Hướng Dẫn Bạn Trồng Cây Trám Trắng | Farmvina Nông Nghiệp

Kỹ thuật trồng cây trám trắng

Trám trắng còn gọi là thanh quả, cà na, cảm lãm, mác cơm, cây bùi. Tên khoa học: Canarium album (Lour.) Raeusch, họ Trám (Burseraceae). Trám trắng là cây bản địa, đa mục đích, được dân ta rất ưa chuộng.

Cây gỗ to, có thể cao đến 25 – 30 m, đường kính ngang ngực 70 – 80cm. Cành non màu nâu nhạt, có lông mềm. Lá kép lông chim, mọc so le. Mùa ra hoa: tháng 6 – 7, mùa quả: tháng 8 – 10. Gỗ mềm, nhẹ, thớ mịn, dễ bóc và dễ lạng, thường được dùng trong xây dựng nhà cửa, làm nguyên liệu gỗ dán, bột giấy.

Nhựa trám trắng dùng để chưng cất tinh dầu, chế biến côlôphan dùng trong công nghệ nước hoa, xà phòng, véc ni làm hương, pha chế sơn và mực in. Quả trám làm thức ăn, chế biến ô mai, thuốc chữa ho, giải rượu và giải độc.

Hiện nay trám trắng là một trong những cây được chọn làm cây trồng chính trong Chương trình 327, dự án khuyến lâm, dự án lâm nghiệp trang trại và các chương trình trồng rừng khác để nhằm cung cấp gỗ, quả và khai thác nhựa.

Hạt giống cây con

Giống:

• Giống phải thu hái từ những cây đã có 2 mùa quả trở lên (9 – 10 tuổi), cây mẹ sinh trưởng tốt, phát triển cân đối, không bị sâu bệnh, cong queo.
• Quả trám trắng chín vào tháng 9, 10. Khi thấy quả chuyển từ màu xanh sang màu vàng mơ, ăn có vị chua ngọt, nhân hạt màu trắng mới thu hái. Không thu hái non ảnh hưởng đến chất lượng cây con.
• Sau khi thu hái về, cần loại bỏ những quả kém phẩm chất, sau đó vui thành đống ủ trong 2 – 3 ngày. Ngâm quả vào nước nóng khoảng 60 độ C (2 sôi 3 lạnh) trong thùng có nắp đậy kín, sau 2 – 3 giờ vớt ra và tách lấy hạt, có thể đem gieo ngay hoặc bảo quản ẩm.
• Hạt chế biến xong cần bảo quản trong cát ẩm từ 5 – 8% hoặc bảo quản trong tủ lạnh có nhiệt độ ổn định 5 độ C.

Vườn ươm: Vườn ươm nên gần nơi trồng rừng và thuận tiện cho việc vận chuyển cây con. Mặt vườn cần bằng phẳng, thoát nước, rọi nắng và gần nguồn nước. Vườn phải đặt xa nguồn bệnh và tách rời khu canh tác nông nghiệp.

Tạo bầu:

• Vỏ bầu được làm bằng PE màu trắng đục hay đen, bảo đảm độ bền để khi đóng bầu và vận chuyển không bị rách. Kích thước bầu 9 x 14cm, không đáy đục lỗ xung quanh để ươm cây 6 – 7 tháng và 12 x 18cm có đáy nhưng cắt góc đục lỗ xung quanh cho cây ươm trong vườn 15 – 16 tháng.
• Thành phần ruột bầu gồm đất tầng A dưới tán rừng 90%, phân chuồng hoai 9% và Supe lân Lâm Thao 1%. Ba thành phần được trộn đều nhau.

Bầu được đóng đầy, chặt sau đó xếp thành luống rộng 0,8 – 1m, dài 5 – 10m, mặt bầu bằng phẳng. Các luống bầu đặt cách nhau 50 – 60cm để thuận tiện việc đi lại chăm sóc cây con. Xung quanh luống bầu lấp đất cao bằng 2/3 bầu, rải đất bột vào khe hở giữa các bầu.

Gieo ươm:

• Xử lý hạt: Ngâm hạt vào nước lã từ 10 – 12 giờ sau đó tiến hành ủ hạt. Chọn nền xi măng hoặc nền đất cứng ngoài trời, đổ 1 lớp hạt cát xuống dưới dày 5cm, tiếp đó rải 1 – 2 lớp hạt ở giữa sau đó đổ cát và san đều để cát lấp kín hết khe hở giữa các hạt trám, trên cùng rải 1 lốp cát dày 3 – 5cm và tưới đẫm nước, dùng rơm rạ phủ lên trên để giữ ẩm. Sau 20 ngày hạt bắt đầu nảy mầm.
• Thời vụ gieo ươm: Thích hợp nhất là tháng 10, 11 ngay sau khi thu hái và chế biến xong.
• Khi hạt đã nảy mầm áp dụng 1 trong 2 cách cấy như sau: để cho cây mọc khỏi mặt luống, khi lá đã xoà hết và màu lá đã chuyển từ vàng sang xanh thì nhổ lên đem cấy vào bầu, hoặc chọn những hạt đã nứt nanh đem cấy vào bầu, lấp kín đất dày 1cm và tưới nước cho đủ ẩm ngay sau khi cấy xong.

1. Mùa cho nhựa

– Nên khai thác nhựa từ tháng 8 cho đến tháng 3 âm lịch năm sau là thời gian cây cho nhiều nhựa nhất.

– Thời gian từ tháng 4 đến tháng 7 (âm lịch) cây cho ít nhựa, nên hạn chế khai thác để tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển.

2. Lựa chọn cây khai thác

Chọn cây có đường kính trung bình trên 25 cm, chiều cao vút ngọn từ 15 – 20 m. Thân thẳng, không sâu bệnh.

3. Vệ sinh gốc cây

Trước khi tiến hành khai thác, cần phát dọn thực bì xung quanh gốc cây được chọn khai thác.

4. Dụng cụ khai thác nhựa

Dụng cụ chủ yếu dùng để khai thác là dao chích nhựa và dụng cụ vét nhựa.

5. Cường độ khai thác nhựa

Thực hiện khai thác dưỡng nhằm đảm bảo cho cây sinh trưởng phát triển lâu dài. Tuỳ theo đường kính cây mà thực hiện số đường chích:

– Cây có đường kính 25 – 30 cm ở độ cao 1,3 m, chích 1 – 2 đường.– Cây có đường kính 31 – 40 cm ở độ cao 1,3 m, chích 2 – 3 đường.– Cây có đường kính 41 – 50 cm ở độ cao 1,3 m, chích 3 – 4 đường.– Cây có đường kính trên 50 cm ở độ cao 1,3 m, chích 4 – 5 đường.

Máng chích đầu tiên nên chích theo hướng Đông – Nam để cho sản lượng nhựa cao nhất.

+ Trên cùng một cây nên bố trí đường chích đối xứng nhau.

6. Kỹ thuật chích nhựa

Mũi chích đầu tiên có hình bán nguyệt cách mặt đất 40 – 50 cm, bán kính từ 2 – 3 cm, rộng 3 – 4 cm. Khoét hết lớp vỏ vừa chạm đến thân gỗ.

Sau 2 – 3 ngày, chích nhắc lại 1 lần. Mỗi lần chích, cắt khoét đi lớp vỏ mỏng chừng 2 – 3 mm. Các mũi chích tiến hành từ trên xuống dưới.

Từ khi chích mũi đầu tiên đến khi cây cho sản lượng nhựa ổn định khoảng 25 – 30 ngày.

Khi những đường chích đầu tiên xuống sát mặt đất thì chuyển sang chích đường mới, cách vị trí đường chích ban đầu từ 10 – 15 cm.

7. Thu gom nhựa

Thường dùng giỏ để thu gom nhựa. Cứ khoảng 8 – 10 ngày đi thu gom 1 lần (khoảng 3 – 4 lần chích). Khi thu nhựa xong, cây nào chích luôn cây đó để giảm công đi lại.

8. Bảo quản nhựa

Nhựa trám sau khi thu về không cần sơ chế, nén chặt lại và bọc trong túi nilông để nhựa không bén gió, luôn mềm dẻo. Bảo quản nhựa ở nơi râm mát.