh sáng.

• Chuẩn bị: 80 g bông bí rợ và 200 g gan lợn.
• Thực hiện: rửa sạch gan lợn, xắt lát mỏng rồi nấu canh, khi gan chín thì cho bông bí vào và nêm nếm. Khi ăn thì uống nước canh và ăn cái (mỗi ngày ăn một lần như vậy) (1).

Tham khảo: Bí đỏ giúp bổ não, điều trị táo bón và viêm khí quản mạn tính

Các bài thuốc từ bông bí rợ

Bông bí rợ có tính mát nên được dùng làm thuốc trong nhiều trường hợp, cụ thể như sau:

1. Điều trị vết thương lở loét

• Chuẩn bị: hoa bí phơi khô.
• Thực hiện: xay nát hoa rồi trộn với dầu mè và thoa lên vết loét (1).

2. Điều trị viêm tuyến vú và u xơ tuyến vú

• Chuẩn bị: bông bí rợ (30 g), kim ngân hoa (20 g) và vỏ quýt chín (20 g).
• Thực hiện: cho vào ấm và nấu lấy nước uống.
• Lưu ý: nên chia thành hai hoặc ba lần uống trong ngày và uống liên tục cho đến khi khỏi bệnh (trong thời gian ăn thì ta nên khám định kỳ để theo dõi bệnh) (1).

3. Điều trị sưng cổ họng (yết hầu) và viêm amidan

• Chuẩn bị: 30 g bông bí rợ.
• Thực hiện: rửa sạch bông bí rồi cho vào nồi, đổ nước vào và nấu đến khi chín thì vớt bỏ cái, chắt lấy nước uống trong ngày.
• Ghi chú: nên uống liên tục 7 ngày để thấy hiệu quả (1).

▼ Nguồn tham khảo

1. Tạ Ngọc Ái (biên soạn), Trà và các bài thuốc, món ăn bổ dưỡng từ hoa, NXB Thanh niên, 2008, trang 90.
2. Bí rợ, https://vi.wikipedia.org/wiki/B%C3%AD_r%E1%BB%A3, ngày truy cập: 12/ 07/ 2020.