Hoa Sen – Nguồn Gốc, Công Dụng Và Những điều Cần Viết

“Trong đầm gì đẹp bằng sen. Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng”. Hoa Sen từ lâu đã được đưa vào những câu thơ, những câu dân ca với vẻ đẹp thuần khiết không gì sánh bằng. Không những thế Hoa Sen còn được biết đến là quốc hoa của dân tộc Việt Nam. Vậy nguồn gốc của loài hoa này như thế nào? Mà không chỉ có tác dụng về mặt văn hóa tinh thần mà còn có công dụng trong các thiết kế trang trí chùa đình hay gốm, trang sức,… Hãy cùng tìm hiểu những điều cần biết về Hoa Sen qua bài viết này nhé !!!

Giới thiệu về Hoa Sen

Hoa Sen (phiên dịch theo tiếng Phạn có nghĩa là padma; tiếng Nhật có nghĩa là renge). Theo các tôn giáo chẳng hạn như trong Phật giáo là biểu tượng của sự thuần khiết và sinh hóa hồn nhiên (svayambhu). Theo kinh Lalitavistara thì hoa sen mọc trong bùn mà không bị nhiễm sự tanh hôi của bùn đất xung quanh biểu thị cho linh hồn tâm tịnh của con người không bị ô nhiễm bởi bụi trần.

Hoa Sen được coi như là quốc hao của Việt Nam. Không chỉ bởi những biểu thị văn hóa thuần khiết và đẹp đẽ mà nó mang lại. Mà còn vì bông sen quá đỗi thân thuộc và gắn bó với người dân. Có thể dễ dàng bắt gặp nền lá xanh mướt ở làng quê Việt Nam là hình ảnh những ao sen rực rỡ sắc hồng. thiếu nữ mặc áo dài thướt tha  ôm trên tay những bó sen xinh đẹp còn được hiện hữu trên những bức tranh sơn dầu hay thơ văn từ xưa đến này.

Hoa Sen có nguồn gốc như thế nào?

Cây sen được bắt đầu tìm thấy vào năm 1979. Hoa Sen thuộc oài thực vật hạt trần. Và nơi đầu tiên mà Hoa Sen được biết đến đó là tại đất nước Ấn Độ. Sau đó được tìm thấy ở những quốc gia và vùng lãnh thổ khác như Trung Quốc, vùng lục địa Á-Úc. Như thường nghe nói, Ấn Độ và Trung Quốc cũng là cái nôi của Phật Giáo, nơi mà Hoa Sen được coi là một biểu tượng đặc trưng.

Mặc dù phổ biến về văn hóa ở Châu Á nhưng sự thật thì loài hoa nàyvẫn được trồng ở các chây lục khác như châu Mỹ và châu Âu. Do nền văn hóa khác nhau nên ở các nước phương Tây nên loài hoa này được sử dụng trong trang trí và làm đẹp là chủ yếu. Còn đối với Việt Nam nói riêng và các nước phương Đông Á nói chung, việc trồng và sử dụng loài hoa này nhiều hơn với mục đích khác nhau.

Tại nước ta, cây sen chủ yếu được trồng nhiều tại các tỉnh: Vĩnh Long, Trà Vinh, Đồng Tháp,…Và ở Việt Nam, cây sen được trồng và sử dụng toàn diện cả củ sen, ngó sen, hạt sen,…

Những điều cần biết về Hoa Sen

Đặc điểm của Hoa Sen 

Cây sen là loài thực vật thủy sinh .Thân rễ mọc thon dài theo hình trụ và mọc xung quanh thân có gai tù. Củ sen là thân sen ngầm có thể ăn được. Rễ có nhiều nhánh mọc từ củ sen.

Lá sen vươn dài mọc lên trên mặt nước với cuống lá dài. Phiến lá to hình khiên có gân toả thành hình tròn đẹp mắt. Đài sen có màu lục. hoa của loài sen nở rộ theo chồng lớp đan xen tỏa ra nhiều cánh theo nhiều hướng khác nhau nhìn đẹp mắt. Hoa có nhiều mức độ màu từ trắng đến hồng.

Cấu tạo của Hoa Sen 

Cấu tạo của Cây Sen chủ yếu gồm những bộ phận sau:

• Thân rễ mọc trong bùn thường được gọi là ngó sen.
• Lá sen
• Phiến lá hình đĩa to có gân tỏa tròn.
• Hoa sen gồm cánh hoa, lá noãn, vòi, núm nhụy, gương sen.
• Lá noãn sinh quả đựng hạt không nội nhũ.Lá mầm tạo mầm và chồi mầm chứa diệp lục.

Phân loại Hoa Sen

Có nhiều cách để phân loại sen.

Thông thường, sen được phân loại dựa theo màu sắc của hoa. Theo đó, bông sen được phân làm 6 loại, bao gồm: sen hồng, sen vàng, sen xanh, sen trắng, sen tím, sen đỏ. Bên cạnh đó, sen cạn, sen thái, sen đất, sen tuyết, sen mini,…cũng đang được trồng phổ biến.

Ý nghĩa của Hoa Sen

Ý nghĩa trong văn hóa và tinh thần 

Trong số các loại hoa, sen là một trong những loài hoa hiếm hoa hội tụ đầy đủ trong mình ý nghĩa triết học nhân sinh cao quý.

Sen là loài hoa thanh cao và thuần khiết có ý nghĩa truyền thống lâu đời ở phương Đông. Mọc và phát triển trong ao bùn nhưng không vì thế mà hôi tanh. Ngược lại, hoa sen lại tỏa ra hương thơm thoang thoảng không quá nồng cũng không hè nhạt phai. Chính vì tính chất đặc biệt này mà loài sen được ví như người quân tử tồn tại giữa cuộc đời trầm luân nhưng đã vượt qua những xấu xa bùn lầy mà vươn lên tỏa ra giá trị cao đẹp.

Đối với Phật Giáo, đây là loài hoa của Phật, vãn thường được dâng lên thờ cún. Không những vậy, nhắc tới Hoa Sen người ta còn thường nghĩ đến sự thanh tịnh của chốn tâm linh. Đài hoa này thường được tượng trưng cho chỗ ngồi cho Bồ Tát Quan Âm trong Phật Giáo.

Đối với Việt Nam, đây là quốc hoa của người Việt vì nó tượng trưng cho tính cách và văn hóa dân tộc: kín đáo, dịu dàng. Thể hiện sự quân tử hiên ngang dù tình cảnh ngặt nghèo, mạnh mẽ vượt lên trên khó khăn.

Ý nghĩa về phong thủy

Ngoài ra, Hoa Sen còn được tin tưởng trong âm dương ngũ hành

Trong phong thủy, sen đương tin là mang đến sự may mắn và phát triển tốt cho chủ nhà. Loài  hoa này sẽ mang tới nguồn năng lượng tích cực giúp xua tan phiền muộn, thanh tịnh.

Bên cạnh đó, việc trưng bày hoa còn thể hiện tính cách trân trọng sự thanh cao, tính cách quân tử cho gia chủ.  Hoa thường được trưng bày trong phòng khách hoặc phòng ngủ.

Ý nghĩa theo màu sắc

• Sen hồng: Là loài sen phổ biến và sống lâu năm nhất. Hoa Sen hồng là quốc hoa của Việt nam. Là biểu tượng đích thực của Đức Phật. Sen hồng tượng trưng cho tâm hồn đầy tình yêu và bản ngã của trái tim.
• Sen xanh: Màu xanh là màu của tự do, Sự mạnh mẽ trong tinh thần và tượng trưng cho trí tuệ.

• Sen tím: màu tím tượng trưng cho sự chung thủy và thể hiện sự yêu thương. Màu tím thời trung cổ là màu quý tộc cũng như sự huyền bí gắn liền về sự giác ngộ của con người.
• Sen trắng: Màu trắng của hoa mang đến cho người sự nhẹ nhàng, thanh thoát và bình yên. Vào những ngày trăng sáng, ánh sáng của trăng nhẹ nhàng rải trên những cánh hoa sen trắng tạo cảm giác đepx đẽ và mơ mộng.

Công dụng của Hoa Sen

Trong trang trí và làm hoa cảnh 

Hoa thường trưng bày trong không gian phòng khách, phòng ngủ,… với cành sen tươi, đĩa sen, đèn thờ sen, tranh ảnh hồ sen đẹp,…

Hoa Sen vào mùa nở rộ còn là nơi để chụp ảnh và thưởng hoa. Ngoài việc hoa là đối tượng cho nhiếp ảnh thì hoa còn là nhân vật chính trong thơ văn, tranh vẽ. Đặc biệt là trong nghệ thuật cắm hoa.

Bên cạnh đó hình ảnh bông sen còn xuất hiện trong nhiều thiết kế kiến trúc và công trình như Chùa Một Cột, Chùa Tây Phương, Tháp Cửu Phẩm Liên Hoa,…nổi tiếng gắn liền với hình ảnh bông sen.

Làm quà tặng mọi người

Đặc trưng bởi vẻ đẹp và ý nghĩa đặc biệt, sen được sử dụng để làm quà tặng. Cho những người thân yêu, bạn bè trong các dịp đặc biệt. Hoa khai trương vào những dịp lễ đặc biệt,… Loài hoa này này tượng trưng cho những lời chúc gắn liền với ý nghĩa của nó.

Công dụng của hoa sen trong y học

Bên cạnh những ý nghĩa về mặt biểu tượng tinh thần đó, Sen còn mang đến tác dụng sức khỏe con người. Một số công dụng có thể kể ra như: hạt sen làm dịu dạ dày, tâm sen giúp chữa mất ngủ, củ sen hỗ trợ làm giảm đường huyết và cholesterol, trà hoa giúp trị mụn, đẹp da,…

Giảm cân

Việc dùng thường xuyên trà lá sen sẽ đem lại cho bạn vóc dáng thon thả. Lá sen chứa L – Carotene làm tăng sự trao đổi chất đồng thời ngăn chặn hấp thụ tinh bột và chất béo.

Chống nấm và kháng khuẩn

Giã nhuyễn lá sen đắp lên vùng da bị nấm, viêm có tác dụng mau lành da, diệt nấm.

Tăng cường miễn dịch

Hoa có chứa nhiều Acid linoleic – chất quan trọng ngăn ngừa bệnh tim, tiểu đường, ung thư, viêm khớp, tăng cường hệ thống miễn dịch.

Chống oxy hóa

Lá sen và hoa chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh như: nuciferine, lotusine, demethyl coclaurine neferin, giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, đột quỵ và ung thư, duy trì sự trẻ trung của cơ thể.

Nguyên liệu chế biến món ăn

Hoa Sen thật sự hội tụ nhiều yếu tố ý nghĩa. Không chỉ trong văn hóa, y học mà còn tỏng thực phẩm. Tất cả các bộ phận của cây sen đều có thể được dùng làm nguyên liệu chế biến món ăn ngon và bổ dưỡng. Ngó sen, hạt sen có thể làm chè và món ăn ngọt. Lá sen và nhụy có thể được phơi khô làm trà.

Trên đây là những điều cần biết về Hoa Sen. Mong rằng bài viết này sẽ giúp cho các bạn hiểu thêm về loài hoa này. Từ đó biết được ý nghĩa và công dụng để có thể ứng dụng cho bản thân và gia đình.

• Xem thêm: Cây chùm ngây và những công dụng không thể ngờ đối với sức khỏehoa