Hy Nhĩ – Wikipedia Tiếng Việt

Bài này viết về Vùng Khả Khả Tây Lý (Hy Nhĩ). Đối với Đối với bộ phim cùng tên, xem Kekexili: Mountain Patrol. Thanh Hải Hy Nhĩ

Di sản thế giới UNESCO
Hy Nhĩ vào tháng 8
Vị trí	Thanh Hải, Trung Quốc
Tiêu chuẩn	(vii)(x)
Tham khảo	1540
Công nhận	2017 (Kỳ họp 41)
Diện tích	3.735.632 ha (9.230.950 mẫu Anh)
Vùng đệm	2.290.904 ha (5.660.950 mẫu Anh)
Tọa độ	35°22′49″B 92°26′21″Đ / 35,38028°B 92,43917°Đ / 35.38028; 92.43917
Vị trí tại tỉnh Thanh HảiXem bản đồ Thanh HảiHy Nhĩ (Trung Quốc)Xem bản đồ Trung Quốc

Hy Nhĩ hay Khả Khả Tây Lý (tiếng Mông Cổ: Aqênganggyai có nghĩa là Chúa tể của Mười nghìn núi) là một khu vực bị cô lập ở phía Tây bắc Thanh Hải-Thanh Tạng, Trung Quốc. Đây là khu vực có dân số ít nhất Trung Quốc và ít thứ ba trên thế giới.

Địa lý

[sửa | sửa mã nguồn]

Khu vực này có diện tích 83.000 km2 ở độ cao trung bình 4.800 mét so với mực nước biển, trải dài theo hướng Đông-Tây giữa các dãy núi Đường Cổ Lạp và Côn Lôn ở khu vực ranh giới giới Tây Tạng, tỉnh Thanh Hải và tây bắc Khu tự trị Tân Cương của Trung Quốc. Phần đông nam của Hy Nhĩ là khu vực khô cằn của sông Chumar, một trong những sông lớn đầu nguồn của sông Dương Tử. Phần còn lại của vùng là Lòng chảo nội lục, với các cửa thoát nước cho nhiều hồ cá biệt lập.

Địa chất

[sửa | sửa mã nguồn]

Hy Nhĩ là một núi lửa. Vùng núi lửa chưa được đặt tên bao quanh có chứa một số ngọn núi có niên đại từ cuối Đại Tân sinh. Ba Mao Cùng Tông có diện tích 300 km2 có một nhà thờ được bảo tồn nguyên vẹn ở phía đông bắc của đỉnh núi và một dòng chảy nham thạch chảy qua các lớp trầm tích của hồ nước. Khương Ba Khiếm bao phủ một khu vực rộng lớn dọc theo ranh giới phía nam của dãy Côn Lôn. Ngọn núi lửa Khả Khả Tây Lý được cho là đã từng phun trào năm 1973 qua một bức ảnh vệ tinh hiện nay được xem là núi lửa không hoạt động.[1]

Động vật hoang dã

[sửa | sửa mã nguồn]

Mặc dù có khí hậu khắc nghiệt nhưng Hy Nhĩ là quê hương của 230 loài động vật hoang dã, 20 loài trong số đó là những loài có mặt trong Sách đỏ Trung Quốc trong đó phải kể đến Bò Tây Tạng, Lừa hoang, Hươu, Gấu nâu, Linh dương Tây Tạng.[2] Thỏ cộc cao nguyên là loài gặm nhấm phổ biến, chúng là thức ăn chính của gấu nâu. Khả Khả Tây Lý cùng các loài động vật ở đây được biết đến sau khi bộ phim Kekexili: Mountain Patrol của đạo diễn Lục Xuyên ra mắt năm 2004.

Giao thông vận tải

[sửa | sửa mã nguồn]

Đường sắt Thanh-Tạng và Quốc lộ 109 chạy dọc theo ranh giới phía đông của khu bảo tồn.[3] Hầm Phong Hỏa Sơn hiện là hầm đường sắt cao nhất thế giới (dài 1.338 mét với lối vào ở độ cao 4905 mét so với mực nước biển) được xây dựng trong khu vực.[4]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ "Global Volcanism Program". Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2017.
2. ^ Xu Aichun, Jiang Zhigang, Li Chunwang, Guo Jixun, Wu Guosheng, Cai Ping, "Summer Food Habits of Brown Bears in Kekexili Nature Reserve, Qinghai: Tibetan Plateau, China". Ursus, Vol. 17, No. 2 (2006), pp. 132-137
3. ^ "Bản sao đã lưu trữ". Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 6 năm 2005. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2017.
4. ^ 风火山隧道 (Fenghuoshan Tunnel)

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

• Save the Chiru Lưu trữ ngày 4 tháng 2 năm 2005 tại Wayback Machine
• Kekexili on enorth.com Lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016 tại Wayback Machine
• A Journey to Hoh Xil--A Diary of an Environmental Volunteer Lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2016 tại Wayback Machine

x t s Di sản thế giới tại Trung Quốc
Đông	Vườn cây cảnh cổ điển ở Tô Châu Phúc Kiến Thổ Lâu Vườn quốc gia Lư Sơn Hoàng Sơn Tam Thanh Sơn Thái Sơn Vũ Di Sơn Khổng miếu, Khổng lâm và Khổng phủ ở Khúc Phụ Làng cổ Nam An Huy, Tây Đệ và Hoành thôn Cảnh quan văn hóa Tây Hồ, Hàng Châu Cổ Lãng Tự : Khu định cư quốc tế lịch sử Di tích khảo cổ của thành phố Lương Chử Các khu bảo tồn chim di trú dọc theo Bờ biển Hoàng Hải - Vịnh Bột Hải (Giai đoạn I) Tuyền Châu: Trung tâm thương mại Thế giới thời Tống-Nguyên
Trung Nam	Quần thể kiến trúc cổ trên núi Võ Đang Khu lịch sử Ma Cao Hồ Bắc Thần Nông Giá Điêu Lâu và các làng ở Khai Bình Hang đá Long Môn Các công trình lịch sử ở Đăng Phong, bao gồm cả Chùa Thiếu Lâm và Đài quan sát Đăng Phong Cảnh quan văn hóa Nghệ thuật đá Hoa Sơn Tả Giang Thắng cảnh Vũ Lăng Nguyên Ân Khư
Tây Nam	Di tích hóa thạch Trừng Giang Tượng khắc đá Đại Túc Quần thể Lịch sử của Cung điện Potala, bao gồm cả Chùa Đại Chiêu và La Bố Lâm Khải Cảnh quan văn hóa Ruộng bậc thang của người Hà Nhì ở Hồng Hà Hoàng Long Cửu Trại Câu Thành cổ Lệ Giang Nga Mi Sơn, cùng Lạc Sơn Đại Phật Núi Thanh Thành và công trình thủy lợi Đô Giang Yển Khu bảo tồn Gấu Trúc Lớn tại Tứ Xuyên Khu bảo tồn Tam Giang Tịnh Lưu tại Vân Nam Phạm Tịnh sơn Các đồn điền chè cổ trên dãy núi Vân Hải tại Phổ Nhĩ
Bắc	Ngũ Đài sơn Tị Thử Sơn Trang và Ngoại Bát Miếu, bao gồm các Phổ Đà Thừa Chi, Tu Minh Phúc Thọ, Phổ Nhạc, Phổ Nhân, Phổ Hựu, An Viễn, Thù Tượng và Chùa Phổ Ninh Cung điện triều Minh-Thanh tại Bắc Kinh và Thẩm Dương Di chỉ người vượn Bắc Kinh tại Chu Khẩu Điếm Thành cổ Bình Dao Di Hòa viên, một Khu vườn Hoàng gia tại Bắc Kinh Thiên Đàn, đàn tế trời Hoàng gia tại Bắc Kinh Thượng Đô Hang đá Vân Cương Bắc Kinh trung trục tuyến
Đông Bắc	Kinh thành và lăng mộ Cao Câu Ly Cung điện triều Minh-Thanh tại Bắc Kinh và Thẩm Dương
Tây Bắc	Lăng mộ Tần Thủy Hoàng cùng Đội quân đất nung Hang Mạc Cao Tân Cương Thiên Sơn Thanh Hải Hy Nhĩ
Nhiều vùng	Vạn Lý Trường Thành Trung Quốc Đan Hà Lăng tẩm hoàng gia Minh-Thanh Karst Nam Trung Quốc Đại Vận Hà Con đường tơ lụa: Mạng đường Trường An - Hành lang Thiên Sơn1 Các di chỉ Thổ ty Sa mạc Ba Đan Cát Lâm
1 Chung với Kazakhstan và Tajikistan