Khái Niệm Và Các Nguyên Lý Quản Lý Dịch Hại Tổng Hợp (IPM)

Ảnh minh họa

Những nguyên lý của IPM bao gồm:

- Trồng cây khỏe: “Tốt giống tốt má, tốt mạ tốt lúa”. Giống tốt lại được gieo cấy đúng mật độ và chăm bón hợp lý sẽ cho cây khỏe mạnh và khi cây khỏe thì các loại sâu bệnh ít đi. Ngược lại nếu cây không được khỏe, khi bị sâu bệnh tấn công, tác hại sẽ cao hơn.

- Bảo vệ thiên địch: Trong thiên nhiên, đa số các loài côn trùng và động vật là bạn của nhà nông như: muồm muỗm, bọ ngựa, rắn, ếch nhái, chim, nhện,… chúng ăn các loài sâu hại được gọi là thiên địch. Sâu hại trên lúa ngô như rệp thường bị bọ rùa tiêu diệt, sâu khoang thường bị các loại ếch nhái, chim hoặc ong ký sinh tiêu diệt. Lực lượng thiên địch này thường bị hại bởi thuốc trừ sâu hại. Nếu sử dụng càng ít thuốc trừ sâu bệnh hại thì thiên địch bị tổn hại càng ít. Ngoài ra, cần tạo điều kiện sống như nơi làm tổ, không săn bắt bừa bãi thiên địch.

- Thường xuyên thăm đồng: Để nâng cao trình độ của người nông dân cần thăm đồng thường xuyên để nắm được diễn biến về sinh trưởng phát triển của cây trồng, dịch hại, thời tiết, đất, nước... để có biện pháp xử lý kịp thời, từ đó với kinh nghiệm phong phú của mình nông dân sẽ đúc rút kinh nghiệm trong chăm sóc đồng ruộng. Thăm đồng với sự tự quan sát và so sánh tình hình cây trồng, sâu bệnh và thời tiết với những năm trước, người nông dân sẽ tự rút ra kết luận và quyết định sự chăm sóc chính mảnh ruộng nhà mình. Qua đó trình độ khoa học và kinh nghiệm của nông dân sẽ được nâng cao.

- Người nông dân trở thành chuyên gia: Đây là nguyên lý rất quan trọng. Người nông dân thực sự đã là chuyên gia giỏi. Bởi vì, người nông dân hiểu đồng ruộng, hiểu thực trạng sản xuất của mình hơn ai hết, sau khi được nâng cao trình độ sẽ nắm chắc được các biện pháp cần thiết, ra được các quyết định đúng đắn phù hợp với hoàn cảnh của gia đình mình. Cũng trên cơ sở đó mà trao đổi thông tin đối với bà con khác một cách sát thực làm cho họ dễ tin hơn. Thực chất, việc thừa nhận người nông dân là chuyên gia đã tạo niềm tin cho người nông dân cũng như làm cho việc trao đổi thông tin và thực hiện các sáng kiến giữa người nông dân, các nhà khoa học được tiến hành một cách bình đẳng và các sáng kiến của người nông dân được tôn trọng.

Như vậy, IPM tập trung vào các biện pháp bảo vệ thực vật một cách tổng hợp. Kết quả của IPM là giúp cho người nông dân hiểu sâu bệnh là gì, loại sâu bệnh nào là quan trọng nhất, tác hại của chúng đến mức nào, các biện pháp canh tác kỹ thuật có vai trò lớn đến đâu trong phòng trừ sâu bệnh, các loại thuốc trừ sâu bệnh hại cần được sử dụng như thế nào để vừa có hiệu quả, vừa an toàn với sức khỏe con người và thiên địch, an toàn với môi trường.