Khái Niệm Dược Lý Học - TaiLieu.VN

Mạng xã hội chia sẻ tài liệu Upload Đăng nhập Nâng cấp VIP Trang chủ » Y - Dược - Sức Khoẻ » Y khoa5 trang 255 lượt xem 170Khái niệm Dược lý học

Dược lý học (Pharmacology) theo tu từ học là môn khoa học về thuốc. Nhưng để tránh ý nghĩa quá rộng của từ này, Dược lý học chỉ bao hàm mọi nghiên cứu về sự tương tác của thuốc với các hệ sinh học. Thuốc là các chất hoặc hợp chất có tác dụng điều trị hoặc dự phòng bệnh tật cho người và súc vật, hoặc dùng trong chẩn đoán bệnh ở lâm sàng, dùng để khôi phục, điều chỉnh các chức phận của cơ quan. Thuốc có thể có nguồn gốc từ thực vật (cây Canhkina, cây...

Chủ đề:

thiuyen1

Dược lý học

SaveLikeShareReport Download AI tóm tắt /5 Khái niệm Dược lý học Dược lý học (Pharmacology) theo tu từ học là môn khoa học về thuốc. Nhưng để tránh ý nghĩa quá rộng của từ này, Dược lý học chỉ bao hàm mọi nghiên cứu về sự tương tác của thuốc với các hệ sinh học.Thuốc là các chất hoặc hợp chất có tác dụng điều trị hoặc dự phòng bệnh tật cho người và súc vật, hoặc dùng trong chẩn đoán bệnh ở lâm sàng, dùng để khôi phục, điều chỉnh các chức phận của cơ quan.Thuốc có thể có nguồn gốc từ thực vật (cây Canhkina, cây Ba gạc), từ động vật (insulin chiết xuất từ tụy tạng bò, lợn), từ khoáng vật, kim loại (kaolin, thuỷ ngân, muối vàng) hoặc là các chất bán tổng hợp, tổng hợp hóa học (ampicilin, sulfamid).Đầu tiên, thuốc phải được nghiên cứu trên súc vật thực nghiệm để xác định được tác dụng, cơ chế tác dụng, độc tính, liều điều trị, liều độc, tác dụng gây đột biến, gây quái thai, gây ung thư… Đó là đối tượng của môn Dược lý học thực nghiệm (Experimental pharmacology). Những nghiên cứu này nhằm đảm bảo an toàn đến mức tối đa cho người dùng thuốc. Chỉ sau khi có đủ số liệu đáng tin cậy về thực nghiệm trên súc vật mới được áp dụng cho người.Tuy nhiên, súc vật phản ứng với thuốc không hoàn toàn giống người ; vì vậy sau giai đoạn thực nghiệm trên súc vật, thuốc phải được thử trên nhóm người tình nguyện, trên các nhóm bệnh nhân tại các cơ sở khác nhau, có so sánh với các nhóm dùng thuốc kinh điển hoặc thuốc vờ (placebo), nhằm đánh giá lại các tác dụng đ• gặp trong thực nghiệm và đồng thời phát hiện các triệu chứng mới, nhất là các tác dụng không mong muốn chưa thấy hoặc không thể thấy được trên súc vật (buồn nôn, chóng mặt, nhức đầu, phản ứng dị ứng v.v….). Những nghiên cứu này là mục tiêu của môn Dược lý học lâm sàng (Clinical pharmacology). Cuốn sách giáo khoa này mang tính chất Dược lý Y học (Medical pharmacology), viết cho Sinh viên trường Y và thầy thuốc thực hành, nhằm cung cấp những kiến thức về tác dụng của thuốc và những vấn đề liên quan đến điều trị để thầy thuốc có thể kê đơn được an toàn và hợp lý. Dược lý học luôn dựa trên những thành tựu mới nhất của các ngành khoa học có liên quan như sinh lý, sinh hóa, sinh học, di truyền học… để ngày càng hiểu sâu về cơ chế phân tử của thuốc, giúp cho nghiên cứu sản xuất các thuốc mới ngày càng có tính đặc hiệu, không ngừng nâng cao hiệu quả điều trị.Dược lý học còn chia thành: Dược lực học (Pharmacodynamics) nghiên cứu tác động của thuốc trên cơ thể sống. Mỗi thuốc, tuỳ theo liều dùng sẽ có tác dụng sớm, đặc hiệu trên một mô, một cơ quan hay một hệ thống của cơ thể, được sử dụng để điều trị bệnh, được gọi là tác dụng chính. Ngoài ra, mỗi thuốc còn có thể có nhiều tác dụng khác, không được dùng để điều trị, trái lại còn gây phiền hà cho người dùng thuốc (buồn nôn, chóng mặt, đánh trống ngực…), được gọi là tác dụng phụ, tác dụng không mong muốn hay tác dụng ngoại ý. Tất cả các tác dụng đó là đối tượng nghiên cứu của Dược lực học. Trong cuốn sách này, nó được viết vào mục “tác dụng dược lý”.Dược động học (Pharmacokinetics) nghiên cứu về tác động của cơ thể đến thuốc, đó là động học của sự hấp thu, phân phối, chuyển hóa và thải trừ thuốc. Người thầy thuốc rất cần những thông tin này để biết cách chọn đường đưa thuốc vào cơ thể (uống, tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch…), số lần dùng thuốc trong ngày, liều lượng thuốc tuỳ theo từng trường hợp (tuổi, trạng thái bệnh, trạng thái sinh lý…).Dược lý thời khắc (Chronopharmacology) nghiên cứu ảnh hưởng của nhịp sinh học trong ngày, trong năm đến tác động của thuốc. Hoạt động sinh lý của người và động vật chịu ảnh hưởng rõ rệt của các thay đổi của môi trường sống như ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm … Các hoạt động này biến đổi nhịp nhàng, có chu kỳ, gọi là nhịp sinh học (trong ngày, trong tháng, trong năm). Tác động của thuốc cũng có thể thay đổi theo nhịp này. Người thầy thuốc cần biết để chọn thời điểm và liều lượng thuốc tối ưu. Dược lý di truyền (Pharmacogenetics) nghiên cứu những thay đổi về tính cảm thụ của cá thể, của gia đình hay chủng tộc với thuốc do nguyên nhân di truyền. Ví dụ người thiếu G6PD rất dễ bị thiếu máu tan máu do dùng sulfamid, thuốc chống sốt rét… ngay cả với liều điều trị thông thường. Có thể nói Dược lý di truyền là môn giao thoa giữa Dược lý - Di truyền - Hóa sinh và Dược động học.Dược lý cảnh giác hay Cảnh giác thuốc (Pharmacovigilance) chuyên thu thập và đánh giá một cách có hệ thống các phản ứng độc hại có liên quan đến việc dùng thuốc trong cộng đồng. Phản ứng độc hại là những phản ứng không mong muốn (ngoại ý) xảy ra một cách ngẫu nhiên với các liều thuốc vẫn dùng để dự phòng, chẩn đoán hay điều trị bệnh. Phenacetin là thuốc hạ sốt, phải 75 năm sau khi dùng phổ biến mới phát hiện được tác dụng gây độc của thuốc; sau 30 năm mới thấy được chứng suy giảm bạch cầu của amidopyrin.Những môn học trên là những chuyên khoa sâu của Dược lý học. Người thầy thuốc càng biết rõ về thuốc càng nắm được “nghệ thuật” kê đơn an toàn và hợp lý. Vì điều kiện thời gian và khuôn khổ, cuốn sách này chủ yếu cung cấp những kiến thức về dược lực học, dược động học và với một số thuốc đặc biệt, có lưu ý đến dược lý di truyền, dược lý cảnh giác…Mục tiêu của môn Dược lý học là để Sinh viên sau khi học xong có thể:- Trình bày và giải thích được cơ chế tác dụng, áp dụng điều trị của các thuốc đại diện trong từng nhóm. - Phân tích được tác dụng không mong muốn và độc tính của thuốc để biết cách phòng và xử trí. - Kể được các đơn thuốc đúng nguyên tắc, đúng chuyên môn, đúng pháp lý. Người thầy thuốc nên nhớ rằng:. Không có thuốc nào vô hại. . Chỉ dùng khi thật cần, hết sức tránh lạm dụng thuốc. . Không phải thuốc đắt tiền luôn luôn là thuốc tốt nhất. . Trong quá trình hành nghề, thầy thuốc phải luôn luôn học hỏi để nắm được các kiến thức dược lý của các thuốc mới, hoặc những hiểu biết mới, những áp dụng mới của các thuốc cũ.

Tài liệu liên quan

Phân tích một số vấn đề liên quan đến sử dụng thuốc giảm đau ở bệnh nhân ung thư tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

7 trang

Giáo trình Dược lý (Ngành: Y sỹ đa khoa - Trung cấp) - Trường Trung cấp Bách khoa Bình Dương

135 trang

Giáo trình Dược lý (Ngành: Điều dưỡng - Trung cấp) - Trường Trung cấp Bách khoa Bình Dương

135 trang

Câu hỏi trắc nghiệm môn Dược lý 3

W 14 trang

Bài giảng Dược lý (Hệ Trung cấp Y sĩ) - Nguyễn Thị Hằng Nga

65 trang

Bài giảng Áp dụng các nguyên tắc PK/PD trong sử dụng kháng sinh điều trị viêm phổi

95 trang

Giáo trình Dược lý (Ngành: Dược - Trình độ: Trung cấp) - Trường Cao đẳng Y tế Cà Mau

W 140 trang

Giáo trình Dược lý (Ngành: Hộ sinh - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Cà Mau

W 264 trang

Giáo trình Thực hành Dược lý (Ngành: Điều dưỡng - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Cà Mau

W 164 trang

Giáo trình Dược lý (Ngành: Điều dưỡng - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Cà Mau

W 264 trang

Tài liêu mới

Tắc nghẽn giả đại tràng cấp tính: Nhân một trường hợp và tổng quan y văn

6 trang

Tổng quan các hình thái tổn thương giải phẫu bệnh của dập não do tai nạn giao thông đường bộ

7 trang

Đặc điểm lâm sàng và hình ảnh biến chứng của viêm phổi ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ tháng 1/2022 đến tháng 1/2025

8 trang

Kết quả chuyển phôi ngày 5 tại Bệnh viện A Thái Nguyên

6 trang

Vai trò của SPECT/CT với 131I ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể biệt hoá nguy cơ tái phát cao

8 trang

Nguyên lý, vai trò và ứng dụng của xét nghiệm đo độ đàn hồi cục máu (ROTEM) trong phẫu thuật tim với tuần hoàn ngoài cơ thể

8 trang

Kết quả phẫu thuật bóc u xơ tử cung tại Khoa Phụ sản, Bệnh viện A Thái Nguyên

6 trang

Kết quả sớm phẫu thuật cắt toàn bộ bàng quang, chuyển lưu nước tiểu kiểu Bricker điều trị ung thư bàng quang tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

9 trang

Kết quả phẫu thuật nội soi cắt dạ dày vét hạch D2 có sử dụng indocyanine green điều trị ung thư biểu mô tuyến dạ dày

9 trang

Bệnh mảnh ghép chống chủ sau ghép gan: Báo cáo ca lâm sàng và thách thức trong điều trị

6 trang

Đánh giá đáp ứng lâm sàng và mô bệnh học ở bệnh nhân ung thư vú giai đoạn III điều trị tân bổ trợ và phẫu thuật tại Bệnh viện K

9 trang

Kết quả hóa xạ trị đồng thời sau hóa chất dẫn đầu điều trị ung thư vòm mũi họng giai đoạn III-IVa

6 trang

Đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học ung thư biểu mô tuyến giáp thể nhú ở trẻ em

8 trang

Điều trị bước một afatinib ở bệnh nhân ung thư biểu mô tuyến của phổi giai đoạn tiến xa có đột biến EGFR thường gặp

9 trang

Liên quan giữa kiểm soát glucose máu với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân đái tháo đường khởi phát sau ghép thận

6 trang

AI tóm tắt

- Giúp bạn nắm bắt nội dung tài liệu nhanh chóng!

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

Zalo/Tel:

093 303 0098

Email:

[email protected]

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok

Chịu trách nhiệm nội dung: Nguyễn Công Hà Doanh nghiệp quản lý: Công ty TNHH Tài Liệu trực tuyến Vi Na - GCN ĐKDN: 0307893603 Địa chỉ: 54A Nơ Trang Long, P. Bình Thạnh, TP.HCM - Điện thoại: 0283 5102 888 - Email: [email protected]ấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015