Hướng Dẫn Sử Dụng Phần Mềm Thiết Kế Mạch điện Tử OrCAD - Ebook

Có thể bạn quan tâm

Đăng ký
Đăng nhập
Liên hệ

Thư viện tài liệu, ebook tổng hợp lớn nhất Việt Nam

Website chia sẻ tài liệu, ebook tham khảo cho các bạn học sinh, sinh viên

Trang Chủ
Tài Liệu
Upload

Trang Chủ › Công Nghệ Thông Tin›Kỹ Thuật Lập Trình›Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD

Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 107 5.6 Một số mạch điện tử hay Ở phần này sẽ giới thiệu cho các bạn một số mạch điện lý thú ( sưu tầm ) để các bạn có thể nghiên cứu vẽ và làm board thật. 5.6.1 Mạch điều khiển tải bằng âm thanh

113 trang | Chia sẻ: chaien | Lượt xem: 4938 | Lượt tải: 3

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trênnh vuông vừa khít trên hình.Chọn Place Text để nhập tên cho linh kiện.Như vậy là đã làm xong 1 linh kiện mới, nhấn Save để lưu lại linh kiện. 2.4 Chỉnh sửa linh kiện 2.4.1 Đặt vấn đề Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 2. OrCAD Capture 44 Khi lấy linh kiện trong thư viện, có một vấn đề là đa số với con IC thì bị ẩn chân VCC và GND, nhưng các bạn yên tâm khi xuất ra mạch in chân VCC mặc nhiên nối với Power và chân GND thì nối đất. Tôi sẽ chỉ cho cách làm cho nó hiện lên 2.4.2 Tiến hành chỉnh sửa Ở đây tôi chọn con IC định thời 555 Bạn nhấp phải chuột vào linh kiện, chọn Edit Part Xuất hiện cửa sổ làm việc mới giúp bạn chỉnh sửa các thông số của linh kiện: Phần 2 dấu cộng trong vòng tròn màu đỏ là 2 chân VCC và GND, bạn nhấp đúp chuột vào nó để chỉnh kiểu chân Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 2. OrCAD Capture 45 Hình dạng chân của nó trong cửa sổ Shape, trong cửa sổ này chân được lựa chọn là zero length chính vì vậy mà bạn không nhìn thấy nó, bạn có thể chọn Line hoặc Short để hiển thị chân. Tick vào Pin Visible để hiển thị tên của chân linh kiện Tương tự như trên để hiển thị chân GND. Bố trí lại sơ đồ chân cho hợp lý và thẩm mỹ, Sau khi chỉnh sửa ta được hình bên Trong cửa sổ này bạn cũng có thể thực hiện chỉnh sửa, thêm bớt chân, thay đổi kích thước hình dáng của linh kiện. 2.4.3 Lưu linh kiện vừa chỉnh sửa Nhấp chuột vào nút Close trong cửa sổ làm việc hoặc nhấn Ctrl + W, xuất hiện hộp thoại Chọn Update Current để lưu thay đổi, Update All để thay đổi tất cả linh kiện đó có trong Project, Discard để hủy bỏ thay đổi, Cancel để quay lại hủy bỏ thao tác, Help để được trợ giúp. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 2. OrCAD Capture 46 Vậy là đã hoàn tất cơ bản phần Capture, tiếp theo ta chuyển sang phần Layout để thiết kế mạch in. ( luôn Ctrl + S để lưu bản project , phòng sự cố xảy ra ngoài ý muốn ) Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 47 Chương 3: Vẽ mạch in với OrCAD Layout 3.1 Tổng quan về phần mêm vẽ mạch in OrCAD Layout Để thi công board mạch thực tế cần phải xuất mạch nguyên lý trong Capture sang file mạch in được hỗ trợ bởi Layout. Phần này sẽ hướng dẫn các bạn xuất file .mnl trong mạch nguyên lý sang Layout để vẽ mạch in hoàn chỉnh, cách chọn chân linh kiện footprint, tạo thư viện chân linh kiện mới,... 3.2 Vẽ mạch in với OrCAD Layout 3.2.1 Khởi động OrCAD Layout Khởi động OrCAD với chương trình Layout Plus - Start -> AllPrograms-> Orcad Family Release 9.2 -> Layout - Click vào biểu tượng trên màn hình Desktop Màn hình làm việc của Layout Plus như sau Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 48 3.2.2 Một số lệnh cơ bản 3.2.2.1 File Chứa các lệnh liên quan đến việc tạo mới, mở, nhập và xuất ra các tập tin đối tượng vòa Layout hay sang các thành phần khác ( để sử dụng trong một số phần mềm thiết kế mạch khác như Protel, PCAD PCB, ...) 3.2.2.1.1 Open Liệt kê tất cả các tập tin .MAX đang nằm trong thư mục hiện hành. 3.2.2.1.2 Import Cho phép mở hay nhận một file đã được tạo từ các phần mềm khác như Protel PCB, CadStar PCB,... 3.2.2.1.3 Export Cho phép xuất file .MAX đã được tạo từ OrCAD Layout sang các phần mềm thiết kế mạch in khác như Protel PCB, CadStar PCB,... 3.2.2.2 Tools 3.2.2.2.1 Library Manager Cho phép bạn chỉnh sữa hay tạo mới một footprint của linh kiện nào đó. Từ đây bạn có thể tạo hay sưu tập một thư viện footprint linh kiện mà bạn hay sử dụng cho các thiết kế về sau. 3.2.2.2.2 OrCAD Capture Cho phép mở chương trình thiết kế mạch nguyên lý OrCAD Capture từ chương trình vẽ board mạch OrCAD Layout Ngoài ra trong Tools còn các chức năng khác như SmartRout cho phép bạn vẽ mạch thông minh, Edit App Settings, Reload App Settings,... 3.2.3 Tạo bản thiết kế mới Để tạo một bản thiết kế mới, vào menu File -> New hoặc từ biểu tượng trên thanh công cụ. Xuất hiện hộp thoại Load Template File, ta nhập vào file Template theo đường dẫnmặc định: C:\Program Files\Orcad\Layout_Plus\Data File template là file định dạng một số thông số mặc định cho board mạch, như số lớp board mạch, khoảng cách đi dây, kích thước đường mạch, quy định thiết kế,... được sử dụng xuyên suốt trong quá trình vữ mạch với Layout. Nếu là một board bình thường thì bạn chọn file default.tch ( hoặc jump6238.tch sẽ giúp quá trình chạy mạch hiệu quả hơn , các jumper sẽ không cắt ngang IC,). Còn nếu Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 49 bạn muốn thiết kế board mạch riêng theo hình dạng cụ thể, như Sound Card, Lan card,... thì load các file template khác. Nhấn Open để thực hiện load file .TCH Xuất hiện hộp thoại Load Netlist Source yêu cầu bạn chọn file netlist có đuôi .MNL đã được tạo trong OrCAD Capture. Nhấp Open để chọn mở file Netlist Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 50 Tại hộp thoại Save File As bạn nhập vào đường dẫn và tên file mà bạn muốn lưu thiết kế của mình. Mặc định Layout Plus sẽ đặt tên file mặc định trùng với file netlist và lưu trong thư mục chứa project đó. Nhấp Save để tiến hành lưu. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 51 Nếu các linh kiện trong mạch thiết kế là các linh kiện mới và chưa từng có liên kết đến thư viện footprint của Layout Plus lần nào thì sẽ xuất hiện hộp thoại yêu cầu bạn phải liên kết đến footprint. Đây là bước khó khăn đòi hỏi bạn phải cẩn thận, nếu như chọn sai chân thì mạch coi như bỏ đi, ttos nhất bạn hãy xem kỹ hình ảnh thực tế của linh kiện để việc chọn hình dạng và kích thước của footprint được chính xác. Kinh nghiệm cho thấy sẽ tốt hơn nếu bạn tực hiện việc gắn footprint cho tất cả các linh kiện trong suốt quá trinh vẽ mạch bằng Capture. 3.2.3.1 Liên kết Footprint Để làm tốt phần này bạn phải thường xuyên làm mạch, có kinh nghiệm thì việc tìm kiếm các footprint được nhanh hơn. 3.2.3.1.1 Một số footprint thông dụng - Thư viện TO : TO92 ( transistor: C828, C1815, C535,...), TO202 ( Transistor: H1061, IC ổn áp họ 78xxx, 79xxx,... ) - Thư viện DIP100T: /W.300 ( các IC cắm từ 14-20 chân ) /W.600 ( các IC cắm từ 24-40 chân ) - Thư viện TM_CAP_P là footprint của các loại tụ điện - Thư viện JUMPER là footprint của các loại điện trở, quang trở, biến trở,.. - Thư viện TM_DIODE là footprint của các loại diode hay led 3.2.3.1.2 Liên kết đến footprint Quay lại màn hình làm việc của Layout sẽ xuất hiện hộp thoại sau: Trong hộp thoại Link Footprint to Component có thông báo là không tìm thấy chân của D1 có tên là DIODE. Vì thế nên tìm chân cho linh kiện này bằng cách nhấp chuột vào liên kết Link existing fooprint to component... Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 52 Hộp thoại Footprint for DIODE xuất hiện , nếu là lần đầu tiên sử dụng thì bạn phải add thư viện vào bằng cách nhấp chuột trái vào nút Add... Bạn chọn đường dẫn đến thư viện Layoutmặc định là C:\Program Files\Orcad\Layout_Plus\Library. Bạn nên add tất cả vào để tiện cho quá trình sử dụng Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 53 Tại khung Libraries nhấp chọn mục JUMPER. Tại khung Footprints nhấp chọn mục JUMPER200 ( khoảng cách giữa 2 chân là 200 mils = 5 mm ) để chọn chân diode. OK để thực hiện Tiếp theo trong hộp thoại Link Footprint to Component có thông báo là không thể tìm thấy chân của chân cắm J1 có tên CON2. Nhấp chuột vào Link existing fooprint to component... Trong hộp thoại Footprint for CON2, tại khung Libraries chọn JUMPER, tại khung Footprints chọn JUMPER100. Xong nhấp chọn OK. Trong hộp thoại Link Footprint to Component có thông báo là không thể tìm thấy chân linh kiện Q3 có tên T2801 Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 54 Nhấp vào Link existing fooprint to component...Trong hộp thoại Footprint for T2801, tại khung Libraries chọn TO, khung Footprints chọn TO202AB để chọn chân cho Triac Tiếp tục chọn liên kết chân linh kiện cho các chân còn lại ( transistor Q1, Q2 tương ướng là TO - > TO126, cuộn dây L1 là thư viện JUMPER chọn JUMPER100, công tắc 3 chấu và biến trở chọn lần lượt là TO-> TO202AB và TO-> T126, tụ điện chọn JUMPER - > JUMPER100,...) cho đến khi nào không còn xuất hiện hộp thoại Link Footprint to Component nữa. Khi hoàn thành liên kết đến các footprint với linh kiện, OrCAD Layout tự động load các footprint như hình vẽ: 3.2.4 Footprint trên board mạch Khi các fooprint được load, nếu không đúng với yêu cầu thiết kế thì phải chỉnh sửa hoặc tạo mới chân linh kiện cho phù hợp 3.2.4.1 Chỉnh sửa fooprint Chọn linh kiện cần thay đổi trên board mạch vừa load, sau đó nhấp chuột phải chọn Properties hoặc nhấp đôi chuột vào linh kiện Hộp thoại Edit Component xuất hiện, ở đây bạn có thể sửa lại tên và giá trị linh kiện, Nhấp chuột vào Footprint... để thay đổi footprint Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 55 Từ hộp thoại Select Footprint ta có thể lựa chọn các footprint thích hợp. Tuy nhiên nếu không tìm thấy footprint phù hợp thì ta phải tạo mới fooprint cho phù giợp với linh kiện Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 56 3.2.4.2 Tạo mới chân linh kiện Ta có thể tạo mới chân linh kiện bằng cách trong chương trình Layout Plus, vào menu Tools -> Library menager Để tạo một footprint mới hoàn toàn bạn bấm Create New Footprint Ví dụ: Tạo footprint cho một pushbutton (Panasonic part EVQ-PAG04M) bạn cần một số thông tin về kích thước của nó: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 57 Ở hộp thoại Create New Footprint Nhập tên linh kiện mới ở mục Name of footprint, ví dụ là PB Bấm chọn English. Mặc dù kích cỡ các bộ phận của linh kiện được cho ở hệ mét nhưng hầu hết kích thước chế tạo PCB vẫn bằng đơn vị inches ( hay mils = 1/1000 inch). Để dùng theo hệ mét bạn phải thay đổi systems settings. (vào Options -> System Settings) xuất hiện hộp thoại bên. Nhấp OK. Bây giờ bạn đang làm việc theo hệ mét. Switch có tất cả 4 chân nhưng ta chỉ cần định dạng cho 1 padstack vì các chân dều có đặc điểm giống nhau. Đầu tiên vào View -> Spreadsheet ->Padstacks. Ta thấy xuất hiện hộp thoại padstacks, ta double click vào padstack có tên T1 sẽ xuất hiện hộp thoại Edit Padstack cho tất cả các lớp của T1. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 58 Bạn thay đổi tên của padstack này, thường thì đặt tên theo tên footprint. Điều này làm cho việc tìm kiếm nó dễ dàng hơn trong Layout khi có nhiều padstack. Tiếp đó nhấp chọn Undefined trong mục Pad Shape Nhấp OK. Xuất hiện hộp thoại padstacks. Bạn thấy padstack tên PB với tất cả các lớp của nó không được định dạng Dựa vào Datasheet bạn định dạng cho các lớp của padstack PB. Nếu chọn nhiều lớp cùng một lúc thì nhấn chọn tên các lớp đồng thời giữ phím Ctrl. Bạn chỉ cần định dạng cho những lớp cần thiết . Đầu tiên bạn cần định dạng kích thước cho chân lỗ khoan, theo datasheet đường kính chân lỗ khoan là 1 mm. Ta chọn 2 lớp DRLDWG, DRILL. Click phải chuột chọn Properties , xuất hiện hộp thoại Edit Padstack Layer , nhấp chọn Round, sau đó nhập giá trị 1(=40 mils) vào Height vàWidth. Nhấp OK Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 59 Bạn thấy trong hộp thoại padstacks lớp DRLDWG, DRILL đã được định dạng: Tương tự bạn định dạng cho các lớp TOP, BOTTOM, INNER. Thường thì kích thước của vòng xuyến bao quanh lỗ chân khoan lớn hơn lỗ khoan khoảng 20 mils(=0.5 mm). Do đó nhập giá trị 1.5mm vào Height vàWidth. Vì lớp giữa của mạch là miếng đồng dành cho power và ground, để tránh hiện tượng ngắn mạch người ta thường tạo ra xung quanh các lỗ khoan một khoảng trống, lớn hơn kích thước lỗ khoan là 35 mils(=1.75 mm). Bạn nhập giá trị 2 mm vào Height vàWidth và chọn pad dạng round cho lớp PLANE. Cuối cùng bạn cần định dạng cho mặt để hàn chân linh kiện, thường thì nó lớn hơn vòng xuyến bao quanh chân lỗ khoan khoảng 5 mils(=0.125 mm). Do đó bạn chọn pad hình round và nhập giá trị 1.625mm vào Height vàWidth cho lớp SMTOP and SMBOT. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 60 Sau khi định dạng xong cho các lớp của padstack này, ta sẽ lưu tên của footprint mới tạo vào thư viện, ta nên tạo thư viện mới để dễ dàng tìm kiếm sau này. Bằng cách click Save As trong hộp thoại Library manager. Điền tên footprint mới tạo, sau đó click vào Create New Library để tạo thư viện mới. Nhấp OK thì footprintmới tạo sẽ được lưu vào thư viện. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 61 Sau đó chọn Text tool để xóa bớt các chữ không cần thiết đi, chỉ để lại &Comp và &Value. Nhấp vào text cần xóa và bấm phím Delete (trên bàn phím). Thêm các chân linh kiện vào bằng cách chọn công cụ Pin Tool . Click chuột phải vào nền đen, chọn New Đặt chân mới ở vị trí thích hợp Chọn thuộc tính cho 2 text còn lại bằng kéo chuột để bôi nó, xong click chuột phải, chọn Properties (phím tắt Ctrl+E). Chọn Layer là SSTOP. Chọn OK. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 62 Sau đó bạn sắp xếp lại vị trí cho các chân, bạn luôn luôn đặt vị trí của pad1 tại (x,y) = (0, 0) > double click vào pad1 xuất hiện hộp thoại EDIT PAD. Bạn dựa vào Datasheet biết khoảng cách giữa các chân để xác định vị trí cho các chân còn lại. Pad2 = (0, 6.5) Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 63 Các chân khác tương tự: Pad4 = (4.5, 0), Pad3 = (6.5, 4.5) Bạn có thể dùng các công cụ đo đạc như: Dimension, Measurement trong menu Tool để có thể tạo khoảng cách chính xác giữa các chân. Ngoài ra bạn còn có thể vẽ thêm các đường bao (Obstacle) cho linh kiện, đây là đường ranh giới giữa các footprint để khi sắp xếp chúng không bị chồng chéo nhau. Để vẽ đường bao bạn click vào biểu tượng Obstacle Tool , sau đó click phải chuột chọn New, giữ chuột trái đồng thời kéo đến các góc chân pad, đường bao bao quanh các chân pad. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 64 Đầu tiên bạn đặt tên cho đường bao, sau đó chọn Place Outline tại ô Obstacle Type. Độ dàywidth tùy ý. Thường bạn chọn đường bao này nằm ở lớp Global Layer, tức thuộc tính Obstacle Layer là Global Layer. Cuối cùng click OK để lưu lại các định dạng cho footprint mới tạo. Bạn đã hoàn thành việc tạo 1 footprint mới không có sẵn trong thư viện của layout. Để nhanh hơn bạn có thể lướt qua thư viện của layout tìm những footprint tương tự footprint mà bạn cần tạo để sửa chữa cho phù hợp với thực tế rồi Save As nó lại, lưu lại trong thư viện mới mà bạn tạo cho dễ tìm kiếm. 3.2.4.3 Những chú ý khi tạo mới chân linh kiện Khi thiết kế footprint, ngoài việc bạn cần biết chính xác kích thước thực giữa các chân linh kiện để thiết kế kế đúng, còn phải biết kích thước của cả linh kiện để có thể bố trí khoảng cách giữa các linh kiện cho hợp lý. Một số kinh nghiệm chọn kích thước cho chân linh kiện: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 65 - Với các linh kiện thường như điện trở, tụ, diode bạn chọn chân hình tròn (Round), đường kính là 1.8 đến 2.1, tùy loại linh kiện - Chân 1 của IC hay các linh kiện có cực tính như tụ hoặc diode bạn nên chọn kiểu chân là hình vuông hoặc hình chữ nhật - Với IC ta nên chọn chân hình Oval (với các chân 2 trở lên) và hình chữ nhật (đối với chân 1). Kích thước thường là 1.7mmWidth và 2.2 mm Height. - Với các chân linh kiện to như chân của các JACK cắm, chân của đế IC có cần thì nên chọn bề Width(bề ngang) to ra một tí, cỡ 1.8mm. Thực tế việc tạo ra linh kiện trong Capture quan trọng hơn rất nhiều lần so với việc tạo ra linh kiện trong Layout (hay Layout Plus). bạn chỉ cần sử dụng các chân layout có định dạng giống vậy đểsử dụng, không nhất thiết phải tạo ra các định dạng chân cho từng linh kiện riêng biệt. 3.2.5 Một số thao tác cần thiết trước khi vẽ Layout Đầu tiên, bạn sẽ tắt DRC (Design Rule Check), bạn sẽ cần dùng chúng sau, nhưng không phải bây giờ. Sau khi tắt, khung chữ nhật nét đứt sẽ biến mất. Những ký hiệu xuất hiện bên cạnh các linh kiện có thể không cần thiết nhưng chúng sẽ làm cho màn hình của chúng ta rối hơn. Có 2 cách để xóa chúng đi: - Chọn Text Tool trên thanh công cụ, click chuột vào đoạn ký hiệu mà bạn muốn xóa đi, sau đó click chuột phải và chọn delete. - Hoặc nếu bạn muốn xóa hoàn toàn các ký hiệu đi kèm, bạn làm như sau: Chọn lớp 23 AST như hình vẽ, sau đó tắt nó đi.(sử dụng phím “-”) 3.2.6 Thiết lập môi trường thiết kế 3.2.6.1 Thiết lập đơn vị đo và hiển thị. Đây cũng là đơn vị thể hiện độ rộng của đường mạch in trong board mạch. Mục đích của vấn đề này là giúp cho người thiết kế quản lý được kích thước của các nets trong board mạch cũng như kích thước của board outline. Cách làm như sau: Vào Options -> System settings. Bạn sẽ thấy hộp thoại sau xuất hiện: Ở đây bạn nên chọn đơn vị là Millimeters(mm). Ngoài ra ta còn có thể thiết lập lưới vẽ, đặt lưới nếu cần thiết ở khung Grids. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 66 3.2.6.2. Đo kích thước board mạch Vào Tool -> Dimension -> Select Tool. Sau đó đo độ dài và độ rộng của đường bao. Mục đích của cách làm này là cho người thiết kế biết được board mạch mình thiết kế có kích thước thật bao nhiêu, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý trong việc sắp xếp các linh kiện trong đường bao cho phù hợp với board mạch in mà mình đang có. 3.2.6.3 Layer Stack Để định nghĩa Layer Stack, bạn chọn View Spreedsheet từ Toolbar Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 67 Nhấp Layers để chọn lớp vẽ, ở đây bạn chọn lớp BOTTOM, click chuột phải chọn Properties. Chọn như sau và OK 3.2.6.4. Thiết lập khoảng cách giữa các đường mạch Để thiết lập những luật về khoảng cách cho pads, tracks và vias. Bạn chọn View Spreedsheet từ Toolbar. Chọn Strategy -> Route Spacing. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 68 Từ menu pop up chọn Properties: Xuất hiện hộp thoại: Edit Spacing Ở đây bạn có thể điều chỉnh các thông số cho phù hợp. Cần chú ý đơn vị đo mà bạn đã thiết lập ở trên. Chọn OK. 3.2.6.5 Thiết lập độ rộng đường mạch in Bạn làm điều này để điều chỉnh độ rộng của các nets trong mạch khác nhau tùy theo chức năng của chúng. Thường thì: các đường nguồn, mass phải lớn hơn các nguồn tín hiệu, hay các đường ứng với mạch công suất thì bề rộng cũng phải lớn hơn bình thườngMuốn điều chỉnh các thông số này bạn có thể làm như sau: Vào View Spreedsheet → Nets. Bôi đen tất cả, chọn Properties Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 69 Hộp thoại Edit Net cho phép ta chỉnh các thông số của Nets Min Width, Conn Width,Max Width là độ rộng của nets mạch in. Không nên để 3 giá trị này bằng nhau, vì khi đi mạch máy sẽ tự động điều chỉnh độ rộng của nets. Khi ít đất thì nó chọnMin, khi nhiều sẽ chọn Max, như vậy sẽ linh hoạt hơn. 3.2.6.6 Vẽ đường bao là đường bao ngoài cho tất cả các linh kiện và các đường mạch trong mạch in. Để vẽ bạn tiến hành như sau: Click chuột vào Obstacle Tool, sau đó click vào một góc mà bạn muốn vẽ Outline, con chuột chuyển thành dấu cộng nhỏ, click phải, chọn Properties sẽ hiện ra hộp thoại sau: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 70 Bạn chọn như hình vẽ. Sau đó chọn OK. Click vào 4 góc của khung mà bạn muốn vẽ, sau đó nhấn ESC. 3.2.7. Sắp xếp linh kiện lên board mạch Việc bố trí linh kiện lên board mạch là một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến độ ổn định, dễ vẽ và thẩm mĩ,v.vcủa board mạch. Bạn có thể sắp xếp linh kiện bằng tay hoặc sử dụng chức năng tự động sắp xếp của Layout Plus. 3.2.7.1. Sắp xếp linh kiện bằng tay Nhấp chuột vào biểu tượng Component Tool trên thanh công cụ.Để di chuyển linh kiện nào ta nhấp chuột vào linh kiện đó, sau đó, khi nhả chuột ra và di chuyển thì linh kiện cũng sẽ di chuyển theo. Đến vị trí cần đặt linh kiện thì nhấp chuột một lần nữa, và linh kiện sẽ được cố đinh. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 71 Sau khi sắp xếp một lúc ta được như sau: nhấp chuột vào Reconnect Mode để ẩn /hiện dây nối 3.2.7.2. Sắp xếp linh kiện tự động Đầu tiên bạn cần phải cố định một số linh kiện mà bạn muốn nó được đặt ở một vị trí xác định, tránh bị thay đổi vị trí trong quá trình auto. Di chuyển linh kiện đến vị trí xác định, nhấp chuột phải chọn Lock. Sau khi đã cố định được các linh kiện theo yêu cầu, chọn Auto -> Place -> Board. 3.2.8 Vẽ mạch Layout Plus hỗ trợ cả 2 chức năng vẽ tự động và vẽ bằng tay. Thông thường nên kết hợp cả 2 chức năng này, vì khi vẽ tự động đôi khi sẽ có những đường mạch rất phức tạp, lúc đó ta nên điều chỉnh lại bằng tay. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 72 3.2.8.1. Vẽ tự động Vào Auto -> Auto Route -> Board, Layout Plus sẽ tự động vẽ mạch. 3.2.8.2. Vẽ bằng tay Chọn Edit Segment Mode . Kích vào dây muốn vẽ, lúc đó dây sẽ gắn với con trỏ, rê chuột để tạo đường mạch, kích trái chuột để cố định đường mạch. Để đổi hướng đường đi của mạch: kích vào cuối đoạn dây, sau đó đổi theo hướng mà bạn muốn vẽ. Sau khi vẽ xong, nhấn ESC để kết thúc. Nhấp F5 để refresh bản mạch. Sau khi vẽ, bạn sẽ được như sau: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 73 3.2.9. Hoàn thiện bản mạch Về cơ bản, chúng ta đã hoàn thành việc vẽ mạch in. Trong phần này bạn sẽ tiến hành một số thao tác cuối cùng trước khi xuất mạch in 3.2.9.1. Chèn một đoạn text vào mạch in Chọn Text Tool từ thanh công cụ. Click phải vào màn hình chọn New. Hộp thoại Text Edit hiện ra, trong khung Text String gõ nội dung cần chèn. Lưu ý: nếu bạn làm mạch in thủ công thì click chọnMirrored để khi ủi không bị ngược. Chọn lớp hiển thị trong khung Layer ( thường thị chọnTOP và BOTTOM ), và kích thước chữ . chọn OK để hoàn tất Di chuyển đoạn text đến vị trí cần chèn, click chuột. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 74 3.2.9.2. Phủ mass cho mạch in Mục đích của vấn đề này là để chống nhiễu cho mạch điện. Cách làm như sau: Chọn Obstacle Tool. Nhấp chuột vào khung mạch, con chuột co thành dấu cộng nhỏ thì click phải, chọn Property. Màn hình sẽ xuất hiện hộp thoại Edit Obstacle. - Trong khung Obstacle Type chọn: Copper Pour. - Trong khung Obstacle Layer chọn lớp cần phủ Copper Pour: có thể là TOP hay BOTTOM. - Trong khung Net Attachment thì chọn là GND hoặc POWER, tùy theo bạn muốn phủ theo GND hay POWER. Nếu không thì ta để dấu “ – “ - Nhấn OK. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 75 Bản mạch hoàn chỉnh: Nếu vẽ mạch nhiều lớp thì trong lúc vẽ, nhấn phím Backspace và các phím số để hiển thị một số lớp nhất định,1: TOP, 2: BOTTOM, ... 3.2.10. In mạch Layout Để in mạch vừa vẽ, bạn thực hiện các bước sau: - Chọn Option -> Post Process Settings - Nhấp chuột phải vào lớp muốn in (vd: lớp BOTTOM), chọn Preview Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 3. OrCAD Layout 76 - Vào menu File, chọn Print/Plot ( Ctrl + P ) - Chọn như hình dưới rồi nhấp OK Kết quả: Vậy là đã hoàn chỉnh 1 board PCB , tôi sẽ hướng dẫn các bạn làm mạch in thủ công tại nhà ở phần sau. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 77 Chương 4: Mô phỏng bằng PSPICE 4.1 Tổng quan về phần mêm mô phỏng Pspice 4.1.1 Giới thiệu về Pspice Kỹ thuật điện là ngành khoa học nghiên cứu những ứng dụng của các hiện tượng điện, từ nhằm biến đổi năng lượng và tín hiệu, bao gồm việc thu hập , gia công, xử lý, truyền tải tín hiệu Để thuận tiện cho việc tính toán, thiết kế các thiết bị điện tử, người ta thường thay thế các mạch điện thực tế bằng các mô hình thay thế và các sơ đồ mạch điện tương đương. Việc phân tích các mạch điện nhằm dự đoán và kiểm tra khả năng làm việc của các thiết bị điện tử hoặc nhằm đưa ra các sản phẩm phù hợp với yêu cầu đặt ra. Phương pháp thực tế để kiểm tra một mạch điện là xây dựng chúng. Tuy nhiên hiện nay, khi mà các thành phần của một mạch tích hợp có kích thước ngày càng nhỏ bé thì việc xây dựng các vi mạch này trở nên rất khó khăn, Bên cạnh đó, những tác động vật lý, âm thanh, ánh sáng,...không ảnh hưởng đến mạch điện thông thường nhưng lại gây nhiễu rất lớn đối với các vi mạch. Vì vậy, việc lắp ráp các vi mạch từ các thành phần trong phòng thí nghiệm đòi hỏi nhiều thời gian, công sức và tiền bạc Sự phát triển của công nghệ thông tin cho phép xây dựng các phần mềmmô phỏng và phân tích quá trình làm việc của mạch điện tử. Khi đó ta có thể xây dựng, thử nghiệm, khảo sát hoạt động của mạch ứng với các trường hợp cũng như việc thay đổi các thông số kỹ thuaaj cũng như khảo sát ảnh hưởng của chúng đến quá trình làm việc của mạch. Do đó tăng tính mềm dẻo và khả năng khảo sát nhiều trường hợp, tình huống khác nhau Vấn đề khó khăn khi sử dụng các phần mềm là tính chính xác của mô hình. Nếu các mô hình không có các đặc tính giống như các phần tử thực thì việc mô phỏng là vô nghĩa Spice ( Simulation Program with Integrated Circuit Emphasis ) là một chương trình tính toán mô phỏng và mô hình hóa các mạch điện tử tương tự được phát triển từ những năm 1970 tại đại học California ở Berkeley Pspice ( Power Simulation Program with Integrated Circuit Emphasis ) được phát triển bởi hãng MicroSim, là một trong những phiên bản thương mại được phát triển từ Spicevaf trở thành phần mềm mô phỏng phổ biến nhất trên thế giới. Pspice cho hép chúng ta mô phỏng các thiết kế trước khi di vào xây dựng phần cứng. CHương trình mô phỏng cho phép chúng ta quan sát họa động của mạch cũng như những thay đổi của các tín hiệu đầu vào hoặc các giá trị của các thành phần trong mạch điện. Do đó có thể kiểm tra lại các thiết kế để xem chúng có chạy đúng trong thực tế hay không. Pspice chỉ mô phỏng và tiền hành các phép đo kiểm tra chứ không phải là phần thiết kế của mạch điện 4.1.2 Các tính năng của Pspice Pspice được đưa ra thị trường nhiều phiên bản khác nhau, mỗi phiên bản cung cấp các tính năng khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu khách hàng. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 78 Trong phần này, tôi sẽ hướng dẫn dùng phần mềm Pspice A/D đi kèm trong bộ phần mềm OrCAD Pspice A/D là chương trình dùng để mô phỏng các mạch điện tương tự và số. Các tính năng chính của Pspice A/D: - Phân tích xoay chiều, một chiều, quá độ : Tính năng này cho phép chúng ta kiểm tra các đáp ứng cảu mạch điện khi được cung cấp đầu vào khác nhau. Cụ thể : + Phân tích một chiều ( DC Analysis ): Cho phép xác định điện áp định mức và trị số dòng điện cho tất cả các nút của mạch bằng cách quét toàn bộ giá trị của điện áp trong một khoảng do người dùng định nghĩa. Điều này có ý nghĩa khi muốn xác định đường đặc tính của các mạch điện có chứa các phần tử phi tuyến như: diode, transistor,.. hoặc muốn xác định điện thế định mức của các mạch khuếch đại + Phân tích quá độ ( Transient Analysis ) : nhằm dự đoán các trạng thái của mạch khi có các sự kiện quá độ xảy ra + Phân tích xoay chiều ( AC Analysis ) : mô phỏng hồi đáp tần số của mạch điện, tức là ta có thể quan sát được các trạng thái của mạch điện khi tần số của nguồn điện thay đổi trong một dãy cho trước. Dựa vào đó đó ta có thể tìm thấy tần số cộng hưởng của mạch - Phân tích tham số, độ nhạy, giá trị giới hạn : với những tính năng này chúng ta có thể quan sát những biến đổi của mạch điện khi thay đổi các giá trị của các thành phần của nó - Phân tích thời gian của các mạch số cho phép tìm ra sự cố về thời gian xuất hiện khi kết nối các tín hiệu có tần số thấp trong quá trình truyền dẫn tín hiệu Pspice A/D cũng cung cấp các mô hình hóa về các ứng xử của các thiết bị tương tự và số, vì vậy chúng ta có thể mô tả các hàm chức năng của mạch điện sử dụng các biểu thức và hàm toán học. Do đó có thể xây dựng và phân tích các đặc tính phức tạp của thiết bị thông qua mô hình toán học. Các mô hình hóa được xây dựng trong Pspice A/D không chỉ là các điện trở, điện cảm, điện dung mà còn có các mô hình sau : - Mô hình dây dẫn, bao gồm độ trễ, độ dội, tổn hao, tán xạ và tạp âm - Mô hình của cuộn dây từ phi tuyến, bao gồm độ bão hòa và từ trễ - Mô hình của MOSFET - Mô hình của transisitor trường có cực điều khiển cách ly IGBT MOSFET - Mô hình của các phần số với vào ra tương tự 4.2 Các bước tiến hành mô phỏng và phân tích mạch điện Để khảo sát một mạch điện nói chung cũng như một mạch điện tử công suất nói riêng ta tiến hành theo các bước sau: - Xác định mô hình các phần tử cần thiết để xây dựng mạch điện. Đa số các phần tử này đều có trong thư viện mô hình của chương trình, tuy nhiên trong một số trường hợp ta phải xây dựng thư viện mới. Việc xây dựng mô hình mới đòi hỏi am hiểu sâu sắc về kỹ thuật điện- điện tử bởi vì mô hình phải phản ánh đúng đặc điểm và tính chất vật lý của thiết bị thực. Mô hình càng gần với thực tế thì kết quả phân tích càng đáng tin cậy. Mặc dù vậy, trong một số trường hợp, khi khảo Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 79 sát một số đặc tính nào đó thì ta chỉ cần mô hình hóa các tham số, thông số liên quan đến đặc tính đó, tránh gây ra những phức tạp không cần thiết - Thiết lập sơ đồ nguyên lý của mạch điện cần nghiên cứu. Cần phải đảm bảo chắc chắn rằng sơ dồ nguyên lý được xây dựng là đúng đắn - Chuyển đổi từ chương trình nguyên lý sang chương trình mô hình hóa theo ngôn ngữ chuyên dụng của phần mềm ( đối với phiên bản hiện tại của Pspice thì việc này là hoàn toàn tự động ). - Thiết lập các thông số của sơ đồ và các tham số khảo sát - Tiến hành khảo sát: + Chạy thử chương trình với chế độ quen thuộc mà kết quả đã biết trước để kiểm tra độ chính xác của mô hình + Khi mô hình hoạt động đạt độ tin cậy thì ta tiến hành nghiên cứu vói các chế độ cần khảo sát theo yêu cầu đặt ra Cụ thể với Pspice A/D trong OrCAD ta tiến hành theo 3 bước: - B1: Thiết kế mạch bằng CAPTURE + Tạo một dự án Analog Or Mixed A/D + Đưa vào các phần tử + Nối dây và hoàn chỉnh sơ đồ mạch - B2: Xác định kiểu mô phỏng + Tạo tệp tin mô tả + Xác định kiểu phân tích: 1 chiều, xoay chiều, quá độ, thời gian, tần số + Chạy PSPICE - B3: Quan sát kết quả: + Thêm các đường đồ thị + Phân tích dạng sóng Kiểm tra tệp tin đầu ra nếu cần + Lưu và in kết quả 4.3 Thiết kế mạch bằng CAPTURE Về phần Capture tôi đã hướng dẫn cụ thể cho các bạn ở phần trên, nên phần này tôi chỉ hướng dẫn những gì liên quan tới Pspice. 4.3.1 Tạo 1 project mới Khởi động cửa sổ làm việc của Capture. Chọn File -> New -> Project để tạo projectmới Cửa sổ New project xuất hiện Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 80 Trong cửa sổ này, bạn gõ vào tên tập tin trong phần Name, chọn thư mục để lưu trữ tập tin trong phần Location. Trong thẻ Create a New Project Using bạn đánh dấu vào ô tròn thứ nhất : Analog or Mixed A/D. Nhấn Ok để đồng ý tạo Projectmới Lúc này trình Capturemở ra một cửa sổ Create Pspice Project, bạn hãy chọn mục Create a blank Project để trình Capturemở ra trang vẽ trắng OK để hoàn tất và vào vùng làm việc chính của Capture Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 81 Với việc liên thông với trình Pspice A/D thì thanh Capture có thêm thanh công cụ để hỗ trợ cho việc liên thông với Pspice Ở đây tôi sẽ mô phỏng mạch dao động sử dung IC định thời 555, loại IC này được dùng rộng rãi trong mạch điện tử tương tự. Sơ đồ nguyên lý của 1 mạch tạo xung dùng 555 như sau: Các linh kiện có trong mạch: IC 555/ ANL-MISC.OLB R/analog C/analog VDC/source GND Các bạn thực hiện việc lấy linh kiện và đi dây để hoàn thiện mạch như hình trên Lưu ý: - Thư viện để sử dụng cho trình mô phỏng Pspice được lấy trong thư viện pspice theo đường dẫn mặc định là: \capture\library\pspice Một số thư viện thông dụng dùng trong mô phỏng Pspice bao gồm: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 82 Analog: chứa các phần tử thụ động ( R,L,C ), hỗ cảm, đường truyền và các nguồn dòng, nguồn áp phụ thuộc( nguồn áp phụ thuộc điện áp E, nguồn dòng phụ thuộc dòng điện F, nguồn dòng phụ thuộc dòng điện G và nguồn áp phụ thuộc dòng điện H ) Source: bao gồm các loại nguồn dòng và nguồn áp độc lập như VDC, IDC, VAC , IAC , VSIN ,VEXP, xung,... Và nhiều thư viện khác chứa các thành phần của mạch điện như các linh kiện điện tử công suất: diode, transistor, thyristor, mosfet, các cổng logic, các thiết bị giao tiếp - Các điểm nối của mạch được đánh dấu bằng các số nguyên dương, trong đó bắt buộc phải có nút số 0 và luôn được hiểu là điểm đất ( Ground ). Điểm 0 này rất quan trọng vì khi chạy chương trình máy sẽ tính toán điện áp giữa mỗi nút trong mạch điện với điểm đất này trong từng bước tính Để lấy điểm 0 ta kích chuột vào biểu tượng bên thanh công cụ hoặc nhấn phím G. Hộp thoại Place Groud hiện ra, ta chọn thư viện SOURCE và chọn ký hiệu 0 - Việc vẽ mạch bằng Capture để phục vụ cho trình mô phỏng Pspice phải tuyệt đối chính xác từ việc chọn linh kiện đến nói dây và các thông số linh kiện, như vậy việc mô phỏng mới đảm bảo được - Với các mạch dao động bạn phải đặt vào mạch một điều kiện khởi đầu ( lênh IC: Initial Condition). Hãy mở của sổ Place Part và chọn thư viện Special rồi chọn tên linh kiện là IC1. Bạn hãy nhấp chuột lên chữ “ IC” để ghi vào mức volr khởi đầu ( vd : 0V ). 4.3.2 Hoàn thiện bản vẽ Sau khi hoàn tất việc lấy linh kiện và đi dây, cần phải gán tên và giá trị cho các phần tử Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 83 Các nút lưới: Danh sách các nút lưới bao gồm toàn bộ các phần tử của mạch được liệt kê theo cấu trúc đã được quy định. Để tạo ra các nút lưới từ sơ đồ mạch nguyên lý, ta dùng lệnh Pspice -> Create netlist từ thực đơn của chương trình. Danh sách này được lưu trong tệp tin có đuôi .net và được quản lý bằng trình trình quản lý dự án, ta có thể chọn vào tệp tin này để xem nội dung bên trong của nó. Và đây là nội dung của tệp tin ứng với mạch đang xét: nếu có thông báo lỗi , bạn hãy kiểm tra lại sơ đồ mạch cho đến khi nào không xuất hiện lỗi nữa thì chúng ta tiến hành xác định kiểu phân tích và mô phỏng 4.4 Phân tích và mô phỏng 4.4.1 Xác định kiểu phân tích và mô phỏng Trước hết hãy nhập chuột vào biểu tượng để mở trang phân tích mạch. Cửa sổ New Simulation xuất hiện: gõ vào ô Name tên của trang phân tích. Nhấn phím Create để mở cửa sổ chọn kiểu dạng phân tích. Giao diện như sau: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 84 Trong thẻ Analysis,mục Analysis type có 4 lựa chọn kiểu phân tích chính: - Bias poit: dùng xác đinhj điều kiện phân cực DC của một mạch điện. Tính toán xong, ta sẽ có các mức áp DC trên các đường mạch và có dòng điện chảy qua các nhánh của mạch - DC Sweep: dùng quét thông số DC để phân tích các đặc tính của các linh kiện điện tử. Như vẽ các đường cong đặc tính của diode, transistor, scr, triac, các cổng logic,..Khảo sát mạch với các mức nguồn nuôi DC khác nhau... - Time Domain ( Transient ): dùng phân tích các mức áp trên các điểm của mạch điện lấy theo biến thời gian ( ở đây trục X lấy theo biến thời gian ). Nó có công dụng như bạn đang dùng một máy hiện sóng nhiều tia để xem các tín hiệu trên các điểm nối của mạch điện. - AC Sweep/Noise: dùng phân tích các mức áp trên các đường nối của mạch điện thoe biến tần số và góc pha ( trục X lấy theo biến tần số hay biến góc pha ). Nó dùng để vẽ ra đường cong đáp ứng biên tần, pha tần của mạch. 4.4.2 Thực hiện mô phỏng Trong ví dụ trên, ban đầu bạn hãy chọn cách phân tích là Bias Point và nhấn OK để đồng ý Chọn Pspice -> Run ( hoặc biểu tượng trên thanh công cụ ) Để quan sát kết quả của quá trình mô phỏng phân tích 1 chiều, ta có thể mở tệp đầu ra hoặc quay trở lại sơ đồ mạch và kích vào biểu tượng ( cho phép hiển thị điện áp dịch )hoặc ( dòng điện dịch ) hoặc ( công suất tiêu tán trên các phần tử ) Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 85 Kết quả của quá trình phân tích: Điện áp định thiên Dòng điện định thiên Công suất tiêu tán Tiếp theo chúng ta chọn cách phân tích Transient ( Trục X lấy theo biến thời gian ). ở dạng phân tích này bạn chỉ cần gõ số vào các ô trống ( xem hình ): Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 86 Trong ô Run to time : gõ vào khoảng thời gian phân tích Ô Start saving data after: xác định thời điểm bắt đầu cho hệ tín hiệu ÔMaximum step size: chọn bước in ( bước in càng nhỏ thì tín hiệu in ra sẽ càng net, hình càng đẹp nhưng tập tin dữ liệu ghi lại trên đĩa sẽ lớn và thời gian phân tích sẽ kéo dài hơn ). Sau khi đã chọn xong thì nhấn phím OK để trở lại trang vẽ. Chọn đầu dò Volt và gắn vào vị trí của chân ra OUTPUT số 3 của IC 555. Nhấn chọn Run để xem kết quả phân tích: Trong trang đồ thị này, chúng ta thấy tín hiệu ra trên chân số 3 của IC555 có dạng xung vuông. Lúc này muốn xem tín hiệu trên điểm nào của mạch điện thì đặt ống dò ngay trên điểm đó. Nếu như cùng lúc bạn đặt ống dò trên 2 chân số 6 và số 3. Chúng ta sẽ thấy tín hiệu trên chân 3 là dạng xung vuông, còn trên chân 2,6 là dạng tín hiệu răng cưa, cả hai cùng hiện trên 1 đồ thị Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 87 Kết quả mô phỏng: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 88 Bạn có thể thay đổi trị số của các linh kiện trên mạch điện rồi cho phân tích bạn sẽ thấy kết quả khác. Trên vùng làm việc của Pspice, bạn nhấp chuột vào 2 trục của đồ thị để thay đổi tọa độ và lưới hiển thị sao cho phù hợp với nhu cầu của bạn Bạn cũng có thể xem các đường biễu diên khác. Mở của sổ add trace bằng lệnh Trace -> add trace... hoặc biểu tượng trên thanh công cụ. Trong cửa sổ Function or Macro, bạn chọn hàm cần xem, trong thanh Trace Expression chọn biến cần quan sát, nhấn OK để xem: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 89 Ngoài ra bạn có thể chọn chế độ quét DC_Sweep để phân tích các đặc tính của linh kiện. trong thẻ Name chọn nguồn cần đo ( ở đây là nguồn V1) Start Value: giá trị khởi đầu End value: giá trị kết thúc Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 4. Mô phông PSPICE 90 Đây là phần mềm mô phỏng mạnh và được dùng rất phổ biến. Và để sử dụng được phần mềm này một cách thấu đáo đòi hỏi các bạn phải có một kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật điện tử. Trong phần này tôi chỉ giới thiệu khái quát về công cụ mô phỏng Pspice để các bạn có thể biết cách mô phỏng một số mạch điện tử phục vụ cho việc học tập của mình. Việc dùng Pspice để phân tích độ nhạy, phân tích nhiễu, phân tích Fourier, phân tích tham số, phân tích nhiệt độ, mô phỏng số,...và nhiều vấn đề khác tôi sẽ không đề cập đến trong tài liệu này. Nó sẽ được hướng dẫn chi tiết, thấu đáo trong một tài liệu khác chuyên biệt để có thể giúp bạn có thể đi sâu vào khai thác phần mềmmô phỏng Pspice. Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 91 Chương 5: Một số bài tập ví dụ Phần này sẽ giới thiệu các bạn một số mạch tham khảo vẽ bằng OrCAD 9.2 5.1 Mạch nguồn 5.1.1 Sơ đồ nguyên lý: Để cho mạch được gọn khi đi dây các bạn sử dụng chức năng “ đặt nhãn đường mạch “ bằng cách nhấp chuột vào biểu tượng Place net alias bên thanh công cụ phải Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 92 Đặt tên cho nhãn trong khung Alias, màu chữ trong khung Color, và muốn thay đổi định dạng chữ thì nhấp vào nút Change... trong khung Font Đặt nhãn vào vị trí đi dây phù hợp, làm tương tự cho đầu dây còn lại, các đườngmạch có chung nhãn sẽ được tự động nối với nhau khi chuyên qua Layout Plus Chức năng này rất hữu dụng, nhất là khi thiết kế mạch phức tạp, sử dụng nhiều IC,... Tạo nhãn đường mạch sẽ cho mạch nguyên lý gọn hơn và thẩm mý hơn 5.1.2 Sơ đồ mạch in 5.1.2.1 Sắp xếp linh kiện Các bạn có thể sắp xếp linh kiện theo hình dưới 5.1.2.2 Vẽ mạch ( ở đây sử dụng chế độ Autoroute ) Các thông số về độ rộng đường mạch của mạch trên được cho như hình: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 93 Chọn chế độ chạy mạch in một lớp ( BOTTOM ) vào Auto – Autoroute, ta được như hình dưới Kiểm tra các đường mạch và chỉnh sữa lại nếu muốn. Sau đó chèn Text và phủ mass cho mạch Sơ đồ mạch hoàn chỉnh Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 94 5.2 Mạch nạp STK200/300 5.2.1 Giới thiệu Mạch nạp loại này sử dụng cho các board STK200/300 của Atmel nên thường được gọi là STK200/300. Mạch này giao tiếp với máy tính qua cổng LPT (cổng song song). Có 2 phiên bản phổ biến của mạch STK200/300 đó là phiên bản thu gọn và phiên bản sử dụng IC đệm dòng 74xxx. Ở đây sử dung mạch có IC đệm 74HC245, mạch này nạp rất ổn định và an toàn. Mạch này được hỗ trợ bởi rất nhiều chương trình nạp và sử dụng được cho hầu hết các loại chip AVR. Mạch này có các linh kiện rất dễ kiếm và chi phí rẻ nên được dùng nhiều trong giói SV 5.2.2 Sơ đồ nguyên lý Mạch có sơ đồ nguyên lý như hình: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 95 Sử dung chức năng place no connect để đánh dấu vào các chân không đi dây. Chức năng để tạo đường bus 5.2.3 Sơ đồ mạch in 5.2.3.1 Sắp xếp linh kiện Linh kiện trong mạch có thể được sắp xếp như hình dưới 5.2.3.2 Vẽ mạch Các thông số độ rộng đường mạch tham khảo Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 96 Chạy dây lớp BOTTOM Kiểm tra mạch, chèn Text và phủmass cho mạch Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 97 Mạch hoàn chỉnh: 5.3 Mạch nạp AVR USB 910 5.3.1 Giới thiệu • Nạp được hầu hết các dòng AVR và một số chíp 89S của Atmel bằng cổng USB tiện lợi • Kiểm tra lỗi sau khi nạp • Hỗ trợ khóa chíp và lập trình fuse bit • Header chuẩn ISP cho kết nối thuận tiện • Tốc độ nạp cao, sử dụng được với hầu hết các trình biên dịch • Mạch siêu nhỏ gọn, bọc cách điện thuận tiện cho di chuyển, sử dụng • Cực kì đơn giản trong kết nối, cài đặt và sử dụng. • Tương thích với Windows XP, Vista, Windows7. 5.3.2 Sơ đồ nguyên lý Mạch có sơ đồ nguyên lý như hình Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 98 5.3.3 Sơ đồ mạch in 5.3.3.1 Sắp xếp linh kiện Có thể sắp xếp linh kiện như hình: 5.3.3.2 Vẽ mạch Bảng thông số độ rộng đường mạch tham khảo Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 99 Chạy dây và hoàn thiện Kiểm tra mạch và phủmass, ta có mạch hoàn chỉnh như sau: Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 100 5.4 Mạch đèn LED rượt đuổi 5.4.1 Giới thiệu Đây là mạch đèn trang trí ứng dụng IC 555 và 4017 rất đơn giản nhưng hiệu ứng khá đẹp mắt. IC 555 đóng vai trò làm xung kích cho 4017 thực hiện đếm. Tốc độ chuyển động của đèn được quyết định dựa vào tần số của 555 5.4.2 Sơ đồ nguyên lý Mạch có sơ đồ nguyên lý như hình dưới 5.4.3 Sơ đồ mạch in 5.4.3.1 Sắp xếp linh kiện Sơ đồ bố trí linh kiện Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 101 5.4.3.2 vẽ mạch Chọn lớp BOTTOM, thay đổi độ rộng đường mạch phù hợp rùi chọn chế độ chạy dây tự đông Sau khi chạy dây tự động, vẫn còn một số đường mạch chưa chạy được, ta phải tiến hành vẽ bằng tay , tạo jumper cho đường mạch còn lại Chọn chế độ vẽ tay Edit Segmaent Mode , nhấp chuột vào đường mạch cần vẽ, di chuyển đến vị trí phù hợp, chạy hết các đường mạch còn lại nhớ là các đường mạch không cắt nhau Trở về chế độ Component Tool , nhấp chuột phải, chọn thẻ New... Xuất hiện hộp thoại sau Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 102 Nhấp chuột vào khung Footprint... để tìm chân linh kiện cho via Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 103 Nhấp chọn OK Đặt vào vị trí cần tạo VIA, các jumper này khi làm mạch chúng ta phải tiến hành hàn dây Mạch sau khi tạo các jumper, và chỉnh sửa phù hợp như hình dưới Tiến hành phủmass cho mạch để tạo bản mạch hoàn chỉnh, chèn text nếu muốn Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 104 5.5 Mạch đồng hồ số đơn giản 5.5.1 Giới thiệu Mạch đồng hồ số dùng Led 7 đoạn để hiển thị giờ phút giây, sử dụng VDK AT89C52 để lập trình điều khiển và IC thời gian thực DS1307. Thích hợp cho những ai muốn tự làm mạch cho riêng mình hoặc tặng bạn bè 5.5.2 Sơ đồ nguyên lý Mạch có sơ đồ nguyên lý như hình dưới 5.5.3 Sơ đồ mạch in 5.5.3.1 Sắp xếp linh kiện Sơ đồ bố trí linh kiện Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 105 5.5.3.2 Vẽ mạch Chọn vẽ mạch 1 lớp ( BOTTOM ), chỉnh kích thước độ rộng đường mạch phù hợp Autoroute mạch điện ta có kết quả như hình Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 106 Kiểm tra mạch, tạo via cho các jumper, phủ mass và ta có mạch hoàn chỉnh như sau bố trí linh kiện trên board Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 107 5.6 Một số mạch điện tử hay Ở phần này sẽ giới thiệu cho các bạn một số mạch điện lý thú ( sưu tầm ) để các bạn có thể nghiên cứu vẽ và làm board thật. 5.6.1 Mạch điều khiển tải bằng âm thanh 5.6.2 Mạch đèn giáng sinh Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 108 5.6.3 Mạch tạo xung 1kHz 5.6.4 Mạch bảo vệ quá áp 5.6.5 Mạch khóa số Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 109 5.6.6 Mạch relay bảo vệ dòng 1 pha 5.6.7 Mạch relay bảo vệ dòng 3 pha 5.6.8 Mạch đồng hồ vạn niên Mạch này để gọn và thẩm mỹ thì các bạn nên thiết kế board 2 lớp ( TOP, BOTTOM ). Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 110 Khối điều khiển Khối hiển thị Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 111 Đây là sơ đồ mạch in tham khảo Khối hiển thị Các jumper Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 112 Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 5. Bài tàp 113 Khối điều khiển Các jumper Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 6. Làm boàrd thủ cong 114 Chương 6: Làm mạch in thủ công Phần này sẽ giới thiệu các bạn cách làm board 1 lớp thủ công tại nhà từ các sơ đồ mạch in đã vẽ trên OrCAD Layout Plus 6.1 Dụng cụ cần thiết - Panel: tấm đồng , tùy theo board để xác định kích thước ( mua ở chợ Nhật Tảo ). - Dung dịch ăn mòn: FeCL3 mua ở chợ, hoặc HCL, H2O2. - Phụ kiện: Kìm, khoan (các mui thường dùng 0.6mm 0.8mm 1mm 3mm), giấy ráp hoặc rẻ rửa bát hoặc cọ xoong 6.2 Chuẩn bị bản in Sau khi thiết kế bạn chuẩn bị in, nếu nhà có máy in thì tốt, không có thì phiền đấy ! Nếu bạn cài Adobe Acrobat, MS Office 2003 hay FinePrint thì có một tiện ích máy in ảo, bạn sẽ in ra máy in ảo này rồi đem ra ngoài in vì tập tin được các máy in tạo ra là pdf hoặc file ảnh. Như thế cửa hàng bạn đem in không có OrCAD cũng không sao. Vấn đề ở đây là bạn phải thuyết phục chủ tiệm cho bạn in thôi. Hiện nay có một số cửa tiệm cho phép bạn in mạch file .MAX, nhưng hơi mắc. Không thì các bạn chép cái OrCAD protable trong USB và đem ra tiệm mở cái OrCAD chọn mở file cần in lên và in thôi. Nếu bạn dùng giấy đề can thì in lên mặt bóng (mặt bóng của nó giống như mặt sau của cái nhãn vở dính (phần bỏ đi)). Loại này dc đánh giá cao nhất, nó đi được những đường mạch 10mil. Còn giấy hồng hà cũng được, nhưng bạn nên để đường mạch phải cỡ 15mil trở nên. Đối với những máy in mới HP1100 hay Canon LBP 800 trở nên, bạn phải chọn kiểu giấy nhẹ nhất nếu không mất giấy ráng chịu. Khi chọn giấy nên chọn loại giấy màu vàng, như vậy khi ủi thì sẽ thấy rõ hơn 6.3 Ủi mạch Trước tiên bạn đánh sạch bề mặt tấm đồng, càng sạch càng tốt, đem rửa sạch rồi lau khô, bạn cắt tấm đồng thành tấm có kích thước bằng với board bạn thiết kế. Còn giấy bạn phải cắt to hơn khung để là xong có chỗ mà bóc. Để nhiệt độ bàn là ở chế độ max. Sau khi đặt bản in lên bo đồng bạn đặt bàn là, là trong khoảng 5-10 phút, chú ý là kĩ phần mép. Để nguội. Nếu là giấy đề can thì có thể bóc, còn giấy hồng hà thì phải đem ngâm nước cho giấy mục ra rồi bóc đi. Không nên ủi lâu vì như vậy sẽ làm nhòe đường mạch, làm cong board,... Làm càng nhiều thì bạn sẽ tự rút ra kinh ngiệm cho riêng mình 6.4 Ngâm mạch Bạn lấy một ít FeCL3 pha với nước tốt nhất là nước sôi. Pha đến khi nó bão hòa. cho vào một cái đĩa. Đặt tấm đồng vào đĩa, nghiêng đĩa như người ta đãi vàng nếu bạn pha với nước sôi thì khoảng 1 phút là Hướng dẫn sử dụng phần mềm thiết kế mạch điện tử OrCAD Chương 6. Làm boàrd thủ cong 115 xong. Còn nước nguội thì khoảng 5 phút. Bạn thấy đồng ở phần không có đườngmạch bong hết ra là được. Sau đó dùng cọ xoong đánh sạch. 6.5 Khoan board Mũi 0.6 đề khoan chân có chân nhỏ như diode zener, mũi 0.8 là trở, 1 là diode chỉnh lưu. 3 là khoan lỗ bắt vít. Bạn đặt mũi khoan vuông góc với board, bấm công tác, cho khoan qua thì tắt, tiếp tục chuyển sang lỗ khác. 6.6 Bảo vệ mạch Để tránh cho mạch khỏi bị oxi hóa bạn phải quét lên mạch một lớp bảo vệ. Sau khi hàn xong, bạn phủ lớp bảo vệ. Dung dịch bảo vệ: RP7 (hàng sửa xe máy, chợ trời cũng có), Sơn bóng , nhựa thông (có bán ở chợ Nhật Tảo). Với RP7 hoặc sơn bóng bạn phun trực tiếp vào phần có đường mạch. Còn với nhựa thông bạn đem đập nhỏ, đem hòa tan bằng xăng hoặc axeton (hiệu thuốc hoặc hàng mành), được một dung dịch dạng keo, sau đó lấy bút lông quét lên. Khi axeton hoặc xăng bay hơi thì lớp nhựa thông sẽ bảo vệ mạch.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

toan_tap_ve_orcad_3735.pdf

Tài liệu liên quan

Java - Control statements: Part 2
95 trang | Lượt xem: 882 | Lượt tải: 0
Lập trình web - Chương 5: PHP & MySQL (PHP Adv.)
39 trang | Lượt xem: 938 | Lượt tải: 0
Giáo trình Lập trình PLC (Trình độ: Cao đẳng)
76 trang | Lượt xem: 66 | Lượt tải: 0
Bài giảng Lập trình Java - Bài 1: Tổng quan về ngôn ngữ Java
70 trang | Lượt xem: 3172 | Lượt tải: 1
Java - Multimedia: Applets and applications
40 trang | Lượt xem: 929 | Lượt tải: 0
Lập trình hướng đối tượng Đối tượng và lớp
23 trang | Lượt xem: 1940 | Lượt tải: 1
Bài giảng Nhập môn mạng máy tính
46 trang | Lượt xem: 1710 | Lượt tải: 1
Điều khiển lập trình PLC - Mạng PLC - Chương 3: Ngôn ngữ lập trình
63 trang | Lượt xem: 1965 | Lượt tải: 1
Chương 7: Cây (tree)
143 trang | Lượt xem: 6390 | Lượt tải: 1
Bài giảng MasterCAM
148 trang | Lượt xem: 2876 | Lượt tải: 1