HPV Testinin Pozitif Olması Ne Demektir?

HPV testinin pozitif olması ne demektir? soru bana en sık gelen sorulardan biridir. Kadınlar KETEM’lerde veya bir jinekoloğa muayeneye gittiklerinde kendilerine HPV/smear testi yapılıyor.

Gelen sonuç eğer pozitif ise büyük bir panik başlıyor. “Acaba kanser miyim?” sorusu akıllara şimşek gibi düşüyor. Esasen HPV/smear testi için örnek alınmadan önce kişiye bu testin ne amaçla yapıldığı ve sonucu ne çıkarsa ne yapılması gerektiği ayrıntılı bir şekilde anlatılması gerekir.

Kişi kendisine bir test önerildiğinde, genel olarak bu testin neyi göstereceğini, ne işe yaradığını hekimlerine sormalı ve cevabı anladıklarından emin olmalıdırlar. Hiçbir test yüzde yüz doğruluk içermez, bütün testlerde belirli oranda hata payı olduğu bilinmelidir.

HPV pozitif ise korkmalı mıyız?

HPV/smear testi, henüz kanserin oluşmadığı, bir vadede ileride kanser gelişebilecek olan kadınları yüksek doğrulukla saptamaya yarıyor. Böylece bu kadınlar kanser oluşumuna giden sürecin belirti vermeyen sessiz döneminde saptanabilmektedir. Kolay ve tam tedavinin yapılabildiği bu erken dönemde tespit yapılmış olması kadın için panik olunacak değil sevinilecek bir durumdur. Çünkü güvenle tedavi olabilecektir.

HPV Nasıl bulaşır?

HPV’nin bulaşması ilk olarak 15-25 yaşlarında, çoğunlukla cinsel eylemler esnasında olmaktadır. Lokal bağışıklık sisteminin etkisiyle kişilerin neredeyse %90’ında virüs vücuttan uzaklaştırılmakta yani temizlenmektedir. Virüs bulaşmış kişilerin %12'sinde temizlenme olmamakta, enfeksiyon on yıldan sonra yüzey hücrelerinde kansere dönüşmenin ön belirtilerini göstermeye başlamaktadır.

Smear testi kansere dönüşebilecek anormal hücreleri gösterir. Smear testinde yüzey (epitel) hücrelerinde LSIL veya HSIL adı verilen anormal bulgular görüldüğünde buna ilaveten HPV de pozitif olursa, yüksek doğrulukla söylenebilir ki bu kişinin gelecek 5-15 yılda kanser olma olasılığı vardır. HPV/smear testi kadında serviks adı verilen rahmin ağız kısmı kanserinin erken tanısını koymaya yarayan çok güçlü bir testtir.

Rahim ağzı kanseri cinsel yolla bulaşan human papilloma virüsünün yüksek kanserojen risk oluşturan yirmi farklı tipinden bir veya birkaçının kadın cinsel organlarında bulunmasıyla oluşur. HPV’nin doğada yüzden fazla çeşidi vardır ve bunlardan yirmi kadarı anogenital (cinsel organlar ve anüs) kanserleriyle ilişkili bulunmuştur. Vajinanın derinlerinde bulunan rahim ağzına HPV çoğunlukla cinsel ilişki yoluyla taşınır. Hayatları boyunca çoğu kadının değişik HPV türlerine en az bir kez maruz kaldıkları bilinmektedir. Fakat çoğu kadın HPV’yi vücutlarına girdikten sonra ortalama on yıl içinde lokal bağışıklık sistemleriyle uzaklaştırmaktır.

Cinsel hayata puberte döneminde başlamış ve çoklu partner değiştirmiş olan (aynı zamanda partneri çoklu partner değiştirmiş olan) kadınlar çeşitli HPV tiplerine çokça maruz kalmaya yatkındırlar. HPV virüsünün cinsel organlada uzun yıllar bulunmaya devam etmesiyle cinsel organların kanseri için risk oluşmaya başlar. HPV en sık rahim ağzı olmak üzere vajina, iç dudaklar ve anüs kanserlerine yol açabilmektedir.

Tarama Programı Değişti

Günümüzden 10-15 yıl öncesinde, HPV testi yapılmıyor sadece smear ile rahim ağzı kanser taraması yapılıyor idi. Smear tek başına hata payı yüksek gücü zayıf bir testtir. Bu nedenle smearın her yıl yapılması önerilmekte idi. Sadece smear ile toplum bazlı taramalar hiç başarılı olmadı.

Günümüzde smear testiyle birlikte eş zamanlı aynı anda alınan sürüntüde HPV testi de yapılmaktadır. HPV/smear testi rahim ağzı kanseri taraması doğruyu belirleme gücü yüksek hata payı düşük hale getirildi. 30 yaşın altında bu testin yapılması önerilmemektedir çünkü bu yaşlarda HPV pozitif olsa bile HPV’nin lokal bağışıklık mekanizmalarıyla temizlenip uzaklaştırılması çoğunlukla mümkün olmaktadır. Burada amaç 30 yaşını geçip de cinsel organlarında bu virüsü hala taşımakta olan kadınları belirlemektir.

HPV negatif smear negatif ne demektir?

HPV negatif smear negatif demek; bu kişide rahim ağzı kanseri gelişme olasılığı çok çok düşüktür, 5 yılda bir tarama yapılması yeterlidir, daha sık taramaya gerek yoktur’ anlamına gelir. Hayat boyu takipleri negatif olan kadınlar rahim ağzı kanseri açısından güvendedir. Bu kadınlar eskiden olduğu gibi her yıl değil, beş yılda bir tarama programına alınmaktadır.

Rahim ağzı kanserinin diğer kanserlerden farklı, bize avantaj sağlayan çok önemli bir yanı vardır. Toplumda yaygın görülen ve önlenmesi mümkün olan bu kanser Sadece HPV varlığında oluşmaktadır. Yani HPV negatif olan kadınların rahim ağzı kanseri ve anogenital kanser geliştirmeyeceği neredeyse kesin olduğu için bu kimselerin beş yılda bir takipleri yapılması önerilir.

HPV pozitif ne demektir?

Peki ya HPV bulunduranlar ne olacak? HPV pozitif olan kadınlar smear sonuçları ne olursa olsun mutlaka kolposkopi adı verilen büyük büyütmeli özel bir teknikle rahim ağzı yüzey hücreleri incelenmeli, belirli şüpheli yerlerden biyopsi alınmalıdır. Biyopsi sonucunda, normal gelirse kişi önce 6 ayda bir sonra yılda bir smear takibine, 2-3 yılda bir HPV takibine alınır. Kolposkopi ile yapılan biyopside servikal intraepitelyal lezyon (LSIL; hafif , HSIL; ağır) gelirse, bu ileride kanser hücresine dönüşebilme olasılığı içeren hücreler saptanırsa sonraki aşamada LEEP yapılarak rahim ağzı yüzey dokusu sıyırma tekniği ile çıkarılır. LEEP sonucunda sıyırma yapılarak çıkarılan dokular patolojik incelemeye gönderilir. Sonuç normal gelirse kişiye 6 ay sonra smear, 1 yıl sonra kolposkopik biopsi yapılır.

Eğer; daha yaygın ve derinleşen kanser lehine bulgu gelirse rahim ağzı tamamen çıkarılır. Bu süreçlerin hepsi dikkatli, planlı ve bu alanda uzmanlaşmış jinekologlar tarafından yapılmalıdır. Panik yaparak bu basamakları atlayıp direk olarak rahim alma yoluna gitmek son derece gereksiz ve hatta yanlış bir tutumdur. Burada hastanın panik durumunu hekim sakinleştirip, abartmadan doğru bilgilendirmeli yeterli olan tedaviyi planlamalıdır. HPV pozitifliği genellikle doğurganlık çağı kadınlarda görülmekte olduğundan HPV pozitiflik saptandığında büyük bir panik ile kolposkopi ve LEEP yapmadan rahim ağzını veya rahimi tamamen çıkarılması yoluna gidilmektedir. kolposkopi ve LEEP normal olanların sadece yıllık takiplerinin yapılmaya devam edilmesi gerekmektedir. Başka bir müdahale ve ameliyat yapılması gereksizdir. Bu kadınlar panik ile gereksiz yere doğurganlıklarını yitirebilmektedir.

Hpv pozitif demek kanser demek değildir. HPV pozitif demek 6 aylık/yıllık takiplere girmek demektir. Yıllık takiplerde düzelme saptanır ve HPV kaybolursa kişi yeniden beş yıllık takiplere geçer.

HPV pozitif ise cinsel yaşam nasıl etkilenir?

HPV pozitif kadınlar cinsel hayatlarına devam edebilirler. Hamilelik isteği varsa kondomsuz normal ilişkide bulunabilirler. Eşlerinde cinsel organlarında düzelmeyen inatçı kaşıntılı lezyonları varsa ürolog tarafından değerlendirimesi gerekir. Kondom kullanmak partnerleri tam olarak korumaz. Aşılanmak her yaşta her iki eş için yarar sağlayabilir. HPV pozitif kadın hamile kalıp doğum yapabilir.

En iyisi sorun hiç oluşmasın diye ne yapmalı?

Tüm bu korkuları, riskleri yaşamamak için en iyisi HPV aşısının toplumda ergenliğe girmek üzere olan 11-14 yaşları arasında her kız ve erkek çocuğuna yapılmasıdır. Hem erkekler hem kadınlar için hayat boyu partner sayısının az tutulması, kondom kullanımın yeni partnerlerde tercih edilmesi önerilmektedir.