Hướng Dẫn Toàn Tập: Mọi ĐỊNH DẠNG Hình ảnh Mà Bạn Cần Phải Biết!

NỘI DUNG BÀI VIẾT

1. Raster
2. JPEG
3. GIF
4. PNG
5. TIFF
6. RAW
7. PSD
8. Vector
9. PDF
10. EPS
11. AI

CÁC LOẠI ĐỊNH DẠNG HÌNH ẢNH KHÁC NHAU

RASTER

1. JPEG
2. GIF
3. PNG
4. TIFF
5. RAW
6. PSD

VECTOR

1. PDF
2. EPS
3. AI

ĐỊNH DẠNG RASTER

Hình ảnh raster là gì

Hình ảnh raster được tạo thành từ một lưới các chấm được gọi là pixel trong đó mỗi pixel được gán một màu. Không giống như hình ảnh vector, hình ảnh raster phụ thuộc vào độ phân giải, nghĩa là chúng tồn tại ở một KÍCH THƯỚC NHẤT ĐỊNH. Khi bạn chuyển đổi một hình ảnh raster, bạn kéo dài các pixel, điều này có thể dẫn đến một hình ảnh bị mờ, hụt pixel (do nó không biết lấy pixel ở đâu lấp vô).

Áp dụng vào việc khi bạn phóng to hình ảnh, phần mềm của bạn về cơ bản là đoán xem dữ liệu hình ảnh bị thiếu dựa trên các pixel xung quanh và tự động thêm vào. Và kết quả thường xảy ra là phần mềm không đủ thông minh nên hình của bạn sẽ “nát bấy” hoặc bị mờ.

Hình ảnh raster thường được sử dụng cho ảnh, digital artwork (dịch ra là tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số nghe kỳ quá nên thôi để từ gốc cho đẹp, bạn google là hiểu ngay từ này) và đồ họa web (như quảng cáo biểu ngữ, nội dung phương tiện truyền thông xã hội và đồ họa email).

Adobe Photoshop là trình chỉnh sửa hình ảnh tiêu chuẩn công nghiệp được sử dụng để tạo, thiết kế và chỉnh sửa hình ảnh raster cũng như để thêm hiệu ứng, đổ bóng và kết cấu cho các thiết kế hiện có.

CMYK vs RGB

Tất cả các hình ảnh raster có thể được lưu trong một trong hai mô hình màu chính: CMYK và RGB.

CMYK một quy trình in bốn màu đại diện cho màu lục lam (Cyan), hồng (Magenta), vàng (Yellow) và màu đen (Key). Những màu này đại diện cho bốn loại mực sẽ kết hợp trong quá trình in. Các file được lưu ở định dạng này sẽ được tối ưu hóa để in vật lý.

RGB là một mô hình màu dựa trên ánh sáng đại diện cho màu đỏ (Red), xanh lá cây (Green) và xanh dương (Blue). Đây là ba màu chính của ánh sáng kết hợp với nhau để tạo ra các màu khác. Các tập tin được lưu ở định dạng này sẽ được tối ưu hóa cho web, điện thoại di động, phim, video… bất cứ thứ gì xuất hiện trên màn hình.

Lossy vs Lossless

Mỗi tệp hình ảnh raster là lossless hoặc lossy, tùy thuộc vào cách định dạng xử lý dữ liệu hình ảnh của bạn.

Các định dạng hình ảnh lossless chụp tất cả dữ liệu của file gốc của bạn. Mọi thứ đều được giữ đúng tính chất của nó không bị hư hay mất mát thông tin gì trong file đó. File hình ảnh dạng này vẫn có thể được nén (compressed), nhưng tất cả các định dạng lossless sẽ có thể tái tạo hình ảnh của bạn về trạng thái ban đầu.

Các định dạng hình ảnh lossy thì cho ra những hình ảnh “gần giống” với hình ảnh ban đầu của bạn. Ví dụ: hình ảnh lossy có thể làm giảm lượng màu trong hình ảnh của bạn hoặc phần mềm sẽ phân tích hình ảnh và bất kỳ dữ liệu không cần thiết nào cũng sẽ được loại bỏ. Những kỹ thuật thông minh này thường áp dụng để làm giảm kích thước file, mặc dù chúng có thể làm giảm chất lượng hình ảnh của bạn.

Thông thường, các file lossy nhỏ hơn nhiều so với các file lossless, do đó chúng trở nên lý tưởng để sử dụng cho các phương tiện trực tuyến trong đó kích thước file và tốc độ tải xuống là ưu tiên quan trọng nhất.

JPEG / JPG

JPEG là một định dạng raster Lossy, là viết tắt của Joint Photographic Experts Group, tên của nhóm kỹ thuật đã phát triển nó. Đây là một trong những định dạng được sử dụng rộng rãi nhất trên mạng, điển hình cho ảnh, đồ họa trong email và hình ảnh web lớn như banner ads. Hình ảnh JPEG có tỷ lệ nén cao làm giảm kích thước tệp rất nhiều (chất lượng cũng giảm), càng nén ít thì hình càng rõ.

Bạn nên sử dụng JPEG khi…

Bạn làm việc trên các bức ảnh online hoặc digital artwork. JPEG cho phép bạn linh hoạt nhất trong việc chỉnh sửa và nén, chúng lý tưởng cho các hình ảnh web cần được tải xuống nhanh chóng.

Bạn muốn in ảnh hoặc artwork. Ở các tệp có độ phân giải cao với độ nén thấp (low compression), JPEG là hoàn hảo để chỉnh sửa rồi sau đó in ra.

Bạn cần gửi một hình ảnh xem trước nhanh chóng cho khách hàng. Hình ảnh JPEG có thể được giảm xuống kích thước rất nhỏ làm cho chúng tuyệt vời để gửi email.

Không sử dụng JPEG khi…

Bạn cần một đồ họa web có tính trong suốt và tách nền. JPEG không có kênh trong suốt và phải có nền màu đặc (không màu nó sẽ tự động hiểu là màu trắng). GIF và PNG là những lựa chọn tốt nhất của bạn để làm việc này.

Bạn cần layer có thể chỉnh sửa được. JPEG là một định dạng hình ảnh phẳng có nghĩa là tất cả các chỉnh sửa được lưu vào một layer hình ảnh và không thể thay đổi. Hãy lưu file PSD (Photoshop) cho hình ảnh để có thể tuỳ ý chỉnh sửa.

GIF

GIF là một định dạng raster lossless là viết tắt của Graphics Interchange Format. GIF cũng là một định dạng hình ảnh web được sử dụng rộng rãi, thường dành cho đồ họa hoạt hình như banner ads, hình ảnh email và memes. Mặc dù GIF là lossless, chúng có thể được xuất trong một số cài đặt tùy biến làm giảm lượng màu sắc và thông tin hình ảnh, từ đó làm giảm kích thước file.

Bạn nên sử dụng GIF khi…

Bạn muốn tạo web animation. Ảnh GIF chứa tất cả các khung hình động và thông tin thời gian trong một tệp duy nhất. Phần mềm chỉnh sửa hình ảnh như Photoshop giúp dễ dàng tạo một hình ảnh động ngắn và xuất nó dưới dạng GIF.

Bạn cần tính trong suốt. Hình ảnh GIF có một kênh alpha (alpha channel) có thể trong suốt, vì vậy bạn có thể đặt hình ảnh của mình trên bất kỳ nền màu nào.

Bạn cần một tập tin nhỏ. Các kỹ thuật nén ở định dạng GIF cho phép các tệp hình ảnh thu nhỏ rất nhiều. Đối với các biểu tượng và đồ họa web đơn giản, GIF là định dạng tệp hình ảnh tốt nhất.

Không sử dụng GIF khi…

Bạn cần một hình ảnh chất lượng như nhiếp ảnh. Mặc dù GIF có thể có độ phân giải cao, nhưng chúng bị giới hạn trong 256 màu (trừ khi bạn biết một vài thủ thuật). Khi được chuyển đổi thành GIF, ảnh sẽ giảm số lượng màu lại tối thiểu, thiếu đi sự tươi sáng.

Bạn cần in một hình ảnh. Do giới hạn về màu sắc, hầu hết các bức ảnh được in sẽ thiếu độ sâu. Nếu bạn cần in ảnh, hãy chọn TIFF, PSD và JPG.

Bạn cần một hình ảnh có Layer và có thể chỉnh sửa được. GIF là một định dạng hình ảnh phẳng có nghĩa là tất cả các chỉnh sửa được lưu vào một lớp hình ảnh và không thể thay đổi được. Hãy chọn PSD (Photoshop) trong trường hợp này.

PNG

PNG là định dạng raster lossless, viết tắt của Portable Network Graphics. Hãy nghĩ về PNG như GIF thế hệ tiếp theo. Định dạng này được tích hợp độ trong suốt, nhưng cũng có thể hiển thị độ sâu màu cao hơn, chuyển thành hàng triệu màu. PNG là một tiêu chuẩn cho web và nhanh chóng trở thành một trong những định dạng hình ảnh phổ biến nhất.

(Nếu bạn search google thì file PNG nó sẽ ra như vầy)

Bạn nên sử dụng PNG khi…

Bạn cần đồ họa web trong suốt chất lượng cao. Hình ảnh PNG có một kênh alpha có thể biến đổi đa dạng cho bất kỳ mức độ trong suốt nào (ngược lại với GIF chỉ có bật / tắt độ trong suốt). Ngoài ra, với độ sâu màu lớn hơn, bạn sẽ có một hình ảnh sống động hơn so với GIF.

Bạn cần một file nhỏ. Các file PNG có thể thu nhỏ kích thước cực kỳ nhỏ, đặc biệt là các hình ảnh có màu sắc, hình dạng hoặc văn bản đơn giản. Điều này làm cho nó trở thành loại tệp hình ảnh lý tưởng cho đồ họa web.

Không sử dụng một PNG khi…

Bạn làm việc với hình ảnh nhiếp ảnh hoặc artwork. Nhờ độ sâu màu cao của PNGs, định dạng có thể dễ dàng xử lý ảnh có độ phân giải cao. Tuy nhiên, vì là định dạng web lossless, kích thước file sẽ rất lớn. Nếu bạn làm việc với ảnh trên web, hãy sử dụng JPEG.

Bạn dự định dùng để in. Đồ họa PNG được tối ưu hóa cho màn hình chứ không phải để in. Bạn chắc chắn có thể in một file PNG, nhưng tốt hơn hết hãy chọn JPEG (lossy) hoặc TIFF.

TIFF / TIF

TIFF là một định dạng raster lossless, viết tắt của Tagged Image File Format. Do chất lượng cực kỳ cao, định dạng này chủ yếu được sử dụng trong nhiếp ảnh và xuất trên desktop. Bạn có thể gặp phải các tệp TIFF khi scan tài liệu hoặc chụp ảnh bằng máy ảnh kỹ thuật số chuyên nghiệp. Nhưng lưu ý rằng các tệp TIFF cũng có thể được sử dụng như một thùng chứa hình ảnh trực tiếp cho các hình ảnh JPEG.

Các tệp này sẽ nhỏ hơn nhiều so với các tệp TIFF truyền thống, thường rất lớn. File TIFF còn có thể chứa các layer của Photoshop (PSD) nhưng mình không khuyến khích sử dụng nó thường xuyên vào mục đích này vì file sẽ rất nặng!

Bạn nên sử dụng TIFF khi…

Bạn cần đồ họa in chất lượng cao. Cùng với RAW, các tệp TIFF là một trong các định dạng đồ họa chất lượng cao nhất hiện có. Nếu bạn in hình ảnh, đặc biệt là ở kích cỡ khổng lồ, hãy sử dụng định dạng này.

Bạn đang thực hiện scan chất lượng cao. Sử dụng TIFF để scan tài liệu, ảnh và artwork, nó sẽ đảm bảo rằng bạn có file gốc tốt nhất để xử lý.

Không sử dụng TIFF khi…

Bạn làm việc với đồ họa web. Trong khi nhiều trình duyệt web vẫn hỗ trợ nó, nhưng các file TIFF được tối ưu hóa để in, bạn không nên đăng nó lên web vì nó rất nặng. Hãy sử dụng JPEG hoặc PNG khi bạn cần hiển thị hình ảnh chất lượng cao online.

RAW

Một định dạng hình ảnh thô chứa dữ liệu chưa được xử lý và được chụp bởi máy ảnh kỹ thuật số hoặc máy scanner. Thông thường, hình ảnh sẽ được xử lý (được điều chỉnh màu, cân bằng trắng, phơi sáng, v.v.) và sau đó được chuyển đổi và nén thành định dạng khác (ví dụ: JPEG hoặc TIFF).

Hình ảnh thô lưu trữ dữ liệu chưa được xử lý và xử lý trong hai tệp riêng biệt, do đó, bạn còn lại với hình ảnh chất lượng cao nhất có thể để bạn có thể chỉnh sửa mà không phá hủy hình ảnh gốc bằng các phần mềm chỉnh sửa ảnh như Photoshop. Có hàng chục định dạng RAW khác nhau, nhưng một số định dạng điển hình là CRW (Canon), NEF (Nikon) và DNG (Adobe).

Bạn nên sử dụng RAW khi…

Bạn đang chụp và chỉnh sửa ảnh. Đảm bảo máy ảnh của bạn chọn chế độ RAW để bạn có thể chụp được hình ảnh nguyên bản nhất. Sau đó, sử dụng một ứng dụng chỉnh sửa ảnh tương thích để điều chỉnh hình ảnh của bạn.

Không sử dụng RAW khi…

Bạn làm việc với đồ họa web. RAW được xây dựng để chỉnh sửa ảnh. Khi bạn đã sẵn sàng đăng ảnh của mình cho web, hãy chuyển đổi thành JPEG.

Bạn đã sẵn sàng in ảnh. Nhiều máy in không chấp nhận các định dạng RAW, vì vậy hãy chuyển nó sang JPEG hoặc TIFF.

PSD

PSD là một định dạng hình ảnh layer độc quyền đại diện cho phần mềm Photoshop. Đây là các file thiết kế ban đầu được tạo ra trong Photoshop có thể giúp bạn chỉnh sửa bất kỳ thứ gì bạn thích với nhiều layer khác nhau.

PSD chủ yếu được sử dụng để tạo và chỉnh sửa hình ảnh raster, nhưng nó cũng có thể chứa các layer vectơ, điều này khiến cho nó cực kỳ linh hoạt cho một số dự án khác nhau (bạn có thể link qua lại giữa Photoshop và AI). Một file PSD có thể được xuất thành bất kỳ định dạng hình ảnh nào khác, bao gồm tất cả các định dạng raster được liệt kê ở trên.

Bạn nên sử dụng PSD khi…

Retouch hình ảnh. Thay đổi màu sắc một bức ảnh? Hoặc thêm một layer chữ? Chọn ngay PSD.

Bạn cần chỉnh sửa artwork cho Digital hoặc in. Đó có thể là một bức ảnh, bức tranh, bản vẽ, hoặc bất cứ thứ gì khác. Photoshop là công cụ phù hợp để đảm bảo mọi đường nét, đổ bóng và texture được đặt đúng chỗ.

Bạn muốn hình ảnh kỹ thuật số cho web như banner ads, email, v.v. Tạo những hình ảnh này trong Photoshop sẽ đảm bảo chúng có kích thước phù hợp và được tối ưu hóa cho web.

Bạn phải tạo một trang web (thiết kế web) hoặc mockup.

Bạn muốn tạo ra hình ảnh động và video. Photoshop giúp dễ dàng cắt các video clip đơn giản và thêm đồ họa, filter, chữ, animation… (những phiên bản gần đây Photoshop cũng chỉnh được video)

Không sử dụng PSD khi…

Bạn cần đăng ảnh online hoặc gửi bản xem trước cho khách hàng (chỉ trong trường hợp khách hàng không biết xài Photoshop, và lời khuyên của mình là nên biết cách xài). Web thân thiện với JPEG hơn.

Bạn muốn in ảnh. Nhiều máy in không chấp nhận định dạng PSD, vì vậy trước tiên hãy chuyển đổi sang JPEG hoặc TIFF.

ĐỊNH DẠNG VECTOR

Hình ảnh vector là gì

Hình ảnh vector là digital artwork trong đó các điểm, đường và đường cong được tính toán bởi máy tính. Về cơ bản, chúng là các phương trình toán học và mọi phương trình có thể được gán bằng một màu, nét hoặc độ dày… để biến các hình dạng (shapes) thành tác phẩm.

Không giống như hình ảnh raster, hình ảnh vector là độ phân giải độc lập. Khi bạn thu nhỏ hoặc phóng to hình ảnh vector, các shape của bạn sẽ lớn hơn nhưng nó không mất bất kỳ chi tiết nào hay được thêm bất kỳ pixel nào, hình ảnh của bạn sẽ luôn hiển thị giống hệt nhau, bất kể kích thước, không có loại hình ảnh vector lossy hoặc lossless.

Hình ảnh vector thường được sử dụng cho logo, biểu tượng, digital illustration… Adobe Illustrator là phần mềm chỉnh sửa hình ảnh tiêu chuẩn công nghiệp được sử dụng để tạo, thiết kế và chỉnh sửa hình ảnh vector (mặc dù nó cũng có thể kết hợp cả hình ảnh raster).

PDF

PDF là viết tắt của Portable Document Format và là định dạng hình ảnh được sử dụng để hiển thị tài liệu và đồ họa một cách chính xác, bất kể thiết bị, ứng dụng, hệ điều hành hoặc trình duyệt web nào.

Nói chung, các file PDF dựa trên nền tảng đồ họa vector, nhưng cũng có thể hiển thị mọi thứ từ đồ họa raster để tạo thành các form hoặc sheet. Bởi nó đã trở thành một tiêu chuẩn, các file PDF thường là định dạng file được đem đi in sau cùng. Cả Adobe Photoshop và Illustrator đều có thể xuất trực tiếp sang PDF.

Bạn nên sử dụng PDF khi…

Bạn đã sẵn sàng để in. Nhiều máy in yêu cầu file là PDF, gần như là định dạng phổ biến nhất để in.

Bạn muốn đưa tài liệu lên web. PDF rất hợp cho poster, banner, tạp chí và ebook. Các file PDF giúp mọi người dễ dàng xem, tải xuống hoặc đem đi in.

Không sử dụng PDF khi…

Bạn cần chỉnh sửa thiết kế. Bạn có thể chỉnh sửa hình ảnh raster bằng Photoshop và đồ họa vector bằng Illustrator. Khi bạn thực hiện xong, bạn có thể xuất chúng thành PDF để dễ xem, dễ tải.

EPS

EPS là một định dạng hình ảnh viết tắt cho Encapsulation PostScript. Mặc dù nó được sử dụng chủ yếu dưới dạng định dạng vector, nhưng tệp EPS có thể bao gồm cả dữ liệu hình ảnh vector và raster.

Bạn nên sử dụng EPS khi…

Bạn cần gửi logo vector cho khách hàng, designer hoặc đi in. Với tệp EPS, bạn không phải lo lắng về việc logo sẽ được đặt hoặc in ở đâu. Dù là kích thước nào, nó sẽ luôn hiển thị ở độ phân giải chính xác.

Không sử dụng EPS khi…

Bạn làm việc với các bức ảnh hoặc artwork. EPS có thể xử lý hình ảnh raster, nhưng loại tệp hình ảnh này chủ yếu dành cho vector. Hãy chọn PSD, TIFF và JPEG cho trường hợp này.

Bạn cần hiển thị một hình ảnh online. Hãy xuất ra JPEG, PNG hoặc GIF.

AI

AI là một định dạng hình ảnh vector độc quyền là viết tắt của Adobe Illustrator. Định dạng này dựa trên cả hai tiêu chuẩn EPS và PDF được phát triển bởi Adobe. Giống như các định dạng đó, các tệp AI chủ yếu là định dạng dựa trên vector, mặc dù chúng cũng có thể bao gồm các hình ảnh raster được nhúng (embeded) hoặc liên kết (linked).

Các tệp AI có thể được xuất sang cả tệp PDF và EPS (để dễ dàng xem và in), cũng như JPEG, PNG, GIF, TIFF và PSD (để sử dụng web và chỉnh sửa thêm).

Bạn nên sử dụng AI khi…

Bạn cần chỉnh sửa một thiết kế vector. Các tệp AI cho phép bạn di chuyển và thay đổi mọi yếu tố trong thiết kế của bạn chỉ bằng một hoặc hai cú nhấp chuột.

Bạn cần tạo một logo, biểu tượng thương hiệu. Mỗi hình dạng và đường thẳng vector được tạo trong Illustrator có thể được phóng to thu nhỏ ở bất kỳ kích thước nào, cực kỳ lý tưởng cho các hình ảnh mà được dùng trong nhiều trường hợp khác nhau.

Bạn muốn một thiết kế in trong một trang. Illustrator là thích hợp nhất cho poster, danh thiếp, tờ rơi và notecard có thể được kết hợp với các hình ảnh raster khác.

Bạn cần thay đổi chữ cho logo. Các tính năng “vẽ chữ” của Illustrator là cực kỳ mạnh mẽ, nó có thể kéo dài, bóp nhỏ và biến đổi bất kỳ phần nào mà bạn có thể tưởng tượng được.

Không sử dụng AI khi…

Bạn cần retouch hình ảnh. Nếu một hình ảnh raster (ảnh hoặc artwork) đang được sử dụng trong một bố cục, Illustrator chỉ có một số công cụ hạn chế để chỉnh sửa hình ảnh đó. Những lúc như vầy hãy chọn Photoshop (PSD)

Đây là tất cả những định dạng hình ảnh mà bạn cần phải biết, định dạng nào bạn nghĩ bạn sẽ sử dụng nhiều trong tương lai? Hãy comment xuống bên dưới cho mình biết nhé!