IQ Và Vị Trí Xã Hội - VnExpress

Copernicus, người đặt nền móng cho khoa thiên văn hiện đại, có IQ từ 150-159.

Bài trắc nghiệm Binet-Simon ra đời dựa trên những quan điểm ban đầu cho rằng:

1- Cũng giống như trẻ ngày càng phát triển về chiều cao, chúng cũng ngày càng phát triển về trí tuệ.

2- Một số trẻ có những biểu hiện trí tuệ phát triển hơn so với tuổi và ngược lại. Chẳng hạn, một vài đứa trẻ 6 tuổi trả lời bài trắc nghiệm Binet-Simon tốt như những đứa trẻ 8 tuổi, trong khi đó, lại có một số trẻ 6 tuổi chỉ trả lời giống như trẻ lên bốn.

Năm 1911, người ta đưa ra khái niệm “tuổi trí tuệ” (mental age) để phân biệt với “tuổi sinh học” (Chronogical age). Một đứa trẻ 6 tuổi có trí tuệ ngang với một đứa trẻ 8 tuổi được xem là có tuổi trí tuệ 8, ngược lại, một đứa trẻ 6 tuổi mà có trí tuệ chỉ ngang với trẻ 4 tuổi thì tuổi trí tuệ chỉ mới lên 4.

IQ là gì?

Qua nhiều công trình, các nhà nghiên cứu đã phát hiện khoảng cách giữa tuổi trí tuệ và tuổi sinh học của trẻ sẽ ngày càng gia tăng khi chúng lớn lên. Một đứa trẻ 6 tuổi với tuổi trí tuệ 8 (khoảng cách 2 tuổi) sẽ có tuổi trí tuệ là 12 khi chúng lên 9 (khoảng cách 3 tuổi), tương ứng 16 khi chúng lên 12. Tương tự nếu một đứa trẻ với tuổi trí tuệ 4 khi đã 6 tuổi, thì trẻ đó sẽ có tuổi trí tuệ 6 khi lên 9 và tương ứng là 8 và 12.

Trong những năm đầu thế kỷ 20, nhiều nhà khoa học đã cố dày công nghiên cứu tìm ra quy luật phát triển của trí tuệ con người, mối quan hệ giữa tuổi sinh học và tuổi trí tuệ. Năm 1912, nhà tâm lý học người Đức, William Stern, đã chỉ ra rằng ngay cả khi khoảng cách giữa tuổi sinh học và tuổi trí tuệ ngày càng mở rộng theo thời gian trưởng thành của trẻ, thì tỷ lệ giữa tuổi trí tuệ và tuổi sinh học vẫn không thay đổi đến suốt cuộc đời. Tỷ lệ không đổi này được gọi là “Chỉ số thông minh” - Intelligence Quotient viết tắt là IQ). Chỉ số IQ đúng bằng tuổi trí tuệ (MA) nhân 100 rồi chia cho tuổi sinh học (CA).

IQ = 100 MA/CA

Tỷ lệ những người thông minh được phân bổ như thế nào?

Trục ngang là giá trị IQ. Trục đứng - số người tương ứng với chỉ số đó.

Đồ thị biến thiên chỉ số IQ là một đường cong có hình quả chuông. Hầu hết chúng ta có chỉ số IQ gần với 100. Khoảng 2/3 nhân loại có IQ từ 85 đến 115, nghĩa là 1/3 nằm ngoài khoảng đó (trong số này, chỉ có 1/6 trên 115 và 1/6 còn lại dưới 85).

Nửa dưới đường cong IQ (cả bên trái và bên phải) không xuất hiện nhiều lắm với phần lớn chúng ta. Theo giả thuyết, điều này là do sự kết hợp giữa tài năng bẩm sinh quy định bởi cấu trúc gene, cũng như bởi các điều kiện đặc biệt khác như hội chứng Down và những tác động của môi trường, cho nên những tác động tạo thành nửa dưới đường cong phức tạp hơn nhiều so với việc tạo nửa trên.

Ý nghĩa thực tiến của chỉ số IQ

Những người lớn nằm trong phần đáy đường cong IQ (dưới 75) là những đối tượng rất khó để đào tạo và thiếu tính cạnh tranh do không đủ khả năng chống chọi với môi trường công việc. Vấn đề này đã xảy ra khi Mỹ huấn luyện quân đội phục vụ Đại chiến 2. Họ phát hiện thấy một số tân binh có chỉ số IQ quá thấp, dẫn đến việc quốc hội Mỹ phải xem xét thông qua luật cấm tuyển những người có mức IQ dưới 80, và cũng vì lý do như vậy, không một ngành nghề nào muốn chọn nhân lực có IQ dưới 80. Thậm chí đến bây giờ, quân đội Mỹ đã loại ra khỏi danh sách tuyển quân những người IQ từ 85 trở xuống.

Những người có mức IQ trung bình (90-100) có khả năng cạnh tranh không cao lắm trong các nghề chuyên môn và quản lý điều hành, nhưng họ lại dễ dàng được huấn luyện phục vụ trong nhiều ngành nghề đơn giản. Ngược lại, những người nằm ở 5% phía trên (121 điểm trở lên) là những người có khả năng tự đào tạo, và rất ít ngành nghề vượt ngoài tầm khả năng của họ.

Nếu so với những người có IQ từ 110 đến 125 thì những người với IQ giữa 75-90 có đến 8 lần khả năng không vào được cấp III, 7 lần vào tù ra tội và 5 lần sống trong nghèo khổ. So với những người phụ nữ có IQ 110-125, những phụ nữ có IQ 75-90 có đến 8 lần khả năng trở thành người phải nhận trợ cấp xã hội thường xuyên, 4 lần sinh ra những đứa trẻ thiểu năng trí tuệ.

Những người có IQ dưới 50: Chỉ có thể đọc được khi lên lớp 3 hay lớp 4. Tuy nhiên, họ không thể nào theo được các lớp học bình thường mà phải cần đến những chương trình đào tạo đặc biệt.

Người có IQ 50 -75: Ở mức trí tuệ này, họ thường không thể học hết bậc tiểu học, nhiều người cần có những trợ giúp đặc biệt để tồn tại được trong thế giới này.

Người có IQ 75-100: Học sinh thuộc khoảng này thường không thể theo kịp những khóa học chuẩn bị cho kỳ thi vào cao đẳng, đại học.

Người IQ 105-115: Thường là có khả năng tốt nghiệp cao đẳng, nhưng loại bằng cấp thì không được sáng sủa cho lắm.

Người có IQ trên 115: Không có hạn chế nghề nghiệp nào.

Chỉ số IQ của người dân có tác động đáng kể tới sự phát triển kinh tế xã hội của một quốc gia:

- 31% những người có IQ dưới 75 phải sống dựa vào phúc lợi xã hội, so với 8% của những người có IQ từ 90-110, 0% đối với những người có IQ trên 125.

 - 55% bà mẹ có IQ dưới 75 phải sống nhờ trợ cấp xã hội sau khi sinh đứa con thứ nhất, so với 12% bà mẹ có IQ từ 90-110 và 1% đối với những bà mẹ có IQ trên 125.

Mức thu nhập là một lĩnh vực phụ thuộc rất nhiều vào IQ. Song, nói như vậy không có nghĩa IQ là bất biến với một cá nhân, một dân tộc hay giới tính nào. Đời sống cải thiện hơn đã khiến người ta chú ý nhiều hơn đến chế độ dinh dưỡng cho bản thân, cho con cái và nhờ đó trí tuệ của con người có phần được cải thiện.