Kết Chuyển Và Bút Toán Trong Kế Toán - Kế Toán Tân Thành Thịnh

Bút toán là quá trình ghi nhận các giao dịch kinh tế, tài chính phát sinh vào sổ sách kế toán. Một bút toán có thể gồm nhiều hạng mục mà mỗi hạng mục có thể là một định khoản nợ hoặc định khoản có.

Tổng giá trị định khoản nợ phải bằng tổng giá trị định khoản có, nếu không thì bút toán sẽ được coi là không "cân".  Các bút toán có thể ghi nhận các hạng mục duy nhất hoặc các hạng mục lặp đi lặp lại như khấu hao tài sản cố định hay khấu hao vốn.

2.1 Cách ghi chép bút toán

Có 2 cách ghi chép bút toán kế toán như sau:

Ghi chép bằng phần mềm kế toán: Các bút toán được nhập vào sổ phụ - các các module khác nhau trên phần mềm kế toán như là: phải thu, phải trả và tác động gián tiếp đến sổ cái kế toán của doanh nghiệp.

Trường hợp nếu ghi chép bằng sổ giấy: Kế toán cần phải ghi  định khoản nợ trước rồi mới ghi định khoản có.

2.2 Các loại bút toán

Có 3 loại bút toán hiện nay là: bút toán điều chỉnh, bút toán kết chuyển và bút toán khóa sổ trong doanh nghiệp.

a) Bút toán điều chỉnh

Bút toán điều chỉnh là việc thực hiện điều chỉnh các khoản kế toán như là khoản chi, khoản thu để phân bổ vào chi phí và doanh thu vào cuối kỳ kế toán để đảm bảo quá trình đo lường chính xác về doanh thu và chi phí cho doanh nghiệp.

Bút toán điều chỉnh khấu hao tài sản cố định: điều chỉnh việc phân bổ giá gốc của tài sản vào chi phí, chủ yếu sử dụng phương pháp khấu hao đường thẳng.

Bút toán điều chỉnh doanh thu nhận trước: điều chỉnh các khoản doanh thu có được từ việc nhận trước tiền của khách và cam kết bán hàng, cung ứng dịch vụ - dẫn đến việc phát sinh khoản nợ phải trả.

Bút toán điều chỉnh doanh thu chưa thu: điều chỉnh các khoản doanh thu đã phát sinh như chưa thu tiền, xử lý cùng với khoản nợ phải thu.

Bút toán điều chỉnh các loại chi phí trả trước: điều chỉnh các khoản chi phí đã chi ra, ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của nhiều kỳ kế toán sau đó. (Như tiền thuê mặt bằng, chi phí quảng cáo, tiền bảo hiểm…)

Bút toán điều chỉnh các loại chi phí trả trước: điều chỉnh các khoản chi phí đã phát sinh nhưng chưa trả - xử lý cùng với khoản nợ phải trả (chi phí sử dụng dịch vụ chưa thanh toán, chi phí tiền lương tháng – trả đầu tháng sau…)

b) Bút toán kết chuyển

Bút toán kết chuyển là việc thực hiện chuyển những tài khoản kế toán loại 5,6,7,8 vào tài khoản kế toán loại 9 để xác định doanh thu cho doanh nghiệp để tính thuế TNDN phải nộp và xác định được những lợi nhuận kinh doanh.

Có các loại bút toán kết chuyển là:

• Chuyển những khoản giảm trừ doanh thu vào các tài khoản doanh thu.
• Kết chuyển bên định khoản nợ từ những loại tài khoản chi phí để đưa vào tài khoản "CÓ" để xác định hiệu quả kinh doanh.
• Loại bỏ những khoản chi phí không mang tính hợp lý và cộng vào mục thu nhập tính thuế.

c) Bút toán khóa sổ

Bút toán khóa sổ là những bút toán được thực hiện vào cuối kỳ kế toán, ghi nhận đầy đủ vào sổ kế toán làm căn cứ để lập các báo cáo tài chính cho doanh nghiệp.

Các bút toán khóa sổ bao gồm:

• Phân bổ các khoản chi trả trả trước ngắn hạn và dài hạn, trích khấu hao tài sản cố định.
• Tập hợp các khoản chi phí phát sinh và tính giá thành.
• Kiểm kê tài sản cố định, hàng tồn kho, quỹ tiền mặt – đối chiếu với sổ phụ ngân hàng, xử lý chênh lệch thừa - thiếu.
• Trích trước các khoản chi phí phát sinh trong năm chưa có đủ hóa đơn chứng từ.
• Đối chiếu với công nợ xem có chênh lệch không, nếu có thì thực hiện điều chỉnh kịp thời, khấu trừ công nợ.
• Lập dự phòng hàng tồn kho, dự phòng nợ phải thu khó đòi, dự phòng đầu tư tài chính – hoàn nhập dự phòng.
• Kết chuyển giữa 2 TK 133 và 3331 – chỉ có 1 TK có số dư.