HTTP Ve HTTPS Nedir? - TurkNet Blog

Loading the Elevenlabs Text to Speech AudioNative Player...

HTTPS ve HTTP sıklıkla birbirine karıştırılan iki protokoldür.  Bu yazımızda HTTP ve HTTPS kavramlarına odaklanacağız.

HTTP Nedir?

Adını çokça duyduğumuz bir kavram olan “http”, bilginin sunucudan kullanıcıya nasıl ve ne şekilde aktarılacağını gösteren protokoldür. Açılımı “Hyper Text Transfer Protocol” olan bu kavram dilimizde “Üstün Metin Transfer Protokolü” olarak biliniyor. İnternet kullanıcıları bunu aktif olarak kullanmasa da otomatik olarak arama çubuğu bu protokolü koyar.

Aslında en basit haliyle söylersek web sayfalarının görüntülenmesini sağlayan protokoldür. HTTP, kullanıcının bilgisayarı ve sunucu(server) arasındaki veri alışverişinin kurallarını belirler. Bu protokolü kullanmak için tarayıcı kullanılır. Google Chrome, Mozilla Firefox, Internet Explorer bu web tarayıcılarından bazılarıdır. Bu tarayıcılar yardımı ile herhangi bir internet sitesine girmek için adres çubuğuna sitenin adresini yazdığınız vakit HTTP ile sunucuya bir istek gönderilir ve sunucu bu isteğe cevap verdiği vakit internet sitesinin verileri size gelir. Yani internet sitesine girmiş olursunuz.

HTTP Nasıl Çalışır?

İnternet ağında sunucular ve kullanıcılar arasında nasıl bir veri alışverişi olacağı hakkında kurallar vardır. Bu düzeni sağlayan protokol de HTTP’dir. Peki “Bu protokol günlük hayatta ne işimize yarar?” diye sorulacak olursa da aslında internette gezinmemizi sağlayan, internet sitelerini anında önümüze getiren bağlantı bu protokol sayesinde sağlanıyor.

Sistemin yürüdüğünü kısaca açıklayalım; girmek istediğiniz sitenin adresini tarayıcı çubuğunuza yazarsınız, bunu yazdıktan sonra HTTP yardımı ile siteye bir bağlantı isteği gider. Bu bağlantı isteğini kabul eden sitenin sunucusu ile bağlantı kurulur ve internet sitesine girmiş olursunuz. Eğer sunucudan bir cevap gelmezse karşınızda bir çeşit hata uyarısı alırsınız. 

HTTPS Nedir?

 Bu kavram aynı HTTP gibi bir protokoldür. Açılımı “Secure Hyper Text Transfer Protocol” olsa da dilimizde “Güvenli Metin Aktarma Protokolü” olarak biliniyor. Temelde iki protokol de aynı işi yapsa da HTTPS’de güvenlik öne çıkar. HTTP protokolüne SSL sertifikası eklenerek oluşur. Kısacası internet sitelerinin metinlerle kurduğu bağlantının şifrelenmesidir.

HTTP, herhangi bir siteye bağlanmak istediğiniz zaman isteğinizi alıp, sunucuya iletir ve siteye girişinizi sağlar. HTTPS de aynı işlevi görür. Farkı ise HTTPS protokolü ile bir siteye bağlandığınız zaman güvenlik önlemleri daha ağırdır ve bilgileriniz asla başkaları tarafından okunamaz.

HTTPS Nasıl Çalışır?

Herhangi bir tarayıcının adres çubuğuna girmek istediğiniz internet sitesinin adını yazdığınız zaman bu protokoller sayesinde sunucuya bir istek gider ve bu istek sonucunda siteye erişebiliriz. HTTP ve HTTPS temelde bu işlemi yapar. Yukarıda bahsettiğimiz gibi ufak farklılıklar bulunur. HTTPS protokolünde SSL sertifikasının bulunduğunu söylemiştik. Bu sertifika “Secure Socket Layer” yani “Güvenli Giriş Katmanı” olarak bilinir ve Netscape firması tarafından geliştirilmiştir. Tüm web tarayıcıları ve sunucuları tarafından da tanınır. Bu sertifika sitenin güvenli olduğunu teyit eden bir sertifikadır. Daha detaylı bilgi için “SSL sertifikası nedir?” yazımızı inceleyebilirsiniz.

HTTPS, özellikle ödeme alan web siteleri için uygun olan bir protokoldür.  Bu da günümüz teknolojisinde özellikle online alışveriş alışkanlığının artışı ile birlikte oldukça önemli bir konuma geldi. Online dolandırıcılığa karşı güçlü bir önlem olan HTTPS, tüm bankacılık işlemlerinin gerçekleştiği sitelerde ve online alışveriş sitelerinde bulunur ya da bulunması gerekir. HTTPS sertifikası bulunmayan sitelere karşı bilgi paylaşımı yaparken dikkat etmekte fayda vardır!